ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΕΚΙΡΗ – τ. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ
Οι νικηφόρες μεγάλες μάχες και οι καταλήψεις πολλών τοποθεσιών και οχυρωμένων θέσεων του Ιταλικού στρατού, οδήγησαν τους Έλληνες στρατιώτες του βορείου τομέα προ των πυλών της Κορυτσάς. Πρέπει εδώ να υπενθυμίσουμε, ότι μετά τις προελάσεις του Ελληνικού στρατού ο Ιταλός αρχιστράτηγος Σοντού είχε ζητήσει από τον ίδιο τον Μουσολίνι να εγκαταλείψει την περιοχή της Κορυτσάς. Αντίθετα ο ίδιος ο Μουσολίνι απειλούσε ότι θα σπάσει τα πλευρά της Ελλάδας. Και ενώ ελέγοντο τα ανωτέρω, απόσπασμα του Ελληνικού στρατού με επικεφαλής τον αντισυνταγματάρχην Δ. Θεοδωράκη εισήλθε το απόγευμα της 22ας Νοεμβρίου 1940 στην πόλη της Κορυτσάς την οποίαν είχαν εγκαταλείψει οι Ιταλοί. Βέβαια η κατάληψη της Κορυτσάς ήταν μεγάλο γεγονός και έπρεπε να γιορτασθεί από ολόκληρο τον Ελληνικό λαό. Αμέσως μετά την κατάληψη ο στρατηγός Πιτσίκας Διοικητής των 5 Μεραρχιών του Βόρειου τομέα έστειλε αμέσως τηλεγράφημα στον Πρωθυπουργό Ι. Μεταξά όπου ανέφερε τα εξής: «Κύριε Πρόεδρε, η Κορυτσά ευρίσκεται εις χείρας των Ελληνικών στρατευμάτων. Ο πληθυσμός της πόλεως, Ελληνικός και Αλβανικός υποδέχεται τους άνδρες με εκδηλώσεις ενθουσιασμού και με σημαίες. Που ευρέθησαν τόσες Ελληνικές σημαίες;…».
Πρέπει εδώ να επισημάνωμεν ότι η κατάληψη της Κορυτσάς ήταν πολύ μεγάλο γεγονός διότι ήταν η πρώτη πόλη που κατελάμβαναν τα στρατεύματα που πολεμούσαν εναντίον του άξονα από την αρχή της κήρυξης του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Επί πλέον η κατάληψη της Κορυτσάς υπήρξε για τους Ιταλούς μία από τις μεγαλύτερες ήττες του Β΄ Παγκοσμίου πόλεμου.
«Αγαπητοί μου, η Κορυτσά κατελήφθη»
Είναι ανάγκη στο σημείο αυτό να σημειώσωμεν ότι η κατάληψη της Κορυτσάς γιορτάστηκε σε ολόκληρη την Ελλάδα. Ακόμη και σε μικρά χωριά χτυπούσαν οι καμπάνες των εκκλησιών και καλούσαν τους κατοίκους να γιορτάσουν το μεγάλο γεγονός της κατάληψης της Κορυτσάς. Ειδικώτερα στην Αθήνα ο εορτασμός προσέλαβε χαρακτήρα λαϊκής μέθης. Χιλιάδες Αθηναίοι συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία Συντάγματος και τους γύρω δρόμους και όλοι αισθάνονταν μεγάλη χαρά και αγαλλίαση για τη μεγάλη νίκη του Ελληνικού στρατού. Μάλιστα ο Πρωθυπουργός Ι. Μεταξάς βγήκε στο μπαλκόνι της Μεγάλης Βρετανίας όπου ήταν το Γενικό Επιτελείο στρατού και μιλώντας προς τους συγκεντρωθέντας Αθηναίους είπε: «Αγαπητοί μου, η Κορυτσά κατελήφθη». Την φράση αυτή του Ι. Μεταξά κάλυψαν παρατεταμένα χειροκροτήματα και ζητωκραυγές και κανένας εκείνη τη στιγμή δεν εσκέπτετο τον δικτάτορα Ι. Μεταξά. Όλοι εσκέπτοντο τους ήρωες Έλληνες στρατιώτες και το θαύμα του Ελληνικού στρατού. Ήταν η λαμπρότερη στιγμή του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Πρέπει να τονίσωμεν ότι οι περισσότεροι εκ των συγκεντρωθέντων αγκαλιάζονταν και φιλιούνταν μεταξύ τους χωρίς καν να γνωρίζονται. Επί πλέον τα μάτια όλων ήσαν δακρυσμένα και τα στήθη όλων έπαλαν από εθνική περηφάνια. Τέλος όλοι οι Έλληνες τη νύκτα της 22ας Νοεμβρίου εκοιμήθησαν ευτυχισμένοι και όλοι ονειρεύονταν μια μεγάλη νίκη των Ελλήνων εναντίον των φασιστών του Μουσολίνι.
Η δήλωση του Τσώρτσιλ
Εκτός όμως από τους Έλληνες την κατάληψη της Κορυτσάς γιόρτασαν και τα Κράτη της Δυτικής συμμαχίας με πρώτους βέβαια τους Άγγλους, οι οποίοι χαιρέτησαν αμέσως το μεγάλο Ελληνικό επίτευγμα με δηλώσεις του Πρωθυπουργού και του Υπουργού των εξωτερικών. Συγκεκριμένα ο Πρωθυπουργός της Αγγλίας Ουίνστον Τσώρτσιλ σε τηλεγράφημά του προς την Ελληνική Κυβέρνηση έγραφε τα εξής: «Θαυμάζομεν την αξίαν των Ελλήνων, η οποία απεδείχθη έναντι ενός εχθρού ισχυροτέρου εις αριθμόν και οπλισμόν. Τούτο μας υπενθυμίζει την κλασσικήν εποχήν. Ζήτω η Ελλάς». Μάλιστα η αναφώνηση ζήτω η Ελλάς ήταν γραμμένη στα Ελληνικά. Αλλά και ο Υπουργός των εξωτερικός λόρδος Χάλιφαξ, μιλώντας στη Βουλή των Λόρδων μεταξύ των άλλων είπε και τα εξής: «Ποτέ άλλοτε κατά τη διάρκεια της μακράς της ιστορίας, το όνομα της Ελλάδος δεν εστάθη τόσον υψηλά και το όνομα της Ιταλίας τόσον χαμηλά».
Τα σχόλια των εφημερίδων των Δυτικών χωρών
Εκτός όμως από την πολιτική ηγεσία θετικά και επαινετικά σχόλια υπέρ της Ελλάδος και των Ελλήνων πολεμιστών έγραψε και ο Βρετανικός τύπος. Ειδικώτερα η «Νταίηλι Μαίηλ» έγραφε τα εξής: «Εις την πόλη αυτήν την Κορυτσά ευρίσκετο το Γενικόν Στρατηγείον των Ιταλών. Ο κόσμος ολόκληρος οφείλει συγχαρητήρια εις την Ελλάδα. Αξίζει πραγματικά να δοθεί εις τον λαόν αυτόν πάσα βοήθεια. Το γόητρον της Ιταλίας ουδέποτε είχε καταπέσει τόσον από της καταλήψεως της εξουσίας υπό του Μουσολίνι».
Ανάλογα σχόλια για την κατάληψη της Κορυτσάς έκανε και ο Αμερικανικός τύπος. Έτσι οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» μεταξύ άλλων έγραψαν και τα εξής: «Εις ένα σύντομον μήνα το μικρόν Ελληνικόν έθνος διέλυσε τον κακόν εφιάλτην, που εσκότιζε το πνεύμα του Δημοκρατικού κόσμου… Οι Έλληνες κατάφεραν την πρώτην πραγματικήν ήτταν εις τας κατά ξηράν δυνάμεις του άξονος… και αν ακόμη η Ελλάς συνετρίβετο αύριον, η στρατιωτική συμβολή της θα έμενεν αμείωτος. Θα είναι δόξα της νεώτερης Ελλάδος ότι συνέτριψε τον μύθον του αήττητου του άξονος και έδωσεν εις όλους τους ελεύθερους ανθρώπους την απόδειξιν της αξίας της Δημοκρατίας».
Αλλά και η Χέραλντ Τριμπιούν πανηγυρίζοντας την νίκη της Ελλάδος έγραφε: «Ο Ελληνικός στρατός απεδείχθη αντάξιος των προγόνων του. Κατέφερεν την πρώτη μεγάλην ήτταν που εσημειώθη κατά τον μέγαν αυτόν πόλεμον, ο οποίος διεξάγεται μεταξύ ισχυρών κρατών και των μεγάλων αυτοκρατοριών».
Τέλος οι «Τάιμς» του Λονδίνου την 28ην Νοεμβρίου σχολιάζοντας την μεγάλη νίκη των Ελλήνων στο Αλβανικό μέτωπο έγραφαν τα εξής: «Αι Ελληνικαί νίκαι είχον τεραστίαν απήχησιν εις την εγγύς ανατολήν. Εις την Αίγυπτον διέλυσαν τελείως τας ανησυχίας περί Ιταλικής εισβολής και μετέβαλλεν τον Μουσολίνι, ο οποίος εθεωρείτο ως σπουδαίος από την λαϊκήν φαντασίαν, εις κωμικόν πρόσωπον».
Ανάλογα ήταν και τα σχόλια εφημερίδων άλλων Ευρωπαϊκών χωρών. Και τούτο διότι η κατάληψη της Κορυτσάς εθεωρήθη ως η πρώτη νίκη των Δυτικών Δυνάμεων εναντίον του άξονος. Έτσι προεβλήθη παντού και όλοι είχαν να κάνουν κάποια ευνοϊκά σχόλια για την μεγάλη νίκη της Ελλάδος.
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος
