Πριν από λίγο καιρό αν μιλούσες για ελληνικό «μονόκερο» ή ακόμη και για μια ελληνική εκδοχή των SPACs υπήρχε ο κίνδυνος να εισπράξεις από γέλια μέχρι και …πέτρες. Αλλά, η πρωτοφανής επιτυχία της Πατρινής καταγωγής εταιρείας Advent να βρεθεί ένα βήμα πριν την είσοδο της στο Αμερικανικό χρηματιστήριο Nasdaq αξιοποιώντας ως όχημα ένα SPAC αλλάζει τα δεδομένα και στην ελληνική αγορά! Προς αποφυγή δυσάρεστων παρεξηγήσεων χρειάζεται, σε κάθε περίπτωση, να επισημανθεί πως η απόσταση που έχουμε να διανύσουμε είναι μεγάλη με πολλές παγίδες και αγκάθια. Αλλά, η αισιοδοξία είναι εκείνη που πάντα πεθαίνει τελευταία. Με αυτήν την έννοια υπάρχει ελπίδα…
Η Advent -και πιο συγκεκριμένα, το ελληνικό της κομμάτι η Advent Technologies S.A. ιδρύθηκε τον Φεβρουάριο του 2005 από ερευνητές του ΙΤΕ/ΙΕΧΜΗ και συνεργαζόμενα μέλη ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Πατρών. Ξεκίνησε, λοιπόν, ως ένας τεχνοβλαστός (αν προτιμάτε, spin off) και χάρις στην επιμονή και την υπομονή των μελών της ιδρυτικής της ομάδας (μεταξύ αυτών και ο σημερινός πρόεδρος του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών) «πέρασε» τον Ατλαντικό για να συναντήσει την χρηματιστηριακή αγορά του Nasdaq.
Η περίπτωση της Advent έφερε με τη δύναμη του παραδείγματος στο προσκήνιο μια συζήτηση που με τον ένα ή άλλο τρόπο γινόταν τα τελευταία χρόνια στην χώρα μας, ιδιαίτερα μετά από την ίδρυση και λειτουργία των funds της οικογένειας του Equifund, τις εξαγορές ελληνικών ή ελληνικής καταγωγής εταιρειών τεχνολογίας και καινοτομίας από πολυεθνικές εταιρείες καθώς και την διευρυμένη ορατότητα και εξωστρέφεια που απέκτησε το εγχώριο οικοσύστημα καινοτομίας – μια συζήτηση που αφορούσε την χρηματοδότηση των αποτελεσμάτων της έρευνας που γίνεται στο εργαστήριο και φθάνει στην αγορά για να βρει εμπορική και επιχειρηματική αξιοποίηση.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Ας ξεκινήσουμε από τα SPACs. To SPAC (Special Purpose Acquisition Company) είναι μια εταιρεία ειδικού σκοπού και αυτός ο ειδικός σκοπός προσδιορίζει και την φυσιογνωμία της αλλά και τα σαφή όρια δράσης της. Πιο συγκεκριμένα, είναι μια εταιρεία κέλυφος που συγκροτείται στο φως της μέρας από επενδυτές με πρότερο έντιμο βίο και με την άδεια των αρμόδιων χρηματιστηριακών αρχών.
Ταχύτητα εισόδου στο Χρηματιστήριο
Μην πάει καν το μυαλό σας στα αλήστου μνήμης κελύφη- «κουφάρια» της Σοφοκλέους στα τέλη της δεκαετίας του ΄90. Τα SPACs είναι εξ αρχής δημόσιες εταιρείες που με την ύπαρξη τους διευκολύνουν τα μέγιστα στην γρήγορη είσοδο μιας εταιρείας στο χρηματιστήριο. Η εξαγορά μιας εταιρείας από ένα SPAC ή η συγχώνευση της με SPAC δημιουργεί τους αναγκαία και απαραίτητη συνθήκη για την είσοδο αυτής της εταιρείας στο Χρηματιστήριο. Το SPAC λοιπόν έχει ένα σύντομο χρόνο ζωής και αυτός ο χρόνος εξαντλείται από την στιγμή που πετύχει τον στόχο του δηλαδή από την στιγμή που ολοκληρωθεί η διαδικασία εξαγοράς ή συγχώνευσης με την εταιρεία- στόχος. Επαναλαμβάνω: Όλα γίνονται στο φως της μέρας και κάτω από τον έλεγχο των αρμόδιων αρχών του Χρηματιστηρίου και της Κεφαλαιαγοράς. Και αυτό για το SPAC είναι εξ αρχής μια εισηγμένη εταιρεία με γνωστούς μετόχους και κεφάλαιο που έχει συγκεντρωθεί με νόμιμο και διαφανή τρόπο από επενδυτές της αγοράς. Τα SPACs μάλιστα αποκαλούνται και εταιρείες blank check (εταιρείες με κενή επιταγή) καθώς διαθέτουν έτοιμο κεφάλαιο πριν ανακοινώσουν την εταιρεία-στόχο. 
Τα SPACs με τη σημερινή μορφή τους τα συναντάμε για πρώτη φορά στη δεκαετία του 1990, αλλά η αύξηση της δημοτικότητας τους είναι πρόσφατη. Σήμερα, ζούμε την εποχή της SPAC mania. Ήδη μέσα στο 2020, τα έσοδα από την δραστηριότητα των SPACs τριπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2019.
Σήμερα, τα SPACς αποτελούν μια ελκυστική επενδυτική πρόταση. Για παράδειγμα, η εταιρεία- στόχος (εταιρείες με καινοτομικά προϊόντα και εφαρμογές ακόμη και ιδέες) γλυτώνει χρόνο από την ουρά των προς εισαγωγή εταιρειών, έχει εξασφαλισμένη την χρηματοδότηση του επενδυτικού της προγράμματος με τα λεφτά να την περιμένουν, ενώ από την άλλη πλευρά οι επενδυτές με τα χοντρά πορτοφόλια μπορούν να βρουν και να ποντάρουν σε ελκυστικές αποδόσεις με σχετικά περιορισμένο κίνδυνο.
Δεν προχωρώ σε άλλες τεχνικές λεπτομέρειες… Τα υπόλοιπα όταν ανοίξει για τα καλά ένας οργανωμένος διάλογος για την ελληνική εκδοχή των SPACs τα οποία ήρθαν στην Ευρώπη μέσω Άμστερνταμ και EURONEXT.
Η ελληνική εκδοχή και η αξία της
Σε κάθε περίπτωση, η προώθηση μιας ελληνικής εκδοχής των SPACs στα μέρη μας έχει σήμερα μια ιδιαίτερη σημασία και αξία. Αφενός γιατί υπάρχουν εταιρείες – κυρίως spin off από Πανεπιστήμια και Ερευνητικά Κέντρα- που θα μπορούσαν να αποτελέσουν μια πιθανή δεξαμενή εταιρειών-στόχων για την απόκτηση τους από SPACs και αφετέρου η χώρα έχει …πλούσιες οικογένειες με αναρίθμητα family office αλλά και γενναιόδωρους κληρονόμους και κοινωφελή Ιδρύματα με προβεβλημένους τους ιδιαίτερους επιχειρηματικούς βραχίονες τους. 
Η έλευση του φονικού Covid-19 έδωσε με τη βοήθεια της Ελληνικής Πολιτείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη δυνατότητα σε πλήθος ερευνητών να ξαναδεί τη σχέση των ερευνητικών αποτελεσμάτων με την αγορά μέσα από την εμπορική και επιχειρηματική αξιοποίηση τους. Γιατί λοιπόν μια spin off από ένα Πανεπιστήμιο ή ένα Ερευνητικό Κέντρο με ένα διαγνωστικό τεστ στα σκαριά να μην βρει το SPAC που της αξίζει στο δρόμο της και να μην ελπίζει και εκείνη ότι μπορεί να γίνει …Μονόκερος. Και Μονόκερος γίνεσαι αν η αξία της εταιρείας φθάσει και ξεπεράσει το 1 δις δολάρια ή το αντίστοιχο σε ευρώ. Μοναδική αναγκαία και απαραίτητη προϋπόθεση η είσοδος στο Χρηματιστήριο. Η πατρινής καταγωγής Advent τα κατάφερε να φθάσει μέχρι το Nasdaq, ας της ευχηθούμε να γίνει και ο πρώτος ελληνικής καταγωγής Μονόκερος!!!
