Σε μεγάλη περιπέτεια εξελίχθηκε το δάγκωμα οχιάς για μια 43χρονη, η υγεία της οποία μέχρι και τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές παραμένει βελτιωμένη. Αναμενόμενα, η περίπτωση της άτυχης γυναίκας που χρειάστηκε να δώσει μάχη για τη ζωή της συνοδεύτηκε από πλήθος άρθρων για τα είδη φιδιών που ζουν στην Ελλάδα, τα επικίνδυνα και μη, όσο και για τις αναγκαίες πρώτες βοήθειες σε περίπτωση δαγκώματος.
Είναι η εποχή που, όπως κάθε χρόνο, θα διαβάσουμε για κάποιο ανάλογο περιστατικό -ίσως όχι και με αντίστοιχη τροπή-, αφού τα τέλη της άνοιξης και τους καλοκαιρινούς μήνες τα φίδια κάνουν πιο αισθητή την παρουσία τους, τρομάζοντας όσους τα βλέπουν ξαφνικά πίσω από τον καναπέ ή τυλιγμένα στον κινητήρα του αυτοκινήτου, οδηγώντας όμως και στο νοσοκομείο με το δάγκωμά τους τους πλέον άτυχους που είτε βρίσκονταν εν ώρα καθήκοντος είτε είχαν ήδη βάλει σε μπελάδες την υγεία τους χωρίς να το ξέρουν.
Τα δηλητηριώδη φίδια σκοτώνουν κάθε χρόνο 63.400 ανθρώπους κατά προσέγγιση, τους περισσότερους στη Νότια Ασία και ιδίως στην Ινδία. Αν λάβουμε υπ’ όψιν τα στατιστικά στοιχεία για τη χώρα μας και τα 200-300 περίπου οδυνηρά συναπαντήματα ανθρώπου με φίδι, από τα οποία ζήτημα το ένα να αποβεί θανατηφόρο, η ως άνω θνησιμότητα ελάχιστα μας αφορά, εφόσον πάντα παραμένουμε εντός των συνόρων μας και των πέντε μόλις επικίνδυνων ιοβόλων φιδιών της ελληνικής πανίδας: της κοινής οχιάς που ζει κυρίως στην ηπειρωτική χώρα, στις Κυκλάδες και τα Ιόνια Νησιά, η οθωμανική οχιά στα νησιά του Αιγαίου και στον Έβρο, η οχιά της Μήλου στις νήσους Μήλος, Κίμωλος, Σίφνος και Πολύαιγος, ο αστρίτης στη Ροδόπη και η μικρή οχιά στην οροσειρά της Πίνδου.
Τα περισσότερα περιστατικά, σημειώνουν οι ειδικοί, αφορούν κυρίως επαγγελματίες του γεωργικού κλάδου, εξ ου και επί Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) είχε υπάρξει ειδική αναφορά στα δαγκώματα φιδιών στο επιστημονικό περιοδικό του οργανισμού, τα Ιατρικά Θέματα, στο οποίο τονιζόταν ότι «μετά από δήγμα φιδιών ο ασθενής πρέπει να μεταφέρεται πάντα στο πλησιέστερο κέντρο υγείας – νοσοκομείο για έλεγχο – διαβάθμιση της δηλητηρίασης και αντιμετώπιση».
Η κάλυψη που δεν πρέπει να λείπει
Όπως αποκαλύπτει η γεωγραφική κατανομή της οχιάς τόσο στην ηπειρωτική όσο και νησιωτική Ελλάδα, ο κίνδυνος μπορεί να σε βρει οπουδήποτε αυτήν την περίοδο, ιδιαίτερα αν ο προορισμός των καλοκαιρινών διακοπών είναι κάποια από τα μέρη που εντοπίζονται τα επικίνδυνα φίδια.
Σε περίπτωση συνεπώς που συμβεί το ατύχημα, ο ασθενής πρέπει να μεταφερθεί στην πλησιέστερη ιατρική μονάδα, συνήθως το κέντρο υγείας (ιδίως στα νησιά), όπου θα δοθούν οι πρώτες βοήθειες. Έπειτα, θα χρειαστεί η διακομιδή σε νοσοκομείο για την πρόληψη ή μείωση των επιδράσεων του δηλητηρίου, την εξουδετέρωσή του που μπορεί να συμπεριλάβει τη χορήγηση αντιοφικού ορού και την πρόληψη των επιπλοκών. Η νοσηλεία για παρακολούθηση πρέπει να είναι τουλάχιστον 48 ωρών, ενώ μετά το εξιτήριο μπορεί να χρειαστεί φυσικοθεραπεία έως ότου αποκατασταθεί η λειτουργία του μέλους που δέχθηκε το δάγκωμα.
Στην περίπτωση που την αεροδιακομιδή ή υγειονομική μεταφορά με άλλο μέσο αναλάβει το ΕΚΑΒ και η νοσηλεία πραγματοποιηθεί σε δημόσιο νοσοκομείο, οι ασφαλισμένοι με ιδιωτικό συμβόλαιο υγείας μπορούν να επωφεληθούν από το επίδομα «μη χρήσης», ενός ποσού γύρω στα 50€ με 150€ που αποδίδει ημερησίως η εταιρεία στον ασφαλισμένο που δεν κάνει χρήση του ασφαλιστηρίου του για τη νοσηλεία. Κάποιες εταιρείες προσδιορίζουν το ύψος της παροχής ανάλογα με τη νοσηλεία σε απλή κλίνη ή Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ). Νοσηλεία μπορεί να γίνει ωστόσο και σε ιδιωτικό νοσοκομείο από το δίκτυο της εταιρείας, όπου μπορεί να παρασχεθεί η απαραίτητη φροντίδα όπως ο αναγκαίος αντιτετανικός ορός.
Αναφορικά με τον αντιοφικό ορό που, σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΚΑΒ, γίνεται μόνο στο νοσοκομείο και όχι συχνά λόγω κινδύνου αλλεργικής αντίδρασης ή ακόμα και αναφυλαξίας, σημειώνεται ότι στη χώρα μας ορίζεται από το Υπουργείο Υγείας να γίνεται μόνο σε συγκεκριμένα νοσοκομεία αναφοράς του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ). Αν και σε περίπτωση ανάγκης τα ιδιωτικά νοσοκομεία θα μπορούσαν να προμηθευτούν από εν λόγω νοσοκομεία ή και το Κέντρο Δηλητηριάσεων -πολλώ μάλλον αν η κατάσταση του ασθενούς δεν επιτρέπει μεταφορά- ας κρατήσουμε ως δεδομένο τη νοσηλεία σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο.
Αν υπάρχει μια ασφαλιστική κάλυψη που δεν πρέπει να λείπει, κυρίως εν όψει διακοπών σε απομακρυσμένα μέρη ή με ελλιπές σύστημα υγείας, είναι η επείγουσα μεταφορά ασθενούς με οποιοδήποτε μέσο. Πρόκειται για σωτήρια παροχή που θα γλυτώσει τους ασφαλισμένους από το άγχος της καθυστέρησης του ΕΚΑΒ και της πολεμικής αεροπορίας σε περίπτωση πολλών παράλληλων εκτάκτων περιστατικών.
Η παροχή δίδεται συνήθως με τα βασικά νοσοκομειακά συμβόλαια, μπορεί όμως να την αποκτηθεί και ως μεμονωμένο ασφαλιστικό πρόγραμμα, ιδιαιτέρως οικονομικό με μια βασική διαφορά: θα καλύψει μόνο τις δαπάνες που αφορούν τη διακομιδή προς δημόσιο ή ιδιωτικό νοσοκομείο, όχι όμως τα νοσήλια.
Βασική προϋπόθεση για να προβεί στην επιχείρηση η εταιρεία είναι η συνεννόηση του γιατρού του κέντρου υγείας ή του νοσοκομείου που προσέφερε τις πρώτες υπηρεσίες στον ασφαλισμένο με τον γιατρό της εταιρείας, ώστε να διαβεβαιωθεί η κρισιμότητα του περιστατικού και ότι η αερομεταφορά είναι επιβεβλημένη και, κυρίως, επιτρεπόμενη: οι περισσότερες εταιρείες θα διευκρινίσουν ότι καλύπτουν τις δευτερογενείς μεταφορές, ούτως ειπείν μεταφορές όπου το άτομο έχει σταθεροποιημένη υγεία, καθώς η υπαιτιότητα για τυχόν επιπλοκές σχετιζόμενες με τη μετακίνηση θα βαρύνει τους γιατρούς που την ενέκριναν.