Toυ Βασίλη Σκουρή
Στην τελική ευθεία εισέρχονται πλέον οι εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, με όλα τα ενδεχόμενα να παραμένουν τελείως ανοιχτά.
Αν αποτύχει η προσπάθεια που προωθείται στο παρασκήνιο να επιτευχθεί ένας συμβιβασμός και η Τουρκία να δεσμευτεί ότι θα σταματήσει τις προκλήσεις, ώστε να ορισθεί η ημερομηνία επανέναρξης των διερευνητικών επαφών, τότε το θέμα θα έρθει στη Σύνοδο Κορυφής (10 και 11 Δεκεμβρίου)για λήψη αποφάσεων.
Σε περίπτωση, πάντως, που η Ελλάδα συμφωνήσει σε ημερομηνία έναρξης διερευνητικών επαφών με την Τουρκία, είναι σαφές πως στη Σύνοδο Κορυφής δεν πρόκειται να τεθεί θέμα κυρώσεων. Σε αυτή την περίπτωση, ωστόσο, εάν η Άγκυρα δεν τηρήσει τις δεσμεύσεις της, η κυβέρνηση, αλλά και η χώρα θα βρεθούν σε πολύ δυσχερή θέση. Για το λόγο αυτό η Αθήνα ζητά μια περίοδο δοκιμασίας στην πράξη της συμφωνίας-να υπάρξουν πχ πενήντα ή εξήντα ημέρες που θα περάσουν ώστε να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές, γεγονός που θα δείξει εάν ο Ερντογάν πράγματι εννοεί ή όχι το ότι θα σταματήσει τις προκλήσεις.
Το Βερολίνο και άλλες σημαντικές χώρες, μεταξύ αυτών και η Ισπανία και η Ιταλία, αντιδρούν στο ενδεχόμενο ισχυρών κυρώσεων απέναντι στην Άγκυρα. Το πιθανότερο σενάριο είναι να συζητηθεί το θέμα των κυρώσεων στη Σύνοδο Κορυφής και να εξουσιοδοτηθεί ο ύπατος αρμοστής της ΕΕ για την εξωτερική πολιτική και την πολιτική ασφάλειας να συγγράψει και να καταθέσει κείμενο με τις κυρώσεις που θα αποφασιστούν, συνδέοντάς τες προφανώς με έναν οδικό χάρτη.
Συνολική διευθέτηση
Είναι σαφές πως, πέραν των άλλων, η Άγγελα Μέρκελ δεν επιθυμεί να φέρει προ τετελεσμένων με την Τουρκία το νέο αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, επιδιώκοντας μια συνολική διευθέτηση των σχέσεων της Δύσης με την Άγκυρα. Όλα δείχνουν πως η Ευρώπη θα λάβει τις οριστικές της αποφάσεις για την Άγκυρα μετά την κοινή Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και Ηνωμένων Πολιτειών, μετά δηλαδή τη συνάντηση που θα έχουν οι ευρωπαίοι ηγέτες με τον Τζο Μπάιντεν. Θα ακολουθήσει ή θα έχει προηγηθεί, άλλωστε, η συνάντηση Μπάιντεν με τον Ταγίπ Ερντογάν, όπου θα εξεταστεί το πλέγμα των συνολικών σχέσεων Ουάσιγκτον και Άγκυρας, μέρος του οποίου –προφανώς όχι το συνολικότερο- είναι και οι ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Οι τρεις κινήσεις
Ωστόσο το σκηνικό που στήνεται, είναι σκηνικό που επιτρέπει στη Γερμανία να μην επιβληθούν άμεσες κυρώσεις στη Σύνοδο Κορυφής:
-Η ειδική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για το Κυπριακό Τζέιν Χολ Λουτ, που επισκέφτηκε την Λευκωσία την περασμένη Τρίτη και την Αθήνα την Τετάρτη, θα επισκεφτεί την Άγκυρα στις 14 Δεκεμβρίου! Μετά δηλαδή το Συμβούλιο Κορυφής της ΕΕ. Είναι σαφές πως πρόκειται για έμμεσο εκβιασμό προς Βρυξέλλες και Ουάσιγκτον, με την Άγκυρα να λέει πως «εάν μου επιβάλλετε κυρώσεις στη Σύνοδο Κορυφής, εγώ δεν συμμετέχω σε συνομιλίες για την επίλυση του Κυπριακού, κάτι που τόσο πολύ επιθυμείτε»!
-Την ημέρα που ξεκινά η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, στις 10 Δεκεμβρίου, ο Ταγίπ Ερντογάν θα προβεί στην Άγκυρα σε ανακοινώσεις μεταρρυθμίσεων για το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
-Το Όρουτς Ρέις θα παραμείνει αγκυροβολημένο στο λιμάνι της Αττάλειας.
Τα παραπάνω γεγονότα επιτρέπουν στο Βερολίνο να ισχυριστεί σε χώρες που υποστηρίζουν τις κυρώσεις προς την Τουρκία πως δεν είναι ώρα για κάτι τέτοιο, καθώς ο Ταγίπ Ερντογάν πραγματοποιεί βήματα για το κράτους δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα, κάτι που τόσο ζητούν οι ευρωπαίοι, έχει αποσύρει το Όρουτς Ρέις, ενώ θα πρέπει να διευκολυνθεί και η έναρξη των συζητήσεων για το Κυπριακό.
Τα δυο ενδεχόμενα και η μεταβλητή του Κυπριακού
Με κρίσιμο ορόσημο τη Σύνοδο Κορυφής, οι προοπτικές είναι δυο:
-Ή να έχουμε ένα πολύ κρίσιμο δίμηνο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, είτε με γεωτρήσεις μεταξύ των 6 και 12 νμ της χώρας είτε με αποστολή του Όρουτς Ρέις σε περιοχές του ελληνοαιγυπτιακού μνημονίου, γεγονότα που ενδέχεται να προκαλέσουν επιχειρησιακή απάντηση
-Ή να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές με την Άγκυρα, με την προσοχή να στρέφεται στο Κυπριακό, όπου σε μια τέτοια περίπτωση οι εξελίξεις θα είναι ραγδαίες.
Μετά την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών, άλλωστε, το Κυπριακό θα αποτελέσει το νέο πεδίο διευθετήσεων στην περιοχή, με άμεσες επιπτώσεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
(από εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών)
