ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΣ ΜΠΑΛΑΦΟΥΤΗ
Παρακολούθησε την πρώτη του παράσταση με τον Καραγκιόζη όταν ήταν τεσσάρων ετών, τότε μάλιστα κατάλαβε ότι το μικρόβιο αυτό θα τον κυνηγήσει και μετέπειτα. Ο Στράτος Καμπισιούλης μαθήτευσε δίπλα στον παλαιότερο Καραγκιοζοπαίχτη εν ζωή, τον Θανάση Σπυρόπουλο και ήδη στο ενεργητικό του μετρά πολλές παραστάσεις ανά την Ελλάδα, παράλληλα βραβεύτηκε ενώ ήταν μόλις έντεκα ετών για την παρουσίαση του αποσπάσματος της παράστασης «Ο Αθανάσιος Διάκος». Ένας νεαρός που αντί να ασχολείται με το κινητό, όπως κάνουν πολλοί συνομίληκοί του, επιλέγει να ασχοληθεί με την τέχνη και την παράδοση του τόπου μας.
Πότε ήταν η πρώτη φορά που παρακολούθησες παράσταση Καραγκιόζη;
Πρώτη φορά παράσταση θεάτρου σκιών παρακολούθησα όταν ακόμη ήμουν τεσσάρων ετών. Από τότε μου μπήκε το μικρόβιο! Μαγεύτηκα. Χάθηκα στον μαγικό κόσμο του Καραγκιόζη. Έτσι, μέσα σε ένα ηλιόλουστο Κυριακάτικο πρωινό βρήκα με τι ήθελα να ασχοληθώ στη ζωή μου! Μου είχε κάνει απίστευτη εντύπωση οτι όλες αυτές τις φωνές που είχα ακούσει στην παράσταση, τις έκανε ένας άνθρωπος!
Τι σημαίνει για εσένα ο Καραγκιόζης;
Ο Καραγκιόζης για εμένα, είναι ο πιο γνήσιος Έλληνας. Τον συναντάμε στο πλευρό του Κολοκοτρώνη, του Ανδρούτσου, του Κατσαντώνη να μάχεται για την ελευθερία της Ελλάδας! Τον βλέπουμε στη μυθολογία και στα λαϊκά μας παραμύθια! Λέει όσα θέλουμε και δεν θέλουμε να ακούσουμε. Αυτό συμβαίνει επειδή λέει πάντα την αλήθεια ακόμη κι αν μερικές φορές πονάει. Γι’ αυτό ο κόσμος πάει στον Καραγκιόζη, γιατί έχει ανάγκη να ακούει την αλήθεια. Και κάτι ακόμη, πολλοί λένε οτι ο Καραγκιόζης κλέβει. Κάτι που είναι εντελώς λάθος. Ο Καραγκιόζης δεν κλέβει ποτέ! Ποτέ δεν τον βλέπουμε σε διαρρήξεις, φόνους, ληστείες και απάτες. Αν τον δούμε να πάρει κάτι, θα είναι κάποιο φαγητό για να θρέψει την οικογένειά του!
Για ποιο λόγο επέλεξες να ασχοληθείς με την τέχνη αυτή;
Να σας πω την αλήθεια, ποτέ δεν κλήθηκα να πάρω κάποια απόφαση. Έγιναν όλα αυτόματα σε εμένα. Με μάγεψαν οι λαρυγγοφωνές, οι σκαλιστές φιγούρες και οι ανεξίτηλες ατάκες του Καραγκιόζη! Είναι απ’ τις τέχνες που δεν τις επιλέγεις αλλά σε επιλέγουν αυτές. Είμαι χαρούμενος που ασχολούμαι με αυτό κι ευχαριστώ τον Θεό για όσα έχω ζήσει. Έχω εισπράξει όλα αυτά τα χρόνια τόση αγάπη που δεν περιγράφεται!
Πόσο σημαντικό είναι να κρατάς ζωντανό τον Καραγκιόζη στη συνείδηση των νέων;
Είναι αλήθεια οτι είναι πολύ σημαντικό να κρατάς ζωντανή μία τέχνη που περνάει κρίση. Δεν πρόκειται ποτέ να πεθάνει ο Καραγκιόζης, έχει αντέξει σε πολύ χειρότερες καταστάσεις. Είμαι πολύ χαρούμενος που υπάρχουν κι άλλοι νέοι παίκτες με ταλέντο, όρεξη για δουλειά και μεράκι! Οι νέοι της ηλικίας μου, δεν παρακολουθούν παραστάσεις θεάτρου σκιών παρόλο που αν έδιναν την ευκαιρία, να δουν ποιοτικό Καραγκιοζη θα έβλεπαν οτι όχι μόνο θα διασκεδάσουν αλλά θα διδαχθούν κιόλας. Μία μικρή επιθεώρηση είναι ο Καραγκιόζης! Ένα Stand up comedy ή ένα one man show στη γλώσσα της νεολαίας.
Οι φίλοι σου σε στηρίζουν;
Ναι! Με στηρίζουν, ο,τι απόφαση κι αν πάρω κι εκεί φαίνονται οι αληθινοί φίλοι. Κάποιες φορές έρχονται σε παραστάσεις παρόλο που δεν κάνω πολλές στην Αθήνα. Κυρίως παίζω στην επαρχία τα καλοκαίρια.
Τι μπορούν να διδαχθούν τα παιδιά μέσα από μια παράσταση Καραγκιόζη;
Είναι αλήθεια ο,τι ζούμε σε μία πολύ γρήγορη εποχή. Τα περισσότερα παιδιά είναι χαμένα στο κόσμο των social media. Έχουν τον Καραγκιόζη ανάγκη πιο πολύ από κάθε φορά! Εκτός οτι μπορούν να εφοδιαστούν με γνώσεις μπορούν να πάρουν και πολλά μηνύματα. Κι αυτός είναι ο στόχος μου. Προσέχω όμως πως τα δίνω στα παιδιά. Δεν βάζω τον Καραγκιόζη να ξεκινήσει να τους λέει συμβουλές. Τα μηνύματα είναι κρυμμένα στις παραστάσεις μου και τα παιδιά καλούνται να τα ανακαλύψουν!
Ποια είναι η συμβουλή που σου έδωσε ο δάσκαλός σου και κρατάς μέχρι και σήμερα; Τι έχεις αποκομίσει από τους δασκάλους σου; Τι θα ήθελες να τους πεις;
Όλοι οι καραγκιοζοπαίκτες που συνεργαστήκαμε μου έδωσαν πολύ σημαντικές συμβουλές. Ο μεγάλος Θανάσης Σπυρόπουλος μου είχε πει το πιο σημαντικό, να έχω σεβασμό και αγάπη στην τέχνη. Αυτό είναι το παν. Όσο ταλέντο κι αν έχεις, αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, δεν πας μπροστά.
Ποιες είναι οι δυσκολίες που συναντάς επί σκηνής;
Σε μία κλασική παράσταση, λίγες είναι οι δυσκολίες. Φωνές κάνω πάρα πολλές, αμέτρητες. Δεν είναι όμως μόνο η φωνή που πρέπει να αλλάξει. Είναι και η χροιά και η προφορά! Πρέπει να κάνω Κρητικό, Κεφαλλονίτη, Εβραίο, Ιταλό, βλάχους κλπ Θέλει πολύ μελέτη. Πρέπει να ξέρω και τα «χούγια» του καθένα!
Από πού αντλείς έμπνευση για τα σενάρια των παραστάσεών σου;
Στο θέατρο σκιών δεν υπάρχει σενάριο και αυτό είναι δύσκολο για τον καραγκιοζοπαίκτη. Πιστέψτε με. Θα ήταν το πιο εύκολο να διάβαζα ένα έτοιμο σενάριο. Ούτε αυτοσχεδιάζω όμως γιατί έχω πάντα μία υπόθεση στο νου μου. Πρέπει εκείνη την ώρα να δημιουργήσω το σενάριο, πάνω σε μια πεπατημένη φυσικά.
Στην ηλικία των ένδεκα ετών βραβεύτηκες για την παρουσίαση αποσπάσματος της παράστασης «Ο Αθανάσιος Διάκος». Τι σε τράβηξε σε αυτό το έργο και ποια τα συναισθήματά σου; Σε βοήθησε αυτό στην μετέπειτα πορεία σου;
Πράγματι! Σε μία σχολική γιορτή, στην πέμπτη δημοτικού παρουσίασα την τελευταία σκηνή του Αθανάσιου Διάκου. Τον διάλογο με τον Ομέρ Βρυώνη πριν τη σούβλιση. Δεν θα ξεχάσω την εικόνα που αντίκρισα όταν μετά την παράσταση βγήκα έξω. Είχα καταφέρει να συγκινήσω τόσο κόσμο! Χειροκροτούσαν για 3 λεπτά. Ομολογώ οτι είχα αρκετό άγχος. Το απόσπασμα που είχα επιλέξει να παρουσιάσω είναι από τις πιο δύσκολες σκηνές του έργου. Δείχνει το θάρρος και την πίστη του Διάκου. Τελειώνει με την χαρακτηριστική φράση «Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θελ’ να πεθάνω».
Πως αισθάνεσαι όταν ακούς να λένε κάποιον «καραγκιόζη» μειονεκτικά και σαν βρισιά;
Όταν το ακούω ενοχλούμαι. Όταν όμως λένε εμένα Καραγκιόζη δεν με ενοχλεί γιατί ξέρω ποιος πραγματικά είναι. Είναι σαν να προσβάλεις την παράδοση! Μην ξεχνάμε οτι είναι ο πιο γνήσιος Έλληνας. Ο Ευγένιος Σπαθάρης έλεγε «Μακάρι να ήμουν ο Καραγκιόζης κι ας με έβριζες». Με στενοχωρεί όμως που το ακούω σαν χαρακτηρισμό με αρνητική έννοια και σε πολλές τηλεοπτικές σειρές.
Πως αντιμετωπίζεις την αρνητική κριτική;
Είμαι από τους ανθρώπους που δέχομαι κάθε είδους κριτική. Οι κριτικές με κάνουν καλύτερο! Μου δείχνουν τι να αλλάξω και τι όχι. Όλοι έχουν αναγνωρίσει τον σεβασμό που δείχνω στο παιδί που παρακολουθεί. Οι παραστάσεις μου είναι προσεγμένες, το ίδιο και η εμφάνισή μου. Πάω για παράσταση καλοντυμένος και όχι με φανέλα και σαγιονάρες. Είμαι πολύ αυστηρός με τον εαυτό μου και πιο επιεικής με τους άλλους. Κάθε κριτική είναι καλοδεχούμενη!
Ο καραγκιόζης συγκαταλέγεται στα μελλοντικά σου σχέδια;
Σαφώς. Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς θέατρο σκιών. Είναι μικρόβιο, που δεν φεύγει ποτέ! Δεν ξέρω αν θα το ακολουθήσω και ως επάγγελμα πάντως και να μην το ακολουθήσω, σίγουρα δεν θα το αφήσω ποτέ! Έχω υποσχεθεί, να κάνω ό,τι περνάει απ’ το χέρι μου για να μη σβήσει ποτέ αυτή η όμορφη τέχνη που μεγάλωσε τόσες γενιές.
