Οι βουλευτικές εκλογές του 1926 διενεργήθηκαν από τον Γεώργιο Κονδύλη, που ανέτρεψε τη δικτατορία Πάγκαλου. Προκηρύχθηκαν για τις 22 Σεπτεμβρίου 1926, αλλά τελικά έγιναν στις 7 Νοεμβρίου 1926. Στις εκλογές δεν πήρε μέρος ο Ελευθέριος Βενιζέλος, ο οποίος προτίμησε να μείνει εκτός Ελλάδας και πολιτικής και έμειναν στην ιστορία για τρεις λόγους: Ήταν οι πρώτες εκλογές μετά το 1862 που έγιναν με ψηφοδέλτιο, εφαρμόστηκε για πρώτη φορά η απλή αναλογική, ενώ το ΚΚΕ έκανε την παρθενική του εμφάνιση στη Βουλή.
Το Κόμμα των Φιλελευθέρων του Ελευθέριου Βενιζέλου εμφανίσθηκε διασπασμένο («Ένωσις Φιλελευθέρων», «Φιλελεύθερον Προσφυγικόν Κόμμα», «Δημοκρατική Ένωσις» και «Κόμμα Ανεξαρτήτων και Προσφύγων»). Η αντιβενιζελική παράταξη κατέβηκε χωρισμένη σε δύο, κυρίως, κομματικούς σχηματισμούς: «Λαϊκόν Κόμμα» και «Κόμμα Ελευθεροφρόνων».
Η απλή αναλογική δεν επέτρεψε τον σχηματισμό αυτοδύναμης κυβέρνησης και τα τέσσερα πρώτα κόμματα (δύο βενιζελικά και δύο αντιβενιζελικά) αποφάσισαν να συνεργαστούν για τη δημιουργία βιώσιμου κυβερνητικού σχήματος.
Ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος
Ο Πατρινός πολιτικός Ανδρέας Μιχαλακόπουλος, εξέχων φιλελεύθερος πολιτικός, ο οποίος χρημάτισε πρωθυπουργός για 9 μήνες το διάστημα 1924-1925, στις εκλογές του 1926 συνέπραξε με τον Γεώργιο Καφαντάρη στην «Ένωσιν Φιλελευθέρων» η οποία κέρδισε τις εκλογές της 7ης Νοεμβρίου 1926. Ο Μιχαλακόπουλος ανέλαβε το Υπουργείο Εξωτερικών στην κυβέρνηση Ζαΐμη. Να σημειωθεί ότι ο Μιχαλακόπουλος υπήρξε στενός συνεργάτης του Βενιζέλου σε όλη την πολιτική του σταδιοδρομία.
Πανηγυρική υποδοχή
Την Κυριακή 31 Οκτωβρίου, δηλαδή μια εβδομάδα πριν από την εκλογική μάχη του 1926, ο Ανδρέας Μιχαλακόπουλος φτάνει από τον Πύργο, όπου περιοδεύει, στην Πάτρα και ο «Νεολόγος» των Πατρών, καταγράφει σημείο – σημείο, την πανηγυρική υποδοχή που του επιφυλάσσουν οι Πατρινοί. «Πανηγυρική η υποδοχή του κ. Α. Μιχαλακόπουλου από Πύργου μέχρι Πατρών – Ενθουσιώδεις εκδηλώσεις – Θαυμάσιοι λόγοι», είναι το τίτλος του πρώτου θέματος της εφημερίδας την Δευτέρα 1η Νοεμβρίου 1926. Μάλιστα, στο ψηλά στο πρωτοσέλιδο του «Νεολόγου», δημοσιεύεται εντός πλαισίου και το ψηφοδέλτιο της «Ένωσις Φιλελευθέρων», με πρώτο όνομα αυτό του πρώην πρωθυπουργού Ανδρέα. Σε ενθουσιώδη τόνο ο συντάκτης του «Νεολόγου» αναφέρει για την άφιξη του Μιχαλακόπουλου τα εξής: «Εν απεριγράπτω συναγερμώ η πόλις των Πατρών υπεδέχθη χθες επανακάμπτοντα εκ Πύργου, τον έτερον των αρχηγών των Φιλελευθέρων και επιφανή πολιτιτευτήν και συμπολίτην κ. Ανδρ. Μιχαλακόπουλον.»
Η επίσκεψη στον Πύργο
Ο συντάκτης του «Νεολόγου» εξιστορεί όλους τους σταθμούς της προεκλογικής περιοδείας του Μιχαλακόπουλου, με χρονολογική σειρά, ξεκινώντας από τον Πύργο. Όπως περιγράφει: «Το τραίνον έφθασεν εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν Πύργου περί την 11ην πρωϊνήν. Τον κ. Μιχαλακόπουλον, συνοδευόμενον, υπό των υποψηφίων κ.κ. Δαλιάνη και Δρούλια, υπεδέχθησαν οι κ.κ. Γόντικας, Συριόπουλος και Αναστασίου. Το εν τω σταθμώ συρρεύσαν πλήθος εξερράγη εις ζωηράς επιδοκιμασίας, μεθ’ ό όλη η συνοδεία διευθύνθη εις την οικία του κ. Γόντικα. Η προ αυτή ευρεία πλατεία κατεκλύσθη υπό πλήθους κόσμου, ο οποίος και υπεδέχθην την έξοδον του κ. Μιχαλακόπουλου εις τον έξωστην δια παταγωδών επευφημειών». Ακολούθησε ομιλία του Μιχαλακόπουλου προς το συγκεντρωμένο πλήθος, την οποία ο συντάκτης μεταφέρει αυτολεξεί, όπου ο Αχαιός πολιτικός κατηγορεί τη στρατοκρατία για την τραγική οικονομική κατάσταση του τόπου και τονίζει ότι: «Είμαι πεπεισμένος ότι δια της ψήφου του ο Ελληνικός λαός θα εμμείνη εις το Δημοκρατικόν καθεστώς». Μετά την ομιλία του στον Πύργο, ο Μιχαλακόπουλος και η συνοδεία του, επισκέφθηκε την Αμαλιάδα, όπου μίλησε και εκεί στο συγκεντρωμένο πλήθος, ενώ επόμενος σταθμός της περιοδείας στην Ηλεία, ήταν η Γαστούνη.
Να σημειωθεί ότι εκείνη την περίοδο, οι νομοί Αχαΐας και Ηλείας, αποτελούσαν ενιαία διοικητική διαίρεση με την ονομασία Νομός Αχαιοήλιδος.
«Έρχεται, έρχεται»
Και εάν στην Πάτρα ο Μιχαλακόπουλος έτυχε θερμής υποδοχής, στην Πάτρα γνωρίζει την αποθέωση από τους οπαδούς του, οι οποίοι τον περίμεναν με προσμονή ήδη από το απόγευμα της Κυριακής. «Κατά τας απογευματινάς ώρας πυκναί, λαϊκαί μάζαι κατηυθύνοντο μετά εικόνων του κ. Μιχαλακόπουλου, τοποθετημένων επί κοντών εις το εκλογικόν Κέντρον της ενώσεως Φιλελευθέρων, οπόθεν επρόκειτο να ομιλήση προς τον λαόν ο κ. Μιχαλακόπουλος», μας πληροφορεί σχετικά ο συντάκτης του «Νεολόγου», ο οποίος συνεχίζει με τα εξής: «Αυτοκίνητα με εικόνας των κ.κ. Μιχαλακοπούλου και άλλων υποψηφίων, εφ’ ων επέβαινον φιλελεύθεροι πολίται κατηυθύνοντο προς τον σταθμόν Μιντιλογλίου, προς προϋπάντησιν του κ. Μιχαλακοπούλου. […] Την 7 μ.μ. ο κ. Μιχαλακόπουλος μετά της ακολουθίας του έφθασεν εις Μιντιλόγλιον, εις τον σταθμόν του οποίου είχον συγκεντρωθή πολλοί κάτοικοι του χωρίου προς υποδοχήν. Τον κ. Μιχαλακόπουλον, οι επιβαίνοντες των αυτοκινήτων, εζητωκραύγασαν ζωηρώς, εκείθεν δε ο αρχηγός των Συντηρητικών Δημοκρατικών μετά των συνοδευόντων αυτόν και των μεταβάντων προς υποδοχήν του ανεχώρησαν δια Πάτρας. Την 7.15 περίπου, εθεάθη ερχομένη σειρά αυτοκινήτων, μετά βεγγαλικών φώτων. Ο προ του κέντρου συκεντρωθείς λαός αντιληφθείς τούτο ήρχισεν φωνάζων:
– Έρχεται… Έρχεται…
Ταυτοχρόνως ουρανομήκεις ζητωκραυγαί εδόνουν τον ορίζοντα.
Τα αυτοκίνητα, φθάσαντα προ της πλατείας των Τριών Συμμάχων, περιεκύκλωθησαν υπό πλήθους λαού ζητωκραυγάζοντος υπέρ του κ. Μιχαλακοπούλου, όστις εν καταφανεί συγκίνηση εχαιρέτα το πλήθος, το οπόν συνωθείτο πέριξ των αυτοκινήτων. Τέλος μετά πολλάς προσπαθείας αφέθη ελευθέρα η δίοδος και τα αυτοκίνητα ηδυνήθησαν να προχωρήσουν προς τον Κέντρον. Ζητωκραυγαί και χειροκροτήματα παρατεταμένα εδόνουν τον αέρα. Ο κ. Μιχαλακόπουλος φερόμενος σχεδόν εις τας χείρας υπό των χιλιάδων του συγκεντρωμένου πλήθους και συγκεκινημένος ε των θερμοτάτων τούτου εκδηλώσεων ανήλθε εις το Κέντρον. Μετ’ ολίγον ο αρχηγός του κόμματος των Συντηρητικών Δημοκρατικών εξήλθε εις τον εξώστην.
Το πλήθος υπεδέχθη την εμφάνισίν του δια ζωηροτάτων ζητωκραυγών και χειροκροτημάτων».
Όπως αναφέρει ο συντάκτης του «Νεολόγου» των Πατρών, ακολούθησε ο «θαυμάσιος λόγος» του Μιχαλακόπουλου, τον οποίον η εφημερίδα δημοσιεύει αυτούσιο.
(από τον “)Νεολόγο”)
