Eπιμέλεια
Μιχάλης Παπαγεωργίου
Η λαϊκή αγορά σε ορισμένες περιοχές του κόσμου, διεκδικώντας τις ρίζες της στην αρχαιότητα, όπως για παράδειγμα στην Καμπανία της Ιταλίας, θεωρείται πολιτιστική κληρονομιά και πόλος τουριστικής έλξης. Οι λαϊκές αγορές στην εν λόγω περιφέρεια θεωρούνται περισσότερες από ό,τι σε άλλες περιφέρειες της Ιταλίας. Στην Ελλάδα ο θεσμός αυτός ήταν γνωστός από τα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, όταν γινόταν το γνωστό «παζάρι» σε μεγάλα οικιστικά κέντρα, μια καθορισμένη ημέρα της εβδομάδας. Τότε οι παραγωγοί (αγρότες, κηπουροί, κτηνοτρόφοι, βιοτέχνες που κατασκεύαζαν ιδίως, υποδήματα, δισάκια και σχοινιά κ.α.) από την γύρω περιοχή πωλούσαν την παραγωγή τους απευθείας στους καταναλωτές. Νομικά καθιερώθηκαν επί κυβέρνησης Ελευθερίου Βενιζέλου το 1929.
13 Νοεμβρίου
Με τον τίτλο «Απεφασίσθη η ίδρυσις των λαϊκών αγορών της Πάτρας» ο «Ν» προαναγγέλλει το γεγονός. «Χθες την πρωίαν αφίκετο ατμοπλοϊκώς ενταύθα ο διευθυντής της αγορανομίας του Υπουργείου Εσωτερικών κ.Δάσιος, προκειμένου να διακανονίσει το ζήτημα των λαϊκών αγορών. Ο κ. Δάσιος μεταβάς εις την Νομαρχίαν, συνεργάσθη σχετικώς μετά του Δημαρχούντος κ. Μακρόπουλου, αργότερον δε μετέβη μετ’αυτού και επεσκέφθη την πλατεία Ομονοίας, το άνω μέρος της οδού Τριών Ναυάρχων και τον παρά την διασταύρωση των οδών Αγίου Αλεξίου και Νόρμαν χώρον. Εις τα ανωτέρω μέρη ως γνωστόν και κατ’απόφαισν του Δημοτικού συμβουλίου, θα λειτουργήσουν αι λαϊκαί αγοραί. Μετά ταύτα προσελθόντος και του διευθυντού της Αστυνομίας κ. Βαβούρη συνεκροτήθη εις την Νομαρχίαν σύσκεψης, καθήν γενομένης συζητήσεως, ο Κ.Δάσιος ετόνισεν ότι επιβάλλεται η όσον το δυνατόν ταχύτερα έναρξις της λειτουργίας των λαϊκών αγορών της Πάτρας. Μετά το πέρας της συσκέψεως εξεδόθη το κάτωθι ανακοινωθέν, αποφασισθέντως συνάμα όπως επ’ εκκλησίες οι ιερείς αναγνώσουν τον σκοπό των λαϊκών αγορών, ειδοποιήσουν δε δια των αστυνομικών οργάνων οι εισερχόμενοι εις την πόλιν χωρικοί πέρα της σκοπιμότητας τούτων προσκαλούμενοι όπως μεταφέρουν κει τα προϊόντα των προς πώληση».
Ανακοίνωσις
«Αποφαινόμεθα. 1.΄Οπως ενεργηθώσι τα δέοντα δια την από της προσεχούς εβδομάδας, έναρξις αυτών τη μερίμνη της Αστυν. Αρχής συγκεντρούσης τους παραγωγούς και εμπόρους εις τους επί τούτω χώρους και κατά της ορισθείσας ημέρας. 2. Να ειδοπποιηθώσι επίσης προς τούτο παρά του Νομάρχου αι έν Πάτραις οργανώσεις των παραγωγών και εμπόρων (Εμπορικοί σύλλογοι και γεωργικά και επαγγελματικά επιμελητήρια)ίνα λάβωσι το προσήκον εις τας αγοράς ταύτας μέρος τόσων προς εξυπηρέτηση των ιδίων συμφερόντων όσον και των της κοινωνίας.
- Να ειδοποιηθούν επίσης παρά του Νομάρχου οι γειτονικαί κοινότηται προς τας Πάτρας και οι παραγωγοί τούτων όπως προσκομίζωσι ελευθέρως τα προϊόντα αυτών κατά τας ημέρα των αγορών αυτών. 4. Επίσης να κληθούν οι βιοτέχναι προς έκθεσιν εν αυτοίς των προϊόντων της βιοτεχνίας. 5. Ιδιαίτερα να καταβληθή μέριμνα, ίνα πλην της λιανικής πωλήσεως οι αγοραί αυτοί χρησημευώσιν ως κέντρο διεξαγωγής ευρύτερου εμπορίου των εγχώριων προϊόντων παντός είδους. 6. Εν συννενοήσει μετά των άλλων εβδομαδιαίων αγορών της λοιπής Ελλάδας να χρησιμοποιηθώσιν αύται δια την κατανάλωση τυχόν περισσευόντων εξ υπερπαραγωγής προϊόντων της γεωργικής περιφέρειας Πατρών.
- Να αναπτυχθή η εξίσου και κατά το αυτό σύστημα ή κατά το Σάββατον αγορά Μαρκάτου. 8. Να επιδιωχθεί η ίδρυσης μονίμων συνοικιακών αγορών της Πάτρας ήτις θα συμπλήρωση το έργον των εβδομαδιαίων αγορών και 9. Να επιδιωχθεί επίσης η ίδρυσης ετήσιας εμπορικής Πανηγύρεως.
Φρέσκο πράμα
«Κατόπιν της ληφθέισης αποφάσεως αι λαϊκαί αγοραί εν τη πόλει μας άρχονται λειτουργούσαι από της προσεχούς Δεύτερος. Πρώτη θα λειτουργήση η αγορά της πλατείας Ομονοίας γινομένης επισήμου τελετής κατά την έναρξιν αυτής εις ην θα παραστούν οι κ.κ Νομάρχης, Δήμαρχος και λοιπαί αρχαί». Στις ελληνικές λαϊκές αγορές υπάρχουν δύο κατηγορίες πωλητών: Οι παραγωγοί και οι επαγγελματίες.
Οι παραγωγοί είναι αγρότες ή μελισσοκόμοι οι οποίοι διαθέτουν προς πώληση τα προϊόντα που παράγουν οι ίδιοι.(φρούτα, λαχανικά, μέλι) και οι επαγγελματίες αγοράζουν τα προϊόντα τα οποία πωλούν από διάφορες πηγές χωρίς απαραιτήτως να είναι οι ίδιοι οι παραγωγοί τους. Για την άσκηση του επαγγέλματος πωλητή στις λαϊκές αγορές απαιτείται ειδική άδεια, οι προϋποθέσεις της οποίας καλύπτονται από τον νόμο.
