Φιγουράρει κάθε χρόνο στις λίστες με τις καλύτερες ελληνικές ταινίες σχετικά με το καλοκαίρι. Δικαίως. Μπορεί η πιο πνευματική ταινία του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου να προέλθει μέσα από το βλέμμα ενός ανθρώπου που δεν πιστεύει στον Θεό;

Ο δημιουργός μιας έκρηξης στο ελληνικό σινεμά

Μετανάστης ελληνικής οικογένειας από πάππου προς πάππου, γεννήθηκε στην Αυστραλία και βρέθηκε στην Αθήνα στην ηλικία των 10 χρονών. Αυτοδίδακτος κινηματογραφιστής ξεκίνησε να κάνει μικρομηκάδικο σινεμά στο Λονδίνο, όπου σπούδαζε Οικονομικά και Ιστορία. Το πρώτο ελληνικό ταινιάκι μικρού μήκους, Μια θέση στον ήλιο, προβάλλεται στο Φεστιβάλ Δράμας το 1995 και κερδίζει το Πρώτο βραβείο. Ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης είναι τότε 36 χρονών. Η πρώτη του μεγάλη ταινία μεγάλου μήκους «Κοντά στον Παράδεισο» χρηματοδοτήθηκε και γυρίστηκε στην Αγγλία και αποτέλεσε το εισιτήριό του για να εγκατασταθεί πλέον στην Αθήνα. Το μεγάλο μπουμ γίνεται με το «Στην Άκρη της πόλης» το 1998, που κερδίζει και το δεύτερο βραβείο καλύτερης ελληνικής ταινίας. Είναι η πρώτη ταινία που εισχωρεί στον κόσμο των αλβανών μεταναστών στην Ελλάδα, θίγοντας ένα από τα θέματα που απασχολούσαν την ελληνική κοινωνία των 90ς. Κοινό και κριτικοί υποδέχονται το νέο αίμα σε ένα ελληνικό σινεμά που δεν έχει σπουδαία δείγματα γραφής.

Και ήρθε ο Αύγουστος

Το 2002 ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης παρέδιδε τον Δεκαπενταύγουστο, μία από τις ωραιότερες ταινίες του, μία ταινία για τη μητρότητα, για τη θυσία, για τα θαύματα. Για το πνεύμα και όχι για το γράμμα του Δεκαπενταύγουστου.

Σε μια τριώροφη πολυκατοικία στο κέντρο της Αθήνας ζουν τρεις οικογένειες, οι οποίες αποφασίζουν να φύγουν από την πόλη ανήμερα Δεκαπενταύγουστου.

Στον πρώτο όροφο κατοικεί ένα ζευγάρι (Ελένη Καστάνη και Ακύλλας Καραζήσης) με τα δύο τους παιδιά. Φεύγουν από την Αθήνα με προορισμό την Παναγία Σουμελά, καθώς η κόρη τους πάσχει από καρκίνο και ευελπιστούν σε ένα θαύμα. Στον δεύτερο όροφο κατοικεί ένα ζευγάρι με προβλήματα (Μιχάλης Ιατρόπουλος και Θεοδώρα Τζήμου) που φεύγει για να αναζητήσει μια ανανέωση στη σχέση τους. Στον τρίτο όροφο κατοικεί ένα ζευγάρι μεσοαστών (Αιμίλιος Χειλάκης και Αμαλία Μουτούση), οι οποίοι θέλουν να αποκτήσουν ένα παιδί. Φεύγουν από την Αθήνα για να πάνε στο εξοχικό τους.

Ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης απευθύνει στους θεατές του μία ερώτηση: «Πιστεύεις στα θαύματα;»

Ο ίδιος σε συνέντευξή του έχει δηλώσει ότι αν και από 12 χρονών αποφάσισε να είναι άθεος και αρνείται τη μεταφυσική αίσθηση του θείου, δεν μπορούσε να είναι συγκαταβατικός απέναντι στην πίστη της ηρωίδας που υποδύεται η Ελένη Καστάνη.

Στην ταινία του Γιάνναρη η Παναγία εμφανίζεται με διάφορα πρόσωπα: είναι φιλεύσπλαχνη, μητέρα, τιμωρός και αποτελεί αφορμή για να αναρωτηθεί ο σκηνοθέτης για τα γήινα και τα επουράνια, αλλά και για τα βάσανα όλων εκείνων που βρίσκονται στη γη.

Με τα λόγια του σκηνοθέτη

«Ο ‘Δεκαπενταύγουστος’ είναι μια μαγική ταινία δρόμου μέσα στο θερμό καλοκαιρινό τοπίο της Ελλάδας.

Ο κόσμος φεύγει για τις τελευταίες διακοπές. Μια απόδραση. Μαζική. Γιορτάζοντας την Κοίμηση της Θεοτόκου. Καιρός για τάματα. Καιρός θαυμάτων και αναγέννησης.

Και η στιγμή που οι διαρρήκτες κάνουν θραύση. Αδεια διαμερίσματα και σπίτια λεηλατούνται. Αυτό το Σαββατοκύριακο εκατοντάδες αφήνουν βαρύ φόρο αίματος στους δρόμους. Βαρύς ο φόρος.

Δεκαπενταύγουστος. Τελειώνει το καλοκαίρι. Καλό χειμώνα πια. Κρυπτοσκάει μύτη η θανάσιμη ρουτίνα του χειμώνα. Για μια ακόμη φορά προσπαθείς να αλλάξεις τη ζωή σου. Φέτος το καλοκαίρι θα γυρίσεις αλλιώς.

Οι χαρακτήρες της ταινίας, οι ένοικοι μιας τριώροφης πολυκατοικίας στο κέντρο της Αθήνας, μας μιλάνε για την αγάπη. Για την έλλειψη αγάπης. Εκεί που η αγάπη καταρρέει. Μας λένε για την ανάγκη που νιώθουν να αρχίσουν πάλι από το μηδέν. Από την αρχή. Για θαύματα που προσεύχονται να γίνουν. Μας μιλάνε για καθημερινά πράγματα και πόθους καθημερινούς. Και μέσα από τα μάτια του νεαρού διαρρήκτη… μαθαίνουμε επίσης την πιο σκοτεινή πλευρά. Τις άλλες επιθυμίες. Τις αντιφατικές. Παραβιάζει τα μυστικά τους και μια αλλαγή συντελείται στη ζωή εκείνων και στη δική του. Και στην αποπνικτική ζέστη του καλοκαιριού, τα όνειρα και οι επιθυμίες τους γίνονται πραγματικότητα.»