ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ
eleni.paraskevopoulou@gmail.com
Μεγάλη συζήτηση άνοιξε το τελευταίο χρονικό διάστημα σε σχέση με το πώς πρέπει να ενεργούν οι αστυνομικοί κατά την διάρκεια καταδίωξης. Το θέμα ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα μετά το τραγικό συμβάν στη Θεσσαλονίκη με τον θάνατο του νεαρού ανηλίκου Ρομά ο οποίος έβαλε καύσιμα χωρίς να πληρώσει. Οι αστυνομικοί τον καταδίωξαν και κατέληξε νεκρός λίγες ημέρες μετά, ενώ νοσηλευόταν στο νοσοκομείο, έπειτα από σφαίρα που δέχθηκε από αστυνομικό. Το ερώτημα που τέθηκε για άλλη μια φορά είναι αν τελικά υπάρχει πρωτόκολλο και συγκεκριμένο μνημόνιο ενεργειών για τα συγκεκριμένα συμβάντα. Και η απάντηση είναι, σαφώς και υπάρχει.
Το μνημόνιο ενεργειών
Ο «Νεολόγος» των Πατρών παρουσιάζει τα βασικά σημεία που αναφέρονται στο συγκεκριμένο εγχειρίδιο έχοντας μάλιστα στη διάθεση του τη σχετική έκδοση.
Εκεί περιγράφονται οι ενέργειες στις οποίες θα πρέπει να προχωρήσει ο ένστολος ο οποίος φτάνει πρώτος στο σημείο του συμβάντος. Ο ρόλος του αστυνομικού, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται «ο οποίος φτάνει πρώτος σε ένα συμβάν είναι ιδιαίτερα σημαντικός αφού είναι εκείνος που καλείται να διαχειριστεί την κατάσταση. Φυσικά και κάθε περιστατικό είναι διαφορετικό και ως τέτοιο αντιμετωπίζεται. Παράλληλα όμως, περιστατικά που μοιάζουν ανεξαρτήτου του τόπου, του χρόνου και των αστυνομικών που καλούνται να τα διαχειριστούν, θα πρέπει να αντιμετωπίζονται με ενιαίο τρόπο και σε όσο το δυνατό σύντομο χρόνο. Η τήρηση των ενεργειών που αναφέρονται στο μνημόνιο, αναμένεται να συμβάλλουν αποτελεσματικά στην αύξηση της ικανότητας για επιχειρησιακή ανταπόκριση των πρώτων ανταποκριτών».
Στο κεφάλαιο που αφορά τις καταδιώξεις οι οδηγίες που δίνονται ξεκινούν με την διασφάλιση όσο το δυνατόν καλύτερα της ασφάλειας των οδηγών και συνοδηγών. Επίσης προβλέπεται η χρήση φάρου – σειρήνας και η άμεση ενημέρωση του κέντρου επιχειρήσεων για την καταδίωξη και το αδίκημα που έχει τελεστεί.
Ακολουθεί η περιγραφή οχήματος και προσώπου ή προσώπων που επιβαίνουν σε αυτό με όσα περισσότερα στοιχεία γίνεται.
Σύμφωνα με το σχετικό εγχειρίδιο της Αστυνομίας κατά την διάρκεια της καταδίωξης δεν επιτρέπονται τα εξής:
- Πυροβολισμοί για ακινητοποίηση του οχήματος (για παράδειγμα στα λάστιχα ή στον αέρα για εκφοβισμό).
- Επικίνδυνοι χειρισμοί και ελιγμοί για την εκτροπή του οχήματος.
- Φραγμοί – αποκλεισμοί οδών άνευ εντολής.
Σε άλλο σημείο, ωστόσο, υπάρχουν οδηγίες για το τί θα πρέπει να πράξουν οι ένστολοι στην περίπτωση που διαταχθούν την πραγματοποίηση φραγμού. Επίσης, τονίζεται πώς θα πρέπει να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους και την πιθανότητα διακοπής της καταδίωξης όταν αυτή καθίσταται λίαν επικίνδυνη για τη σωματική ακεραιότητα και ζωή των συμμετεχόντων και των λοιπών χρηστών της οδού, λαμβανομένου πάντα υπ’ όψιν και της βαρύτητας του αδικήματος.
Η επικαιροποίηση του κανονισμού
Μετά το τραγικό περιστατικό της Θεσσαλονίκης, το οποίο δυστυχώς δεν είναι το μοναδικό στα ελληνικά χρονικά μιας και άλλοι πολίτες, έχουν χάσει τη ζωή τους μετά από καταδίωξη, ο Υφυπουργός Προστασίας του Πολίτη Λευτέρης Οικονόμου, έσπευσε να δηλώσει ότι
το πρωτόκολλο της Ελληνικής Αστυνομίας έχει επικαιροποιηθεί, ενσωματώνοντας, βέλτιστες πρακτικές από αστυνομίες άλλων κρατών.
«Με εντολή του Υπουργού, του κ. Θεοδωρικάκου, συνεστήθη επιτροπή στην οποία μάλιστα μου είχε αναθέσει ο Υπουργός την ευθύνη της εποπτείας. Δημιουργήθηκε στο Αρχηγείο η επιτροπή η οποία ενσωμάτωσε και τις καλές πρακτικές από ξένες αστυνομίες. Έκανε αρκετές επισκέψεις στο εξωτερικό και φτιάχτηκε θα έλεγα μια επικαιροποίηση του κανονισμού που θα πρέπει να ακολουθείται για τις καταδιώξεις», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο κ. Οικονόμου.
Μέσα σε μια εγκύκλιο η οποία αποτελείται από 200 και πλέον σελίδες, περιλαμβάνονται σύμφωνα με τις πληροφορίες τα επικαιροποιημένα στοιχεία για τον τρόπο που θα πρέπει να ενεργούν οι αστυνομικοί. Η Ελληνική Αστυνομία στο πλαίσιο και τους κανονισμούς δράσης, εκπαιδεύει συνεχώς τους αστυνομικούς γύρω από τις καταδιώξεις και τη χρήση όπλων και σε κάθε περίπτωση που υπάρχει παρεκτροπή επιβάλλονται οι προβλεπόμενες κυρώσεις.
Το Τμήμα Εκπαίδευσης και Μετεκπαίδευσης
Το Τμήμα Εκπαίδευσης και Μετεκπαίδευσης Οδηγών διαχειρίζεται όλα τα ζητήματα που αφορούν στην τεχνική εκπαίδευση του προσωπικού, τη λειτουργία των τεχνικών σχολών, την παροχή ειδικής μετεκπαίδευσης στους οδηγούς υπηρεσιακών οχημάτων της Ελληνικής Αστυνομίας σε αντικείμενα που αφορούν, κυρίως, τις επιχειρήσεις καταδίωξης με μεγάλη ταχύτητα, την ασφαλή διενέργεια συνοδειών ασφάλειας, την εκτέλεση προσχεδιασμένης επιχείρησης έκτακτης ανάγκης και την αύξηση γενικά της αντίληψης του οδηγού και της ευαισθησίας του αναφορικά με τον περιβάλλοντα του οχήματος χώρο.
Να σημειωθεί ότι η κυβέρνηση και η ηγεσία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη εξετάζει το ενδεχόμενο να χαρακτηριστεί το επάγγελμα του αστυνομικού ως επικίνδυνο. «Εξετάζουμε το πάγιο αίτημα των αστυνομικών – που δεν έλυσε ούτε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ ούτε του ΣΥΡΙΖΑ, να χαρακτηριστεί το επάγγελμα τους ως επικίνδυνο» ανέφερε χαρακτηριστικά σε δηλώσεις του ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Τάκης Θεοδωρικάκος.
Δεν γίνονται όλα με οδηγίες χρήσης
Όπως ανέφεραν στον «Νεολόγο» των Πατρών για το θέμα, έμπειροι αξιωματικοί στης Αστυνομίας, οι αστυνομικοί έχουν εκπαιδευτεί για να αντιμετωπίζουν επικίνδυνα περιστατικά: «Αυτό δεν σημαίνει ότι κάθε περιστατικό μπορεί να αντιμετωπιστεί με «οδηγίες χρήσης», καθώς η κάθε περίπτωση είναι μοναδική και ο αστυνομικός που βρίσκεται στο πεδίο, πρέπει να λάβει υπόψη του και να εκτιμήσει πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες πριν αναλάβει δράση». Οι ίδιοι αξιωματικοί διερωτώνται με νόημα: «Εάν όλοι οι συνάδελφοί τους και ιδίως αυτοί που δεν προέρχονται από τις παραγωγικές σχολές της Αστυνομίας, αλλά η εκπαίδευσή τους περιορίζεται σε λίγους μήνες θεωρητικών και πρακτικών μαθημάτων, έχουν το υπόβαθρο και τις ικανότητες να ενεργήσουν βάσει του επικαιροποιημένου μνημονίου ενεργειών για τις καταδιώξεις».
*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος
