Δεν ξέρω πως αλλά αυτές τις ημέρες, θυμήθηκα τον Καραμουρτζούνη που την δεκαετία του 1960, είχε έντονη φιλανθρωπική δράση στην Αθήνα με αμφιλεγόμενα όμως, χαρακτηριστικά.
Στην γειτονιά μας, στην οδό Ζαχαρίτσα του Κουκακίου, κάτω ακριβώς από του Φιλοπάππου, ήταν μια παμπάλαια πολυκατοικία με εμφανή τα σημάδια από την πατίνα του χρόνου. Η πολυκατοικία αυτή, λες και ήταν σκηνικό από ταινία του Αγγελόπουλου. Οι τοίχοι σε καφέ σκούρο χρώμα, υγροί και ταλαιπωρημένοι, ασυντήρητοι με μεγάλα μπαλώματα από την κατάρρευση των σοβάδων.
Είχε μια φαρδιά τσιμεντένια σκάλα εσωτερική στην μέση ακριβώς και σε κάθε όροφο είχε γύρω – γύρω εσωτερικό διάδρομο με τις σκεβρωμένες πόρτες των διαμερισμάτων και σκοινιά με απλωμένες μπουγάδες. Πολλές οικογένειες από την επαρχία, είχαν βρει προσωρινό αποκούμπι εκεί, μέχρι να βρουν τον δρόμο τους και τα παιδιά τους γυμνά παίζανε πλατσουρίζοντας στα νερά από τις μπουγάδες.
Η ωραιότερη θέα του κόσμου
Μία από αυτές τις οικογένειες, είχε φτιάξει μια παράγκα από λαμαρίνες στην ταράτσα, ένα δωμάτιο με δύο κρεβάτια ως μοναδικά έπιπλα και ένα υποτυπώδες κουζινάκι, απέξω στην γωνία με στέγαστρο φτιαγμένο από μαδέρια και λαμαρίνες που προστάτευαν ένα πετρογκάζ, μια κατσαρόλα κι ένα τηγάνι. Αυτό το κουζινάκι είχε την ωραιότερη θέα του κόσμου, καθώς απέναντι ακριβώς δέσποζε ο λόφος Φιλοπάππου και δεξιά ο Παρθενώνας σε όλη του την μεγαλοπρέπεια. Ειδικά τα βράδια που την παράγκα φώτιζε η λάμπα πετρελαίου, η θέα ήταν βγαλμένη σαν μέσα από καρτ-ποστάλ. Είχαν έλθει – σε αναζήτηση καλύτερης τύχης – από ένα χωριό έξω από την Αμαλιάδα, η μάνα ήταν πουκαμισού και ο πατέρας προσωρινώς άνεργος.
Έφερναν τα πουκάμισα για σιδέρωμα στην ταράτσα κι εγώ με τον γιό τους που ήταν συμμαθητής και φίλος μου, είχαμε αναλάβει να κουβαλάμε τα κάρβουνα με το ζεμπίλι από το καρβουνιάρικο της γειτονιάς. Ήταν αναγκαία, καθώς η μάνα του σιδέρωνε τα πουκάμισα με «βαποράκι» δηλαδή το σίδερο με τα κάρβουνα. Εμείς το είχαμε σαν παιχνίδι, να ανάβουμε τα κάρβουνα και να το κουνάμε πέρα-δώθε όπως το λιβανιστήρι του παπά, για να φουντώσει. Με τον φίλο μου ανεβαίναμε συχνά στην ταράτσα για παιχνίδι. Ηλεκτρικό ρεύμα δεν είχαν ούτε τρεχούμενο νερό και μονίμως αναζητούσαν τον Καραμουρτζούνη για οικονομική βοήθεια.
Ο «φιλάνθρωπος»
Ο Καραμουρτζούνης ήταν διάσημος «φιλάνθρωπος» που έκανε εράνους για τους φτωχούς και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις, ενώ γράφανε για το έργο του συνεχώς οι εφημερίδες, μέχρι που κάποια ημέρα εξαφανίστηκε. Οι εφημερίδες έγραφαν πως πήγε στην Νέα Υόρκη προκειμένου να ζητήσει την συμπαράσταση των ομογενών για τα μαθητικά συσσίτια που είχε οργανώσει. Αυτός έστηνε μεγάλα κιβώτια σαν κουμπαράδες σε κεντρικά σημεία της Αθήνας ή έξω από δημόσια κτίρια και οι περαστικοί έριχναν τον οβολό τους υπέρ των φτωχών. Με τα χρήματα αυτά έκανε αγαθοεργίες αλλά γενικά η δράση του ήταν αμφιλεγόμενη.
