Με τα… μάτια νυσταγμένα και βαριά
Του Ανδρέα Κολλιόπουλου
Πάνω από το 15% του συνολικού πληθυσμού της επικράτειας, δεν κοιμάται καλά τα βράδια και έχει σοβαρό πρόβλημα με τις αϋπνίες. Ένα σημαντικό ποσοστό από τα άτομα που δεν μπορούν να κλείσουν μάτι τη νύχτα αντιμετωπίζει υποκείμενα νοσήματα και χρόνια προβλήματα υγείας (για παράδειγμα σακχαρώδη διαβήτη) που με την έλλειψη ύπνου δυσχεραίνουν ακόμα περισσότερο την κατάσταση τους.
Ένα εξίσου μεγάλο ποσοστό που αντιμετωπίζει θέμα με τον ύπνο του εξαιτίας του άγχους ή νευρικών διαταραχών, είναι μαθηματικά βέβαιο ότι αν δεν μπορέσει να λύσει το πρόβλημα της αϋπνίας, θα αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια διάφορα προβλήματα με την υγεία του.
Στην Πάτρα λειτουργεί εδώ και 25 περίπου χρόνια και συγκεκριμένα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο , ένα από τα πρώτα εργαστήρια στην Ελλάδα που έχει εξειδικευτεί πάνω στην μελέτη ύπνου.
Υψηλού επιπέδου υπηρεσίες ύπνου
Το εργαστήρι αυτό που ανήκει στην πνευμονολογική κλινική του ΠΓΝΠ προσφέρει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες για τη διάγνωση ασθενών με διαταραχές ύπνου και μεταξύ αυτών των ασθενών με σύνδρομο αποφρακτικής άπνοιας κατά τη διάρκεια του ύπνου.
Σύμφωνα με τον Επίκουρο Καθηγητή Πνευμονολογίας, Κυριάκο Καρκούλια, το εργαστήρι ύπνου της Πάτρας δέχεται κατά μέσο όρο 25 με 30 νέους ασθενείς τον μήνα που έρχονται εκεί για να βρουν μια λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν.
Ο μέσος αυτός δείκτης των ασθενών που χτυπούν την πόρτα του εργαστηρίου, δείχνει από μόνος το πόσο σημαντικό πρόβλημα είναι ο ύπνος για ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού. Ποσοστό που παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια μετά την οικονομική κρίση, αλλά και τα χρόνια της πανδημίας, μια αυξητική τάση.
Αυτοί κοιμούνται και… τους ερευνούν
Στο εργαστήριο αυτό, πραγματοποιούνται πολυσωματοκαταγραφικές μελέτες ύπνου, με ολονύκτια καταγραφή, αλλά και μελέτη εφαρμογής θεραπείας με CPAP από τους εκπαιδευμένους ειδικούς πνευμονολόγους του τμήματος.
Ο μέσος όρος των μελετών που διεξάγονται την εβδομάδα από το εργαστήρι είναι κοντά στις εφτά με δέκα την εβδομάδα, ενώ από τους νέους ασθενείς που έρχονται κάθε μήνα πραγματοποιούνται (δηλαδή έχουν αυτή την ανάγκη) περίπου είκοσι μελέτες ύπνου.
Η μελέτη ύπνου, όπως εξηγεί στον «Ν» ο κ. Καρκούλιας γίνεται τις νυχτερινές ώρες, κατά τη διάρκεια του βραδινού ύπνου. Οι ασθενείς πηγαίνουν στο εργαστήρι και κοιμούνται στις ειδικά διαμορφωμένες δύο κλίνες που υπάρχουν εκεί για αυτό τον σκοπό.
Σκοπός να μάθουν να κοιμούνται καλά
Μέσα από τις μελέτες αυτές καταγράφονται όλα εκείνα τα στοιχεία που δυσκολεύουν τον ασθενή στο να κοιμηθεί, αλλά και στο να μπορεί να κοιμάται σωστά αφού ένα μεγάλος αριθμός αντιμετωπίζει σοβαρό θέμα με το ροχαλητό.
«Στόχος του εργαστηρίου μας δεν είναι μόνο να ξεπεράσουν οι ασθενείς μας το πρόβλημα της αϋπνίας, αλλά να μάθουν κοιμούνται σωστά και καλύτερα αφού έτσι θα μπορέσουν να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής τους» αναφέρει ο κ. Καρκούλιας.
Η θεραπεία για να ξεπεράσει κανείς το πρόβλημα της αϋπνίας και να μάθει να κοιμάται καλύτερα, δεν έχει χρονική διάρκεια και απαιτεί μια συνέχεια αφού, σύμφωνα με τον κ. Καρκούλια, μπορεί να κρατήσει για χρόνια. Οι ασθενείς έτσι ακολουθούν θεραπεία και ο ύπνος τους καταγράφεται με συχνή παρακολούθηση από τα στελέχη του εργαστηρίου του ΠΓΝΠ.
Σημαντικό το πρόβλημα για τους νέους
«Αυτό που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι ένα ποσοστό των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν θέμα με τον ύπνο τους, έχει να κάνει με νεαρές ηλικίες» τονίζει ο κ. Καρκούλιας.
Η έλλειψη ύπνου ή και η έλλειψη σωστού ύπνου έχει σοβαρές επιπτώσεις και στις νεαρές ηλικίες , σε μια εποχή που οι απαιτήσεις είναι υψηλές τόσο στον εργασιακό χώρο, όσο και γενικότερα στην καθημερινότητα, καθώς ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών εμφανίζουν υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της μέρας.
«Το πρόβλημα του ύπνου είναι σημαντικό αφού θα πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι όταν κάποιος δεν κοιμάται καλά την νύχτα, δεν μπορεί να αποδώσει τα απαιτούμενα τη μέρα» καταλήγει κ. Καρκούλιας.
Το ΣΑΥΥ και η θεραπεία με CPAP (ένθετο)
Η μια από τις κυριότερες διαταραχές ύπνου, πάνω στην οποία έχει εξειδικευτεί το εργαστήρι του ΠΓΠ Πατρών, είναι το Σύνδρομο της Αποφρακτικής Άπνοιας κατά τον Ύπνο (ΣΑΥΥ).
Πρόκειται για τη διαταραχή της αναπνοής που χαρακτηρίζεται από μια μηχανική απόφραξη του ανώτερου αεραγωγού. Αυτό προκαλεί την έλλειψη της ροής αέρα στα πνευμόνια και, κατά συνέπεια, μια μείωση του οξυγόνου στο αίμα και συχνά ένα ανεπαίσθητο ξύπνημα του εγκεφάλου.
Αποτέλεσμα είναι το άτομο να έχει έναν διαταραγμένο ύπνο, επιφανειακό που ουσιαστικά να μην του προσφέρει ξεκούραση, το ξύπνημα να γίνεται με δυσκολία και να μην έχει όρεξη για να ξεκινήσει τη μέρα του.
Η μελέτη εφαρμογής θεραπείας με CPAP είναι το καλύτερο εφόδιο για τους ασθενείς αυτούς . «Το CPAP στα ελληνικά μεταφράζεται ως η συνεχής θετική πίεση των αεραγωγών και χρησιμοποιείται για την αποφρακτική άπνοια ύπνου, μιας κατάστασης κατά την οποία οι αεραγωγοί εμποδίζονται κατά τη διάρκεια του ύπνου» τονίζει ο κ. Καρκούλιας.
Η συσκευή CPAP που μπορεί να στέλνει ένα απαλό, σταθερό ρεύμα αέρα μέσω της μύτης ή του στόματος, καθώς σύμφωνα τον καθηγητή «η πίεση που παρέχεται από τη συσκευή αποτρέπει την κατάρρευση και την απόφραξη του τραχειακού τοιχώματος και του μαλακού ουρανίσκου, διατηρώντας έτσι έναν φυσικό αεραγωγό».
