Πριν από ένα χρόνο, με την καταδίκη της Χρυσής Αυγής από το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθηνών, το κυρίαρχο αφήγημα στο δημόσιο λόγο υπήρξε ότι «ξεμπερδέψαμε με την ακροδεξιά στην Ελλάδα». Ένα χρόνο μετά, στη δημόσια σφαίρα κυριαρχούν οι εικόνες των νεαρών – μάλλον ανήλικων – που χαιρετούν ναζιστικά, πίσω από τα κάγκελα ενός σχολείου μιας φτωχογειτονιάς της Θεσσαλονίκης και τα μαχαίρια και όπλα που βρέθηκαν στα σπίτια τους.
Και σαν να μην έφταναν αυτά, είχαμε και την επανεμφάνιση της νεολαίας της Χρυσής Αυγής, η οποία μετά από ένα χρόνο σιωπής, έσπευσε να «χαιρετήσει» την επίθεση των νεαρών, με στιλέτα, βόμβες μολότοφ και παλούκια στους φοιτητές.
Η εικόνα των μαυροφορεμένων και με καλυμμένα τα χαρακτηριστικά νεαρών, όσο και εάν σοκάρει, δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία».
Μπορεί οι ηγέτες της οργάνωσης να βρίσκονται στη φυλακή, ωστόσο οι ιδέες τους – δυστυχώς – υπάρχουν ακόμη σε μια μερίδα της κοινωνίας.
Και αυτό διότι, οι κοινωνικές και οικονομικές συνθήκες που ώθησαν στη γιγάντωση του φαινομένου δεν μεταβλήθηκαν, τουλάχιστον θεαματικά.
Τώρα, όμως, γνωρίζουμε ότι η άνοδος της Χρυσής Αυγής, στα χρόνια των μνημονίων και της βαθιάς οικονομικής κρίσης, βασίστηκε σε δύο απλά πράγματα: Στην πολιτική κεφαλαιοποίηση του θυμού των ανθρώπων που χτυπήθηκαν από την κρίση, αλλά και κυρίως, στην αίσθηση που έδωσε ότι καλύπτει το κενό της απουσίας του κράτους δικαίου από την ολοένα και πιο δυσβάστακτη καθημερινότητα των πολιτών.
Ας μην ξεχνάμε ότι, οι ψηφοφόροι της οργάνωσης (στις εκλογές του 2019 οριακά δεν μπήκε στη βουλή), είναι κυρίως άνδρες που χτυπήθηκαν από την οικονομική κρίση, απόφοιτοι Δημοτικού ή Λυκείου.
Με αυτή, λοιπόν, τη «συνταγή» συνεχίζει τη δράση της, έστω και εάν τυπικά έχει τεθεί εκτός νόμου, αυτή τη φορά δίνοντας έμφαση στους φτωχούς νέους.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία καθηγητή του ΕΠΑΛ όπου διαδραματίστηκαν τα γεγονότα των τελευταίων ημερών, ο οποίος ανέφερε ότι πρόκειται για μαθητές που δηλώνουν εθνικιστές και είναι οπαδοί συγκεκριμένης ποδοσφαιρικής ομάδας με εμπειρία από επεισόδια και πορείες. Συνδυάζουν, με άλλα λόγια, την πολιτικοποίηση του χρυσαυγίτη με την κουλτούρα του οπαδισμού, που αποτελεί έναν συνηθισμένο προφίλ για τα άτομα που ανήκουν στον εθνικιστικό χώρο.
Όλα αυτά, τα έχουμε βιώσει στο πρόσφατο παρελθόν και πλέον δεν χωρούν δικαιολογίες τύπου «δεν γνωρίζουμε».
