Πρόεδρος του ΓΕΟΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος: «Η αγροτική παραγωγή είναι ανελαστική στα εξωγενή σοκ»

14.11.2020 / 8:48
γκο 1

Η πανδημία με βάση όλες τις έως τώρα εκτιμήσεις,  θα οδηγήσει αργά ή γρήγορα στη ανάπτυξη εναλλακτικών μορφών οικονομίας, αλλά και στην ενίσχυση της δυναμικής της πρωτογενούς παραγωγής, με τον κόσμο να επιστρέφει στη «μάνα γη», έχοντας ως εφόδιο στην προσπάθεια του αυτή, την γνώση του πάνω σε σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας, με την βοήθεια της τεχνολογίας και των καινοτομιών.

Η αλήθεια είναι ότι η αγροτική παραγωγή έχει δείξει τις αντοχές της λόγω του αυτόνομου ρόλου της σε πολλές περιόδους κρίσεων. Γιατί όχι και τώρα;

Ο πρόεδρος του Γεωτεχνικού Επιμελητήριου Πελοποννήσου και Στερεάς Ελλάδας Θανάσης Πετρόπουλος μιλάει στις «7Μ» για την κατάσταση που έχει διαμορφώσει η πανδημία στην αγροτική παραγωγή κα για τις προοπτικές που χαράσσονται στον πρωτογενή τομέα τα χρόνια που έρχονται.

Πρόεδρος του ΓΕΟΤΕΕ Δυτικής Ελλάδος: «Η αγροτική παραγωγή είναι ανελαστική στα εξωγενή σοκ» 2

Σε τι βαθμό έχει επηρεάσει η πανδημία την αγροτική παραγωγή;

Η πρωτογενής παραγωγή επηρεάστηκε ελάχιστα, ενώ η διατροφή επηρεάστηκε σημαντικά. Καταρχάς τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στην πρωτογενή παραγωγή θα μπορούσαμε να τις διακρίνουμε σε τρείς περιόδους.

Την πρώτη περίοδο του Μαρτίου – Απριλίου με το καθολικό lockdown, όπου παρατηρήθηκαν προβλήματα στις μεταφορές προϊόντων και εργατικού δυναμικού, λόγω των περιορισμών στις μετακινήσεις. Τη δεύτερη περίοδο του καλοκαιριού, στην οποία καταγράφεται μείωση της κατανάλωσης συγκεκριμένων προϊόντων όπως τα οινοπνευματώδη. Και η τρίτη περίοδος που είναι σε εξέλιξη.

Η αγροτική παραγωγή είναι ανελαστική στα εξωγενή σοκ που προκαλούν οι κρίσεις. Οι εργασίες στο χωράφι και το στάβλο, ανεξάρτητα από τις κρίσεις που υφιστάμεθα (οικονομική, υγειονομική, εθνική) δεν μπορούν να σταματήσουν, δεν μπορούν να αντικατασταθούν με τηλεργασία.

Παράγουν τα είδη διατροφής που είναι απαραίτητα για τη επιβίωση του πληθυσμού. Όπως και στην οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας, έτσι και τώρα, η ελληνική γεωργία έδειξε τεράστιες αντοχές και ικανότητες προσαρμογής στα νέα δεδομένα.

Τι μπορεί να αλλάξει με την εμφάνιση της πανδημίας στις καλλιέργειες; 

Στις πανδημίες πάντα το ζητούμενο είναι η εξασφάλιση της επάρκειας τροφίμων. Οι αλλαγές έχουν σχέση με τη δομή της ζήτησης προϊόντων, τις καταναλωτικές προτιμήσεις, το εισόδημα, τις διακοπές της εφοδιαστικής αλυσίδας, την αβεβαιότητα που προκύπτει.

Η εστίαση και ο τουρισμός στην Ελλάδα απορροφούν μεγάλο μέρος της εγχώριας παραγωγής. Η αλλαγή στη ζωή των Ευρωπαίων επηρέασε τη ζήτηση συγκεκριμένων προϊόντων. Ενδεικτικά  θα μπορούσα να αναφέρω ότι, μειώθηκαν οι εξαγωγές ψαριών και κρασιού.

