Του Αλέξανδρου Κογκόλη
Ο «Νεολόγος» έκανε αυτοψία και μίλησε με τους ανθρώπους που έχουν βρει στο ακίνητο στέγη
Μπήκαμε μέσα. Τους είδαμε να κάθονται απομακρυσμένοι ο ένας από τον άλλον. Να κοιτούν στο κινητό τους τηλέφωνο, έξω, ή το… ξεχαρβαλωμένο ταβάνι. Στη θέα τους η καρδιά χτυπά πιο δυνατά. Όχι μόνο γιατί μένουν σε έναν χώρο που ούτε ποντίκια ζουν, μέσα σε ακαθαρσίες, κρύο και μακριά από τους δικούς τους ανθρώπους, αλλά και γιατί το πρώτο πράγμα που έρχεται στο μυαλό κάποιου που μπαίνει στο κτίριο, ακόμη και για λίγα λεπτά για ρεπορτάζ, είναι «να φύγουμε γρήγορα, μπορεί να πέσει».
Στο παλιό κτίριο υπηρεσιών λιμένα της Πάτρας, εντός του παλιού λιμανιού, στο ύψος της οδού Γούναρη, που εκκενώθηκε το 2008, μετά τον μεγάλο σεισμό της 8ης Ιουνίου, συνεχίζουν να διαμένουν μετανάστες. Ο κίνδυνος κατάρρευσης εμφανής. Το έχουν επιβεβαιώσει άλλωστε οι αρμόδιες αρχές και υπηρεσίες. Το βλέπει κάποιος αν ρίξει μια ματιά, δεν χρειάζεται να είναι ειδικός. Δεκαπέντε ψυχές έχουν βρει καταφύγιο εκεί, μη έχοντας που αλλού να πάνε.
«Βοηθήστε μας»
Ο «Νεολόγος» έκανε αυτοψία στο χώρο. Μετανάστες από τη Συρία, το Μαρόκο και τη Λιβύη μας μίλησαν. Δεν ήξεραν Αγγλικά, μετέφραζε με ηχητικό μήνυμα το κινητό. «Βοηθήστε μας», ήταν η πρώτη φράση του Σιντ, ενός νεαρού Μαροκινού. «Φοβόμαστε που μένουμε εδώ, θέλουμε άσυλο και δουλειά», είπαν, μη γνωρίζοντας όμως πως το κτίριο είναι εντελώς ακατάλληλο. Το βλέπουν πως έχει πρόβλημα, φαίνεται άλλωστε και από τις πινακίδες στην περίφραξη, αλλά πλήρη γνώση δεν έχουν όπως εμείς.
Οι συγκεκριμένοι μετανάστες κάνουν κάποια μεροκάματα, λαμβάνουν φαγητό από εθελοντικές οργανώσεις και την προσφορά του Δήμου Πατρέων (όχι φυσικά με αποστολή στο παλιό κτίριο), ενώ οι περισσότεροι δεν έχουν έγγραφα παραμονής.
«Προσπαθούν να πραγματοποιήσουν μια πρώτη καταγραφή για άσυλο μέσω skype, ώστε μετά να κλειστεί ραντεβού μέσω της πλησιέστερης υπηρεσίας, για τη λήψη κάρτας αιτούντος ασύλου, όμως δεν τα καταφέρνουν εύκολα, αφού ο όγκος είναι ευρύς όπως και η αναμονή, μέσα στις λίγες ώρες που υπάρχει διαθεσιμότητα την ημέρα», σύμφωνα με το μέλος της υπεράσπισης Δικαιωμάτων Προσφύγων και Μεταναστών, Νίκο Παπαγεωργίου. Σαφώς, δεν μένουν μόνο τα ίδια πρόσωπα εντός, γίνεται ανακύκλωση. Όταν φεύγουν κάποιοι, έρχονται άλλοι.
Η περιοχή τις τελευταίες ημέρες χορεύει στον ρυθμό του Εγκέλαδου, με τον φόβο για έναν μεγαλύτερο σεισμό να είναι υπαρκτός.
Κίνδυνος για μια νέα τραγωδία
Ο κίνδυνος για μια νέα τραγωδία εντός του παλιού λιμανιού ελλοχεύει, όπως αυτής που συνέβη τον Αύγουστο του 2017 είναι πρόδηλη.
Τότε είχε πέσει ένα από τα δύο στέγαστρα, εντός του παλιού λιμανιού της Πάτρας, με αποτέλεσμα να βρει στα χαλάσματα τραγικό θάνατο, ένας μετανάστης από την Αλγερία που είχε βρει καταφύγιο στο χώρο.
Τραγική ειρωνεία είναι πως το πρωί της ίδιας μέρας ο ΟΛΠΑ εξέδωσε ανακοίνωση όπου ανέφερε πως υπεγράφη σύμβαση με εταιρία για να κατεδαφιστεί το κτήριο στους επόμενους τρεις μήνες.
Εκκένωση και φύλαξη έως το γκρέμισμα ή την επισκευή
Το ίδιο και στο παλιό κτίριο του ΟΛΠΑ. Έχει τοποθετηθεί περίφραξη. Έχει απαγορευθεί η είσοδος. Στο πλαίσιο της ανάπλασης του παλιού λιμανιού το κτίριο θα γκρεμιστεί, βάσει των μελετητικών προτάσεων και της απόφασης του δημοτικού Συμβουλίου. Όμως μέχρι τότε αργούμε ακόμη. Ποιος μπορεί να αποκλείσει μια νέα τραγωδία;
Το παλιό λιμάνι, όπως και το εν λόγω κτίριο, έχουν περάσει στην κατοχή του Δήμου Πατρέων, μετά την απόδοση του παραλιακού μετώπου. Ίσως η εντολή προς την αστυνομία για άμεση εκκένωση να είναι αυτή τη στιγμή η σωστότερη επιλογή. Σε δεύτερη φάση, σαφώς, η φύλαξη του κτιρίου, ώστε κανείς να μη μπορεί να μπει μέσα.
Β. Αϊβαλής: «Τεχνικά επισκευάσιμο»
Ο «Νεολόγος» απευθύνθηκε στον πρόεδρο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Δυτικής Ελλάδας Βασίλη Αϊβαλη, για το θέμα, ο οποίος δήλωσε τα εξής:
«Ως μηχανικός και Πρόεδρος του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας πιστεύω ότι η απόφαση του να κατεδαφιστεί ή όχι το Κτήριο Υπηρεσιών Λιμένα που εδώ και χρόνια βρίσκεται έρμαιο στον χρόνο και την αρμύρα της θάλασσας δεν είναι εύκολη. Η δυσκολία της απόφασης θα μπορούσε να πει κανείς ότι ίσως αποτελεί και έναν από τους λόγους που αυτή εδώ και αρκετά χρόνια δεν έχει ληφθεί.
Προφανώς όμως δεν αποτελεί τιμή για τον ιδιοκτήτη του ένα τέτοιο κτίριο να μένει πληγωμένο και παρατημένο, σε μια δεσπόζουσα θέση, με χιλιάδες τετραγωνικά ανεκμετάλλευτα προς χρήση, ενώ από την άλλη πλευρά να ενοικιάζονται κτίρια για να στεγάσουν υπηρεσίες, κοινωνικές δομές κλπ.
Κατ’ αρχάς θα πρέπει να τονιστεί ότι το κτίριο το οποίο έχει χτυπηθεί από τον σεισμό του 2008 είναι τεχνικά επισκευάσιμο. Για να μπορέσει όμως να ληφθεί η απόφαση για το μέλλον του θα έπρεπε να υπάρχει μια προκαταρκτική μελέτη η οποία θα εξέταζε διάφορα σενάρια χρήσεων του κτιρίου και με βάση αυτά θα προσέγγιζε το επισκευαστικό κόστος για κάθε περίπτωση.
Με τον τρόπο αυτό ο Δήμος που αποτελεί και τον ιδιοκτήτη του θα έχει στα χέρια του μια τεκμηριωμένη μελέτη για το αν τον «συμφέρει» ή μη η επισκευή του κτιρίου με καθαρά οικονομικούς όρους. Από όσο γνωρίζω μια τέτοια μελέτη μέχρι σήμερα δεν υπάρχει πράγμα που πιθανόν να καταδεικνύει το όχι και τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την αξιοποίηση του κτιρίου.
Το οικονομικό κριτήριο του κόστους επισκευής ίσως θα μπορούσε να αποτελέσει και την βασικότερη αλλά όχι μοναδική συνιστώσα της απόφασης για το μέλλον του εν λόγω κτιρίου. Όχι μοναδική διότι η αρχιτεκτονική κατασκευής του κτιρίου, η δεσπόζουσα θέση του, η μη δυνατότητα ανέγερσης νέου με τέτοιο συντελεστή δόμησης κλπ είναι κάποιες άλλες συνιστώσες οι οποίες συνθέτουν από κοινού της τελική συνισταμένη της απόφασης για το τί πρέπει να γίνει για το κτίριο των τέως υπηρεσιών λιμένα στο παλαιό λιμάνι της πόλης μας.
Σε κάθε περίπτωση όμως η απραξία και η μη ύπαρξη ολοκληρωμένου σχεδιασμού για το τί θέλουμε να κάνουμε με το εν λόγω κτίριο είναι ότι χειρότερο μπορούμε να κάνουμε».
(εφ. Νεολόγος)
