Πολιτική Ιστορία- Ανάλυση
ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΗ ΜΠΕΚΙΡΗ – τ. ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΥ
Μετά την κατάρρευση του Ελληνικού μετώπου, την είσοδο των Γερμανών στην Ελλάδα και την αποχώρηση από την Αθήνα του Βασιλιά Γεωργίου Β΄ και της Κυβέρνησης του Εμμανουήλ Τσουδερού, οι Γερμανικές αρχές εγκατέστησαν τη δική τους Κυβέρνηση με Πρωθυπουργό τον Αντιστράτηγο Γεώργιο Τσολάκογλου. Η Κυβέρνηση Τσολάκογλου ορκίσθηκε την 30 Απριλίου 1941 ενώπιον του πρωθιερέος του Αγίου Γεωργίου Καρύτση, μετά την άρνηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρύσανθου.
Πώς όμως έφθασε στο σημείο να γίνει Πρωθυπουργός ο Αντιστράτηγος Τσολάκογλου; Πώς επετεύχθη η συνθηκολόγηση; Στα ερωτήματα αυτά και άλλα πολλά δίδει ο ίδιος εξηγήσεις στα απομνημονεύματά του, τα οποία εδημοσίευσε το 1959 η σύζυγός του. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε, ότι ο Γεώργιος Τσολάκογλου μετά την κατοχή κατεδικάσθη εις θάνατον, η ποινή του μετετράπη σε ισόβια κάθειρξη και απεβίωσε στις φυλακές το 1948. Εκεί, λοιπόν, στα απομνημονεύματά του αναφέρει ότι η συνθηκολόγηση έπρεπε να γίνει για να αποτραπεί η αιχμαλωσία του Στρατού. Για δε τον σχηματισμό Κυβέρνησης και την ανάληψη από τον ίδιο της Πρωθυπουργίας, υποστηρίζει ότι ήταν εθνική ανάγκη να σχηματίσει Κυβέρνηση και να γίνει και ο ίδιος Πρωθυπουργός.
Στη συνέχεια, προσπαθώντας να πείσει ο Τσολάκογλου για την αναγκαιότητα της συνθηκολόγησης της Στρατιάς Ηπείρου, αναφέρει τις μαρτυρίες των Καθηγητών του Πανεπιστημίου Γ. Μπαλή και Κ. Τριανταφυλλόπουλου, καθώς και των πολιτικών Θ. Τσάτσου και Μ. Κύρκου. Οι μαρτυρίες όμως αυτές δεν μπορούσαν να παίξουν κάποιο ρόλο, διότι προήρχοντο από πρόσωπα τα οποία δεν μπορούσαν να αποφασίσουν αν έπρεπε να γίνει συνθηκολόγηση ή να συνεχισθεί ο πόλεμος. Μία τέτοια απόφαση θα έπρεπε να ληφθεί από τον Ανώτατο Άρχοντα, την Κυβέρνηση και τον Αρχιστράτηγο. Τέλος, ο Τσολάκογλου επικαλείται και τις απόψεις του Μητροπολίτη Ιωαννίνων, Σπυρίδωνος, του οποίου η άποψη δεν μπορούσε να ληφθεί υπόψη για τους ανωτέρω αναφερομένους λόγους.
Για το άλλο μεγάλο θέμα του σχηματισμού Κυβέρνησης, ο Τσολάκογλου αναφέρει σειρά προσωπικοτήτων του πολιτικού και όχι μόνον κόσμου, οι οποίοι τον είχαν επισκεφθεί κατόπιν προσκλήσεώς του και οι οποίοι είπαν ότι ήταν προτιμότερο να σχηματισθεί μια Κυβέρνηση παρά η Ελλάδα να γίνει προτεκτοράτο. Μεταξύ των προσωπικοτήτων αναφέρει και τα εξής ονόματα: Γονατά, Σβώλου, Καρτάλη, Πάγκαλου, Παπανδρέου, Κανελλόπουλου, Μάξιμου, Ρούφου, Μερκούρη, Στ. Στεφανόπουλου, Οθωναίου κ.ά. Οι μόνοι που δεν απεδέχθησαν την πρόσκληση ήταν ο Π. Τσαλδάρης και ο Π. Μαυρομιχάλης, οι οποίοι παρέμειναν πιστοί στις αρχές τους, διότι και οι δύο ήσαν Βασιλόφρονες. Επίσης και ο Ι. Ράλλης, ο οποίος απέφυγε τη συνάντηση.
Διασταυρώσεις για τα ανωτέρω δεν υπάρχουν. Πολλοί από τους ανωτέρω διέψευσαν ότι συνηγόρησαν για να γίνει Πρωθυπουργός ο Τσολάκογλου, ενώ άλλοι, μετά την πτώση της Ελλάδας, έβλεπαν την πτώση της Δικτατορίας, από την οποία είχαν υποστεί μεγάλες ταλαιπωρίες.
Εκτός όμως από τα ανωτέρω, ο Τσολάκογλου στα απομνημονεύματά του αναφέρει και ορισμένες επιστολές διαφόρων προσωπικοτήτων, οι οποίοι συμφωνούσαν με την απόφασή του να ορκισθεί Πρωθυπουργός. Μεταξύ αυτών αναφέρει και επιστολή του Αρχιεπισκόπου Δαμασκηνού, ο οποίος συμφωνούσε με την απόφαση Τσολάκογλου.
Από την πλευρά του ο Τσολάκογλου, δικαιολογώντας τον σχηματισμό Κυβέρνησης, υπεστήριζε ότι απεδέχθη την πρόταση για να αποτρέψει την αιχμαλωσία του Στρατού και να προστατεύσει τον Ελληνικό λαό από τα δεινά των κατακτητών. Όμως τα γεγονότα τον διέψευσαν, διότι η αιχμαλωσία του Στρατού δεν πραγματοποιήθηκε, διότι ο Χίτλερ στις 3 Μαΐου έκανε δήλωση που απέτρεπε την αιχμαλωσία του Στρατού. Όσον αφορά την αποτροπή των δεινών, αυτά δεν απεφεύχθησαν διότι ο Ελληνικός λαός πλήρωσε πολύ ακριβά τη Γερμανική κατοχή στη χώρα μας.
Όσον αφορά τον τομέα της Κοινωνικής Προνοίας, ο Τσολάκογλου είχε υποσχεθεί πάρα πολλά. Στην πραγματικότητα πέτυχε ελάχιστα. Ο μεγάλος αριθμός των πολιτών ελάχιστα είχε βοηθηθεί. Εξυπηρετήθησαν ορισμένοι πολιτικοί και Στρατιωτικοί, που εύρισκαν τους κατάλληλους ανθρώπους στην κατάλληλη θέση. Κάτι τέτοιο συνέβη με το Στρατιωτικό Νοσοκομείο ΝΙΜΙΤΣ, όπου πολλοί οι οποίοι είχαν τους κατάλληλους ανθρώπους κατάφερναν να εξυπηρετηθούν. Η συντριπτική όμως πλειοψηφία του Ελληνικού λαού υπέφερε στην κυριολεξία, διότι εκτός από την έλλειψη κοινωνικής προνοίας αντιμετώπισε και τη μεγάλη πείνα, ειδικότερα τον χειμώνα του 1941-1942. Στον τομέα αυτό η Κυβέρνηση Τσολάκογλου δεν μπόρεσε να κάνει τίποτα και έτσι ο Ελληνικός λαός υπέφερε πάρα πολύ, όπως αναλυτικά αναφέρουμε σε άλλα κεφάλαια.
Άλλο μεγάλο κακό για τον Ελληνισμό την περίοδο εκείνη, ήταν ότι δεν απετράπη η έλευση των Ιταλικών στρατευμάτων στην Ελλάδα, καίτοι είχαν ηττηθεί στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο. Επίσης, δεν απεφεύχθη η κατάληψη της Δυτικής Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας από Βουλγαρικά στρατεύματα.
Εκτός όμως από τα ανωτέρω, με την πάροδο του χρόνου και συγκεκριμένα από τον χειμώνα 1941-1942 εμφανίστηκαν τα πρώτα οικονομικά προβλήματα. Συγκεκριμένα, οι αρχές κατοχής άρχισαν να λυμαίνονται την ύπαιθρο και να απαιτούν μεγάλα ποσά για τις δαπάνες των στρατευμάτων κατοχής και τα άλλα έξοδα τα οποία καθημερινώς εδημιουργούντο. Μετά από τα ανωτέρω, οι Υπουργοί της Κυβέρνησης άρχισαν να παραιτούνται, εκτός του Γκοτζαμάνη, ο οποίος πειθαρχούσε σε όλες τις εντολές των Γερμανών κατακτητών. Βέβαια, όλα αυτά τα γεγονότα ανάγκασαν τον Τσολάκογλου να υποβάλει την παραίτησή του.
Τέλος, για την ιστορία πρέπει να αναφέρουμε, ότι ο Τσολάκογλου εκλήθη να δικασθεί ως δοσίλογος στο Ειδικό Δικαστήριο Δοσίλογων. Βέβαια, οι κατηγορίες ήταν η πράξη της συνθηκολόγησης και ο σχηματισμός Κυβέρνησης, η οποία υπήχθη στην κηδεμονία του εχθρού. Για τις πράξεις αυτές κατεδικάσθη στην ποινή του θανάτου, η οποία αμέσως μετετράπη σε ισόβια κάθειρξη και απέθανε στη φυλακή το 1949.
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος
