Την είδαμε στο «Κόκκινο Ποτάμι» στη μικρή οθόνη. Τουλάχιστον το ευρύ κοινό γιατί η Πέτρα Μαυρίδη έχει ξεκινήσει και κάνει τη δική της πορεία στο θέατρο από τον καιρό που έμενε στην Πάτρα.
Πλέον τη συναντάμε σε ένα ξεχωριστό καλλιτεχνικό project για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του ’21 στο πλαίσιο του προγράμματος πολιτιστικού τουρισμού Μοριάς ’21. Σε μια παράσταση που αναπαριστά πάνω στη σκηνή έξι μεγάλα ζωγραφικά έργα που έχουν ως θεματική τους την Ελληνική Επανάσταση.
Τι ήταν το ταμπλό βιβάν το 19ο αιώνα και τι καινούργιο μπορεί να δώσει στο σήμερα;
Τα ταμπλό-βιβάν ήταν μία από τις πιο δημοφιλείς μορφές τέχνης και ψυχαγωγίας του 19ου αιώνα που συνδύαζαν θέατρο, ζωγραφική και φωτογραφία και που πραγματοποιούνταν τόσο σε εξωτερικούς αλλά και εσωτερικούς χώρους. Πρόκειται ουσιαστικά για την αναπαράσταση μιας ιστορικής σκηνής με ζωντανά ακίνητα πρόσωπα, ώστε να δίνουν την εντύπωση ενός ζωγραφικού πίνακα.
Πολλές φορές όταν είμαστε εξοικειωμένοι με μια εικόνα παύουμε πια να την παρατηρούμε επειδή νομίζουμε πως την ξέρουμε. Αν όμως αναπαραστήσουμε κάτι οικείο με διαφορετικό τρόπο καθίσταται αυτομάτως ανοίκειο και μας δίνεται μ’ αυτό τον τρόπο η δυνατότητα να το επεξεργαστούμε από την αρχή.
Τα ταμπλό-βιβάν βοηθάνε σ’ αυτή την αποξένωση του θεατή από την ήδη υπάρχουσα γνώση για τον πίνακα και έτσι του παρέχεται μ’ αυτό τον τρόπο η δυνατότητα να δει το έργο με καινούργια ματιά.
Ποια είναι τα έξι ζωγραφικά έργα από τις συλλογές του Μουσείου Μπενάκη που αναπαράγετε και ερμηνεύεται;
Τα έργα αυτά είναι:
• Διονύσιος Τσόκος, Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια στις 27 Σεπτεμβρίου 1831, 1850.
• Θεόδωρος Βρυζάκης, Ο όρκος των αγωνιστών στην εκκλησία της Αγίας Λαύρας, 1851.
• Sir Charles Lock Eastlake, Έλληνες φυγάδες μετά την καταστροφή της Χίου, 1833.
• Θεόδωρος Βρυζάκης, Το καραούλι, 1851.
• Henri Decaisne, Αποτυχία επιχειρήσεως, 1826.
• January Suchodolski, Ο χορός του Ζαλόγγου, 1833.
Τα πρωτότυπα έργα περιλαμβάνονται στην μεγάλη επετειακή έκθεση «1821 Πριν και Μετά» του Μουσείου Μπενάκη.
Σε σένα ποιο από τα έργα αυτά σου κέντρισε περισσότερο την προσοχή και γιατί;
Sir Charles Lock Eastlake, Έλληνες φυγάδες μετά την καταστροφή της Χίου, 1833. Μουσείο Μπενάκη. Με συγκινεί ιδιαίτερα το προσφυγικό.
Από τα πρόσωπα που συμμετέχουν σε κάθε πίνακα, με ποιο θα ήθελες να αναπτύξεις έναν διάλογο, να μιλήσεις μαζί του;
Όπως είπα προηγουμένως, με συγκινεί ιδιαίτερα το προσφυγικό και οι ιστορίες αυτών των ανθρώπων. Είναι πολύ σκληρό να χάνεις τις ρίζες σου. Ένα κομμάτι σου μένει πάντα πίσω. Συνήθως, η προβολή δίνεται στους ήρωες, στους πρωταγωνιστές.
Στην πραγματικότητα όμως οι ιστορίες των ανθρώπων είναι αυτές που δημιουργούν ρεύματα, οι κοινές ανάγκες, η κοινή αναπνοή στο ίδιο συμβάν, είναι η ουσία που δημιουργεί και αναγκάζει την κοινωνία να αλλάξει κι όχι οι ήρωες.
Τα έργα μέσα από την παράσταση μας προκαλούν να τα ξαναδούμε. Τόσο ίδια και τόσο διαφορετικά. Εξήγησε μας αυτό το διαφορετικά;
Κάθε άνθρωπος αυτό που βλέπει το ερμηνεύει βάσει των δικών του βιωμάτων και εμπειριών. Μια διαφορετική αναπαράσταση μπορεί να δώσει νέα ερεθίσματα. Είναι μια νέα μορφή διαλόγου απ’ όπου μπορεί να προκύψει κάτι διαφορετικό.
Αν σε ρωτούσαν πώς θα προσδιόριζες τη λέξη ελευθερία. Τι σημαίνει για σένα;
Η ελευθερία του καθενός σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Αυτή είναι μια πολύ δύσκολη ισορροπία που καλούμαστε να πετύχουμε.
Διαβάζοντας την ιστορία για την Επανάσταση του ’ 21, τι είναι αυτό που σου έχει κάνει εντύπωση;
Αυτό που μου κάνει εντύπωση είναι πως εν έτει 2021 γίνονται ακόμα πόλεμοι για συμφέροντα άλλων και σκοτώνονται άνθρωποι και εμείς το επιτρέπουμε. Λυπάμαι πολύ που δεν κάνω τίποτα για αυτό.
Λείπει κάτι από τη δική μας γενιά που το είχε η γενιά του ’21, αλλά εμείς για κάποιο λόγο δεν το έχουμε;
Κάθε γενιά έχει τα δικά της ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που επηρεάζονται από την ιστορική εποχή, την κοινωνία, τον πολιτισμό, την παιδεία, την οικονομία, την τεχνολογία.
Επίσης, κάθε γενιά έχει να αντιμετωπίσει τα δικά της προβλήματα και να κάνει τους δικούς της αγώνες διεκδικώντας ισότητα, ισονομία, άρση κοινωνικών αποκλεισμών.
Ωστόσο, ο δυναμισμός, η αμφισβήτηση, ο αντισυμβατισμός, η επαναστατικότητα είναι κοινά χαρακτηριστικά κάθε γενιάς, και η διάθεση να οραματίζεται έναν κόσμο καλύτερο και δικαιότερο υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Η ελπίδα αφορά το μέλλον, ενώ η ανάμνηση το παρελθόν.
Θεωρείς ότι η σύγχρονη γενιά και κυρίως η νεολαία, είναι η γενιά του καναπέ μπορεί να κάνει τις δικές της Επαναστάσεις;
Θεωρώ ότι η σύγχρονη γενιά είναι πολιτικοποιημένη και δραστήρια. Αρχίζουν αλλαγές σε βασικά ζητήματα όπως η Πατριαρχία, ο Σεξισμός, η Έμφυλη Βία, κι αυτό είναι επαναστατικό.
Το ευρύ κοινό σε γνώρισε μέσα από την σειρά το «Κόκκινο Ποτάμι», μια σειρά που είχε αρκετά ιστορικά στοιχεία και αυτή. Σε τραβάει η ιστορία;
Νομίζω πως ναι, μάλλον επειδή μου αρέσει να διαβάζω το βρίσκω καλή ευκαιρία για να μελετήσω κάτι καινούργιο. Η μελέτη της ιστορίας βοηθάει πολύ στο να βλέπω πιο καθαρά το τι συμβαίνει σήμερα.
Τι ετοιμάζεις για τον χειμώνα. Θα σε δούμε σε κάποια θεατρική σκηνή ή στο κινηματογράφο;
Έχω δύο παραστάσεις το “The Guardsman” σε σκηνοθεσία Α. Κουμίδου, και την “Επικίνδυνη στροφή” σε σκηνοθεσία Μ. Κλωνάρη. Ελπίζω μην κλείσουν πάλι τα θέατρα.
Κ.Α.
