ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΦΑΝΗΣ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΣ
Στις 2 Φεβρουαρίου 1906 ο «Νεολόγος» των Πατρών καταγράφει τη μάχη με πυροβολισμούς που γίνεται τα ξημερώματα στα κτήματα δίπλα από τον Άγιο Αθανάσιο
ΜΟΤΟ: Οι βοσκοί από τον Ρωμανό κατέβαζαν νύχτα τα κοπάδια τους στο Ψαροφάι με αποτέλεσμα να καταστρέφουν τις καλλιέργειες των αγροτών της περιοχής
Τα ξημερώματα της Πέμπτης 2 Φεβρουαρίου 1906, δύο άνθρωποι πέφτουν νεκροί στο Ψαροφάι έξω από την Πάτρα. Αιτία του διπλού φονικού είναι… προαιώνια, καθώς είχε προηγηθεί μια μάχη ανάμεσα σε βοσκούς από το Ρωμανό και των αγροτών του Ψαροφαίου, που τότε ήταν αγροτική περιοχή.
Ο διπλός φόνος γίνεται άμεσα γνωστός στους δημοσιογράφους του «Νεολόγου» των Πατρών, οι οποίοι προλαβαίνουν να γράψουν το ρεπορτάζ στην κυριολεξία «επί του πειστηρίου», λίγο πριν δηλαδή τυπωθεί η εφημερίδα.
«Επί του πιεστηρίου» γράφει με κεφαλαία γράμματα στην τρίτη του σελίδα το «Νεολόγος» και από κάτω συμπληρώνει στον τίτλο του θέματος: «Μεταμεσονύκτιος διπλούς φόνος – Έξωθι της πόλεως – Αφορμή τα ποίμνια».
Όπως γράφει ο δημοσιογράφος του «Νεολόγου» των Πατρών: «Την 2αν του μεσονυκτίου ώραν της σήμερον αιματηρά συνήφθη μάχη εις την παρά τον άγιον Αθανάσιον κτηματικήν περιφέρειαν αποτελέσμα της οποία υπήρξεν ο φόνος δύο ανθρώπων και ενός προβάτου».
Τα αίτια της συμπλοκής
Ο δημοσιογράφος του «Νεολόγου» των Πατρών παρουσιάζοντας στους αναγνώστες τις συνθήκες του αιματηρού επεισοδίου, αναφέρει τα εξής: «Από τινος ποιμένες εκ του χωρίου Ρωμανού της περιφερείας Πατρών, κατήρχοντο εκ του χωρίου των και ωδήγουν κατά το μεσονύκτιον εις τα παρά τον άγιον Αθανάσιον θέσιν Ψαροφάι κτήματα, τα ποίμνιά των, τα οποία και έβοσκον, ενώ οι ποιμένες αρκετοί τον αριθμόν παραφύλαττον αυτά πάντοτε ωπλισμένοι και έτοιμοι δια πάσαν επίθεσιν εκ μέρους των φυλάκων των καταστρεφομένων κτημάτων. Η καταστροφή ούτω εν καιρό νυκτός της κτηματικής εκείνης περιφερείας υπό των ποιμνίων των εκ Ρωμανού ποιμένων εξηκολούθει και οι κτηματίαι παρίσταντο την πρωίαν θεατεί της ερημώσεως και λεηλασίας των κτημάτων των».
Η κάθοδος των ποιμένων
Κατά τη συνήθειά τους, λοιπόν, οι βοσκοί κατεβάζουν και εκείνη τη μοιραία νύχτα τα πρόβατά τους να βοσκήσουν στα κτήματα. Όπως γράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών: «Την νύκτα λοιπόν της χθες οι εκ Ρωμανού ποιμένες ωδήγησαν κατά την συνήθειάν των περί την 7ην μετά το μεσονύκτιον ώραν εις την θέσιν Ψαροφάϊ τα ποίμνιά των, τα οποία και εισήλασαν εις το εκεί κτήμα του Παύλου Κρ. Το κτήμα αυτό είνε το πρώην Τσάτσου, το ηγόρασε δε ο Παύλος Κροτ., όστις είχεν εν αυτώ μικράν καλύβη εν η έμενε της οικογενείας του και του 25ετούς υιού του ονόματι Ανδρέου. Οι πιμένες πάντες ωπλισμένοι δι’ όπλων γκρα ήσαν ευάριθμοι, ως δε συνηθίζουσι, τούτους συνοδεύουν μικροί ποιμένες, τους οποίους απασχολούν εν ώρα κινδύνου εις το να απομακρύνουν τα ποίμνια εκ του μέρους της συμπλοκής, ενώ αυτοί δια των όπλων αμύνονται και εξασφαλίζουν την απομάκρυνσιν των ποιμνίων».
