Επιμέλεια : Μιχάλης Παπαγεωργίου
Το λιμάνι της Πάτρας που αυτές τις μέρες γίνεται ντόρος για χάρη του σχετικά με την αξιοποίησή του, άνοιγε διαχρονικά πεδία δόξης λαμπρά για διαφωνίες και έριδες σχετικά με τα έργα που γίνονταν εκεί ακόμα και 90 χρόνια πίσω. 16 Φεβρουαρίου του 1936 και έχει ανάψει για τα καλά το σκηνικό των συγκρούσεων στο μέτωπο των «θέσεων» για την πρυμνοδέτηση που απασχολούσε έντονα τη κοινή γνώμη.
Τι επιβαλλόταν να γραφτεί
Ο Νίκος Παράσχος κρίνει με πολύ αυστηρό τρόπο τις δηλώσεις επιφανών στελεχών σχετικά με το «πολυθρύλητο ζήτημα» όπως μαρτυρά ο τίτλος. Οι κατηγορίες ξεκινούν με το «καλημέρα»: «Πολλά εγράφησαν δια το πολυθρήλητον ζήτημα της πρυμνοδετήσεως και των λιμενικών εν γένει έργων. Κανείς όμως από τους διατριβογράφους δεν έγραφε δι’ εκείνο από το οποίο περισσότερον θίγεται το εμπόριον και η βιομηχανία της πόλεως μας. Συγκεκριμένως από τους κ. κ. Α. Γαλανάκην και Δ. Δογάνην επερίμενε κανείς λόγω της θέσεώς των και της μακράς πείρας των να ασχοληθώσι με το ζήτημα αυτό από της σοβαρωτέρας πλευράς του. Και εξηγούμαι: Μάλιστα, καλόν και απαραίτητον είναι να γίνη το συντομότερον η πρυμνοδέτησις της επιβατηγού ακτοπλοΐας, διότι θα διευκολύνη το μέγιστον των ταξειδιωτών να εξέλθη εις την πόλιν, να αγοράση έστω και ελάχιστα πράγματα (αν και αυτό το αμφισβητώ διότι ο ταξειδιώτης που έρχεται από τα νησιά ή την Ήπειρον δια να μεταβεί εις Αθήνας, δεν θα εξέλθη εις τας Πάτρας να ψωνίση και μάλιστα την ώραν που συνήθως φθάνουν στον λιμένα μας τα ατμόπλοια κατά την οποίαν όλα τα καταστήματα είναι κλειστά αλλά θα μείνη να ψωνίσει ότι θέλει στας Αθήνας. Αυτό είναι αξίωμα.)
Το μακρύ παράπονο
Ο τόνος του κειμένου αυξάνει την ένταση της δηκτικότητας. «Στα χάλια που είναι η παραλία προ πάντων τους χειμερινούς μήνες, όχι σκάλες, αλλά και στα χέρια αν τον πάρουν δια να εξέλθη στην πόλιν μας δεν εξέρχεται, ίσως δε θα προτιμήση να κάμη χρήσιν λέμβου, η οποία αναμφιβόλως θα τον διευκολύνη περισσότερον, αποβιβάζουσα αυτόν εις μέρος καταλλήλου όπως είναι η σημερινή αποβάθρα. Εκείνο όμως που επείγει και εκ της μη εγκαίρου εφαρμογής του οποίου θίγονται τα συμφέροντα του εμπορίου, της βιομηχανίας και των εργατών είνε η πλεύρισις των εμπορικών ατμοπλοίων. Δι ‘αυτήν πρέπει να ενδιαφερθώμεν όλοι και εις τους αρμοδίους αυτό να συστήσωμεν να φέρωσιν εις πέρας. Αρκετά εφυγαθεύθην το εμπόριο από τας Πάτρας με την ολιγωρίαν όλων μας, αρκετά επιβαρύνθη με φορολογίας δια διάφορους σκοπούς φιλανθρωπικούς και μη. Ας μη αφήσωμεν να επιβαρυνθή ακόμη με νέαν αύξησιν του κόστους των εμπορευμάτων εκ της φθοράς αυτών, φθορά η οποία προέρχεται εκ της μεταφοράς αυτών από του πλοίου εις την φορτηγίδα και από της φορτηγίδος είς την παραλίαν.»
Φινάλε σε… ανθρωπιστικό τόνο
Κάνοντας μια σύντομη παύση αξίζει να σκεφτούμε τους παραλληλισμούς με το σήμερα. Η Πάτρα δεν ήταν τουριστικό σημείο προορισμού, οι φιλανθρωπίες είχαν πάντα έναν ύποπτο μανδύα κάλυψης συναλλαγών, τα έργα στο λιμάνι γίνονταν μάχη επιφυλλίδων, άρθρων και διαμαρτυριών για το καλό της πόλης. Ο αρθρογράφος του «Ν» καταλήγει: «Το τμήμα από τελωνείου μέχρις οικίας Μαραγκοπούλου είναι έτοιμον. Εκείνο το οποίον επείγει είναι η κυβόστρωσις του τμήματος αυτού δια την εναπόθεσιν και μεταφοράν των εμπορευμάτων και η άμεσος πλεύρισις των εμπορικών ατμόπλοιων εξ ου τα μέγιστα θ’ανακουφισθή το εμπόριον. Επείγει, επαναλαμβάνω, η κυβόστρωσις του τμήματος αυτού και δια λόγους ανθρωπιστικούς. Διότι πρέπει να ιδή κανείς ιδίοις όμμασι τι υποφέρουν οι εργάται και καρραγωγείς δια την μεταφοράν των εμπορευμάτων εκ της παραλίας και να ακούση ιδίοις ώσι τα εις ήχον πλάγιον δ’ευχάς και ευλογίας προς τους αρμοδίους εκ μέρους των εργαζομένων, δια να εκτιμήσει την παραγματικότητα και να συστήση τι επιβάλλεται πρώτον να γίνη δια να λυθή το πολυθρήλητον ζήτημα των λιμενικών έργων».
