ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΜΙΧΑΛΗΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ
Πριν μπούμε στην εξιστόρηση της είδησης θα πρέπει να κάνουμε ένα αναπόφευκτο φλας μπακ. Όσοι κολυμπούσαν αμέριμνοι στις θάλασσες της χώρας τη δεκαετία του ΄50 είχαν κατά νου τη τραγωδία της Κέρκυρας. Ενα δυστύχημα τον Αύγουστο στην παραλία του Μον Ρεπό στην Κέρκυρα όταν καρχαρίας είχε καταβροχθίσει μια κοπέλα Επρόκειτο για μια θανατηφόρα επίθεση που θα μπορούσε με τα δεδομένα της εποχής να αποβεί μοιραία για την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής μιας και τότε η Κέρκυρα ήταν νούμερο ένα προορισμός για ταξιδιώτες, εστεμμένους και γαλαζοαίματους.
Η κοπέλα κολυμπούσε με τον σύντροφό της και ήταν τόσο ξαφνική η επίθεση που δέχθηκε που δεν πρόλαβε να αντιδράσει. Ο νεαρός σύντροφός της κατάφερε να γλιτώσει. Ο χαμός της νεαρής Βάντας Πιέρρη, κόρης του διευθυντή του υποκαταστήματος της Εθνικής Τράπεζας Κέρκυρας, προκάλεσε τόσο μεγάλη αίσθηση που «κληροδοτήθηκε» σε μυθικές διαστάσεις στις επόμενες γενιές. Και κάπως έτσι ερχόμαστε ένα χρόνο μετά σχεδόν, στα δικά μας ύδατα.
Η ψαριά των εκπλήξεων
Στο φύλλο της 17ης Απριλίου του 1952 ο τίτλος στο πρωτοσέλιδο είναι κάπως νικηφόρος. «Ηλιεύθη θαλάσσιον κήτος» αλλά πιο ελκυστικός είναι ο υπότιτλος : «Ο δραματικός αγών των αλιέων». Το ρεπορτάζ ξεκινά χωρίς φιοριτούρες. «Τας απογευματινάς ώρας της Τρίτης και εις την θαλασσίαν περιοχήν μεταξύ Ψαθοπύργου και Λαμπίρη το πετρελαιοκίνητον «Ραμόνα» των αδελφών Μολφέτα επέτυχε να αλιεύση μεγάλο κήτος παρόμοιον του οποίου από πολλών ετών είχε να εμφανισθή. Οι αδελφοί Σπυρίδων και κωνσταντίνος Μολφέτας και οι επιβάινοντες του μικρού πετρελαιοκινήτου αλιείς Σ. Μπερναρδής και Ιωαν. Καλαφάτης ενώ ετοιμάζοντο να ανασύρουν τα δίκτυα τα οποία είχαν ρίψει εις την θάλασσαν ολίγον έξωθι του Ψαθοπύργου αντελήφθησαν, παραδόξως, ότι ταύτα είχαν αποκτήσει τεράστιο βάρος. Κατ΄αρχήν επίστευσαν ότι είχαν επιτύχη την αλιεία μεγάλης ποσότητας ιχθύος, αλλά ο ευσεβής αυτός πόθος των διεψεύσθη ολίγον αργότερον, όταν ισχυρότατοι κλονισμοί ολίγον δειν να ανέτρεπον το πετρελαιοκίνητον και το αγωνιών πληρωμά του. Ητο φανερό πλέον ότι ιχθύς ασυνήθους μεγέθους είχε εμπλακή εις τα δίκτυα των, τα οποία ήρχισον να καταστρέφονται.»
Δαμάζοντας το κήτος
« Με μύριους κόπους και κινδύνους αλλά και με θάρρος το οποίον επηύξανε μια τέτοια επιτυχία και η περιέργεια οι τέσσαρες αλιείς εσυνέχισαν το έργον των μέχρις ότου έκπληκτοι είδον ενώπιον των να σπαρταρά ένα θαλάσσιο τέρας, το οποίον κατέβαλε προσπάθειας να απαλλαγή των δικτύων. Με τα ελάχιστα μέσα όπου διέθεταν τη στιγμήν εκείνην δι’ ένα τοιούτο έργον και χρησιμοποιούντες μικρό βίντσι κατόρθωσαν τελικά να το ανασύρουν επί του καταστρώματος και να το αποτελειώσουν, δεδομένου ότι και εκεί εξακολουθεί να σπαρταρά και να καταστρέφη τα πάντα, με τα ακανθωτά τεράστια πτερύγια του και την πριονοειδή ουρά του. Πρόκειται περί ενός πραγματικού θαλασσίου τέρατος της οικογένειας των καρχαριοειδών, το οποίον οι θαλασσινοί αποκαλούν συνήθως «φινόγατον». Έχει μήκος πέντε περίπου μέτρων και βάρος 400 οκάδων. Εις το στόμα φέρει δύο σειράς οδόντων, το δε άνοιγμα του επιτρέπει εις αυτό να κατασπάραξη ολόκληρον άνθρωπον. Δεν αποκλείεται να είναι το ίδιον ή παρόμοιον θαλάσσιον τέρας εκείνου το οποίον πέρυσι κατασπάραξε εις την Κέρκυραν μια ατυχή νεανίδα».
Το φινάλε της προθήκης και μερικές πληροφορίες
«Ο αλιευθείς φινόγατος μετεφέρθη από χθες εις το επί των οδών Δημ. Γούναρη και Αγίου Γεωργίου ιχθυοπωλείον όπου πλήθη περιέργων συγκεντρώθηκαν δια να το ιδούν». Σύμφωνα με έρευνα του Μ. Μπαρδάνη (www.naxosdiving.com) έχουν καταγραφεί 14 επιθέσεις καρχαριών (11 θανάσιμες) τα τελευταία 161 χρόνια στις ελληνικές θάλασσες. Όσοι αρμενίζουν στις ελληνικές θάλασσες με κότερα, εξωλέμβιους ή αλιευτικά βλέπουν (όχι συχνά) φτερά καρχαριών να σκίζουν το νερό, όχι σε πολύ μεγάλη απόσταση από την ακτή. Η πλέον πρόσφατη ήταν το 1981 στον Παγασητικό. Παλαιότερα, επιθέσεις έχουν καταγραφεί σε Κέρκυρα, Δωδεκάνησα, Κρήτη, Παγασητικό, Σαρωνικό. Ιδιαίτερες δεσμεύσεις της χώρας μας υπάρχουν για προστασία συγκεκριμένων ειδών καρχαριών (λευκός καρχαρίας, καρχαρίας προσκυνητής). Γενικά η νομοθεσία της Ε.Ε. έχει δεχτεί κριτική σε αυτό το σημείο. Άλλες χώρες εκτός Ε.Ε. (ΗΠΑ, Καναδάς, Ν. Αφρική, Αυστραλία) έχουν λάβει εδώ και πολλά χρόνια αυστηρά μέτρα για την προστασία συγκεκριμένων ειδών, είτε απαγορεύοντας τελείως την αλιεία τους (λευκός καρχαρίας) είτε θέτοντας όρια στην ετήσια αλιευτική παραγωγή.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος*
