Η ενδοοικογενειακή και έμφυλη βία είναι ένα φαινόμενο που παρατηρείται σε όλους τους πολιτισμούς, σε όλες τις χώρες και τις κοινωνίες. Θύμα μπορεί να είναι κάθε γυναίκα και κάθε κορίτσι, ανεξάρτητα από την κοινωνική τάξη, την ηλικία, το μορφωτικό ή οικονομικό επίπεδο.Το μεγαλύτερο ποσοστό των θυμάτων είναι γυναίκες ανώτερης και ανώτατης εκπαιδευτικής μόρφωσης, ενώ ένα ποσοστό που ξεπερνά το 70% των γυναικών που καταγγέλλουν είναι μέτριας ή καλής οικονομικής κατάστασης, κάτι που μαρτυρά ότι η βία δεν ασκείται μόνο στις ευάλωτες ομάδες.
Πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έκανε αναφορά για αύξηση της ενδοοικογενειακής βίας κατά 60% πανευρωπαϊκά, με τα θύματα να είναι, ως επί το πλείστον, γυναίκες και παιδιά και στις περισσότερες περιπτώσεις οι δράστες ανήκουν στο άμεσο περιβάλλον του ανηλίκου. Το φαινόμενο της κακοποίησης και της βίας κατά των γυναικών έχει πάρει τη μορφή πανδημίας, ενώ οι αριθμοί που αφορούν τη χώρα μας μας κάνουν να αναρωτιόμαστε εάν η συχνότητα των επιθέσεων είναι γνώρισμα της εποχής ή εάν απλώς πλέον βγαίνουν στο φως όσα πάντα συνέβαιναν αλλά κανένας δεν τολμούσε να θίξει. Σύμφωνα με στοιχεία της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (ΓΓΔΟΠΙΦ), η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 δέχθηκε για το 2022 10.926 κλήσεις, εκ των οποίων οι 7.308 αφορούσαν σε περιστατικά βίας, ενώ στα Συμβουλευτικά Κέντρα της ΓΓΔΟΠΙΦ απευθύνθηκαν συνολικά 5.578 άτομα και στους ξενώνες φιλοξενήθηκαν 244 γυναίκες με τα παιδιά τους, προσπαθώντας να κάνουν restart στη ζωή τους.
Δράσεις, πρωτοβουλίες
Η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων αρμόδια για θέματα Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, Μαρία Συρεγγέλα, αναφέρει στον «Ε.Τ.» της Κυριακής: «Είμαστε δίπλα σε όλες τις γυναίκες-θύματα βίας και τις βοηθάμε να αλλάξουν σελίδα στη ζωή τους. Τις στηρίζουμε σε κάθε τους βήμα και τις προστατεύουμε, ενώ ταυτόχρονα προωθούμε δράσεις και αναλαμβάνουμε πρωτοβουλίες για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας εις βάρος των γυναικών». Οπως αναφέρει η κ. Συρεγγέλα, η στήριξη άνεργων γυναικών-θυμάτων βίας επιτυγχάνεται με αύξηση μοριοδότησης κατά 40% στο βελτιωμένο πρόγραμμα δεύτερης επιχειρηματικής ευκαιρίας και ένταξη των άνεργων γυναικών-θυμάτων στο Πρόγραμμα Απασχόλησης Ευπαθών Κοινωνικών Ομάδων, ενώ παρέχεται και το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα στις γυναίκες-θύματα βίας, καθ’ όλη τη διάρκεια της παραμονής τους στους Ξενώνες Φιλοξενίας του Δικτύου Δομών της ΓΓΔΟΠΙΦ.
Επίσης, έχει ξεκινήσει η πιλοτική εφαρμογή του εργαλείου εκτίμησης κινδύνου για γυναίκες-θύματα έμφυλης και ενδοοικογενειακής βίας, προκειμένου να εκτιμηθεί το επίπεδο κινδύνου επανάληψης βίας στο στενό τους περιβάλλον. Το «εργαλείο» θα εφαρμοστεί και θα χρησιμοποιηθεί οριζόντια από όλες τις υπηρεσίες υποδοχής γυναικών-θυμάτων βίας, όπως η Αστυνομία, οι υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης και το σύστημα Δικαιοσύνης, το δίκτυο δομών της ΓΓΔΟΠΙΦ. Ενώ το λεγόμενο κουμπί πανικού, που εφαρμόζεται σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, θα αποτελέσει ένα από τα βασικότερα εργαλεία προστασίας των γυναικών που βρίσκονται σε κίνδυνο. Σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία η εφαρμογή κατά την οποία, με το πάτημα ενός κουμπιού, στο κινητό, η γυναίκα, με ταχύτητα, μυστικότητα και ασφάλεια, θα μπορεί να καλεί την Αστυνομία όταν θα βρίσκεται υπό την απειλή περιστατικού βίας ή εν μέσω περιστατικού βίας και θα απομακρύνεται άμεσα από το κακοποιητικό περιβάλλον.
«Στη χώρα μας υπάρχουν δομές στήριξης για τις γυναίκες που αντιμετωπίζουν έμφυλη ή ενδοοικογενειακή βία. Σε αυτές τις δομές μπορεί μια γυναίκα να απευθυνθεί και να τη βοηθήσουμε. Εκεί υπάρχει και ψυχολογική στήριξη αλλά και ενδυνάμωση των γυναικών αυτών. Υπάρχει και στήριξη νομική, πέρα από συμβουλευτική, σε συνεργασία με τους κατά τόπους δικηγορικούς συλλόγους, αλλά υπάρχει πλέον και εργασιακή στήριξη, σε συνεργασία με προγράμματα της ΔΥΠΑ, όπου μπορούμε πια να τους βρούμε και εργασία», επισημαίνει η κ. Συρεγγέλα.
Δίκτυο δομών και Ξενώνες Φιλοξενίας
Το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων και η ΓΓΔΟΠΙΦ διαθέτουν ένα ασφαλές, σταθερό και ολοκληρωμένο δίκτυο δομών για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας και των πολλαπλών διακρίσεων κατά των γυναικών, αποτελούμενο από 44 Συμβουλευτικά Κέντρα, 19 Ξενώνες Φιλοξενίας και την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900. Τα Συμβουλευτικά Κέντρα στελεχώνονται από ειδικό επιστημονικό προσωπικό συμβούλων, εξειδικευμένο στην προσέγγιση των γυναικών με την οπτική του φύλου. Παρέχουν στις γυναίκες, που απευθύνονται σε αυτά, δωρεάν υπηρεσίες ψυχολογικής και κοινωνικής στήριξης, νομικής και εργασιακής συμβουλευτικής, ενώ στους Ξενώνες Φιλοξενίας Κακοποιημένων Γυναικών φιλοξενούνται γυναίκες-θύματα βίας με τα ανήλικα παιδιά τους.
Η τηλεφωνική γραμμή SOS 15900 απευθύνεται σε γυναίκες-θύματα βίας και είναι πανελλαδικής εμβέλειας. Λειτουργεί 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες τον χρόνο. Οι γυναίκες, καλώντας σε αυτήν τη γραμμή, μπορούν να μιλήσουν σε ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς που τους παρέχουν άμεση βοήθεια σε έκτακτα και επείγοντα περιστατικά βίας. Εκτός από την τηλεφωνική γραμμή SOS 15900, στην κεντρική διαδικτυακή πύλη metoo. gr υπάρχουν όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης και εξουσιαστικής βίας, καθώς και δράσεις καταπολέμησής τους. Επίσης, είναι διαθέσιμα τα τηλέφωνα στα οποία όλοι και όλες μπορούν να απευθυνθούν για να καταγγείλουν κάθε μορφή βίας ή να λάβουν συμβουλές και καθοδήγηση.
