Reuters: Οι φωτιές εξαφανίζουν τα δάση, αλλά οι Έλληνες δεν αποφασίζουν – Αναδάσωση ή όχι;

19.09.2024 / 20:45
Πυρκαγιά στην περιοχή της Μάνδρας, Τετάρτη 19 Ιουλίου 2023. 
(ΒΑΣΙΛΗΣ ΡΕΜΠΑΠΗΣ/EUROKINISSI)

Μετά την φωτιά που ξέσπασε στα προάστια της Αττικής, οι φλόγες σταμάτησαν σε μία άδενδρη περιοχή που είχε καεί από άλλη πυρκαγιά, δύο χρόνια νωρίτερα, σχολιάζει το Reuters. Λίγα χιλιόμετρα πιο δυτικά, ωστόσο, οι φλόγες βρήκαν νέο «υλικό» να κάψουν και αυτό πρόσφερε καινούρια δίοδο μέχρι τα προάστια της πόλης.

Ο λόγος για την πολύπαθη Πεντέλη, όπου κάηκαν πεύκα. Ορισμένα από αυτά ηλικίας ακόμα και 100 ετών. «Και αυτή ήταν η μεγαλύτερη καταστροφή. Όχι το σπίτι μας, αυτό ξαναγίνεται» είπε κάτοικος της περιοχής. Η απελπισία αυτής της εικόνας είναι οικεία στην Ελλάδα και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, εκεί όπου οι δασικές πυρκαγιές τα τελευταία χρόνια είναι πιο συχνές και πιο ισχυρές. Αιτία οι υψηλές θερμοκρασίες και οι καιρικές συνθήκες, που σύμφωνα με τους επιστήμονες ευνοούν την κλιματική κρίση.

Στην περιφέρεια της Αττικής οι φλόγες έχουν καταστρέψει το 37% της δασικής και χορτολιβαδικής έκτασης από το 2017, σύμφωνα με τα στοιχεία που κυκλοφόρησε τον περασμένο Αύγουστο, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών. Πάνω από 60% πλατύφυλλου δάσους και το 41% του δάσους με κωνοφόρα δέντρα έχει καεί και δεν έχει αναγεννηθεί πλήρως.

pyrkagia-dasos_053a3.jpg

Η απώλεια αυξάνει τον κίνδυνο ξαφνικών πλημμυρών από βροχές σε απογυμνωμένα εδάφη που δεν προστατεύονται πλέον από τα δέντρα και τα ριζικά συστήματα, καθώς και υψηλότερες θερμοκρασίες αέρα που προκαλούνται από τη θέρμανση εδάφους χωρίς σκιά, την ερημοποίηση και την κακή ποιότητα του αέρα, είπαν τέσσερις ειδικοί.

Αυτό έχει ξεκινήσει μία διαμάχη για το ποια πρέπει να είναι η αντίδραση της κυβέρνησης: να συνεχίσει με ένα πρόγραμμα αναδάσωσης που θα μπορούσε να παράσχει νέα καύσιμη ύλη για μελλοντικές φωτιές ή, όπως επιμένουν οι επιστήμονες, να αναζητήσει να υιοθετήσει νέες μεθόδους δράσης. Για τους κατοίκους της περιοχής η επιλογή είναι προφανής. Μετά την τελευταία πυρκαγιά, που έφτασε μέχρι και τα βόρεια προάστια, μέσα στο αστικό ιστό της Αττικής, της Αττικής, οι κάτοικοι ζητούν να κοπούν τα δέντρα που έχουν απομείνει στους κήπους. Αρκετοί αρνούνται.

  • Δείτε ΕΔΩ και το σχετικό βίντεο

«Η απώλεια αυτού του δάσους με τρομάζει» λέει στο Reuters η Μαρλένα Καλούδη, που μένεις την περιοχή από τη δεκαετία του 70. «Αυτό που με τρομάζει περισσότερο είναι ότι υπάρχουν άνθρωποι που θέλουν να κοπούν και αυτά τα εναπομείναντα δέντρα».

Να φυτευτούν περισσότερα δέντρα λοιπόν;

Οι δασικές πυρκαγιές έχουν αλλοιώσει δραστικά το τοπίο της Αττικής, όπως φαίνεται και από σχετικές δορυφορικές εικόνες. Οι πλαγιές των λόφων, δασικές πριν από μερικά χρόνια, έχουν γίνει φαλακρές και βραχώδεις. Οι περιοχές όπου φυτρώνουν δάση συχνά ξανακαίγονται. Το τραγούδι των πουλιών έχει εξαφανιστεί μαζί με τα δέντρα, αναφέρει το Reuters.

