Κι όμως, η Χάγη έχει τη δική της ιστορία…

24.01.2021 / 21:05
Karamanlis Demirel

Του Διονύση Ζακυνθινού

Δεν είναι η πρώτη φορά που εκφράζεται η πρόθεση της Ελλάδας για από κοινού προσφυγή με την Τουρκία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τη διευθέτηση ελληνοτουρκικών διαφορών, αν και αξίζει να σημειωθεί ότι η σχετική τοποθέτηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έγινε παραμονές της έναρξης των διερευνητικών συνομιλιών με την Τουρκία.   

Στο παρελθόν, οι δύο πλευρές έφτασαν μια ανάσα πριν από την προσφυγή στη Χάγη, αλλά αυτή δεν έγινε ποτέ, καθώς η Άγκυρα έκανε τελικά πίσω.   

Όμως, ας ξεκινήσουμε από τα βασικά. Δόγμα της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής είναι ότι η διευθέτηση της υφαλοκρηπίδας συνιστά τη μοναδική διαφορά μας με την Τουρκία. Κι αυτή, κρατάει σχεδόν μισό αιώνα. 

Ξεκινώντας μια σύντομη αναδρομή στο χρονικό  της εν λόγω ελληνοτουρκικής τριβής, πηγαίνουμε 46 χρόνια πίσω.  

Το 1975 οι σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας βρίσκονταν στο χειρότερο σημείο τους. Είχε προηγηθεί η εισβολή των Τούρκων στην Κύπρο, ενώ η γειτονική χώρα αμφισβήτησε για πρώτη φορά τον ελληνικό εναέριο χώρο, θέτοντας και ζήτημα υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο.

Κι όλα αυτά, με τον τότε Αμερικανό πρόεδρο Τζέραλντ Φορντ και τον τότε υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ να επιθυμούν διακαώς το τέλος του εμπάργκο όπλων κατά της Τουρκίας, το οποίο είχε επιβάλλει το αμερικανικό Κογκρέσο στην Άγκυρα ως κύρωση για την εισβολή στην Κύπρο.

Στις 27 Ιανουαρίου του 1975 η ελληνική κυβέρνηση υπέβαλε για πρώτη φορά επισήμως πρόταση στην κυβέρνηση της Τουρκίας για την (από κοινού) παραπομπή του θέματος της υφαλοκρηπίδας στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Αλλά η απάντηση της Άγκυρας ήρθε με ένα μπαράζ παραβιάσεων του εθνικού εναέριου χώρου, μεταξύ 6 και 10 μιλίων, αι παραβάσεις του FIR Αθηνών.

Τελικά, στις 31 Μαϊου του 1975, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής συναντήθηκε στις Βρυξέλλες με τον Τούρκο πρωθυπουργό Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ. Στην ατζέντα των συζητήσεων μπήκαν το Κυπριακό, το καθεστώς των νησιών του Αιγαίου, η υφαλοκρηπίδα και ο εναέριος χώρος.

Η τουρκική αντιπροσωπεία, αφού αναφέρθηκε στο Κυπριακό τονίζοντας πως επιδιώκει συμφωνία για την αποδοχή διζωνικής ομοσπονδίας, ζήτησε τη χάραξη μιας νέας ζώνης ελέγχου των αεροπορικών πτήσεων (FIR), ακριβώς στη μέση του Αιγαίου, καθώς επίσης και την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του.

Αυτό ακριβώς που εξακολουθεί να ζητά η Άγκυρα και σήμερα.

Και σε σχέση με την υφαλοκρηπίδα, ισχυρίστηκε πως «η Ελλάς διά της γραμμής που ακολουθεί διεκδικεί δι’ εαυτήν το δικαίωμα της εκμεταλλεύσεως διά το σύνολον του Αιγαίου. Αυτό όμως δεν είναι δίκαιον  και πρέπει να εξευρεθεί η ορθή λύσις, μέσω διαπραγματεύσεων».

Ο Καραμανλής απάντησε πως το θέμα δημιουργήθηκε από την Τουρκία, «παρά ταύτα η Ελλάς διά να δείξη την καλήν της πίστιν επρότεινε την προσφυγήν εις το Δικαστήριον της Χάγης».

Το κοινό ανακοινωθέν ήταν ξεκάθαρο: «Οι δύο πρωθυπουργοί είχαν την ευκαιρία κατά την συνάντησίν των να προβούν εις ανασκόπησιν των προβλημάτων, τα οποία προεκάλεσαν την παρούσαν κατάστασιν εις τα σχέσεις των δύο χωρών. Απεφάσισαν ότι τα προβλήματα ταύτα πρέπει να επιλυθούν ειρηνικώς μέσω διαπραγματεύσεων και όσον αφορά το θέμα της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου, μέσω του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης».

Δυστυχώς, όμως, το ανακοινωθέν δεν έφερε υπογραφές. Έτσι, όταν χρησιμοποιήθηκε από την Ελλάδα κατά τη μονομερή προσφυγή της, το 1976, για να αποδείξει ότι υπήρχε και η συναίνεση της Τουρκίας, αυτό δεν έγινε δεκτό.

Με τους Τούρκους να κάνουν τελικά πίσω, ξέσπασε η ελληνοτουρκική κρίση του 1976. Ήταν η εποχή που ο Ανδρέας Παπανδρέου προέτρεψε να βυθίσουμε το «Χόρα».

Ο ίδιος, ως πρωθυπουργός, στην επόμενη ελληνοτουρκική κρίση του 1987 επέδειξε μια αποφασιστική στάση, προειδοποιώντας ότι οι Ένοπλες Δυνάμεις θα βύθιζαν το «Σισμίκ», αν επιχειρούσε να κάνει έρευνες εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων.

ΠΗΓΗ: ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ ΝΕΟΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΠΑΤΡΩΝ

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα