ΤΟΥ ΦΑΝΗ ΒΓΕΝΟΠΟΥΛΟΥ
Ο εμφύλιος πόλεμος στην Ελλάδα, άφησε πίσω του νεκρούς, φτώχεια, φυλακισμένους – εξορισμένους, καταστροφή των υποδομών, πολιτική αστάθεια και πολιτικά πάθη. Η χώρα μετά τη λήξη του εμφυλίου αλλά και την προγενέστερη «συμφωνία των ποσοστών», μεταξύ Τσόρτσιλ – Στάλιν, ανήκει στον «ελεύθερο κόσμο» της Δύσης. Ωστόσο, μια χώρα κατεστραμμένη από ένα παγκόσμιο πόλεμο και έναν εμφύλιο πόλεμο, για να σταθεί στα πόδια της χρειάζεται βοήθεια από το εξωτερικό.Η μέχρι τότε προστάτιδα χώρα της Ελλάδας, η Μεγάλη Βρετανία, είναι απρόθυμη να συμμετάσχει στην ανασυγκρότηση της ελληνικής οικονομίας, είτε μέσω πιστώσεων είτε με εισαγωγές ελληνικών προϊόντων και ο νικητής του εμφυλίου πολέμου, ο οποίος στο μεταξύ έχει εκλεγεί πρωθυπουργός, ο στρατάρχης Αλέξανδρος Παπάγος, στρέφεται προς στις ΗΠΑ ζητώντας οικονομική βοήθεια και τη ένταξη στο ΝΑΤΟ.Το 1953 οι Ηνωμένες Πολιτείες ζητούν από την κυβέρνηση Παπάγου να εγκαταστήσουν στρατιωτικές βάσεις επί ελληνικού εδάφους και η απάντηση του στρατάρχη είναι κάτι παραπάνω από ένθερμη, καθώς θεωρεί ότι με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται η εδαφική ακεραιότητα της Ελλάδας, αλλά και η πολιτική, οικονομική, στρατιωτική ανασυγκρότηση της χώρας και κυρίως η σταθεροποίηση του πολιτικού καθεστώτος.Έτσι, ο Αλέξανδρος Παπάγος επιλέγει την πολιτική της μονομερούς εξάρτησης από τις ΗΠΑ, οι οποίες όχι μόνο εγκαθιστούν τις στρατιωτικές τους βάσεις στη χώρα, αλλά πλέον: «Αι ένοπλαι δυνάμεις των Ηνωμένων Πολιτειών και το υπό τον έλεγχό των υλικών δύνανται να εισέρχωνται, εξέρχωνται, κυκλοφορούν, υπερίπτανται ελευθέρως εν Ελλάδι και εις τα χωρικά της ύδατα, υπό την επιφύλαξιν οιασδήποτε τεχνικής συνεννοήσεως εις ην ήθελον προέλθη αι αρμόδιαι Αρχαί των δύο Κυβερνήσεων. Αι ενέργεια αυταί απαλλάσονται οιωνδήποτε τελών, δικαιωμάτων και φόρων», όπως προβλέπεται στη συμφωνία μεταξύ των δύο κρατών, του 1953. Ως αντάλλαγμα, η Ελλάδα λαμβάνει πακτωλό εκατομμυρίων δολαρίων, η τύχη των οποίων αποτελεί αντικείμενο ενός άλλου σημειώματος. Το βέβαιο είναι, ότι έκτοτε η χώρα, ανεξαρτήτου κυβέρνησης, ακολουθεί (έστω και με διακυμάνσεις) το «δόγμα Παπάγου», μέχρι και σήμερα.
