Του Δήμου Βερύκιου
Τα πυρηνικά των Αμερικανών και του ΝΑΤΟ μπορεί να έφυγαν από την Ευρώπη (Γερμανία – Ιταλία – Ελλάδα ) την αυγή του 21ου αιώνα, ωστόσο οι εγκαταστάσεις όχι μόνο παρέμειναν αλλά εκσυγχρονίζονται και συντηρούνται κατά τακτά χρονικά διαστήματα και είναι έτοιμες ανά πάσα στιγμή να δεχτούν και πάλι πυρηνικές κεφαλές σε περίπτωση που αναβιώσει η εποχή του ψυχρού πολέμου, κάτι που δεν θεωρείται καθόλου απίθανο.
Ανάμεσα στις εγκαταστάσεις φιλοξενίας πυρηνικών κεφαλών που εκσυγχρόνισαν οι ΗΠΑ είναι και αυτές στον Άραξο. Κατά την περίοδο 2016-2019 έγιναν εκτεταμένες εργασίες. Με
βάση τις σύγχρονες προδιαγραφές φύλαξης πυρηνικών έγινε η Α ´ Φάση συντήρησης και εκσυγχρονισμού των αμερικανικών αποθηκών και των καταφυγίων αεροσκαφών στην 116 Πτέρυγα Μάχης στον Άραξο. Επί της ουσίας παρέμεινε μόνο το τσιμεντένιο κέλυφος των εγκαταστάσεων και όλα τα υπόλοιπα άλλαξαν με σύγχρονα υλικά και εισαγόμενη Hitch τεχνολογία. Η δαπάνη συντήρησης, ύψους αρκετών εκατομμυρίων δολαρίων, επιβάρυνε τον Νατοϊκό προϋπολογισμό. Οι εν λόγω εργασίες συντήρησης στις πυρηνικές αποθήκες είχαν χαρακτηριστεί «άκρως απόρρητες» και παρακολούθησε κλιμάκιο αμερικανών αξιωματούχων.
Από το φθινόπωρο του 2019 οι πυρηνικές αποθήκες του Αράξου είναι και πάλι πανέτοιμες να υποδεχτούν -με περαιτέρω ασφάλεια- πυρηνικές κεφαλές.
Εξέλιξη που λαμβάνει ιδιαίτερη αξία λόγω της όξυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με τις ΗΠΑ αλλά και της αξίωσης πολλών γερουσιαστών (Ρεμπουμπλικανων και Δημοκρατικών) να αποσυρθούν οι ΗΠΑ από την βάση του Ιτσιρλίκ όπου μεταξύ άλλων βρίσκονται και πυρηνικές κεφαλές ! Επομένως εάν αποσυρθούν από την Τουρκία τα πυρηνικά όπλα αναπόφευκτα θα επιστρέψουν στην Ευρώπη και ίσως ένα μέρος αυτών στον Άραξο!
Το θέμα της επιστροφής των πυρηνικών στην Ευρώπη είχε ανοίξει δειλά – δειλά στις ΗΠΑ το 2016, αλλά λόγω του ότι ήταν προεκλογική περίοδος δεν είχε αποτυπωθεί με σαφήνεια η πρόθεση των Δημοκρατικών. Επίσης ούτε κατά την πρόσφατη προεκλογική εκστρατεία οι δυο μονομάχοι συμπεριέλαβαν στην ατζέντα τους το μέλλον του πυρηνικού οπλοστασίου.
Είναι γεγονός ότι η Ουάσινγκτον και η Μόσχα έχουν υπονομεύσει πολλές από τις συνθήκες αφοπλισμού οι οποίες υπεγράφησαν μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και αφορούσαν τόσο συμβατικά όσο και πυρηνικά όπλα.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του Μιχάηλ Γκορπατσόφ την Πρωτοχρονιά του20016 στο Σπίγκελ: « Η Μόσχα δεν εμπιστεύεται πλέον τη Δύση και η Δύση δεν εμπιστεύεται πλέον τη Μόσχα. Αυτό είναι τρομακτικό», προειδοποιώντας ότι στην περίπτωση που μία από τις δύο πλευρές χάσει την υπομονή της μέσα σ’ αυτήν την οξυμένη ατμόσφαιρα, «τότε δεν θα επιβιώσουμε κατά τα προσεχή έτη».
Λαμβάνοντας υπόψη ότι η πρόθεση των μεγάλων δυνάμεων για να επανεξοπλισμό των οπλοστασίων τους αφορά όχι μόνο τα συμβατικά αλλά και τα πυρηνικά τους όπλα, τότε η ανησυχία του τελευταίου ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης κάθε άλλο παρά υπερβολική μπορεί να θεωρηθεί.
Η Ουάσινγκτον, από την πλευρά της, μελετά εδώ και καιρό την εγκατάσταση πυραύλων που μπορούν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές στην Ευρώπη, όπως έκανε και το 1979, προκαλώντας τη μεγαλύτερη κρίση στο εσωτερικό της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας από την ίδρυσή της.
Η επιλογή του νεοεκλεγέντος Προέδρου Τζο Μπάιντεν να ορίσει τον Άντονι Μπλικεν προμηνύει ότι οι σχέσεις των ΗΠΑ με την Ευρώπη θα περνάνε και πάλι μέσα από το ΝΑΤΟ -με υποχρεώσεις και αξιώσεις- αντιμετωπίζοντας από κοινού τους σύγχρονους «εχθρούς» που για την Ουάσιγκτον δεν είναι άλλοι από την Ρωσία και την Κίνα..
Ήταν χαρακτηριστική η αντίδραση του Αντονι Μπλικεν όταν ο Τραμπ αποφάσισε να αποσύρει τους Αμερικανούς στρατιώτες από την Γερμανία . Εξοργισμένος είχε αναφωνήσει : « Ανόητο , ανόητο, ανόητο. Στρατηγικά χαμένος ! Αποδυναμώνει το ΝΑΤΟ και βοηθάει τον Πούτιν. Βλάπτει τη Γερμανία και το σημαντικότερο σύμμαχο μας στην Ευρώπη».
Η ιστορία των πυρηνικών στο Άραξο
Στην Ελλάδα οι αποθήκες πυρηνικών κεφαλών βρίσκονται στο αεροδρόμιο του Αράξου (116 Πτέρυγα Μάχης), όπου μέχρι το 2001 ήταν αποθηκευμένες 11 βόμβες μεγάλης πυρηνικής ισχύος.
Η απόσυρση των πυρηνικών απ’ τον Άραξο είχε γίνει υπό πλήρη μυστικότητα και με δρακόντεια μέτρα ασφαλείας από τους ίδιους τους Αμερικανούς χωρίς την συμμετοχή του προσωπικού του αεροδρομίου. Τότε η κίνηση αυτή είχε ερμηνευτεί ως τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου.
Η Ελλάδα μέχρι το 1974, διατηρούσε μια «πυρηνική μοίρα» αεροσκαφών F-104 που είχαν διαμορφωθεί για να φέρουν πυρηνικές κεφαλές και το προσωπικό ήταν κατάλληλα εκπαιδευμένο. Μετά την πτώση της δικτατορίας η Ελλάδα διέκοψε την δραστηριότητα της εν λόγω πυρηνικής μοίρας χωρίς ωστόσο να μπορεί να την διαλύσει. Η συγκεκριμένη μοίρα επί 28 χρόνια παρέμενε ανενεργή. Αν και ελάμβανε μέρος στις εθνικές αποστολές , ωστόσο δεν έπαιρνε μέρος σε ασκήσεις ή αξιολογήσεις των ΗΠΑ.
Το προσωπικό της πυρηνικής αποθήκης στον Άραξο ήταν αποκλειστικά αμερικανοί και διέμεναν εντός του αεροδρομίου σε ειδικά διαμορφωμένους κοιτώνες.
Τα πυρηνικά ήταν σε ειδικά φυλασσόμενες αποθήκες στον χώρο «διασποράς» του αεροδρομίου και οι μόνες ασκήσεις που γίνονταν, τουλάχιστον και μέχρι τα μέσα της 10ετίας του ’80, ήταν εικονικές μεταφορές απ’ την αποθήκη στην πίστα απογείωσης.
Κατά καιρούς όταν η Ελλάδα αγόραζε αμερικανικά μαχητικά αεροσκάφη (F16) οι ΗΠΑ πίεζαν ώστε ορισμένα απ’ αυτά να είναι ειδικά διαμορφωμένα για να μπορούν να φέρουν και πυρηνικά όπλα ! Ωστόσο οι ελληνικές κυβερνήσεις – κυρίως του ΠΑΣΟΚ που επί των ημερών του έγιναν οι περισσότερες και μεγαλύτερες αγορές αμερικανικών F-16- υποστήριζαν ότι απαντούσαν αρνητικά στο συγκεκριμένο ΝΑΤΟικό αίτημα.
Βεβαίως καμία κυβέρνηση της μεταπολιτευτικής Ελλάδας δεν είχε επιβεβαιώσει την ύπαρξη πυρηνικών. Ακολουθούσαν το αμερικανικό πρωτόκολλο περί των πυρηνικών που χαρακτηρίζεται «ΑΚΡΩΣ ΑΠΟΡΡΗΤΟ» και ουδεμία πληροφορία παρέχεται -τουλάχιστον επισήμως- για οτιδήποτε έχει σχέση με τα πυρηνικά.
(από εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών)
