Μεγάλο κύμα φυγής προς τη σύνταξη και τα επόμενα χρόνια, που θα θέσει σε δοκιμασία τις αντοχές του ασφαλιστικού συστήματος, καταγράφουν οι πρόσφατες μελέτες.
Η τελευταία έκθεση της Εθνικής Αναλογιστικής Αρχής -που τεστάρει ανά τρία χρόνια τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού- δεν δείχνει μόνον ότι έρχονται αυξήσεις στα όρια ηλικίας μετά το 2027, αλλά αποκαλύπτει ότι το κύμα φυγής των ασφαλισμένων προς τη σύνταξη θα συνεχιστεί με μεγαλύτερη ένταση στα επόμενα χρόνια.
Το πιο ανησυχητικό είναι ότι το κύμα εξόδου προκαλεί ραγδαία αύξηση των συνταξιοδοτικών δαπανών για τις νέες συντάξεις που θα απονέμονται κάθε χρόνο. Το 2023, η δαπάνη για νέες συντάξεις εκτιμήθηκε στα 516,2 εκατ. ευρώ, για 82.100 νέους συνταξιούχους. Το πολύ κοντινό πια, για τα δεδομένα του ασφαλιστικού, 2030 αναμένονται 94.200 νέοι συνταξιούχοι με ετήσιο κόστος 723,1 εκατ. ευρώ.
Ως το 2040, με το κύμα των συνταξιοδοτήσεων να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη, οι δαπάνες νέων συντάξεων θα υπερδιπλασιαστούν σε σχέση με το 2023 και όπως εκτιμά η μελέτη θα φτάσουν στο 1,3 δισ. ευρώ, με 130.500 νέους συνταξιούχους για εκείνη τη χρονιά. Το 2050, οι δαπάνες για νέες συντάξεις θα έχουν τριπλασιαστεί σε σχέση με το 2023 και θα φτάσουν στο 1,6 δισ. ευρώ, με 102.700 νέους συνταξιούχους για εκείνη τη χρονιά.
Για την επόμενη 25ετία, όπως δείχνουν οι προβλέψεις της μελέτης της Αναλογιστικής Αρχής, οι αποχωρήσεις θα είναι στο “κόκκινο” καθώς οι νέοι συνταξιούχοι θα αυξάνονται.
Υφεση στις συνταξιοδοτήσεις από τα επίπεδα ρεκόρ που αναμένονται από φέτος ως και το 2050, αναμένεται μετά το 2055-2060 που ο αριθμός των νέων συνταξιούχων φαίνεται να υποχωρεί στους 88.300 και να σταθεροποιείται σε αυτά τα επίπεδα.
Η επιβάρυνση που προκαλούν στο ασφαλιστικό οι νέες συνταξιοδοτήσεις είναι υπολογίσιμη ακόμη και αν πρόκειται για μερικές χιλιάδες επιπλέον συνταξιούχους από αυτούς που είχαν προβλεφθεί. Στο νέο μεσοπρόθεσμο για παράδειγμα αποκαλύφθηκε ότι οι εκτιμήσεις για τις νέες συντάξεις του 2023 είχαν πέσει έξω κατά 30.000 και σύμφωνα με το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αυτή η υπέρβαση προκαλεί έξτρα δαπάνη περίπου 400 εκατ. ευρώ που δεν είχε υπολογιστεί.
Η διαφορά των 30.000 συνταξιούχων που αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων δείχνει ότι ο αριθμός των νέων συντάξεων που αποτυπώνεται στη μελέτη της Αναλογιστικής Αρχής μπορεί ανατραπεί και να είναι μεγαλύτερος, πιέζοντας έτσι ακόμη περισσότερο τις αντοχές του ασφαλιστικού.
Πρέπει να διευκρινιστεί πως στις νέες συντάξεις συγκαταλέγονται όσες απονέμονται για πρώτη φορά και όχι όσες μεταβιβάζονται λόγω θανάτου. Από τα στοιχεία φαίνεται ότι η έξοδος προς τη σύνταξη στα επόμενα χρόνια θα είναι πολύ μεγαλύτερη σε σύγκριση με τα προηγούμενα.
Αυτό φαίνεται και από τα έτη καταβολής εισφορών που έχουν οι ασφαλισμένοι κατά τη συνταξιοδότησή τους. Από τα 31,9 έτη που είναι σήμερα ο μέσος όρος των ετών ασφάλισης και καταβολής εισφορών, το 2039 ανεβαίνει οριακά στα 32,4 έτη, το 2040 πέφτει στα 31,4 έτη και το 2050 ο μέσος όρος των ετών ασφάλισης των νέων συνταξιούχων θα μείνει “κολλημένος” στα 31,5 έτη. Από εκεί και μετά λόγω του δημογραφικού και της αύξησης των ορίων ηλικίας, οι νέοι συνταξιούχοι θα αποχωρούν με 34 κα 36 έτη, ενώ σταδιακά ο χρόνος ασφάλισης θα πλησιάζει προς τη 40ετία.