Η αυλή της Μάρκου Μπότσαρη
Η παράγκα της ταράτσας δεν ήταν η μοναδική στην γειτονιά μας. Ήταν και του συμμαθητή μου του Γιάννη που είχαν έλθει κι αυτοί από ένα χωριό της Ηλείας.
Σε μια αυλή της Μάρκου Μπότσαρη έμεναν τρείς οικογένειες σε ισάριθμα δωμάτια με μία πόρτα και ένα παράθυρο που έβλεπαν στην αυλή και με κοινόχρηστα το πλυσταριό και το αποχωρητήριο με την τούρκικη «τουαλέτα». Στον πάνω όροφο που ανέβαινε με εξωτερική ξύλινη σκάλα έμενε η σπιτονοικοκυρά.
Τρία δεντράκια υπήρχαν στην αυλή, μια μυγδαλιά, μια λεμονιά και μία γαζία. Γεράνια, ορτανσίες, γαρυφαλλιές και βασιλικά φυτεμένα σε γλάστρες στόλιζαν την αυλή, την ξύλινη σκάλα, το χαγιάτι και τα παράθυρα , ενώ ένα αγιόκλημα και ένας κισσός φυτεμένα στο χώμα σκαρφάλωναν σε ένα γειτονικό τοίχο.
Σε μια γωνία της, που η μία πλευρά ακουμπούσε σε διπλανό κτίριο, η οικογένεια του Γιάννη, είχε στήσει με λαμαρίνες μια παράγκα με ένα δωμάτιο και ένα κουζινάκι, στον τοίχο δε είχαν καρφωμένο ένα βρυσάκι για το νίψιμο και το ξύρισμα. Το δωμάτιο είχε μόνο ένα μεγάλο κρεβάτι πάνω στο οποίο έτρωγαν, διάβαζαν τα παιδιά και φυσικά κοιμόντουσαν.
Το όνειρό του ήταν να γίνει θυρωρός
Ο πατέρας δούλευε σε ένα εργοστάσιο στην Παιανία και ξύπναγε στις τέσσερις την νύχτα, πήγαινε με ένα ποδήλατο στο Θησείο και έπαιρνε το πρώτο λεωφορείο . Το όνειρό του ήταν να γίνει θυρωρός σε μία από τις πολυκατοικίες που ομοιόμορφες ξεφύτρωναν στην Βεϊκου και την Δημητρακοπούλου. Το πέτυχε, καθώς έβαλε μέσον τον γαλατά, ένα κοκκινομάγουλο Λευκαδίτη που είχε καλές σχέσεις με τον εργολάβο με τις περισσότερες αντιπαροχές στην γειτονιά μας. Κι έτσι ο φίλος μου έφυγε από την παράγκα σε ένα χρόνο και μετακόμισε σε ένα υπόγειο πολυκατοικίας βέβαια με το αζημίωτο. Καθώς ο εργολάβος και από τον θυρωρό κονόμαγε αφού η θέση μαζί με την παραχώρηση του υπόγειου διαμερίσματος αγοραζόταν προς 50.000 – 60.000 δραχμές.
Με τον Γιάννη κάναμε ανταλλαγές τα κόμικς «Διαπλανητικά» και «Σούπερμαν» και είχε όνειρο από μικρός να γίνει γιατρός, το οποίο έγινε πραγματικότητα και μάλιστα καθηγητής χειρουργός.
Η γειτονιά μας μια αρχοντική συνοικία της Αθήνας, είχε δύο όψεις και οι δύο εξ ίσου ενδιαφέρουσες. Αγκάλιασε με στοργή τους κατ΄ ανάγκην εσωτερικούς οικονομικούς μετανάστες και τους ενσωμάτωσε στο αστικό περιβάλλον με γοργούς ρυθμούς.
(από την εφημερίδα «Νεολόγος»).
