ΤΗΣ ΕΛΕΝΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΥ
eleni.paraskevopoulou@gmail.com
Η τεχνολογία καταγράφει ραγδαία εξέλιξη, τα τελευταία χρόνια, με αποτέλεσμα να έχει αλλάξει εντελώς, ο τρόπος επικοινωνίας, η μεταφορά και η αποθήκευση πληροφοριών και αρχείων της καθημερινότητάς μας. Πλέον, θεωρείται παρωχημένη η εκτύπωση φωτογραφιών και σχεδόν οι πάντες τις αποθηκεύουν στο κινητό και από εκεί στον κόσμο του διαδικτύου, μέσω αντιγράφων ασφαλείας κ.ο.κ. Στο πλαίσιο αυτό, έχει αλλάξει και η επικοινωνία μας. Πλέον, λίγο χρησιμοποιούνται τα σταθερά τηλέφωνα, αφού στη ζωή μας, κυριαρχούν πλέον τα κινητά, τα γραπτά μηνύματα, τα mail, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το messenger, το viber, κ.α. Ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ιδιωτικότητας όλων μας έχει πλέον μεταφερθεί στον ηλεκτρονικό κόσμο με το ερώτημα που γεννάται να είναι … πόσο ασφαλή είναι όλο αυτό. Στο «Νεολόγο» των Πατρών μιλά ο δικηγόρος Γιώργος Γιαπρακάς και εξηγεί τί προβλέπει ο ποινικός κώδικας.
Γιώργος Γιαπρακάς: «Σε ισχύ πλήρες πλέγμα διατάξεων προστασίας»
«Ο παγκόσμιος ιστός έχει εισχωρήσει σε όλα τα επίπεδα της καθημερινότητας μας με αποτέλεσμα επαναστατικές αλλαγές στις διαπροσωπικές σχέσεις, στις επαγγελματικές συναλλαγές, στο εμπόριο, στην οικονομική δραστηριότητα, ατόμων, επιχειρήσεων, κρατών και γενικά σε κάθε πτυχή της ζωής μας. Μέσω του διαδικτύου διακινούνται πληροφορίες και προσωπικά μας δεδομένα η προστασία των οποίων είναι ζωτικής σημασίας. Κατ’ αρχήν με το άρθρο 9Α του Συντάγματος, κατοχυρώνεται το δικαίωμα στην προστασία των προσωπικών δεδομένων, ήτοι το δικαίωμα του «πληροφοριακού αυτοκαθορισμού» ή «αυτοδιάθεσης των πληροφοριών. Με το νέο Ποινικό Κώδικα διευρύνθηκε η προστασία των έννομων αγαθών μεταξύ των οποίων του ατομικού απορρήτου και της απόρρητης επικοινωνίας, μέσω των διατάξεων του 370 ΠΚ επ. Το άρθρο 370 ΠΚ (παραβίαση απορρήτου εγγράφων) που στη βασική του μορφή επισύρει ποινή φυλάκισης έως δύο έτη ή χρηματική ποινή, διευρύνεται στη παράγραφο 2 αυτού, έτσι ώστε το αδίκημα της παραβίασης των επιστολών, τιμωρείται πλέον, και με την αθέμιτη και παράνομη πρόσβαση σε ηλεκτρονικό μήνυμα ή ηλεκτρονικό ταχυδρομείο άλλου, τίθεται δε και διακεκριμένη μορφή εγκλήματος τετελεσμένη από έχοντα ειδική ιδιότητα. Ως προς το αδίκημα της παραβίασης του απορρήτου της τηλεφωνικής συνομιλίας και προφορικής συνομιλίας, (άρθρο 370Α ΠΚ) με τις νέες διατάξεις έχουμε εξορθολογισμό των ποινικών κυρώσεων, και σύστημα διαβάθμισης ποινών ανάλογα με το τρόπο τέλεσης του αδικήματος. Το δε 370ΒΠΚ προστατεύει αφενός μεν το απόρρητο των ηλεκτρονικών δεδομένων (στην παρ. 1), αφετέρου δε την πνευματική ιδιοκτησία (στην παρ. 3) ενώ με τη θέσπιση του άρθρου 370Γ ΠΚ προστατεύονται τα διάφορα απόρρητα στοιχεία ή προγράμματα Η/Υ, τα οποία συνιστούν κρατικά, επιστημονικά, επαγγελματικά ή απόρρητα επιχειρήσεων του δημοσίου ή ιδιωτικού και ποινικοποιείται η αθέμιτη αντιγραφή, αποτύπωση, χρησιμοποίηση, αποκάλυψη σε τρίτον ή οπωσδήποτε παραβίαση στοιχείων ή προγραμμάτων υπολογιστών, τα οποία συνιστούν κρατικά, επιστημονικά ή επαγγελματικά απόρρητα ή απόρρητα επιχείρησης του δημοσίου ή ιδιωτικού τομέα. Τέλος, το άρθρ. 370Δ ΠΚ προστατεύει το απόρρητο των πληροφοριακών προγραμμάτων ή συστημάτων ενώ Με το άρθρ. 370Ε ΠΚ προστατεύεται το απόρρητο των πληροφοριακών συστημάτων και τιμωρείται η με τεχνικά μέσα αθέμιτη «υποκλοπή» ψηφιακών δεδομένων ή ηλεκτρομαγνητικών εκπομπών κατά το χρόνο που τα εν λόγω δεδομένα διαβιβάζονται από, προς ή εντός πληροφοριακού συστήματος. Η ποινική δίωξη των εγκλημάτων που τυποποιούνται στα ανωτέρω άρθρα ασκείται με έγκληση.
Στις παραπάνω διατάξεις είναι εμφανείς οι επιρροές από το Γενικό Κανονισμό Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, όμως χωρίς αυτός να ενσωματώνεται μέσα στο κείμενο του Ποινικού Κώδικα.Με το Ν.4624/2019 (Νόμος GDPR) προστατεύονται θεμελιώδη δικαιώματα και ελευθερίες των φυσικών προσώπων και ειδικότερα το δικαίωμά τους στην προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Εκτός των διοικητικών κυρώσεων, στο άρθρο 38 αυτού προβλέπονται ποινικές κυρώσεις για παραβάσεις των διατάξεων του.Στην παράγραφο 1 τυποποιούνται σε αυτοτελή ποινικά αδικήματα (με επαπειλούμενη την ποινή της φυλάκισης μέχρι ενός έτους, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη πράξη) η χωρίς δικαίωμα – επέμβαση σε συστήματα αρχειοθέτησης δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Στις παραγράφους 2 (με επαπειλούμενη την ποινή της φυλάκισης, αν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη πράξη) και 3 (με επαπειλούμενη την ποινή της φυλάκισης τουλάχιστον ενός έτους και χρηματικής ποινής έως 100.000 ευρώ, εάν η πράξη δεν τιμωρείται βαρύτερα με άλλη πράξη) η χωρίς δικαίωμα “χρήση” από τον αποκτώντα σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγράφου 1 του περιεχομένου των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Η “χρήση” του περιεχομένου των εν λόγω δεδομένων μπορεί να λάβει χώρα με τη χρησιμοποίησή τους, την καθ΄ οιονδήποτε τρόπο μετάδοσή τους, διάδοση ή κοινολόγησή τους κ.λπ. Τέλος αν ο υπαίτιος των προηγούμενων παραγράφων είχε σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο περιουσιακό όφελος ή να προκαλέσει περιουσιακή ζημία σε άλλον ή να βλάψει άλλον και το συνολικό όφελος ή η συνολική ζημία υπερβαίνει το ποσό των εκατόν είκοσι χιλιάδων (120.000) ευρώ τιμωρείται με κάθειρξη μέχρι δέκα (10) ετών».
Ξεπέρασαν τις 700 οι καταγγελίες το 2021
Αρκετές είναι οι καταγγελίες πολιτών και οι υποθέσεις που φτάνουν στην Ελληνική Αστυνομία για περιστατικά που αφορούν την… προσβολή ατομικού απορρήτου και επικοινωνίας.
717 υποθέσεις που αφορούν προσβολή ατομικού απορρήτου και επικοινωνίας καταγράφονται το 2021 σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας. Από το σύνολο των υποθέσεων οι 69 καταγγέλθηκαν στην Δυτική Ελλάδα με τις περισσότερες να αφορούν την Αχαΐα.
Πιο συγκεκριμένα:
Αιτωλία: 3
Ακαρνανία: 7
Αχαΐα: 57
Ηλεία: 2
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα “Νεολόγος” των Πατρών
