Η διαρκώς απρόβλεπτη Ευτυχία Γιαννάκη μιλά στον «Ν»

18.09.2022 / 0:30
giannaki_1

Συνέντευξη στον Μιχάλη Παπαγεωργίου

Κάθε βιβλίο που περνά στην αιωνιότητα της συγγραφικής neverland, προσθέτει και έναν ρούμπο, ένα ακόμα χάραγμα στο δέντρο της γραφής της.

Η Ευτυχία Γιαννάκη εφευρίσκει συνεχώς τον εαυτό της  από βιβλίο σε βιβλίο και αποτελεί πλέον μια ξεχωριστή περίπτωση στο χώρο της «αστυνομικής» λογοτεχνίας. Τα εισαγωγικά χρησιμοποιούνται γιατί η ίδια σαμποτάρει με πανουργία το μεσογειακό νουάρ και δίνει κάτι φρέσκο, κάτι που απαιτεί κολύμπι σε αχαρτογράφητα νερά και δύναμη στο κράτημα της αναπνοής.

Στο νέο της μυθιστόρημα «Οι ναυαγοί του Αυγούστου» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Ίκαρος»  όλα ξεκινάνε από μια φράση:  «Ξέρω ποιος σκότωσε τον Ταχτσή».

Ένας καθηγητής του Ποινικού Δικαίου, υποψήφιος για την Ακαδημία Αθηνών, βρίσκεται νεκρός στη μονοκατοικία του στο Ψυχικό, δίπλα σε γυναικεία ρούχα, σε έναν τόπο εγκλήματος που μοιάζει με θεατρικό σκηνικό. Ο αστυνόμος Χάρης Κόκκινος επιστρέφει εσπευσμένα από τις διακοπές του στην Πάρο σε μια φλεγόμενη πόλη, για να βρεθεί αντιμέτωπος με μια περίπλοκη υπόθεση, που ξεδιπλώνεται σαν μια μεγάλη παρτίδα σκάκι. Θα χρειαστεί να φωτιστεί το παρελθόν, η μυστική ζωή θυτών και θυμάτων, αλλά και του ίδιου του αστυνόμου, προκειμένου να ξετυλιχτεί το κουβάρι αυτής της υπόθεσης, που τον φέρνει αντιμέτωπο με τον μικρόκοσμο του πανεπιστημίου, με κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών, σχέσεις εξουσίας, πάθους και εκδίκησης, στόματα που παραμένουν ερμητικά κλειστά, όταν χρειάζεται να προστατεύσουν το δικό τους μυστικό, και σκιές που κυκλοφορούν στο υπόγειο δίκτυο των αγωγών της Αθήνας.

Μίλησα με τη συγγραφέα για τους αιώνιους ναυαγούς, τις παρτίδες σκάκι με τους ήρωες της και το μάταιο κούνημα  σημαίας της αποτυχίας.  

Η διαρκώς απρόβλεπτη Ευτυχία Γιαννάκη μιλά στον «Ν» 2

Σκεφτόμουν πως πέρυσι συνομιλώντας, εκτός πλαισίου της συνέντευξης, μου είχες εκμυστηρευτεί ότι θα απολάμβανα έκπληξη με το στόρι του βιβλίου. Μάλλον ο τίτλος ήταν η μεγάλη μου χαρά γιατί το παράσημο του «Ναυαγού του Αυγούστου» έφτυσα αίμα για να το αποκτήσω. Με ένα άγγιγμα συνδρόμου Στοκχόλμης, θα σε ρωτούσα αν όλοι είμαστε με τον τρόπο μας, ναυαγοί;

Είμαστε όλοι ναυαγοί σε αυτή τη γωνιά του πλανήτη, όσο παλεύουμε με το χάος της και τα πάθη μας. Σε αυτή τη μάχη νομίζω ότι εστιάζει το βιβλίο με αφορμή τη δολοφονία ενός Καθηγητή Πανεπιστημίου στη μονοκατοικία του στο Ψυχικό. Πρόκειται για μια δαιδαλώδη υπόθεση που για τον αστυνόμο Χάρη Κόκκινο και την ομάδα του φέρνει ξανά στο προσκήνιο την ανεξιχνίαστη δολοφονία του συγγραφέα Κώστα Ταχτσή. Μέσα σε ένα φλεγόμενο και ασφυκτικό σκηνικό, αφού η ιστορία διαδραματίζεται στην Αθήνα πέρυσι τον Αύγουστο με τη μεγάλη φωτιά στο Τατόι, καλούνται όλοι να βγάλουν άκρη σε μια ιστορία που τους φέρνει αντιμέτωπους με μια μεγάλη παρτίδα σκάκι, μυστικά, κλειστά στόματα, κύκλους εξουσίας, κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών και τελικά τις σκιές στο υπόγειο δίκτυο των αγωγών της Αθήνας. Ένα νήμα που διατρέχει όλες τις κοινωνικές τάξεις και το πάθος που καίει και σαρώνει τα πάντα εντός μας και γύρω μας βρίσκονται στον πυρήνα αυτής της ιστορίας.


