Toυ Αλέξη Γκλαβά
Στις 15 Ιουνίου 1994, έφυγε από την ζωή ο Μάνος Χατζιδάκις. Αν ζούσε, την περασμένη Πέμπτη (23/10), θα συμπλήρωνε τα 95 του. Το κείμενο που ακολουθεί, γράφτηκε σαν ένα κεράκι στην μνήμη του πέρυσι, στα 25 χρόνια από τον θάνατό του, αλλά αποσύρθηκε πριν δημοσιευτεί, λόγω του προσωπικού του χαρακτήρα. «Ανακαλύπτωντάς» το φέτος, απεφάσισα το αντίθετο. Γιατί, πέραν του προσωπικού χαρακτήρα, δείχνει ένα κομμάτι της προσωπικότητας και του ήθους του συνθέτη.
Πρώτα χρόνια της 10ετίας του ’90. Ήμουν στον ρ/σ «Φάρος 8.95» της Πάτρας, κάνοντας μια εκπομπή με τον τίτλο «Τραγούδια χαμηλόφωνα και μουσικές θλιμμένες», με τους φίλους να με τρολάρουν συμπληρώνοντας «με χορηγό τα ξυραφάκια Wilkinson». Ήταν ακόμα η εποχή που ακούγονταν και τέτοια τραγούδια στο ραδιόφωνο.
Η διαμάχη του Μάνου Χατζιδάκι με την «Αυριανή» (ένας πόλεμος που ξεκίνησε υπογείως το 1985 και κηρύχτηκε «επίσημα» την 7 Σεπτεμβρίου του 1987), συνεχίζεται αμείωτη. Και τότε ο συνθέτης δηλώνει ότι απαγορεύει να παίζονται τραγούδια του στο ραδιόφωνο.
Σοκ. Η εκπομπή τινάζεται στον αέρα. Αποφασίζω να του στείλω μια επιστολή, ζητώντας του την άδεια να παίζω (έστω κάποια) τραγούδια του. Την έγραψα, ανέφερα την δομή, το σκεπτικό και το περιεχόμενο της εκπομπής, κλείνοντας με την υπόσχεση ότι, θα υπακούσω στην απόφασή του εάν δεν εγκρίνει το αίτημά μου, ή εάν δεν λάβω απάντηση σε κάποιο λογικό χρονικό διάστημα. Η επόμενη εκπομπή, έγινε χωρίς –έστω και μία νότα- του Χατζιδάκι.
Μερικές μέρες μετά, χτύπησε το τηλέφωνο. Ήταν η κ. Βίκυ Γαλάτου, συνεργάτης του συνθέτη στον «Σείριο» (τότε), η οποία, σε μια σύντομη συζήτηση, μου ανεκοίνωσε ότι, «ο κ. Χατζιδάκις είδε με συμπάθεια την επιστολή σας και σας επιτρέπει να παίζεται τραγούδια του»! Θρίαμβος!!!
Πέρασαν κάπου πέντε ή έξι μήνες από τότε. Και μια μέρα, το τηλέφωνο ξαναχτύπησε και στην άλλη άκρη της γραμμής ήταν και πάλι η κ. Γαλάτου. Ο Μάνος Χατζιδάκις, θα κατέβαινε στην Πάτρα με την «Ορχήστρα των Χρωμάτων» για μια συναυλία στο Δημοτικό θέατρο. Η κ. Γαλάτου με ενημέρωσε για το γεγονός προσθέτοντας: «Θα υπάρχει μία πρόσκληση στο ταμείο στο όνομά σας και σας παρακαλώ, μετά το τέλος της συναυλίας μην φύγετε, ο κ. Χατζιδάκις θέλει να σας γνωρίσει»!!!
Μετά το τέλος της συναυλίας πήγα στο καμαρίνι συνοδευόμενος από την κ. Γαλάτου. Η εικόνα. Ο Μάνος Χατζιδάκις, κάθιδρος, καθισμένος σε μία καρέκλα να σκουπίζει τον ιδρώτα του με μία πετσέτα. Η κ. Γαλάτου με σύστησε και απεχώρησε. Εγώ… ψέλλισα ένα «καλησπέρα… συγχαρητήρια…» και πέραν τούτου, απλώς δεν θυμάμαι. Tabula raza. Από την σημαντικότερη –ίσως- συνάντηση της ζωής μου, δεν μπορώ να ανακαλέσω οτιδήποτε. Ούτε καν πόση ώρα έμεινα μαζί του. Ένα γιγάντιο κενό μνήμης. Ένα λευκό σεντόνι. Όμως, ήταν η πρώτη φορά που ο Μάνος Χατζιδάκις, ανέβηκε στην κορυφή της εκτίμησής μου! Στο «Εικονοστάσιο Ανωνύμων Αγίων» που θα ‘λεγε κι ο Γιάννης Ρίτσος. Δείχνοντας την «πάστα» του ανθρώπου… Ένας ογκόλιθος να θέλει να γνωρίσει μια πετρούλα. Έναν άσημο μουσικό παραγωγό ενός επαρχιακού ραδιοφώνου. Μόνο και μόνο γιατί είχε σεβαστεί την (ακραία ίσως) επιθυμία του.
Υ.Γ.: Ήταν το 2002 στο ιερόν κοίλον της Επιδαύρου, όταν στο διάλειμμα ανάμεσα στις Ευριπίδειες «Βάκχες» του Θόδωρου Τερζόπουλου και τον Σοφόκλειο «Οιδίποδα τύρρανο» του Ταντάσι Σουζούκι, άκουσα πίσω μου μια φωνή που κάτι μου θύμιζε! Στρεφόμενος είδα την πιανίστα Ιρίνα Καρπούχινα, (παλιά γνωστή από τις καθόδους της στην Πάτρα με τον Νίκο Κυπουργό). Μιλήσαμε λίγο και μου σύστησε τον συνοδό της. Ήταν ο Γιώργος Θεοφανόπουλος-Χατζιδάκις! Τους είπα την ιστορία και αυτός, μου υποσχέθηκε ότι θα ψάξει στα κατάλοιπα του Χατζιδάκι να βρει την επιστολή μου και να μου στείλει ένα αντίγραφο, συμπληρώνοντας: «Ο Μάνος δεν πετούσε τίποτα»! Δεκαοκτώ χρόνια μετά, ακόμα την περιμένω!
