Το οργανωμένο έγκλημα τα τελευταία χρόνια όπως δείχνουν οι στατιστικές παρουσιάζει μια αύξηση της τάξεως του 20%.
Πολλοί κρατούμενοι που οδηγήθηκαν στις φυλακές ακόμα και για βαριά εγκλήματα, έτυχαν ευνοϊκών διατάξεων με αποτέλεσμα να εκτίσουν μικρότερο μέρος της ποινής τους και να απολυθούν.
Υπάρχουν παραδείγματα, όπως του διαρρήκτη που είχε συλληφθεί 102 φορές και κυκλοφορούσε ελεύθερος, αλλά και μέλη συμμοριών τα οποία ενώ είχαν οδηγηθεί στις φυλακές για σωρεία παραβατικών ενεργειών, ενώ αφέθηκαν ελεύθεροι έπεσαν και πάλι στην παρανομία. Όλα αυτά προκαλούν το κοινό αίσθημα και δημιουργούν ένα κλίμα ανασφάλειας.
Ο Εγκληματολόγος Παναγιώτης Παπαιωάννου, μιλάει στο newsit.gr και την Μάγδα Τσέγκου για τη συμβολή των Νόμων «Παρασκευόπουλου» και «Κοντονή» στο σημερινό τοπίο της εγκληματικότητας στην Ελλάδα που περιλάμβαναν ρυθμίσεις για απολύσεις καταδικασμένων. Υπήρξαν κάποιου είδους κριτήρια στο ποιοι κατάδικοι θα αποφυλακιστούν; Μετά την ισχύ του νόμου, υπήρξαν περιστατικά που να δείχνουν δυσλειτουργία;
Τι έχει αλλάξει σήμερα στην εγκληματικότητα; Οι αριθμοί των στατιστικών κρύβουν πάντοτε παγίδες. Όμως, τα τελευταία χρόνια, συμβαδίζουν με την αίσθηση ανομίας που βιώνει ο πολίτης;
Έχουμε τελικά ένα επιεικές σύστημα έκτισης ποινών; Αν ναι, ποιοι οι παράγοντες στους οποίος θα έπρεπε να εστιάσει η πολιτεία για να προβλέψει και να αποτρέψει την υποτροπή των αποφυλακιζομένων;
Ο νόμος «Παρασκευόπουλου» συνέβαλε στο να έχουμε σήμερα αυτό το τοπίο της εγκληματικότητας
«Όπως φαίνεται και μακριά από μας η οποιαδήποτε λαϊκίστικη τοποθέτηση, είμαστε όλοι δημοκράτες και οι νόμοι πρέπει να εφαρμόζονται, όπως φαίνεται η αποφυλάκιση με οριζόντια κριτήρια τουλάχιστον 2.000 έως και 7.000 σύμφωνα με ερώτηση στη Βουλή κατάδικων καταδικασμένων χωρίς να εξαρτάται για τι αδίκημα εξέτιαν ποινή μεταξύ του 2015 και του 2017, συνέβαλε στο να έχουμε αυτό το τοπίο σήμερα της εγκληματικότητας. Γιατί συνέβαλε; Όχι γιατί δεν είναι καλό να αποφορτίζονται φυλακές. Όχι γιατί δεν πρέπει να υπάρχουν ευεργετικά μέτρα, αλλά γιατί θα έπρεπε πριν νομοθετηθεί κάτι τέτοιο να υπάρχει ένα ισχυρό και αποτελεσματικό υποστηρικτικό σύστημα παρακολούθησης και υποβοήθησης αυτών των ανθρώπων. Πολύ απλά λέμε ότι όταν βγαίνει κάποιος από τη φυλακή πολύ νωρίτερα από όσο υπολόγιζε, δεν έχει ούτε δουλειά, ούτε βεβαιότητα για το ότι δεν θα ξαναεμπλακεί σε εγκληματική δραστηριότητα και το φοβερό είναι ότι αυτό το ομολόγησε και ο ίδιος τότε Υπουργός, λέγοντας ότι οπωσδήποτε θα υπάρχει υποτροπή, αλλά δεν έχει σημασία και μάλιστα είναι γραμμένα τα λόγια του σε συνέντευξη τον Αύγουστο του 2015, θα υπάρξει υποτροπή. Δηλαδή θα εγκληματήσουν κάποιοι αλλά μπροστά στο ότι είναι καλό να εφαρμόζουμε αυτά τα ευεργετικά μέτρα και να αποφορτίζουμε τις φυλακές θα δούμε πώς θα πάει. Μετρήσιμο πάντως δεν ήταν αυτό το μέτρο. Αυτό μας δίνει το δικαίωμα να πούμε ότι συνέβαλε αρνητικά στη σημερινή κατάσταση το μέτρο αυτό.»
Δεκάδες φυλακισμένοι έκαναν χρήση του Νόμου, που αντί για 12 μήνες, ίσχυσε 28!
«Το δεδομένο είναι ότι δύο φορές και το 2017 αλλά και το 2018, βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και του Ποταμιού απεύθυναν συγκεκριμένες ερωτήσεις στην τότε κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ρωτώντας ποιοι και πόσοι κατάδικοι γιατί αδικήματα είχαν καταδικαστεί, ποιοι και πόσοι αποφυλακίστηκαν. Επίσημη απάντηση δεν φαίνεται να υπήρξε. Το ζήτημα είναι ότι υπήρξε ένα οριζόντιο χαμήλωμα των ελάχιστων της έκτισης των ποινών μέσα στη φυλακή και ο νόμος αυτός ο οποίος παραστάθηκε τελικά ενώ είχε ισχύ ένα χρόνο και ίσχυσε για 28 μήνες. Στους 28 μήνες πάρα πολλοί κρατούμενοι που κάποιοι είχαν προβλήματα υγείας και ήταν υπερήλικες, ναι υπάρχουν και αυτές οι περιπτώσεις. Όμως πως μετρήθηκε από πριν αυτό. Για να το νομοθετήσεις πρέπει να το μετρήσεις από πριν. Δεν μετρήθηκε αυτό, υπήρχαν περιπτώσεις όπως του Αφγανού ο οποίος σκότωσε μία γυναίκα στη Γερμανία έχοντας ήδη χρησιμοποιήσει τις ευεργετικές διατάξεις. Αυτό το 2017 και ήταν μία από τις αφορμές που ήγειραν τη συζήτηση, για να λέμε και τα δίκαια έχουμε και παράδειγμα αυτής της διετίας ενός ανθρώπου που σκότωσε μία γυναίκα. Ή η γνωστή υπόθεση της εφοριακού, Δώρας Ζέμπερη, όπου ο 58χρονος ο οποίος καταδικάστηκε σε ισόβια που τη σκότωσε σε ένα νεκροταφείο δεν είχε βγει με τις ευεργετικές διατάξεις του νόμου Παρασκευόπουλου, είχε όμως φυλακιστεί για εμπορία ναρκωτικών, είχαν γίνει τα 20 χρόνια του 12. Από το 2011 δηλαδή με το προηγούμενο καθεστώς και είχε βρεθεί έξω σε τέσσερα χρόνια. Και τρεις μήνες μετά την αποφυλάκιση του έκανε αυτό το έγκλημα.
Αυτό σημαίνει ότι έχουμε συνολικά ένα σύστημα το οποίο πάσχει σε πολλά σημεία. Κυρίως πάσχει στο ανθρώπινο και θεσμικό δίκτυο που καλείται να υποστηρίξει τις αποφυλακίσεις. Δεν είναι κακό οι αποφυλακίσεις από μόνες τους. Αρκεί να υπάρχει ένα στοιχείο αν παρακολουθούμε και υποστηρίζουμε τους κρατούμενους μέσα να ξέρουμε όσο εκτίουν την ποινή τους να ξέρουμε αν έχουν κάποιες ειδικές ανάγκες και να έχουν τη δυνατότητα να επανενταχθούν και δεύτερον όταν τελικά βγαίνουν έξω, δεν είναι δυνατόν με ένα παρόν αστυνομικό τμήμα και έναν περιορισμό τόπου να είμαστε ήσυχοι ότι όλα θα πάνε καλά. Αυτό δεν είναι ούτε επανένταξη ούτε εξυπηρετεί κάποιο ιδεώδες. Έχουμε λοιπόν θέματα και θεσμικά και ανθρώπινου πλαισίου στο πώς θα κάνουμε τις αποφυλακίσεις. Πρέπει να σημειώσουμε ότι ο θεσμός της άδειας που παίρνει πολύ πριν απολυθεί ένας κρατούμενος ή ακόμα και για βαρύ αδίκημα, είναι ένας θεσμός πετυχημένος. Υπάρχει ένα πολύ μικρό ποσοστό που σπάει ο κρατούμενος την άδεια και μετά αναζητείται. Σε μία εποχή υψηλής θεατότητας, θα βρεθεί. Όλα γυρίζουν στο αν έχουμε αποτελεσματικό και εξειδικευμένο σύστημα κυρίως αστυνομικό. Θα επικαλεστώ τα πολύ πρόσφατα δημοσιεύματα και τις παραδοχές που έγιναν πρόσφατα από ανθρώπους της αστυνομίας που είπαν ότι είμαστε 57.000 άνθρωποι και δεν είμαστε διατεθειμένοι στα σωστά σημεία έτσι ώστε να αστυνομεύσουμε. Εγώ θα προσθέσω ότι δεν είναι και εξειδικευμένοι για να μπορούν να εφαρμόσουν το νόμο με την παρουσία τους.
Τα τελευταία χρόνια το οργανωμένο έγκλημα αυξήθηκε έως 20%
«Έχουμε ένα επιεικές σύστημα έκτισης ποινών. Δηλαδή μπορεί κανείς αξιοποιώντας τα εργαλεία να βγει πιο γρήγορα έξω από τη φυλακή εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου, όμως δεν υπάρχει για τον υπόλοιπο κοινωνικό σύνολο αρκετά σταθερή βάση για το πως αυτός ο άνθρωπος θα επανενταχθεί. Και δεν θα ξαναβγεί και θα πέσει κατευθείαν το έγκλημα. Το ζητούμενο μας το θέτουν οι ίδιες οι στατιστικές της Ελληνικής Αστυνομίας που λένε ότι τα τελευταία χρόνια υπάρχει ένα 15% έως 20% αυξημένο έγκλημα. Οργανωμένο έγκλημα δηλαδή που τελείται από ομάδες δύο έως έξι ατόμων που συμμετέχουν και αλλοδαποί και Έλληνες αυτό και το ότι χτυπούν θύματα τα οποία είναι απροστάτευτα όπως νοικοκυριά, σπίτια. Δεν χτυπούν τράπεζες ή χρηματαποστολές. Αυτό είναι δεδομένο. Αλλά ο κόσμος δεν αισθάνεται λάθος. Αισθάνεται ότι υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος. Από κει και πέρα όχι να φοβάται και τον ίσκιο του γιατί Αστυνομία υπάρχει. Χρειάζεται όμως μεγαλύτερη εξειδίκευση και καλύτερη οργάνωση.»
Οι πιο γνωστές περιπτώσεις αποφυλακίσεων στη χώρα
«Οι περιπτώσεις που μπορεί να έχει κανείς δει είναι πολλές. Εδώ έχουμε δύο περιστατικά τα οποία τα ανακοινώνουμε εύκολα γιατί συζητάμε για εκείνη τη διετία και η περίπτωση της Δώρας Ζέμπερη το 2017 που φονεύθηκε από κάποιον που είχε βγει με το παλιότερο καθεστώς. Έναν 58χρονο που είχε τιμωρηθεί για εμπορία ναρκωτικών και ο οποίος εννοώ καταδικάστηκε σε 20 χρόνια στον πρώτο βαθμό, η ποινή έπεσε στα 12 και τελικά σε τέσσερα χρόνια ήταν έξω και τρεις μήνες μετά έκανε ανθρωποκτονία. Έχουμε και με το παλαιό καθεστώς τέτοια περιστατικά και μετά όπως του Αφγανού οποίος αμέσως μόλις απολύθηκε με το νόμο Παρασκευόπουλου βρέθηκε στη Γερμανία και φόνευσε μία γυναίκα το 2017. Όπως επίσης είχαμε και την περίπτωση των τριών Γεωργιανών το 2015 αμέσως μερικούς μήνες μετά την ισχύ του νόμου. Εννέα μάλιστα Γεωργιανών, η οποία ομάδα βασάνιζε και σκότωσε ένα εστιάτορα στην Ύδρα. Έχουμε δει παραδείγματα της λειτουργίας αυτό το γεγονός. Το πόσα δεν το ξέρουμε και εκεί πάσχουμε στην Ελλάδα. Στην στατιστική και στην έρευνα πάσχουμε.»
