Στα τέλη του 19ου αιώνα η Πάτρα, ζει ακόμη τη «χρυσή εποχή» της σταφίδας. Τα σπίτια της πόλης είναι ακόμη διώροφα και ισόγειες κατοικίες, ενώ ο θεσμός της προίκας των γυναικών είναι βαθιά ριζωμένος στα ήθη της εποχής. Ο παραπάνω συνδυασμός αποδεικνύεται θανατηφόρος στην περίπτωση μας, καθώς η απόφαση ενός πατέρα, που θέλει να παντρέψει την κόρη του, να επεκτείνει το πλινθόκτιστο σπίτι του προκαλεί μια τραγωδία με θύματα δύο νέους, που είχαν πάει να πιούν το κρασί τους, στο δίπλα οινοπωλείο.
Το τραγικό δυστύχημα συνέβη την Δευτέρα του Πάσχα του 1899 και συγκλόνισε την πόλη
Όπως μας πληροφορεί ο «Νεολόγος» των Πατρών, στο φύλλο της Τετάρτης 21ης Απριλίου 1899, «Το φρικαλέον συμβά της Δευτέρας του Πάσχα – Τέσσαρες άνθρωποι υπό τα ερείπια καταρρευσάσης οικίας». Όπως αναφέρει η εφημερίδα, το δυστύχημα έγινε «προχθές την πρωΐαν, ολίγον άνωθι της πλατείας Βασιλίσσης Όλγας και επί τινός παρόδου της μεγάλης οδού Κορίνθου – οδός Ζαΐμη […] κατέπεσε μικρά τις οικία, ήτις παρέσυρε και την πλησίον αυτής κειμένης και υπό τα ερείπια ταύτης εύρον φρικώδη θάνατον δύο ατυχή πλάσματα».
Τα αίτια της πτώσης
«Ο Κ. Σπ. έχων μικράν ισόγειον οικίαν, ηθέλησε να την επεκτείνη και αυξήση, επειδή επρόκειτο κατά ταύτας να υπανδρεύση την θυγατέρα του. Εσκέφθη προς τούτο ν’ ανεγείρη και έτερον διαμέρισμα επί των υπαρχουσών βάσεων της μικράς πλινθίνης οικίας του. Ο Νομομηχανικός εξέδωκε την απαιτούμενην άδειαν, ήρξατο δε η οικοδομή, χωρίς το κτίριον να στηρίζηται επί του μεσοτοίχου της διωρόφου οικίας, δηλαδή επί βάσεων σαθρών και όλως ανισχύρων.
Πως έπεσε το σπίτι
Ο «Νεολόγος» των Πατρών, κάνει εκτενή αναφορά στον τρόπο της πτώσης του σπιτιού, που παρέσυρε στον θάνατο δύο ανθρώπους. Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων: «Οι τεχνίται, άνθρωποι φαίνεται ολίγας έχοντες γνώσεις οικοδομικής χωρίς να εξετάσωσιν επί ποίων βάσεων ωκοδομούν, ήρχισαν ανεγείροντες επί των παλαιών πλινθίνων τειχών νέα τοιαύτα και μάλιστα εκ τούβλων. Το έργον ήτο σχεδόν εν τω περατούσθαι και μετ’ ολίγας ημέρας θα εγίνοντο οι γάμοι. Αλλά εκ των βροχών της τελευταίας εβδομάδος, τα παλαιά τείχη ήρχισαν να καθίστανται επί μάλλον ασθενή, μέχρις ότου επί τέλους προχθές περί την ενδεκάτην της μεσημβρίας κατέρρευσε μέρος αυτών. Μετά τούτο επηκολούθησε η κατάπτωσις όλου του καινουργούς μέρους και εν μιά στιγμή μετεβλήθη εις ερείπια η ανακαινοζομένη μικρά οικία.
Βρήκαν τον θάνατο στο οινοπωλείο
«Οι εκ τούβλων νέοι τοίχοι κατέπεσαν επί της πλησίον κειμένης ισογείου οικίας του Π. Τσιγουρή και παρά την οροφήν και το πλείστον σχεδόν ταύτης. Υπό την οικίαν του Τσιγουρή υπήρχε μικρόν υπόγειον εντός του οποίου αυτός ο ιδιοκτήτης είχε εναποθέσει δυο βαρέλια οίνου και επώλει ταύτα. Εις αυτό λοιπόν τον μικρόν οινοπωλείον μετέβησαν όπως πίωσιν, ολίγον προ της πτώσεως, οι Γ. Νυφάκος, Γ. Χρονόπουλος, Ν. Νιφάκος και Σπ. Τσιγουρής. Τρομερός κρότος προηγήθη της πτώσεως και μετ’ ολίγον οι εις το οινοπωλείον ευρισκόμενοι τέσσαρες άνθρωποι κατεκείντο υπό το βάρος των ερειπίων.
Στιγμές φρίκης
Το γεγονός της πτώσης του σπιτιού, όπως ήταν λογικό, έγινε αμέσως γνωστό στη συνοικία της Πάτρας και αμέσως οι περίοικοι έσπευσαν να δουν τι είχε συμβεί και να βοηθήσουν. Όπως γράφει στο ρεπορτάζ του ο «Νεολόγος» των Πατρών: «Όλη η συνοικία ειδοποιηθείσα εκ του φοβερού κρότου κατεταράχθη και φωναί σπαρακτικαί γυναικών μετέδιδον τον τρόμο και εκάλουν εις βοήθειαν τους γείτονας. Μετ’ ολίγα λεπτά της ώρας κόσμος περίλυπος και τρομασμένος είχε συναχθή προ των ερειπίων και όλοι ήρχισαν να παρέχωσι χείρα βοηθείας προς διάσωσιν των καταπλακωθέντων».
Έσκαβαν με τα χέρια για να τους βγάλουν
Εκείνη την εποχή, βέβαια, δεν υπήρχαν ούτε συνεργεία διάσωσης, ούτε καν η Πυροσβεστική Υπηρεσία για να ανασύρει τους εγκλωβισμένους. Οπότε το έργο αυτό, ανέλαβαν οι ένας στρατιώτης και ένας αστυφύλακας, που έτυχε να βρίσκονται κοντά, μαζί με τους υπόλοιπους πολίτες. Όσο για τα μέσα που χρησιμοποίησαν, ήταν οι αξίνες και τα χέρια τους. Όπως αναφέρει το ρεπορτάζ:
«Ο στρατιώτης Τ. Πικραμμένος μεθ’ ενός αστυφύλακος έσπευσαν πρώτοι και μετά παραδειγματικού ζήλου ερρίφθησαν εις τα ερείπια και επελάβοντο του έργου των. Μετά τινά λεπτά της ώρας εξήχθησαν μωλωπισμένοι, αλλά ζώντες οι Ν. Νιφάκος και Σπυρ. Τσιγουρής νέοι αμφότεροι ηλικίας 18 περίπου ετών. Όλων αι πρσπάθειαι εστράφησαν ακολούθως εις την διάσωσιν των δύο άλλων. Με αξίνας, με άλλα όργανα και με τας χείρας των ακόμη ανέσκαπτον τα ερείπια και μετά πάροδον πολήςώρας κατώρθωσαν επί τέλους ν’ ανασύρωσι και τους δύο άλλους τους Γ. Νιφάκον ηλικίας 23 ετών και Γ. Χρονόπουλον δεκαπενταετή. Αλλά τους εξήγαγον νεκρούς!! Οι οφθαλμοί των και το στάμα των ήσαν πλήρεις χώματος, τα χείλη των εξωγκωμένα, αι χείρες των συντετριμμέναι, αι όψεις των παραμορφωμέναι και επ’ αυτών είχε χαραχθή η αγωνία, ην διήλθον οι τάλανες (σ.σ. δυστυχείς), προσπαθούντες ν’ ανασείσωσι το πιέζον αυτούς βάρος και να αποφύγωσι τον θάνατον.
Η τραγική μάνα και το παιχνίδι της Μοίρας
Όπως διαβάζουμε στον «Νεολόγο» της εποχής, τα δύο θύματα ήταν, ο ένας «τέκνον της εν τη συνοικία Νεαπόλεως οικογένειας Νιφάκου». Όσο για τον Χρονόπουλο, ήταν υπάλληλος στην Αθήνα και είχε κατέβει στην Πάτρα για το Πάσχα, προκειμένου να επισκεφθεί τη γηραιά μητέρα του. Όπως γράφει ο «Νεολόγος»: «Ο δε Χρονόπουλος είχε μόνον γραίαν μητέρα, ης ήτο το μοναδικό στήριγμα. Από πενταετίας παρέμενεν εις Αθήνας ως υπάλληλος, ήλθε δε εις Πάτρας, όπως διέλθη πάρά τη μητρί του τα ημέρας του Πάσχα. Η δυστυχής γραία, όταν έμαθε, οποία συμφορά ενέσκηψεν επί της κεφαλής της, έσπευσεν επί του τόπου της καταστροφής. Ήτο η στιγμή καθ’ ήν εξήγαγον το πτώμα του υιού της. Προ του φρικώδους θεάματος εξέβαλε σπαρακτικήν κραυγήν και αμέσως έμεινεν ως στήλη άλος. Τη υπεσχέθηκαν, ότι ο υιός της ζη ακόμη και ηκολούθησε την άμαξαν μέχρι της οικίας της. Εκεί πλέον διεδραματίσθησαν σκηναί φρίκης, όταν η τάλαινα μήτηρ είδε διαψευσθείσας όλας τας ελπίδας της και είχε προ οφθαλμών νεκρόν τον προσφιλή της υιόν».
