Αύριο, αν διαβάζεις τούτη την εφημερίδα στην ώρα της και σε κάθε περίπτωση, το Σάββατο 5 Νοεμβρίου είναι η Νύχτα του Γκάι Φωκς.Αν έχεις δει την ταινία «V for Vendetta» θα θυμάσαι το ποιηματάκι του V «Remember remember the 5th of November». Ωστόσο πίσω από τα στιχάκια για την λεγόμενη «συνωμοσία της πυρίτιδας» κρύβεται μία ολόκληρη ιστορία, που έμελλε να αλλάξει για πάντα την ιστορία της Βρετανίας.
Με δυο λόγια, η «νύχτα του Γκάι Φωκς» ή «Νύχτα των Πυροτεχνημάτων» αναφέρεται στην 5η Νοεμβρίου του 1605, όταν o Γκάι Φωκς, στρατιώτης και εμπνευστής της συνωμοσίας της πυρίτιδας, συνελήφθη με τεράστιες ποσότητες εκρηκτικών που είχε αποθηκεύσει κάτω από το κτίριο της Βουλής των Λόρδων.
Ποιος ήταν ο στόχος; Τίποτε το σπουδαίο… Απλά η δολοφονία του Ιακώβου του Α’, της οικογένειας του και των μελών του Κοινοβουλίου.
Ποια ήταν η αιτία;
Η συνομωσία αυτή οργανώθηκε σαν αντίδραση στα σκληρά μέτρα του προτεστάντη βασιλιά απέναντι στους Καθολικούς.
Τι σκληρά μέτρα, δηλαδή… Λεπίδι κανονικό!
Ποιο ήταν το σχέδιο;
Άκου να δεις: Ήσυχα – ήσυχα και χωρίς να τους πάρει χαμπάρι κανείς, οι συνωμότες αποθήκευσαν 36 βαρέλια πυρίτιδας σε ένα κελάρι κάτω από το κτίριο της Βουλής των Λόρδων, τα οποία σκόπευαν να ανατινάξουν.
Ωραία και νοικοκυρεμένα πράγματα. Βλέπεις, ήθελαν με μια μεγαλειώδη πράξη να φωτίσουν, όχι μόνο τον ουρανό, αλλά και την αδικία μιας τυρρανικής συμπεριφοράς.
Βέβαια, θα έπαιρναν παραμάζωμα και καμιά ντουζίνα μέλη της Βουλής των Λόρδων, μερικούς παρατρεχάμενους, μπόλικους εργαζόμενους και αρκετούς περαστικούς.
Αλλά, όταν η βία είναι οδηγός σου, οι παράπλευρες απώλειες, δεν είναι και κάτι για να συγχύζεσαι.
Πού την πάτησαν;
Δυστυχώς (για εκείνους) οι ίδιοι πρόδωσαν το σχέδιο τους, αφού σκέφτηκαν, ότι είναι κρίμα να χυθεί καθολικό αίμα, μαζί με το αίμα των άλλων.
Γιατί στο κτίριο της Βουλής, που θα ανατίναζαν, θα βρίσκονταν κι άλλοι Καθολικοί, που θα γίνονταν εξίσου καπνός.
Δυστυχώς δεν υπήρχαν sms για να δράσουν αστραπιαία, οπότε έστειλαν μια προειδοποιητική επιστολή στο Λόρδο Μοντάγκλ, προκειμένου να μην παρουσιαστεί στη συνέλευση.
Έλα όμως που ο Λόρδος ήταν Σερλοκ Χολμς και ξεκίνησε έρευνες!
Ψάξε – ψάξε στις υπόγειες σήραγγες κάτω από τη Βουλή των Λόρδων, τελικά ανακαλύφθηκε και συνελήφθη ο Γκάι Φωκς το πρωινό της 5ης Νοεμβρίου.
Μετά από βασανιστήρια, αποκάλυψε τα ονόματα των υπόλοιπων συνωμοτών, που είχαν ωστόσο εντοπιστεί στο μεταξύ και όλοι τους εκτελέστηκαν στις 31 Ιανουαρίου, με αγχόνη και διαμελισμό.
Σε ανάμνηση της αποτυχημένης απόπειρας του Γκάι Φωκς, να ανατινάξει το Κοινοβούλιο, στην Αγγλία και άλλες χώρες, η 5η Νοεμβρίου, εορτάζεται σαν Νύχτα του Γκάι Φωκς, όπου οι πολίτες ρίχνουν πυροτεχνήματα και καίνε στην πυρά ένα ομοίωμα του Φωκς.
Από την ιστορία αυτή μας προέκυψε το κόμικ V for Vendetta, το οποίο αργότερα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον Τζέιμς ΜακΤιγκ, σε σενάριο των Γουατσόφσκις.
Έτσι η μάσκα με το πρόσωπο του Γκάι Φωκς έγινε παγκόσμιο σύμβολο της επανάστασης, ενάντια στην τυρρανία οποιασδήποτε μορφής.
Αυτό λοιπόν είναι το νόημα της αυριανής ημέρας, σε περίπτωση που σε ρωτήσει κάποιος, ή πέσει θέμα.
Όλα αυτά τα έγραψα για να διατυπώσω το εξής ερώτημα:
Υπάρχουν περιπτώσεις που νικάς, χάνοντας;
Ο Γκάι Φωκς έχει αναχθεί για τη χώρα του κα όχι μόνο, σαν σύμβολο. Έχει τραγουδηθεί, έχει εμπνεύσει πολλούς και για πολλά.
Έχει εισφέρει στο λεγόμενο «κίνημα».
Και όλα αυτά με την αποτυχία του.
Από την άλλη μεριά, ας φανταστούμε μια διαφορετική εκδοχή.
Ας πούμε για παράδειγμα, ότι το γράμμα έφτανε αργά.
Ή ότι ο εν λόγω Λόρδος ήταν απασχολημένος με το γυάλισμα της φαβορίτας του και δεν είχε χρόνο για έρευνες.
Και, εν τέλει, ας πούμε ότι η Βουλή των Λόρδων, έσκαγε σα χαλκούνι Αγρινιώτικο.
Με καμιά πενηνταριά μακαρίτες Λόρδους και λοιπούς συγγενείς.
Πέρα από το αρχικό σοκ και πέρα από τις προσωπικές ιστορίες, μετά από μερικά χρόνια όλα θα είχαν επανέλθει στην προηγούμενη κατάσταση.
Τούβλο – τούβλο θα ξανάχτιζαν το κτήριο.
Τσουπ – τσουπ νέοι Λόρδοι θα ξεπετάγονταν στη θέση των παλιών και νέοι παρατρεχάμενοι της κατάστασης θα έβλεπαν φως και θα έμπαιναν!
Όλα θα γύρναγαν πίσω στα προηγούμενα, σιγά-σιγά.
Μα, θα ήταν όλα ίδια;
Όχι.
Αυτό που θα έμενε ήταν ένας διχασμός. Μια τομή μες στην οποία θα είχε τρέξει αίμα.
Και αυτές οι τομές παραμένουν δύσκολες.
Παραμένουν χαίνουσες.
Ειδικά, όταν βρίσκονται επιτήδειοι, που κάθε τόσο σκαλίζουν το καύκαλο .
Αυτοί που, μη έχοντας δικές τους οδύνες, αντλούν δικαίωση από την αναμόχλευση πεπερασμένων παθών.
Το ξέρουμε αυτό, το έχουμε βιώσει.
Αλλά, ας γυρίσουμε στην υπόθεσή μας.
Αν ο Γκάι Φωκς είχε ανατινάξει την Βουλή, ισχυρίζομαι ότι θα είχε κάνει μια τρύπα στο νερό.
Ίσως μάλιστα να είχε πάει την υπόθεση για την οποία αγωνίζονταν, πολύ πίσω.
Ισχυρίζομαι επίσης, ότι η αποτυχία του είναι εκείνη που μετάφερε το μήνυμα, που κρατά ζωντανό το μύθο, που εμπνέει και που (σε ένα βαθμό) φοβίζει τα τυραννικά καθεστώτα.
Μα, θα πεις, είναι τόσο απλό;
Αρκεί η αποτυχία για να μεταφερθεί το μήνυμα;
Ασφαλώς και όχι !
Το μήνυμα του Γκάι Φωκς, το μετέφερε και το μεταφέρει η θυσία και ο θάνατός του.
Απαιτείται μια ηρωική πράξη για να πυροδοτηθεί το πλαδαρό μας συλλογικό συνειδητό.
Απαιτείται μια κραυγή, μια αστραπή.
Απαιτείται ένας θάνατος για μια τούφα μαλλιά και μια μαντήλα
Χρειάζεται ένας 15χρονος μάρτυρας.
Μια 12χρονη ψυχή.
Όσο αίμα και καταστροφή και να σπείρει κανείς, τίποτε δεν κινητοποιεί, δεν φυτιλιάζει, δεν ξεσηκώνει, όσο το άδικο αίμα.
Εκείνο που δεν γύρεψε ανταμοιβή και που παραμένει πορφυρό, όσα χρόνια και αν περάσουν.
Ολοπόρφυρο, σαν τα πυροτεχνήματα μέσα στη νύχτα της 5ης του Νοέμβρη.
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεόλογος
