Η έγκριση εμβολίων για την Covid-19 και η έναρξη εδώ και κάποιο διάστημα των εκστρατειών εμβολιασμού σε πολλές χώρες του πλανήτη γέννησαν την ελπίδα ότι ίσως αφήσουμε σε μερικούς μήνες πίσω μας τα χειρότερα της πανδημίας.
Ωστόσο, η σκέψη ότι πλησιάζει με τα εμβόλια το τέλος του εφιάλτη είναι μάλλον πρόωρη, αφού η διασπορά νέων παραλλαγών και μεταλλάξεων του κορωνοϊού – πιο λοιμογόνων, και ενδεχομένως πιο θανατηφόρων, πυροδοτεί νέες ανησυχίες, πόσω μάλλον που οι πληροφορίες για τους τρόπους άμυνας απέναντί τους είναι προς το παρόν περιορισμένες.
Από όλες τις παραλλαγές του κορωνοϊού, που κυκλοφορούν τρεις ειδικά προκαλούν τη μεγαλύτερη ανησυχία, η B.1.1.7., που πρωτοεντοπίστηκε στο Κεντ της Βρετανίας, η B.1.351 που ξεφύτρωσε στη Νότια Αφρική και η B.1.1.28.1 – ευρέως γνωστή ως P.1 – στη Βραζιλία. Ειδικοί και οι μέχρι τώρα έρευνες λένε ότι οι παραλλαγές αυτές είναι επικίνδυνες και μπορούν να εξαπλωθούν ευκολότερα από τις άλλες. Τα προκαταρκτικά ευρήματα δείχνουν ότι η βρετανική μετάλλαξη είναι κατά 56% πιο λοιμογόνος.
Πώς επηρεάζει η ανακάλυψη των νέων μεταλλάξεων του κορωνοϊού τα εμβόλια
Τα εμβόλια εκπαιδεύουν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίζει λοιμογόνα παθογόνα και να αποφεύγει μελλοντικές επιθέσεις τους, δηλαδή λειτουργούν εμποδίζοντας την εισβολή του ιού στον οργανισμό και την πρόκληση βλάβης.
Αν και τα περισσότερα εμβόλια έχουν σχεδιαστεί να λειτουργούν υπό σωρεία καταστάσεων – εξ ου και το μεγάλο διάστημα που απαιτείται για την ανάπτυξή τους, ορισμένα απαιτούν αναβάθμιση ή ενισχυτικές δόσεις για να διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του εμβολίου για την γρίπη. Κάθε χρόνο, καθώς ανακαλύπτονται νέα στελέχη του ιού της γρίπης, τα εμβόλια για τη γρίπη συχνά αναβαθμίζονται ή επιστρατεύονται πρόσθετες δόσεις για να εμποδίσουν ένα άτομο να νοσήσει. Το ίδιο συμβαίνει και με πολλά άλλα εμβόλια. Ωστόσο, το πρόβλημα με τα εμβόλια για την Covid019 είναι ότι πολλά εξ’ αυτών αναπτύχθηκαν όχι μόνον με πειραματικούς τρόπους αλλά και ταχύτερα από ποτέ.
Είναι αποτελεσματικά τα εμβόλια έναντι όλων των μεταλλάξεων;
Η Covid-19 είναι μια νόσος που εμφανίστηκε μόλις πριν από έναν χρόνο κι ακόμη οι επιστήμονες μαθαίνουν πολλά γι’ αυτήν, ενώ τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται εναντίον της αυτή τη στιγμή είναι σε μεγάλο βαθμό πειραματικά.
Τα περισσότερα απ’ αυτά που χρησιμοποιούνται τώρα αναπτύχθηκαν σε μια περίοδο που δεν είχαν ξεφυτρώσει αυτές οι λοιμογόνες παραλλαγές – ειδικά η νοτιοαφρικανική και η βρετανική -. Ωστόσο, σύμφωνα με το αμερικανικό CDC τα περισσότερα προσφέρουν αυτή τη στιγμή προστασία έναντι όλων των παραλλαγών του κορωνοϊού – αν και οι έρευνες συνεχίζονται και δεδομένου ότι πρόκειται για έναν σχετικά νέον ιό, δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι αυτό ισχύει.
Ως εκ τούτου ίσως είναι ακόμη νωρίς να προβλεφθεί έναντι ποίων μεταλλάξεων μπορούν να προσφέρουν ποια εμβόλια προστασία.
Θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά τα εμβόλια;
Όσο υψηλότερη είναι η αποτελεσματικότητα και η λειτουργικότητα ενός εμβολίου, τόσο μεγαλύτερη είναι η προστασία που λαμβάνουμε.
Κι ενώ συνεχίζεται η ανάλυση των πληροφοριών που έχουν συγκεντρωθεί μέχρι στιγμής, ορισμένοι ειδικοί θεωρούν ότι τα εμβόλια θα παρέχουν μεν προστασία έναντι του νέου κορωνοϊού, αλλά ίσως δεν θα είναι τόσο αποτελεσματικά. Ειδικά όσον αφορά στο νοτιοαφρικανικό στέλεχος, οι αναλύσεις από την αποτελεσματικότητα των εμβολίων δείχνουν μια σημαντική πτώση, λέει ο διευθυντής του Scripps Research Translational Institute του Σαν Ντιέγκο, Έρικ Τοπόλ, πράγμα που σημαίνει κατά τον ίδιο ότι η προσοχή θα πρέπει πλέον να εστιαστεί στην ανάπτυξη νέων, προσαρμοσμένων εμβολίων ή ενισχυτικών δόσεων, που θα αντιμετωπίζουν καλύτερα το νοτιοαφρικανικό στέλεχος.
Ορισμένες παρασκευάστριες εταιρείες έχουν κάνει κλινικές δοκιμές και έρευνες για να καθορίσουν αν τα εμβόλιά τους παραμένουν αποτελεσματικά. Oι Pfizer / BioNTech, τα εμβόλια των οποίων χρησιμοποιούνται σε Ευρώπη, ΗΠΑ και Βρετανία, δημοσίευσαν προκαταρκατικές μελέτες που υποδεικνύουν ότι το εμβόλιό τους παραμένει αποτελεσματικό έναντι της βρετανικής και της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης. Αλλά και η Moderna ανακοίνωσε ότι το εμβόλιό της κατά της Covid-19 παρήγαγε αντισώματα που εξουδετερώνουν τον ιό στις εργαστηριακές δοκιμές εναντίον των νέων στελεχών του κορωνοϊού που ταυτοποιήθηκαν πρώτα στη Βρετανία και τη Νότια Αφρική.
Σύμφωνα με τον Πίτερ Χότεζ, πρύτανη της Εθνικής Σχολής Τροπικής Ιατρικής του Baylor College of Medicine «όλοι οι παραγωγοί εμβολίων καλούνται τώρα να λάβουν αποφάσεις» αναφορικά με τα επόμενα βήματά τους. Κατά τον ίδιο οι φαρμακευτικές εταιρείες θα μπορούσαν να ξεκινήσουν την ανάπτυξη νέων, «διδύναμων», όπως λέγονται, εμβολίων, που θα περιέχουν δύο συστατικά για να διεγείρουν την ανοσοαπόκριση έναντι του αρχικού στελέχους και του νοτιοαφρικανικού, ή να διατηρήσουν τα υφιστάμενα εμβόλια και να αναπτύξουν ενισχυτικές δόσεις για την παραγωγή αντισωμάτων κατά των νέων παραλλαγών.
Γιατί πρέπει να κάνουμε το εμβόλιο για την Covid-19
Η παρουσία μεταλλάξεων δεν αποτελεί λόγο για να μην εμβολιαστεί ο πληθυσμός, λένε οι ειδικοί, αφού ο εμβολιασμός είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους διασφάλισης προστασίας έναντι ενός ιού που έχει προκαλέσει τον θάνατο εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Παράλληλα είναι κι ένας «ασφαλέστερος» και πιο καθησυχαστικός τρόπος επιστροφής σε μια μορφή κανονικότητας – πάντα με προφυλάξεις. Ακόμη κι όσοι διατηρούν αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των εμβολίων θα πρέπει να θυμούνται, σημειώνουν οι ειδικοί, ότι τα εμβόλια παραμένουν αρκετά ισχυρά για να φρενάρουν τη διασπορά του κορωνοϊού και να αυξήσουν τις πιθανότητες να μην μολυνθούμε. Εξάλλου, όπως υπογραμμίζουν, με τον εμβολιασμό προστατεύουμε και τα άτομα του περιβάλλοντός μας, ανάμεσά τους κι εκείνα που ίσως αδυνατούν να κάνουν το εμβόλιο, αλλά κινδυνεύουν να μολυνθούν από το νέο κορωνοϊό, ή κάποια μετάλλαξή του. Την ίδια ώρα, τονίζουν, δεν επιτρέπεται εφησυχασμός καθώς οι πιο λοιμογόνες παραλλαγές του κορωνοϊού πιθανώς να αυξήσουν τα ποσοστά θνητότητας, λόγος για τον οποίο θα πρέπει οι πολίτες να συνεχίσουν τα μέτρα του social distancing, να φορούν μάσκες, να περιορίσουν την έκθεσή τους σε πιθανούς κινδύνους και όταν μπορέσουν, να εμβολιαστούν.
Πηγή: iefimerida.gr
