Της Καλυψούς Κανελλοπούλου
Αλγεινή εντύπωση προκαλούν τα στοιχεία για την ανήλικη παραβατικότητα στη Δυτική Ελλάδα. Παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν ακόμη συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, γίνονται πρωταγωνιστές έκνομων ενεργειών, όπως ξυλοδαρμών και κλοπών, αναδεικνύοντας τη βία μεταξύ ανηλίκων σε μείζον κοινωνικό ζήτημα. Αν λάβουμε μάλιστα υπόψη μας ότι μέσα σε μόλις 1,5 μήνα, το 2024, τα περιστατικά ανήλικης παραβατικότητας εντός σχολείων του νομού άγγιξαν σε αριθμό το σύνολο εκείνων που αναφέρθηκαν στη διάρκεια ολόκληρου του 2023, γίνεται κατανοητό ότι το φαινόμενο είναι σε ραγδαία αύξηση.
«Γίνονται οπαδοί στους σχολικούς αγώνες»
Όπως τόνισε μιλώντας στον Max FM 93,4 η διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Αχαΐας Ευγενία Πιερρή «εντοπίζουμε πολλά περιστατικά βίας και στα σχολεία της Αχαΐας. Όχι καθημερινά, αλλά υπάρχουν. Για παράδειγμα, στους σχολικούς αγώνες τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται ανεπίτρεπτες συμπεριφορές μεταξύ των παιδιών – οπαδών, μετά και κατά τη διάρκεια του αγώνα. Τα παιδιά επικοινωνούν και ανταλλάσουν ύβρεις, οι οποίες μπορεί να οδηγούν και σε βίαια περιστατικά. Πήραμε λοιπόν μέτρα ώστε να γίνουν κεκλεισμένων των θυρών οι αγώνες για να αποτραπούν τα περιστατικά αυτά. Εκεί πραγματικά δεν έχουμε αρωγούς τους γονείς 100%. Πρέπει να αναζητήσουμε τα βαθύτερα αίτια γιατί προφανώς δεν φταίνε οι αγώνες».
Αμείλικτοι οι αριθμοί
Μιλώντας με αριθμούς, προσθέτει «ότι όσα περιστατικά ενδοσχολικής βίας είχε κληθεί να αντιμετωπίσει η εκπαιδευτική κοινότητα πέρυσι, μέσα σε μια ολόκληρη χρονιά, το 2023, κλήθηκε φέτος να τα αντιμετωπίσει μέσα σε 1,5 μήνα. Μιλάμε για περίπου 48 περιστατικά. Δεν είναι φυσικά μόνο τα νούμερα που έχουν σημασία. Οφείλουμε όμως να τα παρατηρήσουμε για να δούμε αν το φαινόμενο έχει αυξητική τάση. Πρέπει ωστόσο να κοιτάξουμε το πρόσωπό μας στον καθρέφτη. Να δούμε ως κοινωνία τι μηνύματα περνάμε στα παιδιά. Κάποιες λέξεις έχουν πια εκλείψει από την κοινωνία και από την εκπαίδευση. Δεν μιλάμε πλέον για αγωγή νέων, για όρια, για σεβασμό. Βλέπουμε ότι τα πάντα επιτρέπονται και υπάρχει ανοχή στην παραβατικότητα. Άρα τι περιμένουμε λοιπόν από εκεί και πέρα;»
Εμπλοκή σε κλοπές
Ο Προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου της ΕΛ. ΑΣ. Δυτικής Ελλάδας Ιγνάτιος Τριανταφύλλου επισημαίνει από πλευράς του στον Max FM ότι «τα στατιστικά που έχουμε τα τελευταία έτη στη Δυτική Ελλάδα, δείχνουν ότι υπάρχουν πολλά περιστατικά ανήλικης παραβατικότητας. Και δεν μιλάμε μόνο για παραβάσεις του Κ.Ο.Κ. Έχουμε και πάνω από 170 περιπτώσεις που παιδιά εμπλέκονται σε κλοπές και ληστείες. Επίσης είχαμε 32 συλλήψεις παιδιών που κυκλοφορούσαν με σουγιά και μαχαίρια ή εντοπίστηκαν με ναρκωτικές ουσίες, κυρίως κάνναβης.»
Η πηγή του κακού
Όπως εξηγεί στον «Νεολόγο» ο Αντώνιος Καλέντζης, Ψυχολόγος BPS, MISCP Assoc «η έξαρση της εγκληματικότητας μεταξύ ανηλίκων μπορεί να προκληθεί από μια ποικιλία αιτιών, συμπεριλαμβανομένων οικογενειακών, κοινωνικοοικονομικών, εκπαιδευτικών, και ψυχολογικών παραγόντων. Η έλλειψη σταθερότητας στο σπίτι, η φτώχεια, η εκπαιδευτική αποτυχία, και η έκθεση σε βία μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκληματικής συμπεριφοράς. Επιπροσθέτως, οι ψυχολογικές προκλήσεις, όπως η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αίσθηση αποκλεισμού, και η ανάγκη για αναγνώριση, μπορούν να οδηγήσουν τους νέους να αναζητήσουν αποδοχή μέσω αρνητικών πράξεων».
Ο ρόλος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης
Για τον ρόλο των social media, ο κ. Καλέντζης ξεκαθαρίζει πως μπορούν να παίξουν έναν διπλό ρόλο. Από τη μία πλευρά, προσφέρουν έναν χώρο για έκφραση, επικοινωνία και δημιουργία κοινοτήτων. Από την άλλη πλευρά ωστόσο, μπορούν επίσης να συμβάλλουν στην έξαρση της εγκληματικότητας μεταξύ ανηλίκων μέσω διάφορων τρόπων.
Τα social media μπορούν να αυξήσουν την έκθεση των νέων σε αρνητικές ή βίαιες συμπεριφορές και ιδέες. Η συνεχής πρόσβαση σε περιεχόμενο που εξυμνεί τη βία, την επιθετικότητα ή την εγκληματική δραστηριότητα μπορεί να νορμαλιστεί στη συνείδηση των νεαρών χρηστών, καθιστώντας τις συμπεριφορές αυτές λιγότερο αποκρουστικές και περισσότερο αποδεκτές.
Ο ανταγωνισμός για κοινωνική αναγνώριση και η ανάγκη για «likes» ή ακολούθους μπορεί να οδηγήσει σε ακραίες πράξεις προκειμένου να κερδίσει κανείς την προσοχή.
Τα social media μπορούν να διευκολύνουν την οργάνωση και την προώθηση εγκληματικών δραστηριοτήτων. Ομάδες ή σελίδες που προωθούν αρνητικές ιδέες ή συμπεριφορές μπορούν εύκολα να βρουν κοινό και να διευρύνουν τον αντίκτυπό τους, προσελκύοντας νεαρούς χρήστες στις δραστηριότητές τους.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος*
