Στη «σκιά» του Βενιζέλου

02.10.2022 / 14:00
BASILHS MPEKIRHS

ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΕΚΙΡΗ – τ. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ

Η έλευση του Ελευθερίου Βενιζέλου στην Ελλάδα μετά από την πρόσκληση του Στρατιωτικού Συνδέσμου τάραξε τα ήρεμα νερά του πολιτικού και πολιτειακού κατεστημένου. Όλοι προβληματίζονται για τις προτάσεις και τα σχέδια του Ελευθερίου Βενιζέλου. Μεγαλύτερος όμως προβληματισμός υπήρχε στο Βασιλιά Γεώργιο και τους Αρχηγούς των πολιτικών κομμάτων. Μάλιστα, ο Βασιλιάς συγκάλεσε και το Συμβούλιο του Στέμματος την 16 Ιανουαρίου 1910, για να συζητήσουν τις προτάσεις Βενιζέλου και ειδικότερα εάν πρέπει να συγκληθεί Αναθεωρητική ή Συντακτική Βουλή.  

Τελικά, η σύσκεψη τελείωσε χωρίς να ληφθούν οριστικές αποφάσεις. Όμως διεφάνει ότι οι εκπρόσωποι των κομμάτων συμφώνησαν πάνω στους εξής τρεις άξονες:

1) Να συγκληθεί η Βουλή που θα ήταν εξουσιοδοτημένη να μεθοδεύσει την αναθεώρηση των μη θεμελιωδών άρθρων του Συντάγματος,

2) Να αντικατασταθεί αμέσως η Κυβέρνηση Κυριακούλη Μαυρομιχάλη από νέα υπό την ηγεσία του Στέφανου Δραγούμη και

3) Να διαλυθεί ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος μετά την ψήφιση της πρότασης για αναθεώρηση του Συντάγματος.

Πρέπει εδώ να επισημάνουμε, ότι οι ανωτέρω προτάσεις που διατύπωσαν οι εκπρόσωποι των κομμάτων και οι οποίες απηχούσαν τις απόψεις του Βασιλιά, ήσαν προτάσεις του Ελευθερίου Βενιζέλου. Έτσι, ο Κρητικός πολιτικός, πλήρως ικανοποιημένος, στις 22 Ιανουαρίου επέστρεψε στη Μεγαλόνησο Κρήτη.

Μετά από τις ανωτέρω εξελίξεις, ο Βασιλιάς προχώρησε στην υλοποίηση των αποφάσεων, στις οποίες σχεδόν είχαν συμφωνήσει οι ηγέτες όλων των κομμάτων. Έτσι, στις 18 Ιανουαρίου του 1910 ορκίσθηκε η νέα Κυβέρνηση υπό του Στέφανου Δραγούμη.  

Μετά την ορκωμοσία της η νέα υπό τον Στέφανο Δραγούμη Κυβέρνηση εμφανίστηκε στη Βουλή, όπου ο Πρωθυπουργός διάβασε τις προγραμματικές δηλώσεις ενώπιον του σώματος και τόνισε ότι βασική αποστολή της Κυβερνήσεως δεν ήταν άλλη από τη σύγκληση της Αναθεωρητικής Βουλής. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε, ότι την παραμονή της παρουσίασης των προγραμματικών θέσεων της Κυβερνήσεως, εξελέγη σχεδόν παμψηφεί Πρόεδρος της Βουλής ο Νικόλαος Τσαμαδός. Έτσι, απεδείχθη η πρόθεση των κομμάτων να τηρήσουν τις συμφωνίες της 16ης και 17ης Ιανουαρίου 1910.

Στην πορεία άρχισε η διαδικασία για την αναθεώρηση των μη θεμελιωδών διατάξεων του Συντάγματος του 1864.  

Στη συνέχεια στις 17 Μαρτίου 1910 ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ στο πλαίσιο μιας ειδικής συνεδρίασης του Κοινοβουλίου ανακοίνωσε με διάγγελμά του, το οποίο ουσιαστικά επικύρωνε το σχετικό ψήφισμα της Βουλής και προανήγγειλε τη σύγκληση της Αναθεωρητικής Βουλής.

Πρέπει εδώ να τονίσουμε, ότι η πανηγυρική αυτή επικύρωση της αποφάσεως για τη σύγκληση Αναθεωρητικής Βουλής, προώθησε με ευρηματικό τρόπο τη μετάβαση από την επαναστατική εκτροπή του 1909, στην καθιέρωση της Δημοκρατικής νομιμότητας και των Κοινοβουλευτικών θεσμών στη δημόσια ζωή του Ελληνικού κράτους.

Τρεις ημέρες μετά το διάγγελμα του Βασιλέως στη Βουλή και συγκεκριμένα την 20 Μαρτίου 1910, ο Στρατιωτικός Σύνδεσμος ανακοίνωσε τη διάλυσή του με την ακόλουθη λιτή δήλωση.

Το σημαντικότερο έργο της Κυβερνήσεως του Στέφανου Δραγούμη ήταν ότι προετοίμασε και διεξήγαγε τις εκλογές της 8ης Αυγούστου με μεγάλη επιτυχία. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε, ότι στις εκλογές αυτές εδόθη η δυνατότητα να εκφρασθούν όλες οι ιδεολογικές τάσεις του λαού.

Οι «Νέοι άνδρες»

 Έτσι, εκτός από τα παλαιά κόμματα παρουσιάσθησαν νέοι σχηματισμοί και ανεξάρτητοι υποψήφιοι, ο αριθμός των οποίων υπερέβαινε τους 1.000. Οι περισσότεροι από αυτούς αποκαλούμενοι «Νέοι άνδρες» εμφανίσθησαν ενώπιον του Ελληνικού λαού με μία πανσπερμία προγραμμάτων και συνθημάτων στο όνομα της ανανέωσης της πολιτικής ζωής του τόπου.

Σε αυτή την τάση των νέων πολιτικών βοήθησε και η υπόδειξη του Ελ. Βενιζέλου ως υποψηφίου Βουλευτή στο Νομό Αττικοβοιωτίας, παρότι ο ίδιος την περίοδο εκείνη απουσίαζε στο εξωτερικό. Έτσι, στον πολιτικό ορίζοντα εμφανίστηκε μια ριζοσπαστική ανανεωτική τάση, την οποία εξέφραζε μία μεγάλη μερίδα του Ελληνικού λαού. Σε αυτή την αισιόδοξη δυναμική του ριζοσπαστισμού και της ανανέωσης, ο παλαιός πολιτικός κόσμος δεν είχε να αντιτάξει μια πειστική εναλλακτική πρόταση και έτσι συσπειρώθηκε για να περισώσει ό,τι μπορούσε από την επερχόμενη θύελλα του νέου και πολλά υποσχόμενου νέου ηγέτη του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Έτσι, με πρωτοβουλία του Δ. Ράλλη και παρά τους ενδοιασμούς του Γ. Θεοτόκη, τα δύο μεγαλύτερα κόμματα συμφώνησαν να κατέβουν με κοινό ψηφοδέλτιο. Αντίθετα, ο Κ. Μαυρομιχάλης διατήρησε την αυτοτέλειά του και κατέβασε αυτοδύναμους συνδυασμούς. Βέβαια, αυτή η αντίθεση ανάμεσα στο παλαιό και το νέο, έλαβε μεγαλύτερες διαστάσεις στο ψηφοδέλτιο της Αττικοβοιωτίας που τα ενωμένα κόμματα έβαλαν ως υποψηφίους τους σημαντικότερους πολιτικούς αντιπάλους του Βενιζέλου από την Κρήτη, όπως τον Μ. Κουνδούρο, τον Χ. Πολυγεώργη, τον Α. Μιχελιδάκη κ.ά.

Οι εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 διεξήχθησαν με το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα με ευρεία περιφέρεια.

Στη «σκιά» του Βενιζέλου 2

Πρέπει επίσης να τονίσουμε, ότι οι εκλογές αυτές ανέδειξαν διπλάσιο αριθμό Βουλευτών και η Βουλή έφερε την ονομασία Α΄ Αναθεωρητική Βουλή. Πρώτο κόμμα ήλθε ο Συνασπισμός κομμάτων, ο οποίος εξέλεξε 210 Βουλευτές από το σύνολο των 362 που ήσαν οι έδρες σε ολόκληρη τη χώρα. Εξ αυτών οι 94 ανήκαν στο κόμμα του Γ. Θεοτόκη, οι 64 στο κόμμα του Δ. Ράλλη, οι 93 στο κόμμα του Αλ. Ζαΐμη και οι 39 ήσαν ανεξάρτητοι. Από τα άλλα κόμματα οι Αγροτικοί Θεσσαλίας εξέλεξαν 46 Βουλευτές, οι Λαϊκοί 45, το κόμμα του Κυρ. Μαυρομιχάλη εξέλεξε 34, το κόμμα του Δημητρακόπουλου εξέλεξε 21, οι Σοσιαλιστές εξέλεξαν 4 και οι Κοινωνιολόγοι 2.

Βέβαια, ο Ελευθέριος Βενιζέλος, παρά τα διάφορα εμπόδια και την απουσία του εξασφάλισε την πρώτη θέση στο Νομό Αττικοβοιωτίας με 32.765 ψήφους επί συνόλου 38.800 ψήφων. Πρέπει εδώ να τονίσουμε, ότι ο Ελευθέριος Βενιζέλος ξεπέρασε και τον Πρωθυπουργό Στέφανο Δραγούμη και τον Δημήτριο Ράλλη, ο οποίος πολιτευόταν στην ίδια περιοχή.

Οι βουλευτές της Αχαϊοΐλιδας

Στην περιφέρεια της Αχαϊοΐλιδας εξελέγησαν οι εξής 32 κατά σειράν επιτυχίας: 1) Μιχαλακόπουλος Ανδρέας με 23.112 ψήφους, 2) Ζαΐμης Αλεξ. με 23.406 ψήφους, 3) Παπαγιαννακόπουλος Ανδρ. με 21.998 ψήφους, 4) Κοντογούρης Νικ. με 21.221 ψήφους, 5) Χοϊδάς Αχιλλέας με 20.587 ψήφους, 6) Φωτήλας Αλεξ. με 20.582 ψήφους, 7) Γούναρης Δημ. με 18.979 ψήφους, 8) Γκλαβάς Διονύσιος με 18.723 ψήφους, 9) Καφεντζόπουλος Ανδρέας με 18.568 ψήφους, 10) Φλαμής Λουκάς με 18.524 ψήφους κ.ά. Επίσης, από τα γνωστά ονόματα εξελέγησαν και οι Κανακάρης Λουκάς, Γεροκωστόπουλος Κωνσταντίνος, Γκότσης Κωνσταντίνος κ.λ.π.

Αναφέραμε τα ονόματα των πρώτων 10 Βουλευτών. Βέβαια, όπως ελέχθη στην περιφέρεια της Αχαϊοΐλιδας εξελέγησαν 32 Βουλευτές λόγω του διπλασιασμού των Βουλευτικών εδώ εν όψει της Αναθεωρητικής Βουλής.

*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Νεολόγος” των Πατρών

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα