ΤΟΥ ΑΝΔΡΕΑ Π.ΚΟΛΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
antrekoll@hotmail.com
Το θέμα της μετεγκατάστασης και της μεταστέγασης είναι το κυριότερο πρόβλημα που θα πρέπει να επιλύσει η Πολιτεία εφόσον θέλει να εντάξει την ευάλωτη ομάδα των ρομά στο υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο. Από τη στιγμή που το πρόγραμμα της μετεγκατάστασης των ρομά του καταυλισμού του Ριγανόκαμπου σε μισθωμένα διαμερίσματα δεν «έτρεξε» αφού δεν υπήρξε ενδιαφέρον από τους ιδιοκτήτες, η Πολιτεία, θα πρέπει να βρει μια άλλη λύση για να μπορέσουν οι άνθρωποι αυτοί να διαμείνουν κάτω από ανθρώπινες συνθήκες και να εκκενωθεί ο χώρος του καταυλισμού. Η λύση αυτή, σύμφωνα με τους κατοίκους του Ανατολικού διαμερίσματος της Πάτρας, θα μπορούσε να βρεθεί μέσα από την κατασκευή λυόμενων προκατασκευασμένων σπιτιών, σε «ελεύθερους» χώρους που θα πρέπει να αποφασίσει η Πολιτεία και τα αρμόδια όργανα.Αυτή είναι η βασική πρόταση και ο κύριος προβληματισμός που καταθέτουν οι σύλλογοι που απαρτίζουν την συντονιστική επιτροπή των κατοίκων στην επιστολή που απέστειλαν στον Γενικό Γραμματέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Καταπολέμησης της Φτώχειας.
Πρώτα η στέγη
«Το σκεπτικό μας είναι απλό. Οι άνθρωποι που διαμένουν στον καταυλισμό του Ριγανόκαμπου, ζουν κάτω από άθλιες συνθήκες που έχει ως αποτέλεσμα, εκτός των άλλων, μια αυξημένη παραβατικότητα από την οποία υποφέρουν οι κάτοικοι των γύρω περιοχών. Ο συγκεκριμένος καταυλισμός αποτελεί έναν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία» τονίζει η Νίκη Χαϊδοπούλου – Πέττα του εκπολιτιστικού συλλόγου της Περιβόλας και μέλους της συντονιστικής επιτροπής. «Δεν μπορούν να λυθούν τα προβλήματα αν η Πολιτεία δεν εξασφαλίσει μια στέγη για τους ανθρώπους αυτούς. Δεν μπορεί να ζητάς από τις οικογένειες αυτές να στέλνουν τα παιδιά τους στο σχολείο όταν δεν έχουν ένα σπίτι για να ζήσουν, ούτε να περιμένεις από αυτούς να εργαστούν όταν τους αφήνεις να μένουν στις παράγκες». Στο ίδιο μήκος κύματος και οι δηλώσεις του Μιχάλη Κόκκινου, του εκπολιτιστικού συλλόγου Εγλυκάδος «Μεταμόρφωση Σωτήρος» που τονίζει στο «Νεολόγο» των Πατρών: «Αν δεν λυθεί το πρόβλημα της στέγασης για τους ανθρώπους αυτούς, ότι μέτρα και να πάρει η Πολιτεία για να μπορέσουν να ενταχτούν στο κοινωνικό σύνολο, δεν πρόκειται να έχουν αποτέλεσμα. Ειδικότερα στον καταυλισμό του Ριγανόκαμπου, οι άνθρωποι μένουν σε παράγκες, μέσα στη βρώμα και τη φτώχεια».
Προτεραιότητα στον Ριγανόκαμπο
Από τον παράγοντα και μόνο της στέγασης, σύμφωνα με το σκεπτικό της συντονιστικής επιτροπής, η πολιτεία οφείλει να δώσει προτεραιότητα στον καταυλισμό του Ριγανόκαμπου, αφού εκτός από το ότι έχει ενταχθεί, βάση της κατάταξης των περιοχών που διαμένει αυτή η κοινωνική ομάδα στην κατηγορία 1 (στις άκρως υποβαθμισμένες περιοχές), η περίπτωση του διαφέρει τόσο από τα Βραχνέικα, όσο και από τις άλλες περιοχές της Πάτρας όπου ζουν ρομά. Οι ρομά στα Βραχνέικα ζουν σε οικισμό επί της ουσίας και όχι σε καταυλισμό, ενώ και στις άλλες περιοχές της Πάτρας που σύμφωνα με τις καταγραφές του τοπικού σχεδίου δράσης υπάρχει αυτή η κοινωνική ομάδα (συνολικά 2.056 σε όλη την πόλη) διαμένουν σε σπίτια, έστω και αν αυτά έχουν μικρές ή μεγαλύτερες ελλείψεις. Οι 149 άνθρωποι (τόσους αναφέρει η καταγραφή του τοπικού σχεδίου δράσης) που μένουν στις 32 παράγκες του καταυλισμού (πάλι βάση καταγραφής του δήμου), είναι οπότε μια διαφορετική περίπτωση από τις άλλες περιοχές που ζουν ρομά αφού επί της ουσίας είναι ακόμα στο μηδέν για την ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο.
Το ζήτημα της ανεύρεσης χώρου
Πού θα μπορούσαν να εγκατασταθούν τα προκατασκευασμένα λυόμενα σπίτια για την εγκατάσταση των ανθρώπων αυτών; Όπως ξεκαθαρίζουν τα μέλη της συντονιστικής επιτροπής στον χώρο του πρώην σκουπιδότοπου που ανήκει στον ΕΤΑΔ και στον Πανεπιστήμιο Πατρών, δεν θα μπορούσε να γίνει κάτι, αφού ένα τέτοιο σενάριο θα απέκλειε το όραμα της διαμόρφωσης του Ανατολικού Πάρκου που αποτελεί και ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Υπάρχει, άλλωστε, το Προεδρικό Διάταγμα του 2011 που αναφέρει ότι ο συγκεκριμένος χώρος, με απόφαση της δικαιοσύνης έχει δεσμευτεί για αποκλειστική χρήση πολιτισμού, αθλητισμού και έρευνας, προβλέποντας μάλιστα τότε και την μεταφορά των 13 οικογενειών που το 2006 είχαν εγκατασταθεί προσωρινά εκεί.
«Το ποιοι χώροι θα βρεθούν για την εγκατάσταση των σπιτιών αυτών και με τι κονδύλια είναι ένα θέμα που αφορά αποκλειστικά την Πολιτεία και τους φορείς» απαντούν από την συντονιστική επιτροπή. Υπάρχουν όμως κονδύλια για αυτό το σκοπό που έχουν αξιοποιηθεί σε άλλες πόλεις και σε άλλες περιπτώσεις.
Θα «γίνει» το νέο Ζεφύρι
Για τους κατοίκους έτσι της περιοχής, είναι ανάγκη να υπάρξει μια λύση για τη στέγαση των ανθρώπων αυτών, κάνοντας την αρχή για την ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο, εκκενώνοντας ταυτόχρονα και τον χώρο του νυν καταυλισμού.
Διαφορετικά είναι σίγουρο ότι τα πράγματα θα χειροτερέψουν όσο διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση και ο καταυλισμός του Ριγανόκαμπου, όπως λένε οι κάτοικοι της περιοχής, θα μετατραπεί σε ένα νέο Ζεφύρι. Αξίζει να αναφέρουμε, ότι βάση της καταγραφής που είχε γίνει από τις υπηρεσίες του δήμου Πατρέων, το 2018 είχαν καταμετρηθεί ως διαμένοντες στον καταυλισμό 125 άτομα μεταξύ αυτών 78 ανήλικοι και 23 παράγκες. Πλέον, όπως αναφέρει η συντονιστική επιτροπή στην πρόσφατη καταγγελία της, οι παράγκες αυξάνονται συνεχώς από πεντάμηνο σε πεντάμηνο, ενώ ο καταυλισμός επεκτείνεται με την ανοχή του δήμου, των αρχών και των αρμόδιων υπηρεσιών.
Επιπλέον, υπάρχουν επιφυλάξεις ότι ο αριθμός των ατόμων είναι μεγαλύτερος από αυτόν που αναφέρει το τοπικό σχέδιο δράσης, καθώς κατά καιρούς παρατηρείται αύξηση των «διερχομένων» που ενδεχομένως να μην έχουν καν καταγραφεί.
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Νεολόγος
