Επιμέλεια: Φάνης Βγενόπουλος
Την 1η Ιουνίου 1908, ο Βασιλιάς Γεώργιος βρίσκεται στην Πάτρα για την θεμελίωση του νέου Ναού του Αγίου Ανδρέα. Η ανέγερση του Ναού, βέβαια, θα συναντήσει πολλές δυσκολίες και τελικά τα εγκαίνιά του θα γίνουν 66 χρόνια μετά, το 1974!
Ο Γεώργιος, συνδυάζει την τελετή της θεμελίωσης με την παραμονή του στην Πάτρα για έξι ημέρες, όπου φιλοξενείται στο αρχοντικό σπίτι του Διονύση Φραγκόπουλου, που βρίσκεται στην οδό Αγίου Ανδρέου και Πατρέως.
Σύμφωνα με τα ρεπορτάζ της εποχής, που είναι εκτενέστατα και με πολλές λεπτομέρειες για κάθε κίνηση του Βασιλιά, ο Γεώργιος συναντάται με τις τοπικές Αρχές και γίνεται αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων υποστήριξης από τους κατοίκους της πόλης.
Επίσκεψη στον χάραδρο Μποζαίτη
Στο φύλλο της 4ης Ιουνίου 1908 ο «Νεολόγος» των Πατρών περιγράφει αναλυτικά το πρόγραμμα του βασιλιά Γεωργίου στην πόλη, μεταξύ των οποίων και την επίσκεψη που έκανε την προηγουμένη στα Μποζαίτικα. Εξάλλου, είναι γνωστό, ότι ο Βασιλιάς, αγαπούσε τη φύση και τα δάση, μιας και είχε γεννηθεί στην καταπράσινη Δανία.
Το ρεπορτάζ έχει τίτλο «Εκδρομή εις χαράδρα» περιγράφει την εκδρομή του Άνακτα στην περιοχή που τότε δεν ήταν παρά ένα χωριό. Όπως αναφέρει ο «Νεολόγος»: «Μετά την μεσημβρίαν, περί ώραν 5 1)2 ο Βασιλεύς συνοδευόμενος υπό των υπασπιστών και της λοιπής ακολουθίας Του, ως και των κ.κ. Νομάρχου και Διευθυντού της αστυνομίας, εξέδραμε μέχρι του χαράδρου Μποζαίτη, όπως ιδή και την αρκτικήν πλευρά της κτηματικής περιφερείας Πατρών. Εις τι σημείον πλησίον μιας ελαίας και σχεδόν παρά την κοίτη του χαράδρου, ο Βασιλεύς κατήλθε της αμάξης και εβάδισε πεζή δια μέσου του ποταμού. Ο Νομάρχης κ. Παλαμάς έδιδεν Αυτώ πάσαν πληροφορίαν. Ο Βασιλεύς ηρώτησε διατί δεν ελαμβάνετο μέριμνα προς περιορισμόν της κοίτης του ποταμού.
– Είνε κρίμα, είπε, να πηγαίνη χαμένος τόσος τόπος. Όλον εδώ αυτό το μέρος έπρεπε να είναι φυτευμένον, όχι τίποτε άλλο, τουλάχιστον ελαίας.
– Μεγαλειότατε, απήντησεν ο κ. Παλαμάς, λαμβάνονται τακτικώς μέτρα δια τον χείμαρον, αλλά ενώ ήδη γίνονται εις τι σημείον έργα, εξ άλλου μέρους ορμών ο χείμαρρος προξενεί καταστροφάς.
– Πρέπει να γίνουν αντιπλημμυρικά έργα.
– Υπάρχει, Μεγαλειότατε, νομοσχέδιον, το οποίον δεν εψηφίσθη υπό της Βουλής
– Και όμως έπρεπε να ψηφισθή.
Η υποδοχή των κατοίκων και η κληματαριά
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του «Νεολόγου» των Πατρών, ο Γεώργιος Ά, έτυχε θερμής υποδοχής από τους κατοίκους της περιοχής, όπως άλλωστε συνέβαινε σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις του στην πόλη κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του. Όπως γράφει η εφημερίδα: «Ολίγον μακράν του χωρίου Μποζαίτικα έξωθι του οποίου διέρχεται ο ποταμός είχον συγκεντρωθή όλοι σχεδόν οι κάτοικοι, οίτινες μόλις είδον τον Βασιλέα ερχόμενον εζητωκραύγασαν ενθουσιωδώς υπέρ Αυτού».
Όπως προκύπτει από το ρεπορτάζ, ο βασιλιάς κατά την επίσκεψή του, εντυπωσιάστηκε από μια κλιματαριά: «Ο Βασιλεύς διερχόμενος εκ των πανδοχείων είδε μίαν μεγάλην κληματαριάν, την οποίαν παρατήρησε μετά προσοχής.
– Αυτή, είπε, θα κάμνη ωραία σταφύλια.
– Πολύ ωραία, Μεγαλειότατε», αναφέρει χαρακτηριστικά ο συντάκτης του κειμένου.
Στον Γεωργικό Σταθμό
Ο Γεώργιος, όπως μας πληροφορεί το ρεπορτάζ, αφού «διέτρεξε πεζή, χωρίς να κουρασθή δύο χιλιομέτρων διάστημα, εξ ου το πλείστον ήτο πλήρες χαλίκιων», αποφάσισε να επισκεφθεί τον Γεωργικό Σταθμό, ο οποίος βρίσκεται σήμερα, πίσω από το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο, στην Ανθούπολη. Για να φτάσει ο Βασιλιάς εκεί, από τον Χάραδρο που βρισκόταν, χρησιμοποιεί την άμαξά του, με την οποία άλλωστε, έχει φτάσει από το σπίτι που φιλοξενείται στα Μποζαίτικα. Εκεί τον περιμένουν οι εργοδηγοί και οι εργάτες του κτήματος. Κατά την περιήγηση του, ο Γεώργιος ζητά να μάθει πληροφορίες για τα αμερικανικά κλήματα. Όπως γράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών: «Ο Βασιλεύς ακολούθως διευθύνθη προς τινά έκτασιν γης, ενός στρέμματος περίπου χρησιμοποιούμενην δια πειράματα εμβολιασμού επί κλιμάτων Αμερικανικών, τα οποία είνε απρόσβλητα εκ της φυλλοξήρας.
– Και τι είνε αυτά; Ηρώτησεν ο Βασιλεύς.
– Κλήματα Αμερικάνικα Μεγαλειώτατε, απήντησεν ο κ. Μάζης, όστις μετά του κ. Κοσμά συνώδευον την Α.Μ. (σ.σ. Μάζης και Κοσμάς ήταν οι εργοδηγοί του Γεωργικού Σταθμού).
– Και παίρνουν από αυτά οι κτηματίαι;
– Όχι, Μεγαλειότατε. Εγίνοντο επ’ αυτών πειράματα εμβολιασμού δια τας αμπέλους και έσχον ταύτα επιτυχίας. Οι κτηματίαι όμως δεν λαμβάνουν, διότι εδώ δεν έχομεν φυλλοξήραν.
– Και πιάνει σ’ αυτά η σταφίδα;
– Ήδη Μεγαλειότατε, ενεργεί πειράματα ο Γεωργικός σταθμός.
Οι φοίνικες, η συκιά και οι κότες
Ο Γεώργιος, συνέχισε την περιήγησή του στο κτήμα και ρωτούσε διάφορα τους δύο εργοδηγούς. Όπως περιγράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών: «Ο Βασιλεύς ηκροάσθη μετά προσοχής τον κ. Μάζη και εκείθεν μετέβη εις τον δενδροκομείον του σταθμού, το οποίον είνε εκτάσεως δέκα στρεμμάτων και εν ω καλλιεργούνται διάφορα εσπεριδοειδή και οπωροφόρα δέντρα.
Παρατήρησε και τους φοίνικας, οίτινες υπάρχουν εν τω σταθμώ και απηύθυνε την ερώτησιν.
– Διατί δεν καλλιεργείτε εδώ άνθη; Τα άνθη είνε ωραία και υγιεινά.
– Δεν υπάρχει νερό, Μεγαλειότατε.
Ηρώτησε διατί αι συκέαι δεν είχον σύκα και τον επληροφόρησαν, ότι εκείναι μόνον τον Αύγουστον είχον οπώρας. Είδε και μερικάς όρνιθας και είπεν.
– Έχετε και ορνιθώνας εδώ;
– Όχι, Μεγαλειότατε. Μερικάς όρνιθας έχομεν.»
Η περιήγηση του Βασιλιά στο κτήμα, ολοκληρώθηκε, αφού ζήτησε νερό από το φρέαρ του κτήματος, το οποίο όμως δεν ήπιε, αλλά το έδωσε στον σκύλο του.