Το ψάρι και το κρασί είναι προϊόντα τα οποία οι Ευρωπαίοι τα καταναλώνουν κυρίως στα εστιατόρια. Με τους περιορισμούς στην εστίαση τα προϊόντα αυτά δέχθηκαν σημαντικό πλήγμα. Επίσης αυξήθηκε και το κόστος των μεταφορικών στις εξαγωγές καθώς δεν υπήρχε επιστρεφόμενο φορτίο. Η ανθοκομία είναι ένας από τους κλάδους που αντιμετώπισε και αντιμετωπίζει σημαντικά προβλήματα.  

Υπάρχουν γεωργικά προϊόντα που βγήκαν κερδισμένα;

Στην χρηματοοικονομική κρίση της περιόδου 2008-2017 η Ελληνική γεωργία έδειξε εξαιρετικές αντοχές και μεγάλη προσαρμοστικότητα σε σχέση με άλλους τομείς της εθνικής οικονομίας.

Η εμπειρία αυτή ώθησε τους εμπλεκόμενους στην αγροδιατροφή να έχουν έτοιμες λύσεις. Είναι ενδεικτικό ότι την περίοδο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2020 οι εξαγωγές νωπών φρούτων και λαχανικών αυξήθηκαν σε σχέση με το 2019 κατά 23% σε αξία. Ειδικότερα, αυξημένη ζήτηση παρουσίασαν τα φρούτα που περιέχουν Βιταμίνη C και ενισχύουν το ανοσοποιητικό, όπως τα πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια και τα ακτινίδια, με αποτέλεσμα να δίνουν την καλύτερη τιμή πώλησης παραγωγού της τελευταίας δεκαετίας.

Υπήρξε και υπάρχει ακόμα στην περιοχή μας θέμα με την έλλειψη εργατικού δυναμικού, κατά την διάρκεια της πανδημίας;

Μέχρι στιγμής δεν παρατηρούνται ελλείψεις εργατών γης στη Δυτική Ελλάδα. Την πρώτη περίοδο της πανδημίας παρατηρήθηκαν προβλήματα στην μεταφορά τους. Δεν μπορούσαν να μεταφερθούν πολλά άτομα σε ένα όχημα, τα σύνορα ήταν κλειστά, υπήρχε η απαίτηση στην έκδοση βεβαιώσεων. Γρήγορα αυτά τα προβλήματα ξεπεράστηκαν και ομαλοποιήθηκε η παραγωγική διαδικασία. Περίοδος μεγάλης ζήτησης εργατών είναι ο Δεκέμβριος με την συλλογή του ελαιόλαδου.

Από τα πρώτα στοιχεία και τις πληροφορίες που έχω στη διάθεσή μου καταγράφεται έντονο ενδιαφέρον Ελλήνων για εργασία στο χωράφι, θεωρώ λοιπόν ότι αυτό το γεγονός θα βοηθήσει να μην δημιουργηθεί πρόβλημα.

Στην παγκόσμια αγροτική αγορά υπήρξαν φόβοι για την εκτίναξη των τιμών στα αγροτικά προϊόντα λόγω του κορωνοϊού. Στην δική μας πραγματικότητα επιβεβαιώνονται οι φόβοι αυτοί;

Στην Ελλάδα είμαστε αυτάρκεις στα βασικά γεωργικά προϊόντα. Τα περισσότερα παράγονται στη χώρα μας και για αυτά που δεν παράγονται υπάρχουν σημαντικά αποθέματα (όπως το σιτάρι).

Αρά δεν τίθεται θέμα εκτίναξης των τιμών.  Όσον αφορά τον κόσμο, αναμφισβήτητα η κατανομή της τροφής δεν γίνεται με δίκαιο τρόπο.

Το  30% των τροφίμων χάνεται σε κάποιο στάδιο από το χωράφι στο πιάτο, 700 εκατομμύρια άνθρωποι υποσιτίζονται.

Ο FAO με το ξέσπασμα της πανδημίας καταβάλει προσπάθειες για την συγκράτηση των τιμών στις ευπαθείς πληθυσμιακές ομάδες. Είναι ένα στοίχημα που έχει τεθεί πολλές φορές στο παρελθόν και σε όλες τις περιπτώσεις έχει χαθεί.  

Οι σύγχρονοι μέθοδοι γεωργίας πώς μπορούν να βοηθήσουν στον αγροτικό τομέα, κάτω από αυτές τις συνθήκες;

Η ευφυής γεωργία  μπορεί να δώσει λύσεις σε αρκετά προβλήματα που προκύπτουν στην εποχή μας. Η γεωργία ακριβείας μπορεί να περιορίσει τις άσκοπες μετακινήσεις στο χωράφι ή το στάβλο καθώς ο αγρότης πληροφορείται ψηφιακά για τις πραγματικές ανάγκες των καλλιεργειών το ή  της εκτροφής, μειώνει τις άσκοπες παρεμβάσεις και χρησιμοποιεί τις απαραίτητες ποσότητες λιπασμάτων, τροφής και φαρμάκων.

Στην περιοχή της Δυτικής Ελλάδος οι νέοι αγρότες έχουν δείξει ενδιαφέρον για τις μεθόδους της γεωργίας ακριβείας και τις εφαρμόζουν στην πράξη;

Πάντα οι νέοι είναι δεκτικοί στην καινοτομία και στις αλλαγές. Οι αγρότες όμως στην Ελλάδα έχουν μάθει να βαδίζουν πάνω σε ένα συγκεκριμένο μονοπάτι που αφορά τον τρόπο που καλλιεργούν και δύσκολα παρεκκλίνουν από αυτό. Για να δεχτούν τις αλλαγές πρέπει να τις δουν. Αυτά τα δεδομένα συμπεριφοράς στη ελληνική ύπαιθρο είναι γνωστά σε όσους ασχολούνται με το σχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής.

Στο πλαίσιο αυτό στη Δυτική Ελλάδα βρίσκονται σε εξέλιξη 23 πιλοτικά προγράμματα που χρηματοδοτούνται 100%  από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και αποσκοπούν στο να αποτελέσουν καλές πρακτικές καινοτομίας για τους Έλληνες αγρότες. Επίσης το γεγονός ότι οι νέοι αγρότες της χώρας μας είναι εξοικειωμένοι με το διαδίκτυο αποτελεί ένα σημαντικό παράγοντα αποδοχής της καινοτομίας

Πώς βλέπετε να διαμορφώνεται μέσα από όλους αυτούς τους παράγοντες το σκηνικό στον πρωτογενή τομέα για τα επόμενα χρόνια ;

Ο πρωτογενής τομέας της χώρας μας έχει τεράστια περιθώριά παραγωγής πλούτου. Η γεωργία συμβάλει στο ΑΕΠ της χώρα με 10δις€ /έτος, όταν χώρες, με πολύ μικρότερη έκτασή από την Ελλάδα, χωρίς να διαθέτουν τις δικές μας εδοαφοκλιματικές συνθήκες, προσφέρουν στην Εθνική τους οικονομία πολύ περισσότερα. 

Πρέπει με γρήγορους ρυθμούς να ξεπεράσουμε τα διαρθρωτικά μας προβλήματα, να μειώσουμε το κόστος παραγωγής, να αυξήσουμε τις παραγόμενες ποσότητες και να γίνουμε ανταγωνιστικοί.

Υπάρχουν δύο μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας. Η πρώτη αφορά τη συμμετοχή μας στην παγκόσμια προσπάθεια μετρίασης των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή. Η δεύτερη πρόκληση αφορά την συμμετοχή μας στην τέταρτη βιομηχανική επανάσταση της ψηφιακής εποχής που βασίζεται, στην τεχνική νοημοσύνη, στη ρομποτική, στη γενετική, βιοτεχνολογία, στη μοριακή βιολογία, στη νανοτεχνολογία.

Η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη η οικονομία μας να στηριχθεί στην πρωτογενή παραγωγή. Ο πρωτογενής τομέας αν καταφέρει να ανταποκριθεί στις δυο παραπάνω προκλήσεις μπορεί να δώσει λύσεις.

Κ.Α.

(από την εφημερίδα “7 Μέρες Ενημέρωση).

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα