ΤΗΣ ΚΑΤΕΡΙΝΑΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑ
katerinatsoukala4@gmail.com
Χαμένες αναμνήσεις, η λέξη πια γνωστή: Άνοια, η μάστιγα του 21ου αιώνα. Σύμφωνα µε στατιστικά στοιχεία στη χώρα μας 160.000 άτομα πάσχουν από άνοια και 280.000 άτομα από ήπια νοητική διαταραχή.
Από την μαρτυρία της Βιβής παρουσιάζεται η θλιβερή πραγματικότητα των ασθενών, αλλά κυρίως ο τεράστιος αγώνας που καταβάλλουν οι άνθρωποι που ζουν και φροντίζουν τα αγαπημένα τους πρόσωπα με την αξιοπρέπεια και την υποστήριξη που τους αξίζει.
Η Βιβή Φωτεινού στην προσπάθεια της να βοηθήσει παρόμοιες καταστάσεις επιλέγει να στείλει γράμμα στη μητέρα της, η οποία πάσχει από Alzheimer και δεν θυμάται πια, μόνο και μόνο για να της εκφράσει όλα αυτά που εκείνη, ένιωθε και νιώθει, αλλά και για να θυμίσει τόσο σε εκείνη, όσο και σε εμάς, πώς η ασθένεια αυτή θέλει απλά στήριξη, κατανόηση, υπομονή, φροντίδα και πολλή, πολλή αγάπη.
«Αγαπημένη μου μαμά, μαμάκα μου,
Έφτασε ο καιρός που καταφέρνω να μιλήσω γι᾽ αυτό που μας συνέβη. Γιατί συνέβη σε όλους μας, όχι μόνο σε εσένα. Ξέρω ότι άργησα, αλλά τα δέκα χρόνια, είναι δύσκολο να τα χωρέσω σε λίγες λέξεις. Αφού λοιπόν, εσύ δεν τα θυμάσαι πια, θα στα πω εγώ, η κόρη σου.
Ποτέ δεν κατάλαβα πως μια γυναίκα σαν εσένα πανέξυπνη και δυναμική, συναισθηματική και τρυφερή, μπορούσε να αλλάξει σταδιακά και να γίνεται μια άλλη. Μια άγνωστη, καινούργια κάθε φορά προσωπικότητα, με την οποία εγώ έπρεπε κάθε φορά να ξαναγνωρίζομαι. Και οι συστάσεις δεν ήταν εύκολες, μαμά. Ήταν κάθε φορά σα να πεθαίνεις εσύ, και να ανασταίνεται μια άλλη. Εγώ να πενθώ θανάτους μιας άλλης μορφής χειρότερους από τους φυσικούς.
Στην αρχή δεν θυμόσουν λέξεις. Αυτό πρόδωσε και την αρχή της ασθένειας σου. «ΠΑΡΜΕΖΑΝΑ»…. Εσύ που εικοσιπέντε χρόνια στην Ιταλία, τη χρησιμοποιούσες καθημερινά, ξαφνικά να προσπαθείς να μας την περιγράψεις, σα να μιλάς για κάτι άγνωστο.
Στη συνέχεια κουβεντιάζαμε και για να μην μας χαλάσεις το χατίρι, αποφασίσαμε να επισκεφθούμε νευρολόγο. Στο τεστ σου, έβρισκες μόνο τις τρεις από τις πέντε λέξεις, ενώ στην ερώτηση του για το έτος, εσύ με σιγουριά απάνταγες 1996. Όμως ήταν 2011, μαμά… Εκεί πάγωσα. Κατάλαβα πως ξεκινάει ένας δύσκολος δρόμος, μόνο που τότε δεν ήξερα πόσο δύσκολος.
Μήνα με το μήνα, άλλαζες. Γινόσουν επιθετική με τον μπαμπά, τσακωνόσουν μαζί μου για μικροπράγματα, έτρωγες ασύστολα και δεν θυμόσουν. Δεν μπορούσες να μαγειρέψεις πια, να κάνεις μπάνιο, να ξεχωρίσεις τις εποχές.
Εγώ για δύο χρόνια τουλάχιστον θύμωνα μαζί σου, προσπαθούσα να σου εξηγώ λογικές έννοιες και να έχω την απαίτηση να τις κατανοήσεις. Θύμωνα και προσπαθούσα, θύμωνα και προσπαθούσα, ώσπου μια μέρα, ως δια μαγείας, έπαψα να θυμώνω και να προσπαθώ και συμφωνούσα σε όλα μαζί σου. Με τον τρόπο αυτό σε κρατούσα ήρεμη και χαμογελαστή. Κατάλαβα πως δεν θα είσαι ποτέ πια η γυναίκα που με μεγάλωσε, αλλά κάθε φορά μια άλλη, η οποία χρειάζεται μόνο αγάπη, φροντίδα και υπομονή.
Αυτό λοιπόν έκανα και κάνω ακόμα. Σ᾽ αγαπώ πάντα όποια και να είσαι κάθε φορά, σε φροντίζω, όπως φρόντιζες τον εαυτό σου παλιά και δείχνω υπομονή.
Ακόμα και τώρα, που δεν μπορείς να μιλήσεις καθαρά, δεν μπορείς να φας μόνη σου, δεν ξέρω αν καταλαβαίνεις ποια είμαι, καταλαβαίνω εγώ και για τις δυο, μαμά.
Όταν μ᾽ αγκαλιάζεις, μου χαμογελάς και με φιλάς, νιώθω πως δε χάθηκες εντελώς. Παραμένεις η τρυφερή μανούλα που μ᾽ αγαπάει χωρίς να ξέρει πως είμαι η κόρη της».
Ιωάννης Ελλούλ (Καθηγητής Νευρολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών):
«Ας κρατήσουμε τον εγκέφαλό μας υγιή»
«Η άνοια δεν είναι κάτι που συμβαίνει σε όλους, όσο μεγαλώνουν. Η άνοια είναι ασθένεια, μάλιστα δεν είναι μια ασθένεια, αλλά διαφορετικές ασθένειες. Η νόσος Alzheimer μαζί με την αγγειακή άνοια είναι οι πιο συχνές μορφές της άνοιας. Η ιατρική δεν γνωρίζει ακόμα γιατί ένα άτομο νοσεί από την μία μορφή, και όχι από την άλλη.
Οι περισσότεροι από εμάς ξεχνάμε πράγματα κατά καιρούς κυρίως όταν μεγαλώνουμε. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχουμε άνοια. Ξεχνάμε είτε λόγω της φυσιολογικής φθοράς της μνήμης, είτε από έλλειψη συγκέντρωσης που συμβαίνει σε περιπτώσεις έντονου στρες ή μελαγχολίας. Σε περιπτώσεις όμως άνοιας, η απώλεια της μνήμης, που αρχικά αφορά κυρίως τα πρόσφατα γεγονότα, είναι προοδευτική και σταδιακά επιδεινούμενη. Συχνά συνοδεύεται από διαταραχή της συμπεριφοράς, όπως εμμονές, σκηνές ζηλοτυπίας, αδιαφορία για σημαντικά οικογενειακά γεγονότα, αδικαιολόγητους εκνευρισμούς ή ξεσπάσματα θυμού. Υπάρχουν βέβαια φάρμακα που βοηθούν την μνήμη και την διαταραχή της συμπεριφοράς, αλλά μέχρι τώρα δεν υπάρχει το φάρμακο που θεραπεύει την άνοια. Μόνο για την περίπτωση της νόσου του Alzheimer κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ ένα πανάκριβο μονοκλωνικό αντίσωμα που ίσως δεν προσφέρει την επιζητούμενη κλινική βελτίωση.
Ας κρατήσουμε τον εγκέφαλό μας υγιή με την σωματική άσκηση, την μεσογειακή δίαιτα, το σωστό σωματικό βάρος, την κοινωνικότητα, αποφεύγοντας το κάπνισμα, ρυθμίζοντας την αρτηριακή πίεση, το σάκχαρο, και την χοληστερίνη».
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΙΩΑΝΝΗΣ ΕΛΛΟΥΛ
Ο Ιωάννης Ελλούλ δραστηριοποιείται στην γενέτειρά του και μέσω της Πανελλήνιας Εταιρείας Γηριατρικής και Γεροντολογίας, εταιρείας που ιδρύθηκε το 1999 με σκοπό να ευαισθητοποιήσει τον ιατρικό κόσμο και την κοινωνία για τα προβλήματα των ηλικιωμένων και την ανάγκη οργανωμένης περίθαλψης από ειδικούς γιατρούς.
(Από την εφημερίδα «Νεολόγος»)
