Επιμέλεια: Νικόλας Σερέτης
Γεωλόγος – Προγνώστης Καιρού
Εξ. Συνεργάτης Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών
Βρισκόμαστε, , μπροστά σε μία νέα πραγματικότητα, για την οποία από την στιγμή που δεν κατορθώθηκε η αποτροπή της, η αποδοχή και στην καλύτερη περίπτωση και ο μετριασμός της, φαίνονται ως οι μόνες, πλέον, διαθέσιμες επιλογές μας.Πλέον η κλιματική αλλαγή μας απειλεί, ειδικότερα όσον αφορά τις μετεωρολογικές συνθήκες (θερμοκρασία, βροχόπτωση, χιονόπτωση) και την στάθμη της θάλασσας ως αποτέλεσμα της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ο καθοριστικός ρόλος του ανθρώπινου παράγοντα
Στην μακραίωνη ιστορία του πλανήτη μας σαφώς υπήρξαν μεταβολές στις κλιματικές συνθήκες με θερμές και παγετώδεις περιόδους. Τα αίτιά τους όμως ήταν φυσικά (=κλιματική μεταβλητότητα). Ο ανθρώπινος, όμως, παράγοντας και η καθοριστική επίδρασή του καθιστούν αυτές τις μεταβολές παρά φύσει οδηγώντας σε αυτό που ονομάζουμε κλιματική αλλαγή. Οι μεταβολές αυτές εκτείνονται σε μεγάλη χρονική κλίμακα και έχουν ως αίτιο την ανθρώπινη παρέμβαση και δραστηριότητα.
Βασικό, λοιπόν, ανθρωπογενές αίτιό της κλιματικής αλλαγής, είναι η καύση ορυκτών καυσίμων κατά την οποία εκπέμπονται αέρια του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα,τα οποία παγιδεύουν την θερμότητα στην ατμόσφαιρα. Από την στιγμή που υπάρχουν σε περίσσεια ενισχύουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου οδηγώντας σε συνεχή αύξηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας.
Παγκόσμιος πρόβληματισμός
Όπως επισημαίνει ο Νικόλας Σερετης, Γεωλόγος – Προγνώστης Καιρού : «Το επίπεδο του CO2 αυξάνει συνέχεια και το 2022 έφθασε σε επίπεδα ρεκόρ (+150% σε σύγκριση με το 1750). Αν συνεχιστούν οι εκπομπές αμείωτες, αναμένεται αύξηση κατά 3-5°C της παγκόσμιας θερμοκρασίας μέχρι τα τέλη του 21ου αιώνα.
Αποτέλεσμα όλης της παραπάνω κατάστασης είναι το συνεχές λιώσιμο των πάγων στους πόλους, η άνοδος της θαλάσσιας στάθμης, οι πλημμύρες σε παράκτια περιβάλλοντα, η αύξηση συχνότητας ακραίων καιρικών φαινομένων, καθώς και η μείωση των ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων με την μορφή χιονιού, ιδιαίτερα όσον αφορά τα μέσα γεωγραφικά πλάτη, στα οποία συγκαταλέγεται και η ευρύτερη περιοχή της νότιας Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Η κλιματική αλλαγή δεν είναι ένα πρόβλημα τοπικού χαρακτήρα. Τα παραπάνω δυσμενή αποτελέσματα παρατηρούνται σε κλίμακα παγκόσμια. Τις επόμενες δεκαετίες, η προοπτική είναι να επιδεινώνεται το πρόβλημα με γοργούς ρυθμούς, καθώς δεν έχουν σε καμία περίπτωση γίνει οι απαραίτητες δράσεις αναχαίτισής του. Έτσι, αναμένεται νομοτελειακά να εμφανίζονται ολοένα και περισσότερες «μη φυσιολογικές» καιρικές συνθήκες, με τον καιρό να βαδίζει σε πολλές περιπτώσεις σε αχαρτογράφητα νερά.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι ακραίες βροχοπτώσεις της κακοκαιρίας “Daniel” στην Θεσσαλία, ο εκτεταμένος καύσωνας του φετινού και προπέρσινου καλοκαιριού(2021, 2023),οι παρατεταμένες περίοδοι ανομβρίας που οδήγησαν σε εκτεταμένες και καταστροφικές πυρκαγιές (π.χ. βόρεια Εύβοια, Δάσος Δαδιάς), όπως επίσης και η μείωση στην εκδήλωση χιονοπτώσεων κατά τους χειμερινούς μήνες τόσο όσον αφορά τις ημέρες αλλά και την έντασή τους ακόμη και σε περιοχές μεγάλου υψομέτρου στην οροσειρά της Πίνδου και ακόμη σε πολλές περιπτώσεις η άνιση κατανομή αυτών.»
