Επιμέλεια: Φάνης Βγενόπουλος
Την Δευτέρα 31 Δεκεμβρίου 1097 οι αναγνώστες του «Νεολόγου» των Πατρών, πληροφορούνται για μια «ενδιαφέρουσα ιστορία» από τις στήλες της εφημερίδας. Πρόκειται για την περιπέτεια ζωής, ενός κακούργου ο οποίος κατάφερε να δραπετεύσει λίγο πριν τον εκτελέσουν δια φόνους και να ζήσει στην παρανομία επί 22 χρόνια.
«Αιφνίδια εμφάνισις εν Αγρινίω αρχαίου και περιβόητου κακούργου – Ο μέγας και πολύς Όφις – Από της λαιμητόμου εις τον στρατόν!» είναι ο τίτλος του ρεπορτάζ του «Νεολόγου», όπου περιγράφεται αναλυτικά η ιστορία του 50χρονου πια κακοποιού.
Τα εγκλήματα
Ο «Όφις» όπως τον είχαν ονομάσει οι κάτοικοι του Αγρινίου, στα νιάτα του, συμμετείχε σε μια συμμορία η οποία σκότωνε και λήστευε. Ιδού πως περιγράφει τη δράση τους ο «Νεολόγος» της εποχής: «Προ εικοσιπενταετίας το Αγρίνιον ετρομοκρατείτο κυριολεκτικώς. Την νύκτα, όστις ετόλμα να εξέλθη εις την αγοράν ή ανά την πόλιν θα εληστεύετο ή θα εξεβιάζετο. Μια συμμορία κακούργων, τους οποίους αι αρχαί επί πολύ κατεγίνοντο, δεν ηδυνήθησαν ν’ ανακαλύψουν. Μια νύκτα ευρέθη φονευμένος δια περιστρόφου ο ναερός υπάλληλος καταστήματος πωλούντος πετρέλαιον. Οι φονείς όμως δεν ανεκαλύφθησαν. […] οι κακούργοι μετέβησαν εις τα κατάστημα δια να κλέψουν και διότι ο ατυχής νέος, ήθελε να τους εμποδίση, τον εφόνευσαν. Μετά πάροδον ενός μηνός, πρωίαν τινά οι γείτονες του εξ Ηπείρου αρτοποιού Ρ., ενός ρωμαλέου ανδρός, εύρον αυτόν άνευ κεφαλής την οποίαν είχον αποκόψει δια πελέκεως. […] Παρήλθεν εις ακόμη μην και μίαν πρωίαν οι πέριξ του αρτοποιείου του Ηπειρώτου Π., εισελθόντες εντός αυτού, αφού βεβαίως παρεβίασαν την θύραν, ευρέθησαν προς φρικτού θεάματος. Ο ατυχής αρτοποιός έκειτο χαμαί νεκρός, φέρων πλείστα τραύματα, επενεχθέντα δια μάχαιρα». Μάλιστα, στο τελευταίο θύμα τους, οι δράστες «υπεβάστασαν το φέρετρον, εκδηλούντες θλίψιν μεγάλην δια τον φρικτόν θάνατον του δυσμοίρου αρτοποιού!».
Στις φυλακές του Ρίου
Τα τέσσερα μέλη της συμμορίας που ήταν ο φόβος και ο τρόμος των κατοίκων του Αγρινίου, γρήγορα κίνησαν τις υποψίες των Αρχών και «οι στρατιώται διαταχθέντες παρά του διοικητού των αποσπασμάτων προέβησαν εις την σύλληψιν των». Μάλιστα, όπως προέκυψε «αυτοί ήσαν οι διαπράξαντες τας ληστείας, αίτινες καθ’ εκάστην ελάμβανον χώραν εν Αγρινίω, ως και τους τρεις φόνους».
Έτσι, οδηγήθηκαν στις τότε φυλακές του Ρίου (σ.σ. στο χώρο του Φρουρίου), όπου «εκλείσθησαν και οι τέσσαρες εις τας φυλακάς Ρίου εις χωριστά διαμερίσματα».
Η δραπέτευση
Παρά τα μέτρα ασφαλείας των Αρχών ο «Όφις» κατόρθωσε να δραπετεύσει από τη φυλακή. Όπως γράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών: «Μίαν νύκτα, άγνωστον πως ο εκ των τεσσάρων κακούργων Ι. Κ. ή Όφις κατώρθωσε να δραπετεύση, πηδήσας εκ του φρουρίου των φυλακών εις την θάλασσαν και εξαφανισθείς. Τα αποσπάσματα ετέθησαν εις ενέργειαν, αλλ’ αι προσπάθειαι των απέβησαν εις μάτην. Ο Όφις δεν ανευρίσκετο. Εχάθη!».
Η εκτέλεση με λαιμητόμο
Μπορεί ο «Όφις» να το έσκασε, ωστόσο οι άλλοι τρεις σύντροφοί του καταδικάστηκαν για τις ληστείες και τους φόνους που κατηγορούντο και εκτελέστηκαν. Όπως περιγράφει το ρεπορτάζ: «Τότε, δηλαδή κατά το έτος 1885, η λαιμητόμος περιήρχετο τα διάφορα μέρη, διότι αι εκτελέσεις εγίνοντο εις τον τόπον του εγκλήματος. Οι τρεις κακούργοι μεταφερθέντες εις Αγρίνιον, ωδηγήθησαν εις θέσιν «Αγία Τριάς» και η εκεί τοποθετηθείσα λαιμητόμος απέκοψε τας κεφαλάς των».
22 χρόνια με άλλη ταυτότητα
Ο «Όφις» βρήκε καταφύγιο στην Ήπειρο, η οποία τότε άνηκε στην Οθωμανική αυτοκρατορία, άλλαξε όνομα και έπιασε δουλειά στα κτήματα ενός προύχοντα Οθωμανού, σε χωρίο κοντά στα Ιωάννινα. Μάλιστα, ένα χρόνο μετά την απόδρασή του άρχισε να αλληλογραφεί με τους συγγενείς του στο Αγρίνιο.
«Και έμεινε πράγματι εκεί ο Όφις επί 22 ακριβώς έτη. Συνησθάνθη το βάρος των πολλών εγλημάτων του και μετενόησεν επιδείξας διαγωγήν ηθικωτάτην και εντιμοτάτην», μας πληροφορεί ο «Νεολόγος». Καθ’ όλη τη διάρκεια της εξορίας του ο «Όφις» είχε τακτική αλληλογραφία με τους συγγενείς του, ζητώντας πληροφορίες για το πότε μπορεί να επιστρέφει στην πατρώα γη.
«Και προ τριών μηνών έλαβε παρά των συγγενών του επιστολήν, δι’ ης ούτοι τω καθιστών γνωστών, ότι καθ’ ας είχον λάβει πληροφορίας παρά των αρμοδίων αρχών, η υπόθεσις των εγκλημάτων του παρεγράφη αφ’ ου παρήλθε το υπό του νόμου οριζόμενον προς τούτο εικοσαετές διάστημα».
Η επιστροφή
Καθώς τα εγκλήματά του είχαν παραγραφεί ο «Όφις» επέστρεψε στη γενέτειρά του, έχοντας μάλιστα πάρει μαζί του πιστοποιητικά για τη διαγωγή του από τις τουρκικές αρχές, με σκοπό να κάνει μια νέα αρχή στη ζωή του. Η άφιξή του, φυσικά δεν έμεινε ασχολιάστη από τους Αγρινιώτες. «Φαντάζεσθε την έκπληξιν των Αγρινιωτών, όταν είδον τον Όφιν να διέρχεται υπαρηφάνος εν πλήρει ημέρα τας αγυιάς και τας ρύμας της πόλεως. Επί ημέρας πολλάς απετέλει το θέμα της συζητήσεως εις όλα τα κέντρα. Και οι αρχαί βεβαίως εξήτησαν να τον συλλάβουν, αλλ’ ούτος προέβαλε το ακαταδίωκτο…», μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών.
Η κλήση για στράτευση!
Και κει που για τον «Όφι» όλα έδειχναν να ξανά φτιάχνουν μια δυσάρεστη έκπληξη τον περίμενε, καθώς όπως γράφει ο «Νεολόγος» των Πατρών: «έλαβε μετ’ εκπλήξεως πρόσκλησιν υπό της αστυνομικής αρχής, ίνα προσέλθη ενώπιόν της» καθώς «κατεζητείτο ως καθυστερούμενος κληρωτός! Τώρα κρύπτεται μέχρις ου εξοικονομήση τα απαιτούμενα διά την καταβολήν του αντισηκώματος της απαλλαγής εκ στρατιωτικής υποχρεώσεως» μας ενημερώνει ο συντάκτης και καταλήγει: «Απέφυγε την λαιμητόμον, αλλά την στολήν του στρατιώτου δεν θ’ αποφύγη. Είνε ηλικίας 50 ετών και εάν δεν πληρώση τας χιλίας δραχμάς θα οδηγηθή εις τους στρατώνας!».
*Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Νεολόγος» των Πατρών
