ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΦΑΝΗΣ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΣ
Η Πέμπτη 10 Ιανουαρίου 1952, είναι μια ημέρα γιορτής για την πόλη της Πάτρας, καθώς μετά από 13 χρόνια, οι Πατρινοί βλέπουν ένα υπερωκεάνιο πλοίο να «πιάνει» στο λιμάνι. Μάλιστα, για να εορταστεί το γεγονός αυτό, όλα τα δημόσια κτίρια για δυο βραδιές, φωταγωγούνται ενώ οι επίσημοι σπεύδουν να καλωσορίσουν τον καπετάνιο και το πλήρωμα.
Πρόκειται για το υπερωκεάνιο «Ιτάλια» που ανήκει στη ναυτιλιακή εταιρεία Home Lines, του εφοπλιστή Ευγένιου Ευγενίδη, ο οποίος έγινε ευρύτερα γνωστός για το φιλανθρωπικό του έργο και ιδιαίτερα για το Ευγενίδειο Ίδρυμα που ίδρυσε με κληροδότημά του στην Αθήνα, με σκοπό την προαγωγή της τεχνικής και επαγγελματικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Η υποδοχή
Το «Ιτάλια» καταφθάνει στο λιμάνι της Πάτρας προκειμένου να παραλάβει 400 μετανάστες για την Αμερική. Η είδηση για την έλευση του πλοίου φιλοξενείται στο φύλλο της επομένης ημέρας του «Νεολόγου» των Πατρών και μάλιστα στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας, συνοδευόμενο με φωτογραφία του πλοίου στον κυματοθραύστη της Αγίου Νικολάου, όπου έχει δέσει.
«Κατέπλευσε χθες εις Πάτρας το υπερωκεάνειον “Ιτάλια” – Παρέλαβε 400 μετανάστας» είναι ο κύριος τίτλος του θέματος με υπότιτλους: «Ευοίωνον δια το μέλλον γεγονός» και «Αναμένεται και το “Αρτζεντίνα”».
Ιδού πως περιγράφει το γεγονός ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών: «Ολίγον μετά την 12ην μεσηβρινήν χθες, κατέπλευσεν, ως αναμένετο, εις το λιμένα μας το υπό Παναμαϊκήν σημαίαν ελληνικής πλοιοκτησίας υπερωκεάνειον «Ιτάλια». Αρχικώς τούτο επρόκειτο να πλευρίση εις τον χώρον των κρηπιδωμάτων κατά μήκος της νότιας λεκάνης, αλλά λόγω της κατ’ εκείνην την ώραν σημειουμένης αμπώτιδος και του σχετικώς μεγάλου βυθίσματος τους σκάφους (περίπου 30 πόδες), προεκρίθη τελικώς να προσδεθή δια των πρυμνησίων του εις το βόρειον άκρον του κυματοθραύστου. Άμα τω κατάπλω, ανήλθον επί του υπερωκεανείου αι λιμανικαί και τελωνειακαί αρχαί, καθώς και εκπρόσωποι διαφόρων αρχών της πόλεως, οίτινες ηυχήθησαν το «ως ευ παρέστη» εις τον κυβερνήτην του, ιταλικής καταγωγής πλοίαρχον κ. Ούγκο Τσίνκα. Η ματαίωσις της πλευρίσεως, δεν επέτρεψεν επισκέψεις των αρχών εις ευρείαν έκτασιν, ως προέβλεπε το κατά την διάρκειαν της ενταύθα παραμονής του».
Οι προσκεκλημένοι
Μέχρι τις 5 το απόγευμα, όπως μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών όλοι οι μετανάστες που επρόκειτο να ταξιδεύσουν για τις ΗΠΑ είχαν επιβιβαστεί, ενώ στο πλοίο υπήρχαν ήδη 600 επιβάτες από την Ιταλία, οι οποίοι ταξίδευαν για το Χάλιφαξ και τη Νέα Υόρκη που έπιανε το πλοίο. Μετά την ολοκλήρωση της επιβίβασης κατέφθασαν στο υπερωκεάνιο, οι εκπρόσωποι της τοπικής κοινωνίας και οι δημοσιογράφοι, οι οποίο συνομίλησαν με τον καπετάνιο στην πολυτελή αίθουσα του μπαρ και ξεναγήθηκαν στους χώρους του πλοίου. Μάλιστα, ο πλοίαρχος Τσίνκα θυμήθηκε την προηγούμενη επίσκεψή του στην Πάτρα «κατά το 1934, ότε ευρίσκετο επί πλοίου της παλαιάς ιταλικής εταιρείας «Λόϋδ Τριεστίνο». Αι εντυπώσεις του από την πόλιν μας είναι ευχαρίστοι», όπως γράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών.
Το πλοίο «Ιτάλια»
Ο συντάκτης του «Νεολόγου» στο ρεπορτάζ του περιγράφει το πλοίο «Ιτάλια» με τα εξής: «Το εκτόπισμά του, είναι 22000 τόννων και η ανώτατη ταχύτης του 20 μίλλια καθ’ ώραν. Έχει μήκος 165 μ. και ανώτατον πλάτος 25. Είναι, δηλαδή, κατά τι μικρότερον του Ελληνικού υπερωκεανείου «Νέα Ελλάς» και περίπου κατά 2000 τόνους μεγαλείτερον των γνωστών μας ιταλικών υπερωκεανείων «Σατούρνια» και «Βουλκάνια». Η καθέλκυσίς του, εγένετο προ 22 ετών εις τα γερμανικά ναυπηγεία του Αμβούργου. Κατά τον πόλεμον, όμως, συνεπεία πυρκαϊάς, σημειωθείσης εις τον λιμένα της Ν. Υόρκης, υπέστη μεγάλας ζημίας εκ του λόγου τούτου ανεκαινίσθη ριζικώς εις ιταλικά ναυπηγεία. Δύναται να περιλάβη ανέτως 1600 επιβάτας και διαθέτει πλήρωμα 460 ανδρών».
Οι ελπίδες
Το γεγονός είναι ιδιαίτερο για την πόλη καθώς όπως μας πληροφορεί ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών: «Είναι το πρώτον υπερωκειάνειον, όπερ καταπλέει μεταπολεμικώς εις Πάτρας, έπειτα από 13 ολόκληρα έτη, το γεγονός δε αυτό προσέδωσεν εις την πόλιν πανηγυρικόν χαρακτήρα, αι εκδηλώσεις, όμως, της οποίας δεν κατέστη δυνατόν να πραγματοποιηθούν εις όλην των την έκτασιν, λόγω των συμπτωματικώς ανακυψασών τεχνικών δυσχερειών». Το γεγονός αυτό δημιούργησε ελπίδες στην τοπική κοινωνία για το ξαναζωντάνεμα του λιμανιού της Πάτρας, το οποίο εκείνη την περίοδο, βρισκόταν σε μαρασμό. Για αυτό άλλωστε «επ’ ευκαιρία του γεγονότος η πόλις εφωταγωγήθη χθες και προχθές», όπως σημειώνει ο «Νεολόγος» των Πατρών. Τις ελπίδες των Πατρινών έρχεται να αναθερμάνει και η πληροφορίες που δημοσιεύει η εφημερίδα σύμφωνα με τις οποίες: «Αμερικάνικη εταιρεία διαθέτουσα 2-3 νεότευκτα υπερωκεάνεια, εξυπηρετούντα ήδη την συγκοινωνιακήν γραμμήν Μεσογείου – Ν. Υόρκης εζήτησε πληροφορίας περί των τεχνικών δυνατοτήτων του λιμένος μας ίνα λάβη αναλόγως αποφάσεις. Ελπίζεται, ότι η εν λόγω εταιρεία θα αποφασίση την προσέγγισιν των σκαφών της εις Πάτρας, λόγω του ότι κρίνεται ως ασύμφοφορος δια διάφορους λόγους, η προσέγγισης εις Πειραιά».
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα γράφει ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών για το θέμα: «Η πόλις είδε, χθες, εις τον προλιμένα της, μιαν ελπίδα. Και ηυχήθη δια την επαλήθευσιν της εις το άμεσον μέλλον. Ηυχήθη, με όλην την πονεμένην από την δραματικήν εγκατάλειψιν, ψυχήν της, όπς και πάλιν καταστή μεταναστευτικόν κέντρον και κόμβος μεγάλων ατμοπλοϊκών γραμμών. Η απαρχή, που εγένετο, επιβάλλεται πλέον να έχη την συνέχειάν της. Διότι άλλως, η μοίρα των Πατρών θα εξακολουθήση να σφραγίζη όλας τα εκδηλώσεις με την πένθιμον μελαγχολίαν της παρακμής και τον θανάσιμον μαρασμόν».
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος
