Με την υπογραφή του Δημήτρη Τουλιάτου
Διάβαζα λοιπόν προχτές σε μια ανάρτηση της Μάνιας Παπαδημητρίου για το συναίσθημα που ένοιωσε όταν προ ημερών ξαναμπήκε μετά από ένα σχεδόν χρόνο σε θέατρο
«Εγώ τόσον καιρό έλεγα ότι δεν μου έχει λείψει το θέατρο παρόλο που έχω να παίξω ένα χρόνο Και το εννοούσα
Αλλά μόλις μπήκα στο θέατρο και το είδα έκανα: Αααααα….θέατρο
Και όλοι ο ένας μετά τον άλλον που έμπαιναν έκαναν το ίδιο
Ααα Θέατρο ….πόσος καιρός!!!!
Αααα η σκηνή …ρε παιδιά τι πάθαμε!!!!
Ααααα …κοίτα η πλατεία ….. πόσος καιρός!!!!»
Λογικό, θα πεις.
Τόσο καιρό εκτός της τέχνης και της δουλειάς σου, τι αλλάζει;
Πως θα είναι η επόμενη μέρα, όταν επιστρέψεις;
Και, ασφαλώς, αυτό δεν ισχύει μόνο για το θέατρο. Ισχύει για κάθε μορφή παραστατικής τέχνης.
Γιατί ένας μοναχικός δημιουργός, όπως ο γραφιάς, ή ο μορφοπλάστης, λειτουργούν εξ ορισμού μοναχικά.
Άσε που οι πρωτόγνωρες συνθήκες λειτουργούν σαν την ανατροπή μιας χορταριασμένης πέτρας.
Στέκεται εκεί δεκάδες χρόνια και ξαφνικά έρχεται τούμπα!
Ποτέ δεν ξέρεις τι θα ξεπροβάλει από κάτω.
Αλλά για τους ανθρώπους των παραστατικών τεχνών, η βίαιη αυτή διακοπή, είναι άγνωστο που θα οδηγήσει.
Θα έρθουν και πάλι σε επαφή με τη μαγική συνθήκη που απαιτείται;
Θα θυμηθεί το σώμα τους τις ρουτίνες και τεχνικές, που διέκοψαν;
Και, τελικά, θα ξανακελαηδήσει η αρχαία πηγή;
«Είπατε τώ βασιλεί, χαμαί πέσε δαίδαλος αυλά, ουκέτι Φοίβος έχει καλύβην, ου μάντιδα δάφνην, ουδέ παγάν λαλέουσαν. Απέσβετο και το λάλον ύδωρ»
Πολλά μαζεμένα πέσανε.
Γιατί δεν είναι μόνο το διάστημα αργίας, δεν είναι μόνο η διαταραχή της όποιας κανονικότητας, έχεις και τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώνει η άνθιση και του καθ΄ ημάς MeToo.
Πολλά τα λεχθέντα, περισσότερα τα άρρητα, φοβάμαι!
Στο διάστημα που πέρασε και ολοκληρώνεται πλέον, άνοιξαν πληγές, που έπρεπε βεβαίως να ανοίξουν.
Με γενναιότητα στο θέατρο, με επιφύλαξη αλλού.
Παράλληλα όμως βρήκαν και την ευκαιρία να βγουν στην επιφάνεια χρωστούμενα από παλιά τεφτέρια, που λίγη ή καθόλου σχέση έχουν με την ουσία του κινήματος αυτού.
Γιατί άλλο βιασμός και ασέλγεια σε παιδιά και άλλο «με κοίταξε με νόημα και τα ‘χασα»
Και άλλη αξία έχουν οι καθαρές κουβέντες και άλλη τα πυροτεχνήματα αποπροσανατολισμού των κατηγορουμένων.
Στο μικρό Ελληνικό πολιτιστικό σύμπαν διερράγησαν πολλές πραγματικές ή ευκαιριακές σχέσεις.
Και διερράγησαν με κρότο και έκταση. Οι χαραμάδες ανάμεσά τους, ήδη επιτρέπουν σε μια νέα γενιά και διατυπώσει το δικό της λόγο, το δικό θεώρημα.
Αυτό λοιπόν είναι το δεύτερο συνθετικό της επόμενης μέρας.
Της νέας πραγματικότητας που θα βιώσουν στην επιστροφή τους οι άνθρωποι του πολιτισμού.
Και υπάρχει και ένα τρίτο: το κοινό!
Πως λειτούργησε το ξαφνικό και βίαιο διαζύγιο του κοινού με τις παραστατικές τέχνες;
Πόσο θα επηρεάσει αυτό τις συνήθειες και τις αποφάσεις του;
Τι ρόλο έπαιξαν τα υποκατάστατα;
Μήπως μια νέα γενιά θεατών-ακροατών αρκεστεί σε αυτά;
Παράλληλα πολλές νέες μορφές «κατανάλωσης» πολιτισμού δημιουργούνται που απαιτούν λιγότερη ή μηδενική επαφή. Τι τύχη θα έχουν;
Είναι πολλά τα ερωτήματα που ξεφυτρώνουν. Και πολλές και διαφορετικές οι απαντήσεις που επιδέχονται
Θα μπορούσα να ισχυριστώ ότι τίποτε δεν αντικαθιστά τη μαγεία της επαφής με τον ηθοποιό μέσα στο σκοτάδι της θεατρικής αίθουσας. Και πως τίποτε καλύτερο από τη «δόνηση» που δημιουργείται με τους μουσικούς και το κοινό σε μια συναυλία.
Ασφαλώς και ισχύουν όλα αυτά. Άλλωστε σε όλες τις δυσκολίες και τις κρίσεις ο πολιτισμός και το «μαζί» ήταν το ασφαλέστερο καταφύγιο και το πολυτιμότερο δυναμωτικό.
Αλλά, φίλε μου, φτάσαμε στην εποχή που το «μαζί» τέθηκε εκτός νόμου!
Που οι συνθήκες μετέτρεψαν σε ποινικό αδίκημα.
Που το κράτος μετέτρεψε σε ποινικό αδίκημα.
(Διάλεξε ένα από τα δυο. Δε με νοιάζει τι ψηφίζεις)
Αυτά θα έχει η επόμενη μέρα στις παραστατικές τέχνες.
Επιπτώσεις της μακρόχρονης και βασανιστικής απραξίας
Καχυποψία και νευρικότητα στο νέο τοπίο
Τρομαγμένο και επιφυλακτικό κοινό.
Η αισιόδοξη πλευρά μου βλέπει την απραξία να μετατρέπεται από αμηχανία σε λαχτάρα.
Να γίνεται η αφορμή για επαναπροσέγγιση με τις αφετηριακές παρορμήσεις.
Να σου δίνεται η ευκαιρία δηλαδή να νιώσεις και πάλι τη λαχτάρα και την επιθυμία των πρώτων βημάτων.
Και μάλιστα να τα ξαναδείς με την εν τη διαδρομή αποκτηθείσα γνώση και εμπειρία.
Ξαφνικά το «στερνή μου γνώση, να σ’ είχα πρώτα» αποκτά νόημα.
Η μαύρη μου πλευρά φοβάται ότι πολλοί δεν άντεξαν τη δοκιμασία. Δεν μπόρεσαν να περάσουν αλώβητοι το χειμώνα της νάρκης και να είναι παρόντες στο προσκλητήριο της άνοιξης.
Το ίδιο και στο νέο στάτους λειτουργίας που θα υπάρξει.
Και οι δυο πλευρές μου ελπίζουν ότι αυτή η συντροφικότητα και αλληλεγγύη (μέσω αναρτήσεων), δεν θα εξαφανιστούν ως δια μαγείας με το πρώτο δίλλημα του σκληρά ανταγωνιστικού χώρου.
Και ότι τα «είμαι μέτριος, ομοφυλόφιλος» κλπ, δεν θα ξεχαστούν στο σαλονάκι της πρώτης οντισιόν, ή πρόβας.
Για το κοινό είμαι περισσότερο αισιόδοξος.
Γιατί το κοινό είναι νερό.
Ξέρει να περνάει από χαραμάδες, να παρακάμπτει εμπόδια και να διαλύει μύθους και αδιέξοδα.
Το κοινό συσπειρώνεται πάντα από την αρχέγονη ανάγκη.
Απαιτεί πάντα την επιβεβαίωση των δεσμών και των κωδίκων επικοινωνίας του.
Θέλουμε πάντα να σμίγουν οι αύρες μας στα σκοτεινά, ή/και κάτω από την ενέργεια της τέχνης.
Και το κοινό είναι αυτό που θα επιτρέψει, ή θα «αναγκάσει» τους ανθρώπους του πολιτισμού να μπουν και πάλι στο ρόλο τους.
Όταν θα βιώσουν και πάλι την άγρια χαρά και μοναδική ηδονή να βλέπεις την ενέργειά σου να επιστρέφει πολλαπλασιασμένη από το κοινό.
Γιατί είναι σίγουρο ότι πολλοί από εμάς, πέρα από τον τέταρτο τοίχο, θα φωνάξουμε δυνατά:
Ας ανέβουν οι εντάσεις, προ παντός μη δειλιάσεις.
Γίνε του άγνωστου ο μίμος, ευθαρσώς κι επωνύμως.
Γιατί όλο αυτό μα όλο, θέλει αυτό το σόλο.
Στα σκαλιά του Τσιτσάνη, να ανεβεί να γιάνει.
Δυνατά να σ’ ακούω, τ’ όνομά σου ν’ ακούω
τη ψυχή σου να βρίσκω στης γιατρειάς της το ρίσκο.
(από την εφημερίδα “Νεολόγος” ).
