Η τελευταία περιπέτεια της υγείας του Αρχιεπισκόπου και η εισαγωγή του στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» μετά από προτροπή του καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τυχόν επιπλοκές από τον COVID – 19, από τον οποίο και μολύνθηκε, στάθηκε η αφορμή να «ανοίξει», για ακόμα μία φορά θέμα διαδοχής του στον Αρχιεπισκοπικό Θρόνο.
Η είδηση της νοσηλείας του στο νοσοκομείο ήταν και η αφορμή να πάρουν φωτιά τα τηλέφωνα. Οι περίπου 80 Αρχιερείς Μητροπολίτες των Νέων και Παλαιών Χωρών, μέλη της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, μαζί με τις ευχές τους για ταχεία ανάρρωση δημιουργούσαν και σενάρια για την «επόμενη ημέρα».
Δεν ήταν λίγοι εκείνοι οι οποίοι επιχείρησαν να ξεσκονίσουν τους ιατρικούς φακέλους του Αρχιεπισκόπου, να βγάλουν συμπεράσματα και να κάνουν εκτιμήσεις ακόμη και να στοιχηματίσουν για την εξέλιξη της πορείας της ήδη βεβαρημένης υγείας του.
Οι ιατρικές ανακοινώσεις λιτές, οι πληροφορίες από το Αρχιεπισκοπικό περιβάλλον περιορισμένες και τα σύννεφα πάνω από την Αρχιεπισκοπική κατοικία της οδού Αγίας Φιλοθέης πυκνά, όπως πυκνά και τα ερωτήματα για το εάν ο 82χρονος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ.Ιερώνυμος θα είναι σε θέση μετά και από αυτή του την δοκιμασία να ανταποκριθεί και να ανταπεξέλθει στα καθήκοντα του προκαθημένου της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Φωνές όπως εκείνες που το τελευταίο διάστημα διαπίστωναν απραγία και αδυναμία δυναμικών παρεμβάσεων και τοποθετήσεων σε καίρια θέματα που οφείλει να έχει λόγο η Εκκλησία επανήλθαν στο προσκήνιο αυτή τη φορά με μεγαλύτερη ισχύ. Τα στρατόπεδα και οι συμμαχίες μεταξύ Ιεραρχών και των επιτελείων τους ξεκίνησαν τις ζυμώσεις.
Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων;
«Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος σε αυτές τις δύσκολες ώρες για τη χώρα και την κοινωνία να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων; Μπορεί ο Αρχιεπίσκοπος να συντονίσει και να ηγηθεί στη μεγάλη προσπάθεια επίλυσης σοβαρών προβλημάτων που έχουν συσσωρευθεί το τελευταίο διάστημα στα γραφεία της Ιεράς Συνόδου;», διερωτάται κορυφαίος Ιεράρχης με μετριοπαθές προφίλ σε φιλική συζήτηση που είχαμε μαζί του και συνεχίζει: «Η κάθε Μητρόπολη αποτελεί ένα αυτόνομο νομικό πρόσωπο και ο κάθε Μητροπολίτης έχει το χρέος και την αποκλειστική ευθύνη της διαποίμανσης στην Μητροπολιτική του περιφέρεια, όμως αλλοίμονο αν ο κάθε ένας από εμάς έδινε τη δική του γραμμή με το δημόσιο λόγο του και τις τοποθετήσεις του, έστελνε το δικό του μήνυμα σύμφωνα με τις προσωπικές του απόψεις και χάραζε με τις κορώνες του το δρόμο που οδηγεί στην υλοποίηση των προσωπικών φιλοδοξιών του, με αφορμή τη διαχείριση της όποιας ανθρωπιστικής ή πνευματικής κρίσης που μαστίζει την κοινωνία μας. Γι’ αυτό λοιπόν είναι αναγκαία η ισχυρή, εμπεριστατωμένη εκκλησιαστικά φωνή του ‘’πρώτου μεταξύ ίσων’’ που θα προασπίζεται, θα στηρίζει, θα κάνει δυναμικές παρεμβάσεις και δεν θα διστάζει να συγκρουστεί προκειμένου να διατηρήσει ζωντανά τα Ελληνορθόδοξα χρώματα, τις αξίες και αναλλοίωτες τις αλήθειες της Πίστης μας, οι οποίες είναι αδιαπραγμάτευτες».
Τα επικρατέστερα σενάρια
Όπως ήταν αναμενόμενο η ασθένεια του Αρχιεπισκόπου στάθηκε για ακόμη μία φορά η αφορμή να φουντώσουν οι συζητήσεις της διαδοχής. Αν και σπάνιο οι προκαθήμενοι να παραιτούνται από τα Αρχιεπισκοπικά τους καθήκοντα και να απομονώνονται στις πνευματικές τους ανάγκες χάνοντας προνόμια και οφέλη, εν τούτοις οι αφορμές και οι συγκυρίες ορισμένες φορές κάνουν επιτακτική την ανάγκη να το πράξουν ως σκέψη αρχικά και ως απόφαση εν τέλει.
Τα επικρατέστερα σενάρια, εάν και εφόσον τεθεί θέμα διαδοχής είναι δύο:
η επιλογή ενός Αρχιεπισκόπου ο οποίος θα «παίξει» έναν μεταβατικό ρόλο και θα χαίρει της εμπιστοσύνης και της συμπάθειας της πλειοψηφίας της Ιεραρχίας, με κύρος και πλούσιο πνευματικό και κοινωνικό έργο όπως οι Μητροπολίτες Σπάρτης κ.Ευστάθιος, ο οποίος ήταν συνυποψήφιος με τον κ.Ιερώνυμο στις τελευταίες Αρχιεπισκοπικές εκλογές, γεννημένος το 1940, Ξάνθης κ.Παντελεήμων γεννημένος το 1943 και ο Βεροίας κ.Παντελεήμων, γεννημένος το 1945.
Οι παραπάνω Αρχιερείς χαρακτηρίζονται «ακίνδυνοι» και εγγυητές της ενότητας για ένα χρονικό διάστημα μεταβατικό, μέχρις ότου δημιουργηθεί το κατάλληλο περιβάλλον για να αναλάβει τα ηνία της διοίκησης της Ελλαδικής Εκκλησίας μία ισχυρή προσωπικότητα, μάχιμη, που θα φέρει την Εκκλησία στο προσκήνιο, τη φωνή και τις θέσεις της στην πρώτη γραμμή, να πρωταγωνιστούν στη ζωή του σύγχρονου Έλληνα, φιλικός, πρόσχαρης και όχι ο απόμακρος, απομονωμένος, αυστηρός και ξένος προς τις ανάγκες του σύγχρονου ανθρώπου.
Το δεύτερο σενάριο θέλει τα ηνία της Εκκλησίας να αναλαμβάνει εξ αρχής ένας σχετικά νέος σε ηλικία Ιεράρχης χωρίς να στερείται όμως την εμπειρία της Εκκλησιαστικής διοίκησης, με νέες ιδέες και αντιλήψεις, προσεγγίζοντας την καθημερινότητα και τις ανάγκες της κοινωνίας ως ενεργό μέλος της και όχι ως παρατηρητής, με δυναμικό λόγο και ιδιαίτερες ικανότητες, έτοιμος να συγκρουστεί με κάθε πιθανό υπονομευτή του κύρους της.
«Η ζωή του κληρικού και ιδιαίτερα του Επισκόπου πρέπει να είναι καθαρή σαν κρύσταλλο, μόνο έτσι δεν θα δώσει ποτέ αφορμή σε κανέναν να τον χειραγωγήσει και να τον υποχρεώσει να κάνει εκπτώσεις και υποχωρήσεις στην διοίκηση και τον λόγο του», συμπληρώνει άλλος συνομιλητής μας με μακροχρόνια εμπειρία στην διοίκηση της Εκκλησίας και καταλήγει τονίζοντας: «Ένα προσόν που θα πρέπει κάθε Αρχιεπίσκοπος να διαθέτει έτσι ώστε να μην αποτελεί πιόνι… κανενός».
Ποιοι Αρχιερείς έχουν βλέψεις
Βλέψεις έχουν αρκετοί Αρχιερείς εν ενεργεία Μητροπολίτες, άλλοι ποντάροντας στις φιλικές σχέσεις και τα επικοινωνιακά τους τάλαντα, άλλοι στις πολιτικές τους γνωριμίες και άλλοι μόνο στην αφοσίωσή τους και την αγάπη τους για την Εκκλησία και τον Χριστό. Ονόματα που ακούγονται και ίσως συζητηθούν στο άμεσο μέλλον ή δούμε ηχηρές παρεμβάσεις τους το αμέσως επόμενο διάστημα είναι οι Μητροπολίτες Σύρου κ.Δωρόθεος, Μεσσηνίας κ.Χρυσόστομος, Αλεξανδρουπόλεως κ. Άνθιμος, Νέας Ιωνίας κ. Γαβριήλ και Δημητριάδος κ. Ιγνάτιος ο οποίος εκτέθηκε στις τελευταίες Αρχιεπισκοπικές εκλογές λαμβάνοντας τελικά επτά ψήφους.
Τέσσερις ισχυρές προσωπικότητες, ανάμεσά τους και ο Πατρών
Άγνωστες παραμένουν επίσης οι προθέσεις τεσσάρων ισχυρών προσωπικοτήτων της Ιεραρχίας, με ιδιαίτερη διείσδυση στην κοινωνία, με δυναμικές δημόσιες τοποθετήσεις και πλούσιο ποιμαντικό, κοινωνικό και πνευματικό έργο στις Μητροπόλεις τους, των Μεσογαίας κ.Νικόλαο, Πατρών κ.Χρυσόστομο, Πειραιώς κ.Σεραφείμ και Ναυπάκτου κ.Ιερόθεο. Υπενθυμίζουμε ότι οι Μητροπολίτες Πατρών Χρυσόστομος και Πειραιώς Σεραφείμ, έχουν θητεύσει στην νευραλγική θέση του Αρχιγραμματέα της Ιεράς Συνόδου επί Αρχιεπισκοπίας του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου κυρού Χριστοδούλου.
Η Εκκλησία στη χώρα μας αποτελεί έναν από τους πιο ισχυρούς πυλώνες, καθώς αντλεί δύναμη από το μεγαλύτερο μέρος του Ελληνικού λαού, τον οποίο και επηρεάζει, αφού στην πλειοψηφία του θρησκεύεται και σύμφωνα με τα δημοσκοπικά ευρήματα ο λαός αυτός συνεχίζει να εμπιστεύεται σε μεγάλο ποσοστό, κάτι το οποίο υπολογίζουν ιδιαίτερα τα αιρετά πρόσωπα στη χώρα μας που στοχεύουν στην αλίευση ψήφων. Αυτός είναι και ο λόγος που κατά καιρούς βλέπουμε να αναπτύσσεται ένα ιδιόμορφο φλερτ μεταξύ Εκκλησίας και Πολιτείας, μια σχέση αρκετές φορές προσχηματική, που εξυπηρετεί όμως και τα δύο μέρη. Έτσι ο ρόλος του καθενός αποκτά ιδιαίτερη ισχύ και απαιτεί… ευέλικτους χειρισμούς. Με λίγα λόγια καλό καπετάνιο!
Τα θέματα τα οποία θα κληθεί να διαχειριστεί στο άμεσο μέλλον η διοίκηση της Εκκλησίας, όπως αυτό του διαχωρισμού μεταξύ Κράτους και Εκκλησίας, της καταγραφής και αξιοποίησης της εκκλησιαστικής περιουσίας κ.α. έχουν ανάγκη από έναν ικανό, δραστήριο, μάχιμο καπετάνιο που δεν θα τον φοβίζουν οι φουρτούνες.
Η κριτική που δέχθηκε το τελευταίο διάστημα ο Αρχιεπίσκοπος κ.Ιερώνυμος από μερίδα Ιεραρχών για έλλειψη πρωτοβουλίας και σθένους ώστε να συγκαλέσει την Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος σχετικά με την αντιμετώπιση της πανδημίας και την δημιουργία ενιαίας γραμμής, άφησε περιθώρια στον κάθε Μητροπολίτη να εκφράσει την προσωπική του άποψη, να δημιουργήσει προσωπικό στρατό και έτσι να επέλθει σύγχυση στον κόσμο. Είναι η ίδια μερίδα Ιεραρχών που χαμηλοφώνως μιλούν για ανυπαρξία κεφαλής. Είναι η ίδια μερίδα που στρώνει το χαλί και κάνει λόγο για εξελίξεις στην διαδοχή του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Ιερωνύμου, ο οποίος κέρδισε τη μάχη με τον κορονοϊό και μας χαροποίησε όλους για αυτή του την νίκη, ωστόσο θα χρειαστεί να δώσει μάχη με τους επικριτές του στα έδρανα της Ιεράς Συνόδου.
Εξελίξεις που ο ίδιος Αρχιεπίσκοπος έδωσε αφορμή να φουντώσουν κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στην ενθρόνιση του νέου Μητροπολίτη Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ.Ιερωνύμου στις 29 Νοεμβρίου 2019 όπου αναφερόμενος στον παραιτηθέντα Μητροπολίτη πρώην Καλαβρύτων κ.Αμβρόσιο τόνισε: «Καμαρώνω την ηρωική του πράξη και θα ήθελα να τον μιμηθώ», προσθέτοντας «Μας δίνει με την δική του κίνηση ένα παράδειγμα μέσα στην Εκκλησία».
Οψόμεθα…
(από εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών)
