ΜΕ ΤΗΝ ΥΠΟΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΘΑΝΑΣΗ ΚΟΥΣΤΑ
Η Πάτρα του 1960, ήταν όμορφη, με ζωντανές και φασαριόζικες γειτονιές αλλά και εμπορικούς δρόμους που είχαν την δική τους ζωηρή παρουσία με τα ευτράπελα, τις μικρές ιστορίες και τα πρόσωπα που τους χαρακτήριζαν. Η Μαιζώνος στην περιοχή του Δημαρχείου ήταν μία περιοχή που έχει μείνει στη μνήμη μου ζωηρά, καθώς εκεί ήταν ένα χαμηλοτάβανο κουρείο, του Νίκου Τομάση, που με πήγαιναν για κούρεμα. Με έβαζε σε μία σανίδα που είχε τοποθετήσει πάνω στα χερούλια της ξύλινης πολυθρόνας και όταν με κούρευε, με εκείνη την απαίσια μηχανή που μου τράβαγε τις τρίχες μέχρι δακρύων, έψελνε το «είδομεν το φως το αληθινόν» και «εί το όνομα Κυρίου», καθώς ήταν πολύ θρησκευάμενος.
Τα εμπορικά και οι διάσπαρτες δημοτικές υπηρεσίες
Στην μεριά αυτή τα εμπορικά μαγαζιά συμβίωναν με τις διάσπαρτες υπηρεσίες του Δήμου. Στο ισόγειο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης ήταν διάφορα μαγαζιά με χρώματα, μυρωδιές και καλαμπούρια, όπως το μαγαζί (αποθήκη ψιλικών) με πωλήσεις λιανικής και ημιχονδρικής του Μάλτη, που ήταν στην γωνία με την Φιλοποίμενος. Στην ανάντη πλευρά, γωνία με την Μαιζώνος ήταν τα Λαϊκά Αναγνωστήρια που δάνειζαν βιβλία, με πολύ μεγάλη ανταπόκριση, καθώς το βιβλίο μαζί με το ραδιόφωνο, ήταν βασικά μέσα επιμόρφωσης και ψυχαγωγίας, στην προ τηλεόρασης εποχή.
Δίπλα ήταν τα ζαχαρώδη του Θεόδωρου Μέρμηγκα με τις λαχταριστές καραμέλες και αστακούς μέσα στα μεγάλα γυάλινα βάζα. Δίπλα ήταν ο Καζαζάκης Χαράλαμπος που είχε χρώματα ανιλίνης αλλά και βαφές για ρούχα. Τα χρόνια εκείνα κανένα ρούχο πολυφορεμένο, δεν πεταγόταν αλλά τα ξηλώνανε τα βάφανε με συνήθως σκουρότερο χρώμα και μετά πάλι τα ράβανε στις μοδίστρες, με άλλα σχέδια που φαίνονταν σαν καινούργια.
Παραδίπλα δε, ήταν ο Ταχριτζίδης με υφάσματα και ταπέτα. Εκείνα τα χρόνια που δεν υπήρχαν τα έτοιμα ενδύματα και οι «boutique» αλλά λίγα και διάσπαρτα με «νεωτερισμούς», το κέντρο της Πάτρας ήταν γεμάτο από καταστήματα με υφάσματα, περίπου 60 τέτοια με τα πιο γνωστά τα Καρατζάς – Μουστάκης, Κατσούφης, Μαράζης (με κασμήρια), Μανθόπουλος, Μπουρίτσας-Δάσιος, Πανταζής, Τοξαβίδης κ.α. Επίσης των Αφών Σκεπαρνιά, Μακρυκώστα, Παπαγεωργίου, Αφοι Παπασπυρόπουλοι, Σακαρέλου και Στράτου που είχαν χονδρική.
Στην πόλη είχαν σημαντική παρουσία και οι Εβραίοι έμποροι υφασμάτων, όπως τα καταστήματα Ιωχανά στην Γεροκωστοπούλου και στην Μαιζώνος, του Νασαχών στην Γούναρη και του Βαρούχ στην Κορίνθου.
Πιο δίπλα ήταν, ο Γρηγόρης Γκότσης με κοσμήματα- ρολόγια και ο Κατσαρέλης με επισκευές ρολογιών. Η Πάτρα ως εμπορικό κέντρο, είχε πολλά χρυσοχοεία-ωρολογοποιεία, που μερικά έχουν μείνει από τότε μέχρι και τις ημέρες μας όπως του Κωτσάκη, Κωστή και Ρέλλα, Λαϊνη, Μέντη και Ξένου.
Το συνεργείο ηλεκτροφωτισμού του Δήμου
Επί της Βότση, υπήρχε μία μεγάλη είσοδος που ήταν το συνεργείο ηλεκτροφωτισμού του Δήμου με οχήματα και εργαλεία. Μπροστά είχε μία μεγάλη μεταλλική βάση για parking διπλοσκέλετων ποδηλάτων και στον δρόμο σταθμευμένη μία μεγάλη πτυσσόμενη τροχήλατη σκάλα για τα φωτιστικά σώματα που ανεβοκατέβαινε με μανιβέλα. Η υπηρεσία αυτή κατασκεύαζε με πολυεστέρα υπέροχες φιγούρες και σχέδια που στόλιζαν τους δρόμους της Πάτρας, τα Χριστούγεννα και το Καρναβάλι. Παντανάσσης και Μαιζώνος ήταν το συνεργείο σιντριβανιών και ύδρευσης. Τα σιντριβάνια της Πάτρας ήταν συντηρημένα σε άριστη κατάσταση με κορυφαίο αυτό των Υψηλών Αλωνίων με τους υπέροχους χρωματιστούς πίδακες.
Στο ισόγειο δε, του Δημοτικού Μεγάρου, Μαιζώνος και Βότση ήταν ο διάσημος Ασπιώτης, προϊστάμενος του γραφείου προμηθειών του Δήμου.
Απέναντι από την βιβλιοθήκη, Μαιζώνος και Βότση, ήταν το ηλεκτρολογείο του Τάσου Ράλλη. «Εγκαταστάσεις και επισκευές ηλεκτρικών συσκευών» ο οποίος για να καλύψει τις ανάγκες της πελατείας, ήταν συνεχώς πάνω στην Lambretta με την οποία έκανε κι επίδειξη ικανοτήτων, καθώς κατέβαινε μαζί της τις σκάλες του Γιογκαράκη.
Στην απέναντι γωνία ήταν το καφενείο «Ο Φίκος» του Παρασκευά που είχε γκαρσόνι τον Τιμόθεο. Είχε περίεργο σουλούπι και βάδισμα με μια κοντή λευκή ποδιά με μεγάλη τσέπη για τα φραγκοδίφραγκα και φώναζε «έλα ο χτύπος… έφτασε», όταν άκουγε το παλαμάκι του πελάτη.
Με θέα στο Μεταγωγών της Χωροφυλακής
Από το καφενείο οι πελάτες είχαν θέα στο Μεταγωγών της Χωροφυλακής, που ήταν δίπλα στο ιατρείο των Λάγγουρα – Ανδρικάκου και ήταν σε ένα παλιό κτίριο με αυλή και σιδερένια πόρτα. Η γειτονιά αυτή ήταν προνομιούχα, διότι οι μαγαζάτορες ήταν οι πρώτοι που μάθαιναν ποιους έπιαναν στην πόλη για μοιχεία, καθώς τους έφερναν στο Μεταγωγών τυλιγμένους σε σεντόνια για την απόδειξη της ενοχής. Εκεί παρέμεναν μέχρι να υπογράψουν το πρακτικό αποδοχής του αδικήματος ώστε, να τους φέρουν τα ρούχα τους, να γίνει η δικογραφία για παραπομπή σε ακροατήριο και να τους συνοδεύσει ο νωματάρχης μέχρι την Μαιζώνος για το κατευόδιο. Οι εικόνες ήταν σχεδόν ίδιες με την ταινία «η βίλλα των οργίων» με τον Λάμπρο Κωνσταντάρα (Ζάβαλος…).
Οι αγώνες των μπακαλόγατων στην Ερμού
Πολλές φορές, με την μητέρα μου, που είχε μοδιστράδικο, κάναμε επισκέψεις σε αυτά τα μαγαζιά είτε για υφάσματα, είτε για φόδρες, φορτέτσες, φερμουάρ, κουμπιά, κόπιτσες, σούστες ή άλλα ψιλικά. Αν είχε συμβεί δε, να πάμε νωρίτερα, πριν ανοίξουν τα μαγαζιά το απόγευμα, βρισκόμαστε σε ένα φασαριόζικο δρώμενο καθώς η Ερμού κάθε μεσημέρι σχεδόν, στην ανάπαυλα, γινόταν ποδηλατοδρόμιο. Οι μπακαλόγατοι των χοντρομπακάλικων της Ρήγα Φεραίου και οι μαθητευόμενοι βοηθοί των εμπορικών, βούταγαν τα διπλοσκέλετα ποδήλατα των μαγαζιών και έκαναν αυτοσχέδιους αγώνες. Όμως, λίγο πριν ανοίξουν τα μαγαζιά όλοι ήταν στις θέσεις τους και τα ποδήλατα παρκαρισμένα στα πεζοδρόμια.
Αυτή ήταν η Πάτρα του 1960, όμορφη, σκαμπρόζικη, παιχνιδιάρα και αρχοντική με τα εργοστάσιά της, τα μεροκάματα, τα εμπορικά αλλά και τις σκανταλιές της.