Απλώνεις μια τεράστια σκακιέρα και δίνεις ρόλους σε ήρωες- πιόνια. Ποιος παίζει το μεγάλο παιχνίδι τελικά; Τι σε οδήγησε σε αυτόν τον μαίανδρο κινήσεων και αποφάσεων;

Υπάρχει μια παρτίδα κάτω από την παρτίδα και όπως διαπιστώνει ο Κόκκινος, τελικά η παρτίδα είναι ο παίχτης. Χρειάζεται να καθίσεις δίπλα στον αντίπαλο και όχι απέναντί του προκειμένου να καταλάβεις το παιχνίδι του, να συμμαχήσεις πιθανόν με τον εχθρό σου και να δοκιμάσεις τα όριά σου, όχι μόνο τα λογικά, αλλά και τα ψυχοσυναισθηματικά για να αντιληφθείς το παιχνίδι του και το παιχνίδι σου. Αυτό καλείται να κάνει και ο αναγνώστης. Και πριν από αυτόν βεβαίως ο συγγραφέας. Η ιστορία που πυροδοτείται με αφορμή ένα έγκλημα δεν έχει ως στόχο μόνο να αποκαλύψει μόνο τον δολοφόνο και τα κίνητρά του, αλλά να γεννήσει ερωτήματα για την κοινωνική συνθήκη, να δοκιμάσει τα ηθικά και τα λογικά μας όρια, να μας βάλει να πειραματιστούμε με τον εαυτό μας, με τους μύχιους φόβους μας, τους καθρέφτες, τις σιωπές μας και όσα τελικά αποφασίζουμε να πούμε ή να κάνουμε.


Φέτος με τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού δόθηκε κίνητρο μεγαλύτερο για διακοπές στην ταλαιπωρημένη Εύβοια. Στη αρχή μου φάνηκε παράδοξο αλλά μετά κατάλαβα λίγο παραπάνω το συμβολισμό της κίνησης. Η καμένη γη είναι κίνητρο για να ανθήσεις; Πώς κάνεις το μαύρο το βασικό χρώμα της παλέτας;

Όλα τα χρώματα χρειάζονται στην παλέτα. Στο νουάρ μπορεί να πέφτει λίγο παραπάνω μαύρο, αφού εστιάζει κανείς σε ένα άκρο, στο σκοτάδι που κουβαλάει το έγκλημα, αλλά όταν αυτό το σκοτάδι πέφτει δίπλα στο φως της μεσογείου, τότε όλα τα χρώματα τονίζονται, όλες οι υφές, οι τόνοι και οι πιο λεπτές αποχρώσεις που καταφέρνει να διακρίνει το μάτι. Μπορεί η εκκίνηση να μοιάζει ότι είναι το μαύρο, αλλά η επιδίωξη είναι πάντα το φως και η καθαρότητα του λευκού. Άλλωστε, οι αντίθετες ιδιότητες είναι συμπληρωματικές και τα βασικά χρώματα είναι πάντα εκεί για να συνθέσεις όλα τα υπόλοιπα. Μην ξεχνάμε ότι η πρώτη αστυνομική τριλογία ήταν η κόκκινη – Η τριλογία της Αθήνας – και ακολούθησε η κίτρινη – Η τριλογία του βυθού. Στο δικό μου παζλ, αν υποθέσουμε ότι τα αυτόνομα αυτά έργα συνθέτουν και ένα σύνολο, δεν είναι τυχαία.


Στη «Τριλογία του βυθού» τα νησιά του Αιγαίου παίζουν βασικό ρόλο αλλά στους «Ναυαγούς» επιστρέφεις στο αστικό τοπίο που θυμίζει πίνακα του Μπος. Τι σε γύρισε στα γνώριμα λημέρια; Μήπως στους αγωγούς της Αθήνας υπάρχουν κοχύλια και ιππόκαμποι;

Επιστρέφουμε πάντα στο κέντρο μας μετά την περιδίνηση. Οι Κυκλάδες είναι το ένα κέντρο των βιβλίων και το άλλο η επιστροφή στην Αθήνα. Είναι μια φυγόκεντρος δύναμη αυτή που μας συγκρατεί, μας διώχνει και μας έλκει ταυτόχρονα στο κέντρο του δικού μας κόσμου, του δικού μας κύκλου που είναι οι τόποι, οι αγαπημένοι μας άνθρωποι, η οικογένεια, το παρελθόν μας και όλα όσα συγκροτούν αυτό που είμαστε. Δεν θα μπορούσε λοιπόν, να κλείσει και αυτή η τριλογία, αυτός ο κύκλος, χωρίς την επιστροφή, γιατί από την αρχή είχε σχεδιαστεί ως τέτοιος, ως η περιπέτεια, η καταβύθιση στον εαυτό μας. Στο ταξίδι συναντήσαμε βεβαίως ναυάγια, ιππόκαμπους, θαμμένα αγάλματα και πολλά άλλα. Επιστρέφοντας διαπιστώσαμε ότι όλα ήταν εκεί απ’ όπου ξεκινήσαμε, δηλαδή μέσα μας.


Το μυστήριο της δολοφονίας του Κώστα Ταχτσή ήταν απλά έμπνευση ή και ένας μικρός φόρος τιμής στον σπουδαίο συγγραφέα; «Τα ρέστα» είναι το πιο αγαπημένο σου έργο του;

Και τα δύο. Ήταν η αφορμή, η πυροδότηση της ιστορίας για ένα έγκλημα που με είχε στοιχειώσει από παιδί, αλλά και ο απαιτούμενος φόρος που δίνει κανείς σε ένα τραύμα που μένει ανοιχτό, σε ένα ερώτημα που δεν απαντήθηκε ποτέ και στην δικαιοσύνη που δεν αποδόθηκε. Το ανεξιχνίαστο έγκλημα κλονίζει όχι μόνο τη λογική, αλλά και τα θεμέλια όποιου συστήματος έχουμε χτίσει. Το ανεξιχνίαστο έγκλημα μας κουνάει πάντα τη σημαία της αποτυχίας και των παραλείψεών μας, όπως στρέφεται εναντίον μας.


Κυκλώματα παράνομων υιοθεσιών. Γνωρίζοντας την έρευνα που κάνεις για τα βιβλία σου υπάρχει ακόμα και σήμερα κάτι σάπιο στο βασίλειο της Δανιμαρκίας μας;

Ναι, υπάρχει, όπως και σε κάθε βασίλειο. Και θα υπάρχει όσο υπάρχει η παρτίδα και οι παίχτες, τα στραβά μάτια, τα παραθυράκια του νόμου και οι αποσιωπήσεις. Ένα έγκλημα που εξυπηρετεί όλες τις πλευρές είναι δύσκολο να αποφευχθεί, όπως αντιλαμβάνεται και ο Κόκκινος.


6 βιβλία με πρωταγωνιστή τον Χάρη Κόκκινο. Συγχώρεσε με για το μέτριο λογοπαίγνιο, αλλά πότε βλέπεις να «ανάβει πράσινο» για να απελευθερωθεί από σένα; Έχεις αποφασίσει τι κρύβει η συνέχεια (σου);

Από τότε που με συνέλαβε και τον συνέλαβα Στο πίσω κάθισμα, το πρώτο βιβλίο της σειράς, έχουμε κάτσει απέναντι σε μια ανάκριση που γεννάει αυτές τις ιστορίες. Όσο δεν υποχωρεί κανείς από τους δυο, ανακριτής και ανακρινόμενος, όσο δεν παραδίδουν τα όπλα τους και η ανάκριση εξακολουθεί να φέρνει στο φως νέα στοιχεία για την υπόθεση και το μυστήριο του χαρακτήρα, τόσο επιμένουν τα δύο μέρη. Βέβαια στη ζωή υπάρχουν απρόβλεπτα συμβάντα και πιο απρόβλεπτο όλων είναι η τέχνη. Ας ελπίσουμε πάντως πως αν χρειαστεί κάποιος από τους δυο μας να δολοφονήσει τον άλλον για να γλιτώσει, θα το κάνει τουλάχιστον με στιλ, αφότου θα έχει αποκαλύψει τα δέοντα. Γιατί τελικά το μυστήριο είναι ο ίδιος ο χαρακτήρας. Εμείς είμαστε το μυστήριο των μυστηρίων.

Έργα και ημέρες της δημιουργού

Η Ευτυχία Γιαννάκη γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα. Σπούδασε πληροφορική, μουσική τεχνολογία, επικοινωνία και εργάστηκε στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Τα τελευταία χρόνια συντονίζει εργαστήρια δημιουργικής γραφής.

Έχει εκδώσει, με ψευδώνυμο, το μυθιστόρημα Χάρντκορ (Ωκεανίδα, 2000), που μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο.

Από τις εκδόσεις Ίκαρος κυκλοφορεί η σειρά αστυνομικών μυθιστορημάτων «Η Τριλογία της Αθήνας»: Στο πίσω κάθισμα (2016), Αλκυονίδες μέρες (2017), Πόλη στο φως (2018), τα δύο μέρη της «Τριλογίας του βυθού»: Η νόσος του μικρού θεού (2020), Στη φωλιά του ιππόκαμπου (2021) και η σειρά μυστηρίου για παιδιά Πιτσιμπουίνοι: Τα πρώτα μου μυστήρια.

*Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Νεολόγος των Πατρών

Ακολουθήστε το dete.gr στο Google News

Ακολουθήστε μας στο Google News απο τον υπολογιστή αλλά και από την εφαρμογή Google News του κινητού σας.

Σχετικά Άρθρα

ροή ειδήσεων

πρωτοσέλιδα