Στοιχεία από το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Δασών, μία πρωτοβουλία που εντοπίζει την αποψίλωση των δασών μέσω δορυφόρων, δείχνει πως όλες οι απώλειες δασικών περιοχών στην Αττική από το 2000, συνέβησαν μετά το 2017. Η Ελλάδα ωστόσο δεν είναι η μόνη. Η Διακυβερνητική Επιτροπή του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) έχει χαρακτηρίσει την περιοχή της Μεσογείου ως «παγκόσμια εστία για το κλίμα» και υπολογίζει πως παρατηρείται στην περιοχή αύξηση των επιφανειακών θερμοκρασιών κατά 1,5 βαθμό Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Αυτό ήδη οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών. και ξηρασία.

Οι μεγάλες δασικές πυρκαγιές επίσης έχουν αυξηθεί στις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Αυστραλία ακόμα και τη Βρετανία Με ορατή αυτή την απειλή έχει ξεκινήσει μία διαμάχη για το τι πρέπει να γίνει με τα δάση αφού καούν. Ορισμένοι θέλουν να αναδασωθούν προκειμένου να αποκατασταθεί το ριζικό σύστημα και να ανακάμψει η δυνατότητα απορρόφησης του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

dasos_083fe.jpg

Άλλοι ισχυρίζονται ότι τα δάση και οι ζώνες πυρόσβεσης δεν μπορούν να μπλέκονται. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν ξεκάθαρες αποδείξεις που να δείχνουν ποια πλευρά έχει δίκιο, και οι τοπικοί παράγοντες καθορίζουν ποιο είναι το καλύτερο, λένε οι τέσσερις ειδικοί στο Reuters. Ωστόσο, πολλοί επιμένουν ότι πρέπει να ξανασκεφτούν το ζήτημα, ειδικά σε ό,τι αφορά σε περιοχές που επαναλαμβάνονται οι δασικές πυρκαγιές.

«Δεν υπάρχει συμφωνία στο τι πρέπει αν γίνει» λέει η Camille Stevens-Rumann, αναπληρώτρια καθηγήτρια οικολογίας στο Πανεπιστήμιο του Κολοράντο. «Οι άνθρωποι συχνά θέλουν οι περιοχές τους να γίνουν όπως πριν αλλά αυτό ίσως δεν είναι το ιδανικό, σε αυτό το νέο καθεστώς των πυρκαγιών».

Η Ελλάδα θέλει το δάσος της πίσω. Με Ευρωπαϊκή βοήθεια ύψους 450 εκατ. ευρώ η κυβέρνηση υιοθέτησε ένα εθνικό πρόγραμμα πυροπροστασίας, που περιλαμβάνει μεταξύ άλλων τη φύτευση 1 εκατ. δέντρων στην Αττική. «Η αύξηση των χώρων πρασίνου και της διατήρησής του δεν είναι μόνο στόχος της κυβέρνησης αλλά και ολόκληρης της Ευρωπαϊκής ένωσης» είπε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Περιβάλλοντος, Ευστάθιος Σταθόπουλος.

Η ΕΕ έχει ένα σχέδιο αναδάσωσης 3 δισ. δέντρων στο μπλοκ μέχρι το 2030, αν και το σχέδιο δεν επικεντρώνεται στην αναδάσωση περιοχών που έχουν πληγεί από πυρκαγιές. Δεν πιστεύουν ωστόσο όλοι ότι η εκ νέου σπορά των δασών μετά τις πυρκαγιές λειτουργεί.

Ο Θόδωρος Γιάνναρος, πυρομετεωρολόγος στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, παρακολούθησε μια πλαγιά έξω από την Αθήνα που κάηκε από την πυρκαγιά του περασμένου μήνα. Όπως είπε, του χρόνου, το έδαφος εκεί, που ήδη «ψήνεται» από τις υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού, θα είναι ακόμα πιο ζεστό λόγω έλλειψης σκιάς. Η απώλεια των ριζικών συστημάτων των δέντρων θα κάνει το έδαφος πιο χαλαρό, αυξάνοντας τον κίνδυνο πλημμυρών ή κατολισθήσεων ενώ πρόσθεσε πως θα υπάρχει και περισσότερη σκόνη.

Η απάντηση, σύμφωνα με τον ίδιο είναι η λιγότερο εύφλεκτη βλάστηση όπως ορισμένα είδη χόρτων ή η γεωργική γη και όχι τα δέντρα. «Πρέπει να εστιάσουμε σοβαρά στο πώς θα αποκαταστήσουμε το τοπίο, όχι μόνο φυτεύοντας δέντρα και δάση, αλλά με τρόπο που θα είναι πιο ανθεκτικός στις φυσικές καταστροφές».

Ο Fernando Pulido, καθηγητής δασοκομίας στο Πανεπιστήμιο της Extremadura στην Ισπανία, συνέστησε τη φύτευση καλλιεργειών ή τη δημιουργία άλλων φραγμών μεταξύ πυκνών δασών στην περιοχή της Μεσογείου. «Αυτό συνεπάγεται αλλαγή νοοτροπίας αλλά είναι ο μόνος τρόπος να εγγυηθούμε ότι δεν θα υπάρξει άλλη φωτιά στο ίδιο μέρος μετά από οκτώ ή 10 χρόνια» σημείωσε.

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα


max fm