ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΟΥΣΤΑ
Προχθές είχα μία ευχάριστη συνάντηση με έναν παλιό Αηδιονυσιώτη που γνώριζε όλη την ιστορία της γειτονιάς… και κουβέντα στην κουβέντα, μου ζήτησε να ξαναγράψω την ιστορία μιας εμβληματικής φυσιογνωμίας της γειτονιάς, του Παναγιώτη Σαραντίδη η «Μεμέτη».
…Ήταν Σεπτέμβριος του 1949, και η εφημερίδα «Εθνικός Κήρυξ», δημοσίευε την ακόλουθη αγγελία – διαφήμιση: «Η επιχείρησις Παναγιώτη Σαραντίδη μη φεισθείσα εξόδων αλλά πάντα προβλέψασα προς το καλλίτερον, εμφανίζει δι’ ολίγας ημέρας τον Πανελληνίου φήμης γνωστόν καλλιτέχνην και συνθέτην των Λαϊκών τραγουδιών ΤΣΙΤΣΑΝΗΝ, στις νέες επιτυχίες του με την εξαίρετον και συμπαθή ΣΩΤΗΡΙΑ ΜΠΕΛΛΟΥ – ΣΤΕΛΛΑΚΗ ΚΑΙ ΑΡΓΥΡΗ ΒΑΜΒΑΚΑΡΗ. Θα αποτελέσουν το ιδανικώτερον συγκρότημα. Στου ΠΑΝΑΓΙΩΤΗ στη ΓΛΥΦΑΔΑ».
Έχω συχνή επικοινωνία και επικοινωνώ συχνά με τον Φώτη, ένα από τα δέκα παιδιά του, που στην πλειοψηφία τους έφυγαν, αρχές της δεκαετίας του 1960, ως οικονομικοί μετανάστες στον Καναδά και πρόκοψαν.
Ο πατέρας του Παναγιώτης Σαραντίδης και η οικογένειά του, έγραψαν μια από τις μικρές αυθεντικές ιστορίες της πόλης, που χαρακτήρισαν μια εποχή και μια περιοχή την Γλυφάδα, όταν η πόλη μας προσπαθούσε να ξεφύγει από τις πληγές του πολέμου και να βρει με τα λίγα και δύσκολα, ένα βηματισμό για ξέδωμα, διασκέδαση κι ένα καραφάκι… Ο Παναγιώτης Σαραντίδης, ήλθε από το Αϊβαλί, στην Πάτρα το 1918, λίγο πριν την μεγάλη καταστροφή που έφερε στην χώρα μας 1.500.000 πρόσφυγες. Παντρεύτηκε την Μαρίκα Νιφάκου, κόρη της Ελεονώρας Βεντούρα, Ιταλοπατρινή με ρίζες από την Νάπολι της Ιταλίας και του Μανιάτη Νιφάκου. Κι έτσι εγκαταστάθηκε στην Γαμβέτα, ένα στενό στην συνοικία των Ιταλοπατρινών και Επτανησίων, αυτή του Αγίου Διονυσίου, με γειτόνους ψαράδες και εργάτες του λιμανιού και της σταφίδας.
Στην περιοχή αυτή, ο Παναγιώτης έγραψε την δική του ιστορία, από αυτές που σταδιακά διαμόρφωσαν την κοινωνία της Πάτρας με ανθρώπους προερχόμενους από διαφορετικές ρίζες, με διάφορες καταβολές, νοοτροπίες, αντιλήψεις, έθιμα και χούγια…
Η παράγκα με τις καλαμιές
Έτσι μετά την απελευθέρωση από την Γερμανική κατοχή, με πολυμελή οικογένεια, αναζήτησε επιχειρηματική δράση, σε χώρους που θα είχαν αποτέλεσμα και αυτή βρέθηκε, το 1948 με την δημιουργία, στην παραλία της Γλυφάδας, μίας παράγκας ως αναψυκτήριο. Ακριβώς κάτω από τις γραμμές του τρένου και εκεί που σήμερα είναι ο «Σταθμός Υποδοχής».
Ήταν χρόνια δύσκολα και ο κόσμος αναζητούσε μεροκάματα, καλύτερη ζωή αλλά και διασκέδαση. Λαϊκή διασκέδαση με ούζο ή μπύρα σε παραλία και λαϊκή μουσική. Η παράγκα στήθηκε αυθαίρετα, αρχικά, με καλαμιές και τάβλες με ένα μικρό κουζινάκι για το γαυράκι και τα κεφτεδάκια και για μουσική ένας φωνόγραφος με τραγούδια ρεμπέτικα και σμυρνέϊκα. Το μαγαζί με τους περίφημους μεζέδες, που ετοίμαζε και στον φούρνο του Φούκα, στη Νόρμαν, γρήγορα απέκτησε φήμη και έτσι άρχισε να φέρνει λαϊκά συγκροτήματα από την Αθήνα. Τον Σεπτέμβριο του 1949, έφερε τον Τσιτσάνη και την Μπέλλου και τα τραπέζια του μαγαζιού έφθαναν μέχρι την παραλία. Δεν έλειπαν βέβαια και οι τζαπαντζήδες που ήταν σε βάρκες, αλλά και παραταγμένοι στις γραμμές του τρένου.
Συνώνυμο της λαϊκής διασκέδασης
Τότε ήταν που άρχισε να μετακαλεί λαϊκά συγκροτήματα από την Αθήνα και με άλλες φίρμες της εποχής, όπως Παπαϊωάννου, Χιώτης με Λίντα, Καζαντζίδης, Καραμπεσίνης, Ζαγοραίος και βέβαια να εμφανίζεται η πιτσιρίκα Πολυτίμη Κολιοπάνου, η μετέπειτα φίρμα Πόλυ Πάνου που ξεκίνησε την καριέρα τη, σε ηλικία 12 ετών, με το τραγούδι «Πήρα την στράτια την κακιά». Κι έτσι το μαγαζί έγινε συνώνυμο με την λαϊκή διασκέδαση.
Η οικογενειακής φωτογραφία στη Φρειδερίκη
Στην συνέχεια η παράγκα επεκτάθηκε και κτίστηκε αίθουσα μεγάλη με την ανοχή της λιμενικής επιτροπής, που επέτρεπε να λειτουργεί το μαγαζί χειμώνα και καλοκαίρι. Να πούμε πως το καλοκαίρι έφθανε να εξυπηρετεί τραπεζάκια με 2.500 καρέκλες που έφθαναν μέχρι την θάλασσα, συν τους τζαπαντζήδες φυσικά. Το 1952, όμως, η λιμενική επιτροπή αποφασίζει να γκρεμίσει τα αυθαίρετα παραλιακά μαγαζιά και στέλνει τελεσίγραφο για απομάκρυνση. Ο Σαραντίδης αντιδρά άμεσα, τυπώνει φωτογραφία οικογενειακή με τα δέκα παιδιά του, μπροστά από το μαγαζί και την στέλνει στην Βασίλισσα Φρειδερίκη, με την παράκληση να παρέμβει και να ανακληθεί η εντολή απομάκρυνσης. Και πράγματι, μετά από δεκαπέντε ημέρες φθάνει επιστολή από το Υπουργείο στην λιμενική επιτροπή με εντολή να παραμείνει στον χώρο το μαγαζί και του λοιπού να ανήκει ιδιοκτησιακά στον Σαραντίδη…
Η «χρυσή εποχή»
Από το 1952 έως το 1958, ήταν μια χρυσή εποχή για την Γλυφάδα. Πλήθος κόσμου διασκέδαζε με τα λαϊκά τραγούδια και το μαγαζί του Σαραντίδη ήταν μια σημαντική ψυχαγωγική διέξοδο και εξαιρετικά δημοφιλές.
Τα αγαπημένα τραγούδια των θαμώνων ήταν τα: «Ένα σφάλμα έκανα», Εγώ με την αξία μου», «Γεια σου τσολιά μου», «Σε τούτο το στενό», «Μια στεναχώρια», «Λίγα ψίχουλα αγάπης σου γυρεύω». Όπως επίσης: «Αυτή η νύχτα μένει», «Είσαι η ζωή μου», και σε μόνιμη βάση το «Εγώ με την αξία μου» και «Εγώ ποτέ δεν αγαπώ» με τον αγαπημένο τους Καζαντζίδη.
Ο ξενιτεμός
Το 1958, ξεκινούν τα έργα για την επέκταση του λιμανιού, καθώς η βιομηχανική και εμπορική άνθηση της Πάτρας έφερνε πολλά πλοία με πρώτες ύλες και αύξαιναν οι ανάγκες για αποβάθρες. Κι έτσι ο Σαραντίδης, ειδοποιείται να εγκαταλείψει τον χώρο με την υπόσχεση πως μετά την ολοκλήρωση των λιμενικών έργων θα του δοθεί και πάλι χώρος και έτσι μεταφέρει το κέντρο διασκέδασης στην Μπύρα του Μαράτου, που παρέμεινε μέχρι το 1962. Ήταν τα χρόνια δύσκολα, η Πάτρα δεν μπορούσε να θρέψει όλα τα παιδιά της κι έτσι πολλοί πήραν τους δρόμους της ξενιτιάς, ανάμεσα σε αυτούς και ο Παναγιώτης Σαραντίδης που μαζί με πέντε από τα δέκα παιδιά του φεύγουν για τον Καναδά… Κι έτσι, όταν ήλθε το ειδοποιητήριο από την Λιμενική Επιτροπή, με την επίσημη άδεια για εγκατάσταση στον χώρο, δεν βρήκε κανένα.
