Το χρέος καθώς… και δι’ αυτά επολέμησαν

29.03.2021 / 11:03
All-focus

Του Θανάση Κούστα

Στην κατεχόμενη, από τους Οθωμανούς, Ελλάδα, οι υπόδουλοι Έλληνες, ασχολούμενοι κυρίως με αγροτικές εργασίες, δεν γνώριζαν την ιστορία της γης τους που ήταν σπαρμένη με το αρχαίο κλέος. Οι περισσότεροι δεν είχαν πάει μέχρι το διπλανό χωριό, όμως καταλάβαιναν πως τα σπασμένα αγάλματα και τα αρχαία σπαράγματα που έβρισκαν στα χωράφια τους, κάποιο μεγαλείο έκρυβαν, τα θαύμαζαν και στην μεγάλη πλειοψηφία τους, τα προστάτευαν. Ακόμη και οι τσοπάνηδες, που χρησιμοποιούσαν τους αρχαίους ναούς, ως στάνες. Ναοί που οι περισσότεροι ήταν μισό – κατεστραμμένοι από τις ορδές του Αλάριχου, το 390 μ.χ., στην προσπάθεια εξαφάνισης της παλαιάς θρησκείας.

Κι έτσι έγινε στην Μήλο. Το περίφημο άγαλμα της Αφροδίτης, που βρέθηκε σε άριστη κατάσταση σε ένα χωράφι, ήταν αιτία μάχης που δόθηκε μεταξύ Γαλλικού ναυτικού αγήματος, που το φόρτωνε, τον Μάιο του 1820, σε πολεμικό πλοίο και των κατοίκων του νησιού. Οι Έλληνες δεν ήθελαν να παραδώσουν το άγαλμα. Σπαθιά και ρόπαλα ανέμιζαν. Ο δύστυχος παπάς δέχτηκε πολλά χτυπήματα στο κεφάλι και στην ράχη. Το ίδιο και οι Έλληνες που έσκουζαν σπαρακτικά ζητώντας βοήθεια από τον Θεό… Και μέσα σ’ αυτή τη μάχη οι ναύτες τραβολογούσαν το κασόνι που τραμπαλιζόταν και έπεφτε δεξιά και αριστερά. Εκεί έχασε τα χέρια της η Αφροδίτη.

Πρόσφατα διάβασα ένα βιβλίο με τίτλο «Το ταξίδι στην Ελλάδα» – (Οδοιπορικό από το Παρίσι στην Ιερουσαλήμ 1806-1807) του Francois-Rene de Chateaubriand (Σατωβριάνδος). Στο κεφάλαιο που περιγράφει το οδοιπορικό του από την Κορώνη έως την Κόρινθο, καθώς διασχίζει την Πελοπόννησο, αναφέρει πως όταν σκόνταφτε στο χώμα, ήξερε πως θα ήταν κομμάτι από σπασμένο άγαλμα ή από σπασμένο τμήμα ναού…

Οι ήρωες της επανάστασης

Οι ηγέτες – ήρωες της Ελληνικής επανάστασης του 1821, πολέμησαν για την Εθνική Ανεξαρτησία αλλά και για την πολιτιστική μας κληρονομία που ήδη γνώριζαν πόσο σπουδαία ήταν.                                               

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, στην γνωστή ομιλία του σε νέους (7 Οκτωβρίου 1838) στην Πνύκα έλεγε: «εις τον τόπο αυτό όπου εγώ πατώ σήμερα, επατούσαν και εδημηγορούσαν τον παλαιό καιρό άνδρες σοφοί και άνδρες με τους οποίους δεν είμαι άξιος να συγκριθώ και ούτε να φθάσω τα ίχνη τους (…) Σας λέγω μόνον πως ήταν σοφοί, και από εδώ επήραν και εδανείσθησαν τα άλλα έθνη την σοφίαν τους. Εις τον τόπον, τον οποίον κατοικούμε, εκατοικούσαν οι παλιοί Έλληνες, από τους οποίους και ημείς καταγόμεθα και ελάβαμε το όνομα τούτο…. Μερικοί από τους φυγάδες γραμματισμένους έστελναν εις την Ελλάδα βιβλία ευθύς οπού άνθρωποι από το λαό εμάνθανε τα κοινά γράμματα και έβλεπε ποιους είχαμε προγόνους, τι έκαμεν ο Θεμιστοκλής, ο Αριστείδης και άλλοι πολλοί παλαιοί μας και εβλέπαμε και εις ποίαν κατάσταση ευρισκόμεθα τότε. Όθεν μας ήλθεν εις το νου να τους μιμηθούμε και να γίνουμε ευτυχέστεροι.»

Ο Στρατηγός Μακρυγιάννης, στα απομνημονεύματά του, αναφέρει: «Είχα δύο αγάλματα περίφημα, μια γυναίκα κι ένα βασιλόπουλο, ατόφια – φαίνονταν οι φλέβες, τόση εντέλειαν είχαν. Οταν χάλασαν τον Πόρο, τα ’χαν πάρει κάτι στρατιώτες, και στ’ Αργος θα τα πουλούσαν κάτι Ευρωπαίων· χίλια τάλαρα γύρευαν… Πήρα τους στρατιώτες, τους μίλησα: Αυτά, και δέκα χιλιάδες τάλαρα να σας δώσουνε, να μην το καταδεχτείτε να βγουν από την πατρίδα μας. Δι’ αυτά πολεμήσαμεν»!

Για αυτά επολέμησαν και κατάφεραν να διασώσουν σε ένα μεγάλο βαθμό, τα μνημεία της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, από τους Ευρωπαίους αρχαιοκαπήλους, που επί Τουρκοκρατίας, γύρναγαν ασύδοτοι και με μπαχτσίσια και πλαστά φιρμάνια, έσπαγαν και βούταγαν ότι έβρισκαν… όπως έγινε και με τα γλυπτά αριστουργήματα του Παρθενώνα.

Ο Λόρδος Βύρων και η «Κατάρα της Αθηνάς»                

Ο Λόρδος Byron, ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1809. Ευαίσθητος προσκυνητής και πρόδρομος του τουρισμού των ρομαντικών, συγκλονίζεται αντικρίζοντας την λεηλασία και τους βανδαλισμούς που έγιναν από έναν συμπατριώτη του στο αιώνιο μνημείο του δυτικού πολιτισμού, τον Παρθενώνα και εμπνεύσθηκε το ποίημα 206 στίχων, που συγκλόνισε την τότε πολιτισμένη Δύση και έγινε η κατακραυγή και το ανάθεμα για την κλοπή…

Aρχίζει με μιά υπέροχη εισαγωγή που υμνεί την φύση της χώρας μας, περιγράφοντας ένα θαυμάσιο δειλινό στην Αθήνα,

«Μεγαλόπρεπα και αγάλια τώρα ο ήλιος κατεβαίνει                  

Πάνω στου Μοριά τους λόφους με θωριά χαριτωμένη                   

Όχι σαν εκεί στις χώρες του Βορρά, σκοτεινιασμένος,                   

Αλλ’ αστραφτερός σαν φλόγα, ζωντανός, φωτολουσμένος»

Οραματίζεται συνάντησή του με την Αθηνά, που ταλαιπωρημένη από τους βανδαλισμούς και δακρυσμένη του λέει:

«Ω θνητέ, της ντροπής σου αυτό το χρώμα                         

 Βρετανός μου λέει νασαι, όνομα ανδρειου ακόμα                        

Μέχρι χθες λαού ελευθέρου, με ωραία πεπρωμένα                       

Τώρα περιφρονημένου και ιδίως απο μένα.

Η Παλλάδα πρώτος θάναι της πατρίδας σου εχθρός   

Την αιτία θες να μάθεις. Κοίτα γύρω και εμπρός.                         

Έχω δεί πολλούς πολέμους και ερημώσεις να πληθαίνουν              

Κι άλλες τόσες τυρρανίες να ανεβοκατεβαίνουν 

Απ΄ του Τούρκου την μανία γλύτωσα και του βανδάλου 

Mα η χώρα σου έναν κλέφτη μου ΄χει στείλει πιό μεγάλο..»

Προσπάθησε ο ποιητής να δικαιολογηθεί λέγοντας οτι ο Ελγιν δεν είναι γνήσιος Εγγλέζος αλλά Σκώτος παραλληλίζοντας την διαφορά των Εγγλέζων με τους Σκώτους με την διαφορά που είχαν στα χρόνια της Αθηνάς οι Αθηναίοι με τους Βοιωτούς και στο τέλος

 «…Τ’ όνομά του η ιστορία διπλά σ’ εκεινού θα γράψει                        

Του τρελού που της Εφέσσου το ναό ’χε κατακάψει.                     

Κι η κατάρα μου πιο πέρα απ’ τον τάφο να τον πάει                       

Και το μίσος αιωνίως και τους δυό να κυνηγάει.       

Ο Ηρόστρατος κι ο Έλγιν, και οι δυό ατιμασμένοι,

Μα ο δεύτερος πιο μαύρος απ’ τον πρώτο θ’ απομένει».

Πράγματι… και δι’ αυτά επολέμησαν

(από εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών)

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα