Το μεγάλο ποσοστό που κατέγραψε ο Νίκος Ανδρουλάκης στον πρώτο γύρο των εσωκομματικών εκλογών του ΠΑΣΟΚ του δίνει και ένα καθαρό προβάδισμα ενόψει του δεύτερου γύρου. Αποτυπώθηκε στην κάλπη ότι το προεκλογικό του πρόταγμα για ανανέωση, ενότητα και πολιτική αυτονομία ταυτίστηκε με το αίτημα της πλειοψηφίας των εκλογέων.
Το δίλημμα «ανακύκλωση ή ανανέωση» μοιάζει να ήταν ένα αίτημα «από τα κάτω», από τη βάση του χώρου, παράλληλα με το αίτημα για αλλαγή γενιάς στο ΠΑΣΟΚ. Στον δημόσιο πολιτικό του λόγο κυριάρχησαν τα ενωτικά στοιχεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ότι μιλούσε συνεχώς για την ιστορικότητα της Δημοκρατικής Παράταξης και τη θετική συμβολή όλων των προέδρων που υπηρέτησαν το ΠΑΣΟΚ.
Παρά το γεγονός ότι ένας εξ’ αυτών διεκδικούσε ταυτόχρονα την αρχηγία του κόμματος. Η οργανωτική στρατηγική που ακολούθησε στόχευε στην κινητοποίηση στελεχών που κινούνταν στις τοπικές κοινωνίες και τους μαζικούς κοινωνικούς χώρους.
Αυτό σε συνδυασμό ότι η υποψηφιότητά του δεν έτυχε ευρείας προβολής από τα ΜΜΕ ίσως επιβεβαιώνει ότι το ΠΑΣΟΚ μπορεί να είναι ένα εκλογικά μικρό κόμμα, είναι ωστόσο ένα μεγάλο κόμμα στην κοινωνία.
Τέλος, το πρόταγμα για την πολιτική αυτονομία του χώρου φαίνεται να κέρδισε τους πολίτες που αισθάνονται ότι υπάρχει ένα κενό εκπροσώπησης και αναζητούν πολιτικό χώρο έκφρασης.
Από την άλλη μεριά, οι δύο άλλοι υποψήφιοι που εμφανίζονταν ως «φαβορί», ο πρώην πρωθυπουργός και νυν πρόεδρος του ΚΙΔΗΣΟ, Γιώργος Παπανδρέου και ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ Ανδρέας Λοβέρδος, προσπάθησαν να απευθυνθούν στο εθνικό ακροατήριο.
Ο Γιώργος Παπανδρέου επιχείρησε με μια πιο αριστερή ρητορική να «αγγίξει» το «αντιδεξιό» αίσθημα επαναφέροντας το παλιό πολιτικό σύνθημα «ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει δεξιά».
Μίλησε για «προοδευτική διακυβέρνηση» διατηρώντας στην αρχή μια πιο φιλική στάση προς τον ΣΥΡΙΖΑ, η οποία, ωστόσο, όσο περνούσε ο καιρός γινόταν και πιο εχθρική. Επίσης, επένδυσε τη στρατηγική του στο αφήγημα ότι η ανανέωση δεν είναι μόνο ηλικιακή, όντας σε ηλικία ο μεγαλύτερος υποψήφιος.
Αυτό που έχει όμως ιδιαίτερη αξία είναι ότι ήταν μια υποψηφιότητα που ετεροπροσδιοριζόταν, ενώ στον πολιτικό του λόγο κυριαρχούσε το παρελθόν κυρίως απολογητικά και όχι το παρόν και το μέλλον.
Ο Ανδρέας Λοβέρδος, αντιθέτως, εμφανίστηκε στον δημόσιο πολιτικό λόγο με πιο συντηρητικές απόψεις, προσπαθώντας να επικοινωνήσει και να φέρει στην κάλπη ένα κεντροδεξιό ακροατήριο.
Παρά το γεγονός, ότι στις έρευνες δημοσκοπήσεων εμφανιζόταν ως «φαβορί» και ενώ είχε σημαντική προβολή από τα ΜΜΕ, απέτυχε να κεφαλαιοποιήσει την προσπάθειά του. Ίσως και αυτή η στρατηγική είναι που τον άφησε εκτός του β’ γύρου. Την Κυριακή, λοιπόν, το αποτέλεσμα μοιάζει δύσκολο να ανατραπεί. Αυτό που μένει να επιβεβαιωθεί τους επόμενους μήνες είναι εάν ο νικητής της Κυριακής θα καταφέρει να κεφαλαιοποιήσει τη μεγάλη συμμετοχή.
Εάν θα φέρει τους πολίτες όχι μόνο αυτούς που συμμετείχαν στις εσωκομματικές, αλλά και αυτούς που πλέον αρχίζουν να ακούν ξανά το ΠΑΣΟΚ κοντά στο κόμμα, είτε στο πλαίσιο του «συμμετοχικού αφηγήματος», είτε ως απλούς ψηφοφόρους.
(Ο Τάσος Βασιλείου είναι υπεύθυνος στρατηγικής και επικοινωνίας PRORATA).
