Ο εμβολιασμός είναι η μόνη μας ελπίδα για να τελειώσει κάποια στιγμή η πανδημία που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Ωστόσο τα εμβόλια δεν μας προστατεύουν απολύτως από τον επικίνδυνο ιό, όπως αποδεικνύουν και τα περιστατικά νέων μολύνσεων σε άτομα που είχαν εμβολιαστεί. Πόσο πιθανό είναι όμως να συμβεί κάτι τέτοιο;
Μια πρώτη απάντηση σε αυτό δίνει μια νέα, μεγάλη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε δύο κορυφαία αμερικανικά νοσηλευτικά κέντρα. Οι ερευνητές εξέτασαν χιλιάδες υγειονομικούς που είχαν κάνει μία ή και τις δύο δόσεις των εμβολίων mRNA. Έτσι κατόρθωσαν να εντοπίσουν μεταξύ τους ακόμα και τα ασυμπτωματικά κρούσματα της μεταεμβολιαστικής λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός.
«Κατορθώσαμε να καταγράψουμε τα κρούσματα λοιμώξεων στην αληθινή ζωή, εν μέσω της κορύφωσης της πανδημίας», δήλωσε η επικεφαλής ερευνήτρια Dr Jocelyn Keehner, λοιμωξιολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο (UCSD). «Και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον και στα δύο κέντρα είναι υποχρεωτικός ο καθημερινός έλεγχος για συμπτώματα της νόσου Covid-19 στο προσωπικό, τους ασθενείς και τους επισκέπτες. Δεύτερον διότι τα εν λόγω κέντρα έχουν πολύ υψηλή ικανότητα διενέργειας τεστ για την ανίχνευση του ιού».
Όπως εξήγησε, το συμπέρασμα της μελέτης ήταν πως είναι μικρός ο απόλυτος κίνδυνος για τους υγειονομικούς που έχουν εμβολιαστεί πλήρως. Δεν είναι όμως αμελητέος.
Τι έδειξε η μελέτη
Οι υγειονομικοί που εντάχθηκαν στη μελέτη είχαν κάνει τα εμβόλια της Pfizer ή της Moderna. Ο εμβολιασμός έγινε μεταξύ 16 Δεκεμβρίου 2020 και 9 Φεβρουαρίου 2021. Συνολικά επρόκειτο για 36.659 υγειονομικούς. Οι 28.184 από αυτούς (το 77%) ήταν πλήρως εμβολιασμένοι, δηλαδή είχαν κάνει και τις δύο δόσεις του εκάστοτε εμβολίου.
Από τους υγειονομικούς αυτούς, συνολικά 379 βρέθηκαν θετικοί στον κορωνοϊό τουλάχιστον μία ημέρα μετά τον εμβολιασμό.
Στην πλειονότητα των περιπτώσεων (στο 71%) τα θετικά κρούσματα καταγράφηκαν μέσα στις δύο πρώτες εβδομάδες από την πρώτη δόση. Στην πραγματικότητα, οι 270 από τους υγειονομικούς που κόλλησαν, βρέθηκαν θετικοί 1-14 ημέρες μετά την πρώτη δόση του εμβολίου.
Όταν ολοκληρώθηκε ο εμβολιασμός (έγινε και η δεύτερη δόση), ο κορωνοϊός ανιχνεύθηκε σε 37 υγειονομικούς. Από αυτούς:
Οι 22 είχαν θετικό αποτέλεσμα στο μοριακό τεστ 1 έως 7 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση
Οι 8 βρέθηκαν θετικοί 8 έως 14 ημέρες μετά τη δεύτερη δόση
Οι 7 βρέθηκαν θετικοί 15 ή περισσότερες ημέρες μετά τη δεύτερη δόση, όταν είναι πια μέγιστη η προστασία που παρέχει το εμβόλιο
Πιο αναλυτικά, μέχρι τις 9 Φεβρουαρίου 2021, συνολικά 5.455 υγειονομικοί στο ένα νοσηλευτικό κέντρο και 9.535 στο άλλο, είχαν λάβει τη δεύτερη δόση τουλάχιστον δύο εβδομάδες νωρίτερα. Επομένως, το ποσοστό της θετικότητας μετά το χρονικό όριο όπου ο εμβολιασμός θεωρείται ότι παρέχει την μέγιστη προστασία, ήταν 0,05%.
Η πρακτική σημασία
Πρακτικά, τα προαναφερθέντα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο απόλυτος κίνδυνος να μας προσβάλλει ο κορωνοϊός μετά τον εμβολιασμό είναι 1%. Η πιθανότητα αυτή είναι μικρή, αλλά μεγαλύτερη από εκείνη που είχαν δείξει οι κλινικές μελέτες με τα εμβόλια, λένε οι ερευνητές.
Στις μελέτες όμως δεν είχαν συμμετάσχει μόνο υγειονομικοί, αλλά εργαζόμενοι όλων των κατηγοριών. Η διαφορά αυτή είναι σημαντική, διότι «οι υγειονομικοί έχουν πολύ υψηλότερο ποσοστό έκθεσης στον κορωνοϊό απ’ ό,τι ο γενικός πληθυσμός», εξήγησε η ερευνήτρια Dr. Lucy Horton, αναπληρώτρια καθηγήτρια Λοιμωξιολογίας στο UCSD.
Επιπλέον, ο κίνδυνος παρουσιάζει διακύμανση από δόση σε δόση. Είναι μέγιστος μετά την πρώτη δόση του εμβολίου και ιδίως τις πρώτες μέρες. Ύστερα σταδιακά μειώνεται και δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση είναι ελάχιστος, αν και υπαρκτός.
Εν κατακλείδι, «ο πλήρης εμβολιασμός παρέχει σημαντικότατη προστασία έναντι της λοίμωξης που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός. Δεν εκμηδενίζει όμως τον κίνδυνο μόλυνσης. Αυτό υπογραμμίζει την κλινική σημασία που έχει η συνέχιση των μέτρων ανάσχεσης της πανδημίας», τόνισε η ερευνήτρια Dr. Francesca Torriani, καθηγήτρια Κλινικής Ιατρικής στο UCSD.
Με άλλα λόγια, ακόμα κι όταν ολοκληρωθεί ο εμβολιασμός μας πρέπει να συνεχίσουμε να φοράμε μάσκα και να τηρούμε τις αποστάσεις ασφαλείας. Αυτό πρέπει να συνεχιστεί έως ότου εμβολιαστεί η πλειονότητα του πληθυσμού, λένε οι ειδικοί.
Η νέα μελέτη δημοσιεύθηκε στις 23 Μαρτίου στην ιατρική επιθεώρηση New England Journal of Medicine.
