ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΕΡΥΚΙΟΥ
Ο «Νεολόγος» των Πατρών «φωτίζει» από όλες τις πλευρές το θέμα που παραμένει κυρίαρχο στη διεθνή επικαιρότητα για περισσότερο από μια εβδομάδα και απαντάει σε πέντε καίρια ερωτήματα
Το σύμφωνο (AUKUS) Ηνωμένου Βασιλείου, ΗΠΑ και Αυστραλίας σηματοδοτεί τη μετατόπιση ισχύος στην Ασία τον Ινδικό και Ειρηνικό ωκεανό.
Το AUKUS φαίνεται να είναι το πρώτο βήμα μιας διαδρομής που θα αποτελείται από το άθροισμα βημάτων με ισχυρές διμερείς συνεργασίες στο ευρύτερο γεωστρατηγικό τρίγωνο, τόσο με παραδοσιακούς εταίρους στον τομέα της Ασφάλειας στην Ασία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Ταϊλάνδη, Φιλιππίνες, όσο και νέους εταίρους όπως την Ινδία και το Βιετνάμ…
Το πρώτο καίριο ερώτημα που γεννάται στο άκουσμα του Συμφώνου AUKUS είναι: Ποιά η στρατηγική επιδίωξη του Μπάιντεν;
Καταρχάς, ο Μπάιντεν ήθελε να τονίσει ότι το AUKUS είναι ένα παράδειγμα συμμαχίας που προβάλλει την αμερικανική δύναμη, σε αντίθεση με το δόγμα Τραμπ «Μόνο η Αμερική».
Για τον Μπάιντεν το AUKUS σηματοδοτεί το τέλος του Τραμπισμού, ακόμα κι αν οι Γάλλοι και άλλοι Ευρωπαίοι πιστεύουν ότι ο τρόπος που τους αντιμετώπισε δείχνει περιφρόνηση.
Το AUKUS είναι πρωτίστως ένα μήνυμα με αποδεκτή τους ίδιους τους Αμερικανούς. Μπορεί να προκαλεί νέες ανησυχίες εκείνους που δεν επιθυμούν την «αυτοκρατορική» υπέρβαση της χώρας και δεν κατανοούν τις συμμαχίες για την υπεράσπιση περιοχών του κόσμου μακριά από τις ακτές της Αμερικής, αλλά μετριάζει την μουρμούρα εκείνων που έβλεπαν «στρατηγική μείωση και απομόνωση» των ΗΠΑ μετά την αποχώρηση από το Αφγανιστάν.
Η στρατηγική Μπάιντεν που φαίνεται να υιοθετεί και ο Τζόνσον προβλέπει έναν κόσμο πολλαπλών και συμπληρωματικών συμμαχιών. Ο Μπάιντεν, για παράδειγμα, μίλησε για το «τετράγωνο», την άτυπη ομάδα των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας, της Ινδίας και της Αυστραλίας που αποτελεί έναν ακόμη πυλώνα της αμερικανικής στρατηγικής για τον περιορισμό του κινεζικού επεκτατισμού.
Αυτό σηματοδοτεί μια διαφοροποίηση από την στρατηγική του 20ου αιώνα, που επικεντρώθηκε σε μια στρατιωτική συμμαχία σε ολόκληρη την ήπειρο για να συγκρατήσει την τότε αντίπαλη υπερδύναμη της Αμερικής και έναν εμπορικό φορέα που καλύπτει τον πλανήτη.
Ο Τζόνσον βλέπει την εμφάνιση του σημερινού κόσμου, πιο ad hoc και ευκίνητο, ως μεγάλη ευκαιρία για τη Βρετανία μετά το Brexit, η οποία απελευθερωμένη από τη μονιμότητα και την ακαμψία της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να εισέλθει σ´ έναν πιο «δυναμικό» κόσμο με γρήγορες έξυπνες και ευέλικτες στρατηγικές κινήσεις, υπογράφοντας νέες συμμαχίες όπως η AUKUS με βάση τα δικά της εθνικά συμφέροντα.
Ο Μπάιντεν θεωρεί ότι η παγκόσμια τάξη είχε αφεθεί να μαραθεί μετά από 20 χρόνια εφησυχασμού, αλαζονείας και αυτοκρατορικής υπέρβασης. Η απόφαση να προσκληθεί το Πεκίνο στο παγκόσμιο οικονομικό σύστημα το 2001, δεν επέφερε τα αναμενόμενα για την Δύση αποτελέσματα. Αντί για πιο φιλελεύθερη ή δημοκρατική Κίνα που είχαν προβλέψει οι παγκόσμιοι ηγέτες, προέκυψε ένας ισχυρότερος και πιο απειλητικότερος
αντίπαλος που θέριεψε ενώ οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους είχαν εγκλωβιστεί στην Μέση Ανατολή και το Αφγανιστάν.
Επί της ουσίας, οι ΗΠΑ καλούνται να προσαρμοστούν στον νέο κόσμο της κινεζικής υπερδύναμης προκειμένου να προστατεύσουν τον παλιό «ελεύθερο και ανοιχτό» κόσμο του παγκόσμιου εμπορίου και της αμερικανικής υπεροχής που έχτισε η Ουάσινγκτον μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.
Τα σοκ επί διοικήσεως Τραμπ και το Brexit του 2016 – τη χρονιά που η Αυστραλία υπέγραψε την αρχική συμφωνία για τα υποβρύχια με τη Γαλλία – οδήγησαν, ακούσια και κυκλικά, στον σημερινό κόσμο, και στην δημιουργία της συμμαχίας του AUKUS μεταξύ ΗΠΑ, Βρετανίας και Αυστραλίας για την αντιμετώπιση της κινεζικής υπεροχής.
Συνολικά, το τέλος του πολέμου στο Αφγανιστάν, ο άξονας κατά της Κίνας και η ιεράρχηση των παλαιών συμμαχιών της Αγγλίας έναντι της ΕΕ είναι οι μεγάλες στρατηγικές κινήσεις της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Βεβαίως όταν και όπου γίνονται μεγάλες στρατηγικές κινήσεις διαταράσσεται το παγκόσμιο εκκρεμές και αναπόφευκτα εκνευρίζονται και φοβούνται οι άνθρωποι.
Η νέα στρατιωτική συμμαχία της Δύσης που στόχο έχει να περιορίσει την άνοδο του Πεκίνου, εκ πρώτης όψεως μοιάζει σαν μια επιβεβαίωση της παλιάς τάξης που ενδεχομένως γεννά μια νέα για να πάρει την θέση της.
Η νέα αυτή εταιρική σχέση ασφάλειας στην Ασία – Ειρηνικό με το Ηνωμένο Βασίλειο και τις ΗΠΑ να παρέχουν στην Αυστραλία την τεχνολογία και τη δυνατότητα να αναπτύξουν πυρηνικά υποβρύχια, σηματοδοτεί αλλαγή στρατηγικής και πολιτικής στην ευρύτερη περιοχή.
Η συμφωνία AUKUS έρχεται μόλις ένα μήνα μετά την έξοδο των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, όταν δημιουργήθηκαν αμφιβολίες για την παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή.
Επίσης, η Βρετανία κάνει το πρώτο της δυναμικό ντεμπούτο στην γεωπολιτική σκηνή μετά το BREXIT λανσάροντας το νέο στρατηγικό της όραμα της «Παγκόσμιας Βρετανίας». Και το προβάλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο εμφανιζόμενη στην Ασία-Ειρηνικό, όχι μόνη της με το ξεφτισμένο αποικιοκρατικό της φόρεμα , αλλά με την πυρηνική της τεχνογνωσία και μέσω μιας εταιρικής σχέσης με δυο παραδοσιακούς φίλους της, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία.
Επί της ουσίας τα τρία αυτά Έθνη τραβούν μια γραμμή στην άμμο για να ξεκινήσουν και να αντιμετωπίσουν τις επιθετικές κινήσεις της κομμουνιστικής Κίνας στον Ινδο-Ειρηνικό.
Οι ΗΠΑ μαζί με την Βρετανία και την Αυστραλία σπεύδουν στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, που τα τελευταία 70 χρόνια χαρακτηρίζεται από σταθερότητα και ασφάλεια, γεγονός που, άλλωστε, έχει οδηγήσει στην ευημερία και την οικονομική ανάπτυξη συμπεριλαμβανομένης της Κίνας.
Καταρχάς η Συμφωνία AUKUS περιλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνολογίας σε διάφορους τομείς, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών και της κβαντικής τεχνολογίας, καθώς και την απόκτηση πυραύλων κρουζ.
Το «κλειδί» της AUKUS είναι τα πυρηνικά υποβρύχια που θα κατασκευαστούν στην Αδελαΐδα στη Νότια Αυστραλία με τεχνογνωσία ΗΠΑ και Βρετανίας. Ένα πυρηνικό υποβρύχιο έχει τεράστιες αμυντικές δυνατότητες και συνεπώς επιπτώσεις στην περιοχή. Μόνο έξι χώρες στον κόσμο έχουν πυρηνοκίνητα υποβρύχια που αποτελούν ισχυρή αποτρεπτική δύναμη. Δεν θα είναι πυρηνικά εξοπλισμένα αλλά θα τροφοδοτούνται με πυρηνικούς αντιδραστήρες. Ωστόσο τα πυρηνικά υποβρύχια σε σχέση με τα συμβατικά, λειτουργούν αθόρυβα, είναι πιο ευέλικτα και πιο δύσκολο να εντοπιστούν.
Μπορεί να έσπευσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον να διευκρινίσει ότι:
«Η Αυστραλία δεν επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα ή να γίνει πυρηνική δύναμη», ωστόσο και μόνο στο άκουσμα «πυρηνικό» προκαλείται διέγερση των αντανακλαστικών και των ανησυχιών της ανθρωπότητας. Γι΄ αυτό και πολλοί έσπευσαν να το χαρακτηρίζουν ως ένα “επικίνδυνο στοίχημα”…».
Το παραδέχονται άλλωστε και οι ίδιοι οι αμερικανοί. Αξιωματούχος της αμερικανικής διοίκησης δήλωσε στο Reuters ότι: «Αυτή η τεχνολογία είναι εξαιρετικά ευαίσθητη. Ειλικρινά πρόκειται για μια εξαίρεση από την πολιτική μας από πολλές απόψεις, δεν πρόκειται να επαναληφθεί υπό άλλες συνθήκες στο μέλλον. Το θεωρούμε εφάπαξ», προσθέτοντας ότι η Ουάσινγκτον είχε μοιραστεί τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης μόνο μία φορά πριν – με τη Βρετανία το 1958.
Όντως, με την ανακοίνωση του AUKUS γίνεται ο ιστορικός παραλληλισμός με την πολιτική Αϊζενχάουερ παρέχοντας πυρηνική τεχνολογία στο Ηνωμένο Βασίλειο, που χαρακτηρίστηκε ως πυρηνική «αγγλοσαξονική» συνεργασία από τον Γάλλο πρόεδρο Σαρλ ντε Γκολ αναγκάζοντας έτσι και την Γαλλία να αναπτύξει τις δικές της πυρηνικές δυνατότητες.
Ένα άλλο βασικό ερώτημα είναι πώς θα αντιδράσει η Ασία στην συμφωνία AUKUS;
Τα τελευταία χρόνια, η Κίνα έχει επιδείξει αυξανόμενη ισχύ και επιρροή στην περιοχή.
Η Ουάσιγκτον διαμαρτύρεται ότι ακούει από την Κίνα μόνο λόγια για συνεργασία και εν συνεχεία βλέπει απειλές κατά της Ταϊβάν, γεγονότα στο Χονγκ Κονγκ και ταχεία στρατιωτικοποίηση της Θάλασσας της Νότιας Κίνας…
Η νέα αμερικανική διοίκηση Μπάιντεν από την πρώτη στιγμή προσδιόρισε την Κίνα ως «κύρια απειλή» που θεωρεί ότι τα αποτρεπτικά μέτρα είναι τα μόνα που έχει νόημα εναντίον της Κίνας. Ήδη οι ΗΠΑ έχουν επενδύσει σημαντικά στην περιοχή και σε άλλες εταιρικές σχέσεις μικρότερης εμβέλειας με την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Ταϊλάνδη, τις Φιλιππίνες, την Ινδία και το Βιετνάμ.
Ο Λευκός Οίκος χαρακτηρίζει την περιοχή Ινδικού – Ειρηνικού ως κομβικό σημείο που με το σύμφωνο AUKUS θα υπάρξει γεωπολιτική αλλαγή που υπαγορεύεται ως αναγκαιότητα εξ αιτίας της επιθετικότητας της Κίνας.
Είναι σαφές ότι οι ΗΠΑ επιχειρούν να αποτρέψουν την επεκτατική στρατηγική της Κίνας σε όλο τον κόσμο μέσω της εμπορικής, ενεργειακής και διαδικτυακής διείσδυσης, και στις πέντε ηπείρους.
Τα ερωτήματα και οι απορίες πλείστες όσες…
Πάντως ένα είναι σίγουρο: Ένας νέος κόσμος αρχίζει να διαμορφώνεται, ακόμα κι αν παραμένει μεταμφιεσμένος στα ρούχα του παλιού. Πίσω από τη σαπουνόπερα της γαλλικής οργής και το σιγανό γρύλισμα των αγγλοσαξόνων, περνά κάτι πολύ σημαντικότερο: Το αμυδρό περίγραμμα μιας νέας παγκόσμιας τάξης που αρχίζει να σχεδιάζεται!
Όπως έχει πει ο Καρλ Μαρξ, οι ηγέτες που προσπαθούν να δημιουργήσουν κάτι καινούργιο «φέρνουν στην υπηρεσία τους τα πνεύματα του παρελθόντος». Παλιά γλώσσα, συνθήματα και κοστούμια ανασύρονται για να προσαρμοστούν στην νέα σκηνή.
Τι σημαίνει η συμφωνία AUKUS για τις σχέσεις Αυστραλίας-Κίνας;
Τα δυο έθνη (Κίνα και Αυστραλία) μέχρι πρότινος υπήρξαν ισχυροί εμπορικοί εταίροι με μεγάλο αριθμό Κινέζων φοιτητών να επιλέγουν να σπουδάσουν στην Αυστραλία.
Ωστόσο, οι σχέσεις των δυο χωρών επιδεινώθηκαν από την στιγμή που η Αυστραλία υποστήριξε μια παγκόσμια έρευνα για την προέλευση του κορωνοϊού.
Το σύμφωνο AUKUS δείχνει ότι η Αυστραλία ευθυγραμμίζεται με τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, προσδοκώντας προφανώς να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο στην ασιατική ασφάλεια. Το ζητούμενο είναι εάν έχει τα κότσια η Αυστραλία να παίξει έναν τέτοιο περιφερειακό ρόλο; Σαφώς και δεν σημαίνει ότι εάν η Αυστραλία αποκτήσει πυρηνοκίνητα υποβρύχια θα είναι πιο ισχυρή από την Κίνα! Και ούτε θα αλλάξει η ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Απλώς η Κίνα θα πρέπει πλέον να αναπροσαρμόσει τα επιχειρησιακά της σχέδια για να μπορεί να αντιμετωπίσει με επιτυχία μια πιθανή μελλοντική κρίση στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας ή το Στενό της Ταϊβάν. Σημειωτέον η Κίνα δεν έχει απαντήσει ακόμα στην «πρόκληση» AUKUS!
Ο αποκλεισμός της Ε.Ε. και το Βατερλό της Γαλλίας
Ο αποκλεισμός της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το γεωπολιτικό παίγνιο στο Ινδο-Ειρηνικό τρίγωνο και η οργή της Γαλλίας που χαρακτηρίζει ως «προδοσία» το σύμφωνο AUKUS.
Η μετατόπιση ισχύος Ασίας-Ειρηνικού αποτελεί ένα ιδιαίτερα πικρό πλήγμα για τη Γαλλία, καθώς εκτός από τον αποκλεισμό της από το στρατηγικό παίγνιο υπέστη Βατερλό και ο ναυπηγικός της τομέας. Με την συμφωνία AUKUS ακυρώνεται το συμβόλαιο δισεκατομμυρίων που είχε συνάψει η Γαλλία για πώληση υποβρυχίων στην Αυστραλία. Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Γάλλου υπουργού Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν: «Είναι πισώπλατη μαχαιριά. Είχαμε δημιουργήσει μια σχέση εμπιστοσύνης με την Αυστραλία και αυτή η εμπιστοσύνη προδόθηκε».
Δεν αποτελεί έκπληξη ότι η Γαλλία πολλαπλασίασε τις εκκλήσεις της προς την Ευρώπη για να σφυρηλατήσει μια πορεία «στρατηγικής αυτονομίας» με λιγότερη εξάρτηση από την αμερικανική τεχνολογία και τον αμερικανικό στρατό.
Στο μεταξύ, αναμένεται η ΕΕ και οι ΗΠΑ να συναντηθούν για συνομιλίες στο Πίτσμπουργκ για το θέμα ευθυγράμμισης των τεχνολογικών προτύπων.
Ωστόσο ,το AUKUS γεννήθηκε σε μια στιγμή έντονης απογοήτευσης της Αμερικής για την συνεχιζόμενη προσέγγιση της ΕΕ με την Κίνα. Αντιθέτως με την επιφυλακτικότητα του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αγωνίστηκαν να οριστικοποιήσουν μια σημαντική επενδυτική συμφωνία με την Κίνα στα τέλη του 2020.
Ενώ οι Αμερικανοί διπλωμάτες προσέρχονται στο Πίτσμπουργκ επικεντρωμένοι στη σφυρηλάτηση τεχνολογικών οικοσυστημάτων που αποκλείουν την Κίνα, οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι προσέρχονται απρόθυμοι ως προς το να μειώσουν την τεχνολογική συνεργασία με το Πεκίνο.
Ωστόσο, η Γαλλία θα είναι σχεδόν σίγουρο το άμεσο διπλωματικό σημείο αναφοράς. Το Παρίσι αμφισβητεί τη νέα τριμερή συμμαχία (AUKUS) σε σχέση με τα συμβατικά δικαιώματα της δικής της ντίζελ-ηλεκτρικής υποβρύχιας συμφωνίας. «Αυτό δεν έχει τελειώσει», είπε ο Le Drian και πρόσθεσε: «Θα χρειαστούμε διευκρινίσεις. Έχουμε συμβόλαια».
Είναι η Γαλλία παίκτης του Ινδο-Ειρηνικού;
Η Γαλλία, ήταν η πρώτη χώρα της Ε.Ε. που το 2018 υιοθέτησε μια στρατηγική Ινδο-Ειρηνικού και μάλιστα εν συνέχεια προσπάθησε να πείσει τη Γερμανία και ολόκληρη την Ε.Ε. για να ακολουθήσουν το παράδειγμα της.
Γι αυτό το AUKUS αποτελεί «μεγάλο πλήγμα για τον Μακρόν και τη θέση της Γαλλίας ως μείζονος εταίρου στον Ινδο-Ειρηνικό», δήλωσε ο Ερβέ Λεμαχιέ, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο Lowy, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα το Σίδνεϊ.
Η στρατηγική της ΕΕ για τον Ινδο-Ειρηνικό ξεπέρασε τις στρατιωτικές διαστάσεις. Η Γερμανία, για παράδειγμα, μιλάει για διαφοροποίηση του εμπορίου μακριά από την Κίνα, στο πλαίσιο της στρατηγικής Ινδο-Ειρηνικού.
Ενώ η Γαλλία σπεύδει να επαναπροσδιορίζει τις σχέσεις της με την Αυστραλία μετά το AUKUS , η Ιαπωνία προσφέρει ένα χρήσιμο διπλωματικό μάθημα. Παρόλο που απορρίφθηκε για αμυντικό συμβόλαιο με τους Αυστραλούς – και η συμφωνία τελικά πήγε στους Γάλλους – το Τόκιο διατήρησε επιτυχώς σταθερούς δεσμούς με την Καμπέρα για να αντιμετωπίσει τον κοινό κινέζο αντίπαλο στην περιοχή.
Η Ιαπωνία και η Αυστραλία κατάφεραν να γεφυρώσουν τις περιόδους έντασης και δυσπιστίας. Η Ινδία, με την οποία η Γαλλία έχει επίσης καλές σχέσεις στον τομέα της ασφάλειας, θα μπορούσε να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο για να διασφαλίσει ότι η ΕΕ δεν θα παγώσει η στρατηγική της στον Ινδο-Ειρηνικό. Άλλωστε όπως δήλωσε ο Ζιζέλ Μπόρελ ύπατος εκπρόσωπος της Ένωσης για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Ασφαλείας δεν τίθεται θέμα αποκλεισμού της Ευρώπης ως περιφερειακού παίκτη. “Η ΕΕ είναι ήδη ο κορυφαίος επενδυτής, ο κορυφαίος πάροχος αναπτυξιακής συνεργασίας και ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού”.
Ωστόσο, ο Μπόρελ έσπευσε να μην αφήσει τη γαλλική αντίδραση να κυριαρχήσει στο νέο γεωπολιτικό ενδιαφέρον της ΕΕ.
Αποκήρυξε τα «δραματοποιημένα» συναισθήματα και δεσμεύτηκε να υποστηρίξει πλήρως τη συνεργασία της ΕΕ με το «Quad»-τη συμμαχία ασφάλειας κατά της Κίνας των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας. Απευθυνόμενος στους πιο δύσπιστους ευρωπαίους τόνισε : «Μην αμφισβητείτε τη σχέση μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες που βελτιώνεται πολύ με τη νέα κυβέρνηση».
Ένας νέος κόσμος αρχίζει να διαμορφώνεται
Πίσω από τη σαπουνόπερα της γαλλικής οργής και το ήσυχο κράξιμο των αγγλοσαξόνων, περνά κάτι πολύ σημαντικότερο: Το αμυδρό περίγραμμα μιας νέας παγκόσμιας τάξης που αρχίζει να σχεδιάζεται!
Ο σχηματισμός της στρατιωτικής συμμαχίας AUKUS έχει ιστορικό βάθος και συνέχεια… Όπως επεσήμανε ο Μπάιντεν, τα τρία έθνη έχουν πολεμήσει μαζί τα περισσότερα από τα τελευταία 100 χρόνια και είναι βασικά μέλη της συμμαχίας των «πέντε ματιών» για την ανταλλαγή πληροφοριών, παράλληλα με τον Καναδά και τη Νέα Ζηλανδία.
Ειδικότερα, για τη Γαλλία, το AUKUS ενισχύει την πεποίθησή της για τη διαφορά μεταξύ της Ευρώπης και του αγγλοσαξονικού κόσμου. Ιστορικά η Βρετανία και η Αυστραλία ήταν οι «παλαιότεροι σύμμαχοι της Αμερικής», ενώ η Γαλλία ήταν σύμμαχος με τις εκκολαπτόμενες ΗΠΑ καθώς αγωνιζόταν για ανεξαρτησία από τη … Βρετανία.
Η πρωτοβουλία της συμμαχίας AUKUS
• Πρώτον, θα έχει γεωστρατηγικές επιπτώσεις, καθώς ενισχύει απτά τις στενότερες σχέσεις συμμαχίας που έχουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με παραδοσιακούς συμμάχους τόσο στον Ινδο-Ειρηνικό όσο και στην Ευρώπη-το Ηνωμένο Βασίλειο και την Αυστραλία ειδικότερα.
• Δεύτερον, θα έχει ιδιαίτερα εποικοδομητικές επιχειρησιακές στρατιωτικές επιπτώσεις, ενισχύοντας την ικανότητα των συμμαχιών υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Πολιτειών να αποτρέψουν τον κινεζικό στρατιωτικό εξαναγκασμό, ακόμη και αν οι κινεζικές δυνατότητες συνεχίζουν να αναπτύσσονται ραγδαία. Οι υποθαλάσσιες δυνατότητες είναι κρίσιμες για την αποτροπή του κινεζικού στόλου από την επίτευξη των επιχειρησιακών του στόχων στα πιο σημαντικά πιθανά ενδεχόμενα στην περιοχή.
Επιπλέον, αυτή η πρωτοβουλία θα ενισχύσει περαιτέρω την ήδη στενή αμυντική βιομηχανική συνεργασία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου σε ορισμένες από τις βασικές τεχνολογίες που θα έχουν ύψιστη σημασία για τη μελλοντική στρατιωτική αποτελεσματικότητα, συμπεριλαμβανομένης της τεχνητής νοημοσύνης, του κυβερνοχώρου και δυνατότητες κρούσης ακριβείας μεγάλης εμβέλειας.
Στο επιχείρημα ότι η Κίνα θα αντιδράσει και ότι αυτό θα οδηγήσει σε μια νέα κούρσα εξοπλισμών, η Ουάσιγκτον εκτιμάει ότι: Η κούρσα των εξοπλισμών αναπτύσσεται μονομερώς τις τελευταίες δεκαετίες από την Κίνα η οποία και φτιάχνει συστήματα υψηλής τεχνολογίας και πλέον διαθέτει προηγμένες στρατιωτικές δυνατότητες σε όλους τους τομείς. Οι παράμετροι των πιθανών στρατιωτικών ενδεχόμενων στον Ινδο-Ειρηνικό υποδηλώνουν ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοι τους έχουν πολλή δουλειά να κάνουν για να ενισχύσουν μια αποδυναμωτική αποτρεπτική στάση στο πλαίσιο των γρήγορων εξελίξεων του Κινέζικου Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού.
Υπό το πρίσμα των ευρύτερων στρατηγικών προκλήσεων που παρουσιάζονται για την Δύση με την συνεχιζόμενη άνοδος της Κίνας, οι σύμβουλοι του Λευκού Οίκου κρίνουν ότι θα ήταν σοφό για την κυβέρνηση Μπάιντεν να διευρύνει τις συμμαχίες αναπτύσσοντας ανάλογες προσπάθειες συνεργασίας με τη Γαλλία, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα και άλλους κορυφαίους συμμάχους.
Η Δύση (AUKUS) για να αποτρέψει την κινεζική στρατιωτική επίθεση, η Ουάσινγκτον και οι σύμμαχοί της χρειάζονται την ικανότητα να βυθίσουν το κινεζικό ναυτικό σε εβδομήντα δύο ώρες. Τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια που θα βοηθήσουν οι ΗΠΑ με την Βρετανία να κατασκευάσει η Αυστραλία θα είναι ειδικά σχεδιασμένα για την καταστροφή των εχθρικών πολεμικών πλοίων.
Η Αυστραλία είναι συνεργάτης επιλογής, ένας από τους στενότερους συμμάχους των Ηνωμένων Πολιτειών. Πολέμησαν δίπλα – δίπλα για περισσότερο από έναν αιώνα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την Κορέα, το Ιράκ και το Αφγανιστάν. Τώρα, με τη συμφωνία, AUKUS στέκονται για άλλη μια φορά ενάντια στην αυξανόμενη κινεζική στρατιωτική απειλή.
ΜΗΝΥΜΑ από ΗΠΑ: Στις Ηνωμένες Πολιτείες, δείχνει την προθυμία της κυβέρνησης Μπάιντεν να ενδυναμώσει τους βασικούς συμμάχους με προηγμένη στρατιωτική τεχνολογία που μέχρι τώρα δεν ήταν πρόθυμος να μοιραστεί.
• Το Ηνωμένο Βασίλειο, ξεκινάει δυναμικά στην μεταBREXIT εποχή, δίνοντας εμπιστοσύνη στη νέα στρατηγική προοπτική του και στο όραμα να ξαναγίνει «Παγκόσμια Βρετανία». Το AUKUS αποτελεί σημαντικό βήμα προς τα εμπρός για την αμυντική βιομηχανία του Ηνωμένου Βασιλείου και τις σχέσεις με την Αυστραλία και τις ΗΠΑ.
Τι τα χρειάζεται τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια η Αυστραλία;
Η Αυστραλία διαθέτει ήδη μερικά από τα πιο ικανά συμβατικά υποβρύχια στον κόσμο, αλλά οι δυσκολίες των μεγάλων χρόνων διέλευσης σε βασικές περιοχές επιχειρησιακού ενδιαφέροντος και οι περιορισμοί των συμβατικών υποβρυχίων αποτελούν πρόβλημα εδώ και καιρό την αμυντική στρατηγική της Αυστραλίας. Τα υπό κατασκευή υποβρύχια κατηγορίας επίθεσης που είχαν ήδη παραγγελθεί στην Γαλλία θα ήταν τα μεγαλύτερα συμβατικά υποβρύχια στον κόσμο.
Ωστόσο, στον ευρύτερο σχεδιασμό των αμερικανών για την αντιμετώπιση του κινεζικού κινδύνου, τα πυρηνικά υποβρύχια θεωρήθηκαν η λύση. Αυτό το αναγνώριζε το Πολεμικό Ναυτικό της Αυστραλία πολλά χρόνια πριν γι αυτό και στα απόρρητα σχέδια της περιορίζονταν να διατυπώνει ότι υπάρχουν «σκοτεινές γωνίες» στην ναυτική επιχειρησιακή ικανότητα του.
Η Αυστραλία δεν έκανε την παραμικρή κίνηση για να εξαλείψει τις «σκοτεινές γωνίες» με την χρήση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων. Οι λόγοι πολλοί και κατανοητοί. Πολιτικές ανησυχίας για την πυρηνική ενέργεια, έλλειψη εγχώριας βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας, δυσκολίες στην κατασκευή και συντήρηση και την διάθεση πυρηνικών αποβλήτων…
Ωστόσο, το μεγαλύτερο εμπόδιο ήταν πάντα η απροθυμία των Ηνωμένων Πολιτειών να μοιραστούν τα εξάγουν τα μυστικά της πυρηνικής τους τεχνολογίας.
Βεβαίως, η σύντομη συνέντευξη Τύπου όπου ανακοινώθηκε το AUKUS τα ερωτήματα είναι περισσότερα από τις απαντήσεις.
– Υπάρχει κάποιο quid-pro-quo ( κάτι ως ανταπόδοση σε κάτι) που θα καθιστά την Αυστραλία ως μία περιφερειακή δύναμη «δορυφόρο» της παγκόσμιας δύναμης των ΗΠΑ ή του Ηνωμένου Βασιλείου;
– Πως θα εξελιχθεί το AUKUS και η νέα τριμερής σχέση;
– Πόσο θα κοστίσουν αυτά τα πυρηνοκίνητα υποβρύχια και πόσο καιρό θα χρειαστούν για να τεθούν σε λειτουργία;
– Θα βασίζονται σε αμερικανικό ή βρετανικό σχέδιο;
– Πόσα θα χτιστούν;
– Τι θα απογίνει με τη συμφωνία που είχε συνάψει η Αυστραλία της με τη Γαλλία ποιος θα καταβάλει το οικονομικό κόστος στην Γαλλία ; Θα διαταραχθεί η διμερής στρατηγική σχέση Αυστραλίας – Γαλλίας;
Η Γαλλία χαρακτήρισε την αιφνιδιαστική ανακοίνωση του AUKUS ως «αντίθετη με το γράμμα και το πνεύμα της συνεργασίας που επικρατούσε μεταξύ Γαλλίας και Αυστραλίας»
δημιουργώντας πλήγμα στη διατλαντική στρατηγική και στις σχέσεις ΗΠΑ-Γαλλίας.
Τα πυρηνικά υποβρύχια θεωρούνται, σε μεγάλο βαθμό, ως το πιο επιβιώσιμο όπλο κατά του κινεζικού στόλου στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όπου αξιωματούχοι του Πολεμικού Ναυτικού και του Πεζοναυτικού των ΗΠΑ αναμένουν πιθανή σύγκρουση με το Πεκίνο.
Τα πλοία με πυρηνική ενέργεια μπορούν να διανύσουν πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις και να λειτουργήσουν υποβρύχια για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα από τα συμβατικά υποβρύχια, γεγονός που τα καθιστά ιδανικά για τις μεγάλες αποστάσεις στον Ινδο-Ειρηνικό. Θα επιτρέψουν στις συμμαχικές δυνάμεις της Δύσης να διατηρήσουν και να βελτιώσουν την αποτροπή σε ολόκληρο τον Ινδο-Ειρηνικό.
Αυτό είναι ένα μήνυμα προς την Κίνα. Η Κίνα τιμώρησε οικονομικά την Αυστραλία και αυτό θα μπορούσε να είναι μια απάντηση σε αυτό.
Η συνεργασία σε πολλές νέες και αναδυόμενες αρένες: κυβερνοχώρος, τεχνητή νοημοσύνη – ιδιαίτερα εφαρμοσμένες τεχνητές νοημοσύνης – κβαντικές τεχνολογίες και ορισμένες υποθαλάσσιες δυνατότητες επίσης. Ανταλλαγή πληροφοριών και τεχνολογίας σε κρίσιμους τομείς της επιστήμης, της τεχνολογίας και των βιομηχανικών βάσεων και των αλυσίδων εφοδιασμού που σχετίζονται με την ασφάλεια και την άμυνα.
