Είναι τέτοια η διαμόρφωση του εδάφους στην Πάτρα που δεν γινόταν αλλιώς, παρά να υπάρχει μεγάλη υψομετρική διαφορά ακριβώς στο κέντρο της!
Ηταν αναγκαίο, προκειμένου να εξυπηρετούνται οι κάτοικοι στις μετακινήσεις τους, να φτιαχτούν σκάλες για να γεφυρωθεί το υψομετρικό χάσμα μεταξύ της Πάνω και της Κάτω Πόλης! Λίγα χρόνια μετά το 1830, οπότε και ξεκίνησε -με το ρυμοτομικό σχέδιο του Σταμάτη Βούλγαρη- ο πολεοδομικός σχεδιασμός και η οικοδόμηση της Κάτω Πόλης, έγινε αναγκαίο να διαμορφωθούν κλίμακες για να «ενωθούν» οι δύο πόλεις.
Ετσι και έγινε λοιπόν, σταδιακά, από το ύψος της Αγίου Νικολάου έως και τη Ναυάρχων.
Πέντε μεγάλες λιθόστρωτες σκάλες που είναι κατά σειρά οι:
- Πατρέως. Κατασκευάστηκαν το 1873 αλλά παραδόθηκαν σε χρήση οκτώ χρόνια μετά, το 1881, επί δημαρχίας Θανάση Κανακάρη-Ρούφου, καθώς είχαν προηγηθεί δικαστική διαμάχη για την υποβάθμιση των βαθμίδων. Ενώνουν την οδό Πατρέως με την πλατεία Αγίου Γεωργίου και την αρχή της οδού Γερμανού. Βρίσκονται πάνω στο υπό ανάδειξη Αρχαίο Στάδιο της πόλης, άγνωστο αν θα επηρεαστούν από τις εργασίες, όταν και εφόσον αυτές γίνουν. Διαθέτουν 93 σκαλιά. Για τις σκάλες της Πατρέως, η εφημερίδα «Φοίνικας» στις 9 Νοεμβρίου 1873 αναφέρει πως δεν είναι καλά τοποθετημένες οι βαθμίδες (τα σκαλιά). Η εφημερίδα «Αχαΐα» στις 21 Μαρτίου 1877 αναφέρει πως υπό την στοάν της γίνονται όργια. Οσον αφορά την συνήθεια που δυστυχώς υπάρχει ακόμα στις σκάλες της Πατρέως, να ουρούν δηλαδή οι διερχόμενοι, είναι κάτι το απαράδεκτο που κρατά δεκαετίες! Η εφημερίδα «Φορολογούμενος» στις 23 Δεκεμβρίου 1888 έγραφε πως «Το εις την στοάν της κλίμακος Πατρέως αποχωρητήριον του Δήμου, βρωμά».
- Παντανάσσης. Την ίδια χρονιά, το 1881, παραδίδονται σε χρήση και οι μαρμάρινες σκάλες -διπλές- της οδού Παντανάσσης. Βρίσκονται πίσω από τον Ναό και συνδέουν την οδό, πεζόδρομο πλέον, Παντανάσσης, με την οδό 25ης Μαρτίου, στο ύψος ακριβώς που ξεκινάει η οδός Γεωργίου Ρούφου. Βρίσκονται και αυτές πάνω στο Αρχαίο Στάδιο. Το 1962, επί δημαρχίας Νίκου Βέτσου είχαμε την ανακατασκευή τους.
- Γεροκωστοπούλου. Πέντε χρόνια μετά φτιάχτηκαν και αυτές στο τέρμα της οδού Γεροκωστοπούλου. Το έργο ολοκληρώθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1886 με δήμαρχο τον Δημήτρη Πατρινό. Ενώνουν τον πεζόδρομο της Γεροκωστοπούλου με την οδό Αγίου Γεωργίου, στο ύψος ακριβώς που ξεκινάει η Παντοκράτορος. Γνωστές και ως σκάλες Γιογκαράκη από το παρακείμενο καφενείο του Περικλή Γιογκαράκη. Δεν είναι όμως μόνο αυτά τα δύο ονόματα με τα οποία είναι γνωστές. Αρχικά αναφέρονταν τόσο ως σκάλες Αγίου Γεωργίου, καθώς απέναντι ακριβώς από το τέρμα τους, στη γωνία του Αρχαίου Ωδείου με την οδό Παντοκράτορος βρισκόταν πολύ παλιά η εκκλησία του Αγίου Γεωργίου και η περιοχή λεγόταν έτσι, ενώ για ένα διάστημα έφεραν το όνομα που είχε παλαιότερα η οδός. Λεγόταν Ανεξαρτησίας, όπως και οι σκάλες, πριν δοθεί το όνομα «Γεροκωστοπούλου». Οι σκάλες διαθέτουν 61 σκαλιά και κόστισαν τότε, 25.000 δραχμές.
- Αγίου Νικολάου. Το 1880 γίνεται συζήτηση για την ανέγερση νέου, μεγαλύτερου ναού του Αγίου Νικολάου. Το 1885 έχουν ήδη φτιαχτεί τα θεμέλιά του, εκεί ακριβώς όπου ξεκινούν οι σκάλες. Ομως μετά από κατολίσθηση που έγινε, εγκαταλείφθηκε η ιδέα και η εκκλησία χτίστηκε λίγα μέτρα πιο δίπλα, εκεί ακριβώς που είναι σήμερα. Πολλά χρόνια αργότερα θα χτιστούν εκεί σκάλες.
Στο άλλο άκρο, στο νότιο, του κέντρου της Πάτρας, επίσης το 1934 φτιάχνονται και οι σκάλες της Τριών Ναυάρχων. Διπλή κλίμακα, με ένα ημικυκλικό τεράστιο μπαλκόνι για να χαζεύει ο κόσμος από τα Ψηλαλώνια την πλατεία, μέχρι τον επιβλητικό Αγιο Ανδρέα (κι εδώ και λίγα χρόνια και τον νέο Φάρο).
Ομως δεν είναι αυτές οι μοναδικές πέντε σκάλες της Πάτρας. Είναι οι μεγαλύτερες, οι πιο γνωστές, αλλά υπάρχουν κι άλλες. Μικρές και λίγο μεγαλύτερες που εξυπηρετούν τους κατοίκους στην περιοχή πέριξ του Κάστρου, στο Δασύλλιο, στο Κοτρώνι, στη Γούβα, στο Εσχατοβούνι, μέχρι το ύψος της Νόρμαν και της διανοιχθήσης οδού Κανακάρη.
Σκάλες έχει η Αράτου, η Καραϊσκάκη, η Υψηλάντου και πολλές ακόμα.