Η μάχη
Ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών δίνει λεπτομερή περιγραφή της συμπλοκής μεταξύ των βοσκών από το Ρωμανό και των κτηματιών: «Περί την 2αν του μεσονυκτίου ώραν ο υιός του Παύλου Κροτ. αντελήφθη, ότι εις το κτήμα του είχον οδηγηθή τα ποίμνια των Ρωμανέων και έσπευσεν αμέσως με το όπλον εις χείρας εκτός της καλύβης, όπως εκδιώξη αυτά. Ο πατήρ του νέου Παύλος Κρ. ήτο και αυτός εκτός της καλύβης την ώραν εκείνην δια φυσικήν του ανάγκην.
Οι ποιμένες ως αντελήφθησαν τον νέον Κρ. κατευθυνόμενων προς αυτούς με το όπλον εις χείρας έλαβον αμέσως αμυντικάς θέσεις. Έσπευσαν δηλαδή πάντες και εταμπουρώθησαν όπισθεν κορμών ελαιοδένδρων, ενώ συγχρόνως προέταξαν τα όπλα των κατά του επερχομένου νέου Κρ., όστις ήρχισε να φωνάζη και να υβρίζη τους καταστροφείς του κτήματός του. Οι μικροί παίδες των ποιμένων ήρχισαν να αποσύρουν τα ποίμνια, ότε εις πυροβολισμός ερρίφθη υπό του υιού Κροτ. προς εκφόβισιν των απειλητικών ποιμένων. Ο πυροβολισμός αυτός ήρκεσεν, όπως αρχίση αληθής μάχη».
Τα θύματα
Και συνεχίζει ο συντάκτης του «Νεολόγου» την περιγραφή της μάχης, με τα εξής:
«Οι ποιμένες οχυρωμένοι εις τους κορμούς, ήρχισαν να πυροβολούν αδιακόπως κατά του Ανδρ. Κροτ., όστις αντεπυροβόλει αυτούς. Συγχρόνως εκ των πέριξ λινών και κήπων έσπευσαν περί τους 15 άλλοι γείτονες κτηματίαι και κηπουροί με τα όπλα εις χείρας. Η μάχη τότε εις το σκότος γενικεύεται. Τα πέριξ εκεί αντηχούν εκ των πυροβολισμών, οίτινες πίπτουν αδιάκοποι, φωναί δε γυναικών και παιδίιων αναμιγνύονται με τους κρότους των όπλων. Μία σφαίρα εκ μέρους των ποιμένων έλαχε τον νέον Ανδρέα Κροτ., υιόν ως προαναφέραμεν του ιδιοκτήτου του κτήματος και ρίπτει αυτόν νεκρόν. Ο ατυχής πατήρ και η μήτηρ του θύματος ρηγνύονται επί τη θέση του νεκρού υιού των εις κραυγάς σπαρακτικάς, αι οποίαι αντηχούσιν εις τα σκότη της νυκτός μαζύ με τους πυροβολισμούς. Εκ μέρους των ποιμένων πίπτει επίσης νεκρός βληθείς υπό σφαίρας προερχομένης ίσως εν τη συγχύσει και τω σκότει εξ αυτών των συντρόφων του, οι οποίοι δεν έπαυον πυροβολούντες αδικρίτως».
Τράπηκαν σε φυγή
Όπως περιγράφει ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών, μετά τη μάχη και τα δύο θύματά της, οι βοσκοί τρέπονται σε φυγή. «Όταν πλέον είδον οι τελευταίοι ούτοι, ότι η μάχη την οποία ήνοιξαν εντός του κτήματος έσχε δύο θύματα και αφού πλέον τα ποίμνιά των είχον απομακρυνθή εκείθεν υπό των μικρών ποιμένων, ετράπησαν και αυτοί εις φυγήν, αφήσαντες τον σύντροφόν των νεκρόν. Επίσης επί του πεδίου της μάχης ευρέθη και το πτώμα ενός προβάτου, το οποίον είχε κτυπηθή εκ των πυροβολισμών της μάχης».
Οι γείτονες έσπευσαν στην αστυνομία
Όπως μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών οι γείτονες που είχαν ακούσει τους πυροβολισμούς έσπευσαν να ειδοποιήσουν την Αστυνομία. Μάλιστα, όπως διαβάζουμε εκείνη την περίοδο υπήρχε αστυνομικό τμήμα στην Άνω πόλη της Πάτρας, ενώ μέχρι την ώρα που γραφόταν το τότε ρεπορτάζ, δεν είχε αναγνωριστεί ο σύντροφος των βοσκών που είχε πέσει νεκρός στο χωράφι.
