Του Ανδρέα Κολλιόπουλου
Μαζί με το 2024 που έφτασε, έρχονται και τα δύσκολα για δεκάδες ανθρώπους που μέσα στους επόμενους μήνες κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους ή μέρος της περιουσίας τους, σε ρυθμούς fast track, μέσα από τη διαδικασία των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Το σύνολο των πλειστηριασμών σε όλη την επικράτεια για τους επόμενους πέντε μήνες του νέου έτους φτάνει τους 8. 694.
Μόνο στην Αχαΐα, σύμφωνα με την έγκυρη ιστοσελίδα landea.gr που ασχολείται αποκλειστικά με το θέμα των πλειστηριασμών, είναι να γίνουν 330 στο σύνολο τους διαδικασίες για τους επόμενους πέντε μήνες, δηλαδή από τώρα μέχρι τον Μάιο. Πιο συγκεκριμένα στο «σφυρί» πρόκειται να βγουν 175 κατοικίες σε όλη την Αχαΐα, 57 καταστήματα και 32 αγροτεμάχια, 28 πάρκινγκ και ένα κτίριο μεικτής χρήσης.
Το 50% είναι κύριας κατοικίας
Σύμφωνα με τον πατρινό δικηγόρο Χρήστο Λιαρομμάτη που ασχολείται εδώ και χρόνια με το θέμα των πλειστηριασμών, ένα μεγάλο ποσοστό των σπιτιών και των ακινήτων που έχουν βγει ή είναι να βγουν στο «σφυρί» είναι πρώτης ή καλύτερα κύριας (αυτός είναι ο σωστός νομικός όρος) κατοικίας.
«Μα ήδη υπάρχουν περιπτώσεις που χάνουν την κύρια κατοικία τους και περιμένουν το χαρτί της έξωσης για να βγουν από τα σπίτια τους. Τουλάχιστον το 50% των πλειστηριασμών όταν μιλάμε για διαμερίσματα και σπίτια αφορά την κύρια κατοικία και αυτό είναι λογικό αφού τα χρέη αυτά προέρχονται στην πλειοψηφία τους από στεγαστικά δάνεια».
Χωρίς ομπρέλα προστασίας
Μάλιστα οι πλειστηριασμοί κύριας κατοικίας πρόκειται να αυξηθούν από τη στιγμή που στο νομοσχέδιο το οποίο ήδη έχει ψηφιστεί από την Ολομέλεια της Βουλής, δεν υπάρχει μια «ομπρέλα» που να προστατεύει αποτελεσματικά τις οικογένειες που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς κεραμίδι πάνω από το κεφάλι τους.
«Ο νόμος Κατσέλη έχει καταργηθεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ ο εξωδικαστικός μηχανισμός που έφερε η Νέα Δημοκρατία στο νέο νομοσχέδιο, δεν βοηθάει σε τίποτα όμως, αφού αφορά μια ελάχιστη μερίδα ευάλωτων οικονομικά και κοινωνικά ομάδων που δεν ξεπερνάει το 5% του συνόλου των κόκκινων δανειοληπτών» τονίζει.
Το… κόλπο με τις χαμηλές τιμές
Τι μπορεί να κάνει όμως κάποιος νομικά που κινδυνεύει να χάσει το σπίτι του; Σύμφωνα με τον κ. Λιαρομμάτη υπάρχει τρόπος για να επιβραδύνει τις διαδικασίες αυτές και να βγάλει ένα ποσό που να αντιστοιχεί στην πραγματική αξία του ακινήτου, εφόσον εντέλει πραγματοποιηθεί ο πλειστηριασμός.
«Το χαρτί της κατάσχεσης έρχεται εφτά μήνες περίπου πριν από την ημερομηνία του πλειστηριασμού. Οι αρχικές τιμές των ακινήτων που βγαίνουν στο «σφυρί» ορίζονται από τους κλητήρες και τους δικαστικούς επιμελητές και είναι συνήθως αρκετά χαμηλές από την πραγματική αξία του ακινήτου, προκειμένου να πουληθεί γρήγορα και εύκολα ή και να προσελκύσει περισσότερους ενδιαφερόμενους».
Η ανατροπή του πλειστηριασμού
Αυτό είναι το «κλειδί» στο οποίο μπορεί να στηριχθεί νομικά κάποιος, σύμφωνα με τον κ. Λιαρομμάτη. «Μπορεί να κινήσει την διαδικασία ανατροπής του πλειστηριασμού τονίζοντας πως η αρχική τιμή που έχει οριστεί βάση της αξίας του ακινήτου είναι λανθασμένη.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων το δικαστήριο δικαιώνει την ανατροπή και θέτει μια νέα τιμή. Αν η τιμή αυτή που ορίσει ξεπερνάει το σύνολο του χρέους που έχει από το οποίο χάνει το ακίνητο του, τότε έχει την δυνατότητα να πάρει τα υπόλοιπα χρήματα που απομένουν».
Αν για παράδειγμα η αρχική τιμή που ορίσει το δικαστήριο βάση της αξίας του ακινήτου είναι στα 120.000 ευρώ και ο οφειλέτης χάνει το σπίτι του για 70.000 ευρώ, τότε εφόσον βρεθεί αγοραστής μέσα από την διαδικασία του πλειστηριασμού, θα έχει το δικαίωμα να πάρει την διαφορά, δηλαδή στο παράδειγμά μας, 50. 000 ευρώ.
Το μπλόκο για την… μυστικότητα
«Είναι σημαντικό το στοιχείο αυτό που κατά την άποψη μου πρέπει να διεκδικήσει κάποιος που αντιμετωπίζει μια τέτοια κατάσταση».
Ένα δεύτερο μπλόκο στους πλειστηριασμούς που κινεί ο κ. Λιαρομμάτης χωρίς όμως να υπάρχουν ακόμα σχετικές αποφάσεις από τα δικαστήρια για αποτέλεσμα των νομικών αυτών διαδικασιών έχει να κάνει με την μυστικότητα της όλης διαδικασίας.
«Οι πλειστηριασμοί βάση του ιστορικού τους γινόταν πάντοτε δημόσια και σε δημόσιους χώρους. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί γίνονται στα κρυφά, χωρίς κανείς να γνωρίζει τα ονόματα αυτών που χάνουν την περιουσία τους ή και αυτών που αγοράζουν και αυτό είναι παράνομο. Νομικά αυτό μπορεί να στηριχθεί και να αποδειχθεί».
Ελάχιστο το αγοραστικό ενδιαφέρον
Σημειώνουμε ότι το αγοραστικό ενδιαφέρον στους ηλεκτρονικούς πλειστηριασμούς είναι ελάχιστο, με το 75% από αυτούς να αποδεικνύονται άγονοι, χωρίς δηλαδή να προκύπτει αγοραστής, ούτε στην πρώτη, ούτε στην δεύτερη τους φάση και έτσι μόλις στο 25% υπάρχει αποτέλεσμα.
Υπάρχουν οπότε δεκάδες διαμερίσματα, μεζονέτες, καταστήματα και επαγγελματικοί χώροι που βγαίνουν κάθε τόσο στο «σφυρί» των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών, με την διαδικασία να επαναλαμβάνεται.
Κι αυτό παρόλο που από τις αρχές του 2022, η δυνατότητα από κοινού αγοράς είναι πλέον εφικτή με αποτέλεσμα να έχει ενισχυθεί η συμμετοχή στους πλειστηριασμούς, ενώ δίνεται και δυνατότητα τραπεζικής δανειοδότησης για αγορά ακινήτων μέσα από τέτοιου είδους διαδικασίες.
Οι διακυμάνσεις της πρώτης προσφοράς
Υπενθυμίζουμε ότι η μείωση της τιμής πρώτης προσφοράς γίνεται πλέον «αυτόματα» χωρίς τις χρονοβόρες διαδικασίες του παρελθόντος. Αν ένας πλειστηριασμός είναι δύο φορές «άγονος» τότε η τιμή πρώτης προσφοράς μειώνεται στο 80% της αρχικής, ενώ αν στη συνέχεια πάλι ο πλειστηριασμός είναι άγονος τότε η τιμή πρώτης προσφοράς μειώνεται εκ νέου στο 65% της αρχικής.
Παρόλα αυτά το ενδιαφέρον για την απόκτηση ακινήτων μέσω ηλεκτρονικών πλειστηριασμών παραμένει ελάχιστο, ενώ όλα τα ζητήματα των «κόκκινων» δανείων και των ακινήτων που βγαίνουν στο «σφυρί» έχουν περάσει πλέον από τα χέρια των τραπεζών στις εταιρείες διαχείρισης.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος*
